"Ο Κρητικός" Ερωτήσεις Σχολικού, Ενότητα 2η: Στο δεύτερο μέρος, που είναι σε παρένθεση, η λυρική αφήγηση ανάγεται σε επίπεδο μεταφυσικό. Γιατί; | Σημειώσεις του Κωνσταντίνου Μάντη

"Ο Κρητικός" Ερωτήσεις Σχολικού, Ενότητα 2η: Στο δεύτερο μέρος, που είναι σε παρένθεση, η λυρική αφήγηση ανάγεται σε επίπεδο μεταφυσικό. Γιατί;

Κωνσταντίνος Μάντης | Best Blogger Tips
Doug Strickland

Στο δεύτερο μέρος, που είναι σε παρένθεση, η λυρική αφήγηση ανάγεται σε επίπεδο μεταφυσικό. Γιατί; Με ποιους διαλέγεται ο αφηγητής-ήρωας; Τι τους ρωτά και τι του απαντούν; Η απάντησή τους τι είδους γνωρίσματα της κόρης αναδεικνύει; Ποια στοιχεία φανερώνουν τα αισθήματά της προς τον ήρωα;

Η αφήγηση του ποιήματος περνά σ’ ένα μεταφυσικό επίπεδο, όπου ο ήρωας αναζητά την αγαπημένη του στην Κοιλάδα Ιωσαφάτ, καθώς προετοιμάζεται η Έσχατη Κρίση και η ανάσταση των νεκρών. Το πέρασμα αυτό έρχεται σαφώς ως φανέρωμα της έντασης που έχει η δύναμη της αγάπης του ήρωα για την αρραβωνιαστικιά του, αλλά και ως έκφανση της βαθύτερης πνευματικότητας του ποιήματος.
Ο Σολωμός επιχειρεί με τον Κρητικό να δημιουργήσει μια ποιητική σύνθεση όπου η συνείδηση του ήρωα δεν περιορίζεται στα γνωστά όρια της ανθρώπινης αντίληψης. Ο ήρωας μπορεί να ξεπεράσει χρονικούς και τοπικούς φραγμούς, αντικρίζοντας έτσι την ύπαρξή του στην ολότητά της. Ζωή, θάνατος και ανάσταση, παρουσιάζονται προσβάσιμα για τον Κρητικό, που μέσα από τις υπερβατικές του εμπειρίες, μέσα από τις υπεράνθρωπες δοκιμασίες που του τέθηκαν, έχει ξεπεράσει τη μικρότητα της ανθρώπινης ψυχής που μένει προσκολλημένη στα στοιχεία που της παρέχουν οι αισθήσεις κι έχει αρθεί σ’ ένα επίπεδο όπου η θέαση όλων των πιθανών εκφάνσεων της ύπαρξης είναι εφικτή. Η ποιητική αυτή δημιουργία, αφήνει κατά μέρους τα κοινά ανθρώπινα μέτρα, και αποδίδει στον ήρωα την αποδέσμευση από την ανθρώπινη υπόσταση, που αρμόζει σε κάποιον που έχει δοκιμαστεί υπέρμετρα κι έχει αποκτήσει την ελευθερία στην πληρότητά της. Ελευθερία από τον περιορισμό των αισθήσεων, ελευθερία της ψυχής από τα στενά όρια που θέτει ο εγκλεισμός της στο θνητό σώμα και συνάμα πλήρη πνευματική αποδέσμευση από περιορισμούς που θέτει ο φόβος του ανθρώπου να διερευνήσει τη θεϊκή του υπόσταση.
Η δύναμη της αγάπης σε συνδυασμό με την εξαγνισμένη ψυχή του ήρωα, φέρνουν τον Κρητικό σε μια μεταφυσική αναζήτηση της αγαπημένης του, λίγες μόλις στιγμές προτού ξεκινήσει η Έσχατη Κρίση, στα όρια του Παραδείσου. Ο ήρωας, όμως, παρά την συγκλονιστική του επιθυμία να βρει την αγαπημένη του, δεν θα το κατορθώσει ή τουλάχιστον ο ποιητής δεν θα μας δώσει τη συνάντηση αυτή, που θα μείνει να εκκρεμεί, ως δικαίωση που προετοιμάστηκε αλλά δεν επήλθε.
Ο ήρωας θα βρει τους αχνούς αναστημένους (τις εγερθείσες σκιές των θανόντων) που αναμένουν όπως και η αγαπημένη κόρη την εν σαρκί ανάστασή τους.
Η μόνη ερώτηση που τους απευθύνει, που αποτελεί και τη μοναδική επιθυμία του ήρωα, είναι αν έχουν δει την ομορφιά που αγιάζει την Κοιλάδα. Ο τρόπος με τον οποίο ο ήρωας τονίζει την έξοχη ομορφιά της κοπέλας, όπως και η δήλωσή του πως την αγαπά, όπως πρώτα, και πως είναι έτοιμος να κριθεί μαζί της, αποκαλύπτουν τη δίχως όρια αγάπη του.
Οι αχνοί αναστημένοι απαντούν στον ήρωα πως την είδαν το πρωί (χρονικός προσδιορισμός που προσδίδει γήινη διάσταση σ’ έναν άχρονο κόσμο), με τα λουλούδια της αγνότητας, στη θύρα της Παράδεισος, όπου βγήκε με τραγούδια, ψέλνοντας με ζωηρή χαρά την Ανάσταση, ανυπομονώντας να μπει στο σώμα της. Κι ενώ παντού επικρατούσε αναστάτωση, με τους νεκρούς να περιμένουν εναγώνια την ανάσταση, την είδαν πάλι μόλις πριν λίγο να κοιτάζει εδώ κι εκεί αναζητώντας κάποιον.
Η απάντηση των αχνών αναστημένων τονίζει την αγνότητα (παρθενία) της κοπέλας, την ευδαιμονική προσμονή της για την Ανάσταση, που εξωτερικεύεται με τα τραγούδια και τη χαρά στη φωνή της, καθώς και την επιθυμία της να επιστρέψει στο σώμα της. Στο κλείσιμο, μάλιστα, της απάντησής τους βρίσκουμε και μια πληροφορία που ενδιαφέρει άμεσα τον ήρωα, η κοπέλα μοιάζει να αναζητά με αγωνία κάποιον.
Τα συναισθήματα, επομένως, της κοπέλας είναι εμφανή, καθώς η ανυπομονησία της να επιστρέψει στο σώμα της, δεν αποτελεί παρά έκφραση της επιθυμίας της να συναντηθεί ξανά με τον αγαπημένο της, τον οποίο αναζητά όπως την αναζητά κι εκείνος.

Δείτε επίσης:

Ερωτήσεις ΚΕΕ Διονύσιος Σολωμός «Ο Κρητικός»: Η γυναικεία μορφή αποτελεί σημαντικό θέμα των ποιητικών συνθέσεων του Σολωμού.

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...