Λυσίας «Υπέρ Μαντιθέου» Λεξιλογικές ασκήσεις [Διήγηση – Απόδειξη 16-17] | Σημειώσεις του Κωνσταντίνου Μάντη

Λυσίας «Υπέρ Μαντιθέου» Λεξιλογικές ασκήσεις [Διήγηση – Απόδειξη 16-17]

Κωνσταντίνος Μάντης | Best Blogger Tips
David Freske

Λυσίας «Υπέρ Μαντιθέου» Λεξιλογικές ασκήσεις [Διήγηση – Απόδειξη 16-17]

1. ρχων, τάξις, κίνδυνος, γνώμη, μάρτυς: Να γράψετε για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου ένα ομόρριζο ρήμα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.

ρχων: ρχω
τάξις: τάττω (τάσσω)
κίνδυνος: κινδυνεύω
γνώμη: γιγνώσκω
μάρτυς: μαρτυρέω-

2. α) ταξίαρχον, προσελθών, ποδιδράσκουσιν, προσταττόμενα, νάβητε: Να αναλύσετε τις παραπάνω σύνθετες λέξεις του κειμένου στα συνθετικά τους.

ταξίαρχον: τάξις + ρχω
προσελθών: πρός + ρχομαι
ποδιδράσκουσιν: πό + διδράσκω
προσταττόμενα: πρός + τάττομαι
νάβητε: νά + βαίνω

β) Να συνδέσετε κάθε λέξη του κειμένου (Α΄ στήλη) με την αντώνυμή της στη Β΄ στήλη (δύο λέξεις της Β΄ στήλης περισσεύουν):

Α΄ ΣΤΗΛΗ              Β΄ ΣΤΗΛΗ
1. πρότερον               α) δικαίως
2. προθύμως              β) πολλ
3. δίκως                    γ) χείρων
4. λίγ                      δ) κρείττων
5. βελτίων                  ε) λαττον
στ) προθύμως
ζ) στερον

πρότερον / στερον
προθύμως / προθύμως
δίκως / δικαίως
λίγ / πολλ
βελτίων / χείρων

3. α) Να συνδέσετε κάθε λέξη του κειμένου (Α΄ στήλη) με τη συνώνυμή της στη Β΄ στήλη (δύο λέξεις της Β΄ στήλης περισσεύουν):

Α΄ ΣΤΗΛΗ              Β΄ ΣΤΗΛΗ
1. κελεύω                   α) δύναμαι
2. νομίζω                    β) στέλλω
3. φοβομαι              γ) προστάττω
4. πέμπω                    δ) δρ
5. πράττω                   ε) γομαι
στ) ξι
ζ) δέδοικα

κελεύω = προστάττω
νομίζω = γομαι
φοβομαι = δέδοικα
πέμπω = στέλλω
πράττω = δρ

β) βολή, πρόσληψη, πομπός, απόδραση, επιτυχία: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.

βολή: μβαλόντος
πρόσληψη: κατειλημμένων
πομπός: πέμπειν
απόδραση: ποδιδράσκουσιν
επιτυχία: τυγχάνοιμι

4. α) σχήμα, προθυμία, παράτολμος, καθηγητής, επιτυχία: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.

σχήμα: χοιεν
προθυμία: προθύμως
παράτολμος: τόλμων
καθηγητής: γούμενος
επιτυχία: τυγχάνοιμι

β) Να συνδέσετε κάθε λέξη του κειμένου (Α΄ στήλη) με τη συνώνυμή της στη Β΄ στήλη (δύο λέξεις της Β΄ στήλης περισσεύουν):

Α΄ ΣΤΗΛΗ              Β΄ ΣΤΗΛΗ
1. νειδίζω                 α) διαφεύγω
2. γομαι                  β) στέλλω
3. πολέμιος                γ) ναντίος
4. ποι                       δ) πράττω
5. ποδιδράσκω        ε) νομίζω
στ) ψέγω
ζ) δέδοικα

νειδίζω = ψέγω
γομαι = νομίζω
πολέμιος = ναντίος
ποι = πράττω
ποδιδράσκω = διαφεύγω

5. α) κατάληψις, λμμα, ποιητής, ποίημα, γήτωρ: Να κατατάξετε τις παραπάνω ομόρριζες προς τους επόμενους ρηματικούς τύπους του κειμένου κατειλημμένων, ποίουν και γούμενος λέξεις της αρχαίας ελληνικής γλώσσας στην κατάλληλη στήλη, ανάλογα με το τι σημαίνει η καθεμία.

ενέργεια ή κατάσταση   πρόσωπο που ενεργεί  αποτέλεσμα ενέργειας
κατάληψις                             ποιητής                                  ποίημα
                                                γήτωρ                                   λμμα

β) κατειλημμένων, παριέναι, μβαλόντος, ποχωρίσαι, καθισταίμην: Να αναλύσετε τις παραπάνω σύνθετες λέξεις του κειμένου στα συνθετικά τους.

κατειλημμένων: κατά + λαμβάνομαι
παριέναι: παρά + ρχομαι
μβαλόντος: ν + βάλλω  
ποχωρίσαι: πό + χωρίζω
καθισταίμην: κατά + σταμαι

6. α) Να αντιστοιχίσετε τα ομόρριζα προς τις λέξεις του κειμένου νάβητε και φοβουμένων ουσιαστικά (Α΄ στήλη): νάβασις, ναβάτης, βάθρον, φόβητρον και φόβημα με την κατηγορία στην οποία ανήκουν (Β΄ στήλη)

Α΄ ΣΤΗΛΗ              Β΄ ΣΤΗΛΗ
1. φόβητρον               α) ενέργεια ή κατάσταση
2. βάθρον                  β) μέσο ή όργανο
3. νάβασις               γ) αποτέλεσμα ενέργειας
4. φόβημα                  δ) τόπος
5. ναβάτης               ε) πρόσωπο που ενεργεί

φόβητρον = μέσο ή όργανο
βάθρον = τόπος
νάβασις = ενέργεια ή κατάσταση
φόβημα = αποτέλεσμα ενέργειας
ναβάτης = πρόσωπο που ενεργεί

β) ταξίαρχον, μβαλόντος, καθισταίμην, προσταττόμενα, νάβητε: Να αναλύσετε τις παραπάνω σύνθετες λέξεις του κειμένου στα συνθετικά τους.

ταξίαρχον: τάξις + ρχω
μβαλόντος: ν + βάλλω 
καθισταίμην: κατά + σταμαι
προσταττόμενα: πρός + τάττομαι
νάβητε: νά + βαίνω

7. Να απαντήσετε στα παρακάτω ζητούμενα:
κέλευον: να σχηματίσετε ένα ομόρριζο ουσιαστικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας με την κατάληξη -τής.
= κελευστής
γνώμη: να σχηματίσετε ένα ομόρριζο ρήμα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.
= γιγνώσκω
κατάσταση: να γράψετε τη λέξη του κειμένου με την οποία έχει ετυμολογική συγγένεια.
= καθισταίμην
τόλμων: να γράψετε μία ομόρριζη λέξη, απλή ή σύνθετη, της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας.
= παράτολμος
μβάλλω: να γράψετε ένα αντώνυμο ρήμα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.
= κβάλλω
γούμενος: να γράψετε ένα συνώνυμο ρήμα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.
= νομίζω
στερον: να σχηματίσετε ένα επίθετο της αρχαίας ελληνικής γλώσσας με την κατάληξη -αος.
= στεραος
καθισταίμην: να αναλύσετε τη σύνθετη λέξη του κειμένου στα συνθετικά της.
= κατά + σταμαι
κινδύνων: να σχηματίσετε ένα σύνθετο επίθετο της αρχαίας ελληνικής γλώσσας με δεύτερο συνθετικό τη λέξη κίνδυνος.
= κίνδυνος
πράττειν: να σχηματίσετε ένα παράγωγο ουσιαστικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας που να δηλώνει αποτέλεσμα ενέργειας.
= πράγμα

8. α) Να σχηματίσετε από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους του κειμένου ένα ομόρριζο ουσιαστικό, απλό ή σύνθετο, της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, χρησιμοποιώντας την κατάληξη που σας δίνεται:

ρηματικοί τύποι   κατάληξη                ομόρριζα ουσιαστικά
βοηθήσουσι               -ός                               βοηθός
φοβουμένων             -τρον                          φόβητρον
κέλευον                    -ής                               κελευστής
ψηφισαμένων           -μα                              ψήφισμα
πέμπειν                      -ός                               πομπός

β) καθυστέρηση, κατάληψη, έμβλημα, κλήρωση, οργίλος: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.

καθυστέρηση: στερον
κατάληψη: κατειλημμένων
έμβλημα: μβαλόντος
κλήρωση: κληρωτ
οργίλος: ργίζονται

9. α) ργίζονται, ξιοσι, πράττειν, ποδιδράσκουσιν, χοιεν: Να γράψετε μία ομόρριζη λέξη, απλή ή σύνθετη, της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου.

ργίζονται: οργή, οργίλος
ξιοσι: αξίωση, αξιολόγηση
πράττειν: πραγματικότητα, εμπράγματος
ποδιδράσκουσιν: απόδραση, αναπόδραστος
χοιεν: σχέση, σχέδιο, ανέχεια

β) Να σχηματίσετε από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους του κειμένου ένα ομόρριζο ουσιαστικό, απλό ή σύνθετο, της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, χρησιμοποιώντας την κατάληξη που σας δίνεται:

ρηματικοί τύποι   κατάληξη                ομόρριζα ουσιαστικά
πράττειν                    -μα                              πράγμα
τόλμων                     -η                                τόλμη
σεσωσμένους            -τήρ                            σωτήρ
γούμενος                 -τωρ                            γήτωρ
καθισταίμην              -ις                                κατάστασις

10. α) κατειλημμένων, δύνασθαι, μβαλόντος, ποχωρίσαι, σεσωσμένους: Να γράψετε μία ομόρριζη λέξη, απλή ή σύνθετη, της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου.

κατειλημμένων: κατάληψη, περίληψη
δύνασθαι: δύναμη, δυνητικός
μβαλόντος: παρεμβολή, αδιάβλητος
ποχωρίσαι: χώρισμα, διαχωρισμός
σεσωσμένους: σωτήρας, διάσωση

β) Να αντιστοιχίσετε τα ομόρριζα προς τις λέξεις του κειμένου πράττειν και νάβητε ουσιαστικά (Α΄ στήλη): πραγμάτιον, πργμα, νάβασις, ναβάτης και βάθρον με την κατηγορία στην οποία ανήκουν (Β΄ στήλη):

Α΄ ΣΤΗΛΗ              Β΄ ΣΤΗΛΗ
1. πραγμάτιον           α) ενέργεια ή κατάσταση
2. βάθρον                  β) υποκοριστικό
3. νάβασις               γ) αποτέλεσμα ενέργειας
4. ναβάτης               δ) τόπος
5. πργμα                   ε) πρόσωπο που ενεργεί

πραγμάτιον = υποκοριστικό
βάθρον = τόπος
νάβασις = ενέργεια ή κατάσταση
ναβάτης = πρόσωπο που ενεργεί
πργμα = αποτέλεσμα ενέργειας

11. Να συνδέσετε κάθε λέξη του κειμένου (Α΄ στήλη) με την αντώνυμή της στη Β΄ στήλη (δύο λέξεις της Β΄ στήλης περισσεύουν):

Α΄ ΣΤΗΛΗ              Β΄ ΣΤΗΛΗ
1. στερον                  α) δίκως
2. δικαίως                  β) λίγος
3. πολύς                     γ) γομαι
4. δύναμαι                 δ) δυνατ
5. σχυρός                  ε) νίσχυρος
στ) πλείων
ζ) πρότερον

στερον // πρότερον
δικαίως // δίκως
πολύς // λίγος
δύναμαι // δυνατ
σχυρός // νίσχυρος


0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...