Ερωτήσεις ΚΕΕ Διονύσιος Σολωμός «Ο Κρητικός»: Ποιες εικόνες του ποιήματος προετοιμάζουν την εμφάνιση της Φεγγαροντυμένης;

Vladimir Kush

Διονύσιος Σολωμός «Ο Κρητικός»

Ποιες εικόνες του ποιήματος προετοιμάζουν την εμφάνιση της Φεγγαροντυμένης;

Η Φεγγαροντυμένη αποτελεί τον πρώτο πειρασμό-δοκιμασία που θα αντιμετωπίσει ο ήρωας του ποιήματος και ο ποιητής επιθυμεί να καταστήσει σαφές ότι η μορφή αυτή διαθέτει μοναδική δύναμη και εξαιρετική ομορφιά. Ο Κρητικός θα μαγευτεί από τη Φεγγαροντυμένη και η πρόθεση του ποιητή είναι να δικαιολογήσει τον ήρωά του παρουσιάζοντας την ακατανίκητη έλξη που ασκεί η θεϊκή γυναίκα σε οτιδήποτε βρίσκεται γύρω της. Ο ποιητής, άλλωστε, μας έχει υποδείξει στην αρχή του 2ου μέρους στα πλαίσια της πρόδρομης αφήγησης, ότι ο ήρωας αγαπά τόσο πολύ την αρραβωνιαστικιά του που πρόκειται να συνεχίσει να την αναζητά ακόμη και μετά το θάνατό του, όταν θα έχει έρθει πια η ώρα της έσχατης κρίσης. Για να μπορέσει επομένως ο ποιητής να αιτιολογήσει την αδυναμία του Κρητικού απέναντι στη Φεγγαροντυμένη, οφείλει να μας δείξει ότι η μορφή αυτή διαθέτει την ικανότητα να επιδρά καταλυτικά σε κάθε τι και για να επιτύχει κάτι τέτοιο ξεκινά να προβάλλει τη σχεδόν θεϊκή της δύναμη προτού καν εμφανιστεί μπροστά στον ήρωα.
Η πρώτη εικόνα που μας παρουσιάζει ο Σολωμός είναι το ξαφνικό γαλήνεμα της θάλασσας, η οποία ενώ λόγω της καταιγίδας βρίσκεται σε πλήρη αναταραχή και μοιάζει με νερό που κοχλάζει, ξαφνικά ησυχάζει και γίνεται γαλήνια και διαυγής.

Η ηρεμία μάλιστα του νερού της θάλασσας δίνεται με μια υπέροχη παρομοίωση από τον ποιητή που την παρουσιάζει σαν ευωδιαστό περιβόλι. Καθώς, δηλαδή, το νερό ηρέμησε πλήρως τότε άρχισαν να καθρεφτίζονται πάνω του τα αστέρια του ουρανού κι έτσι η θάλασσα άρχισε να μοιάζει με περιβόλι του οποίου τα άνθη δεν είναι άλλα από τα αστέρια του ουρανού. Με την εικόνα αυτή ο ποιητής κατορθώνει να αποδώσει με μοναδικό τρόπο την απόλυτη γαλήνη που επικράτησε στη θάλασσα, χρησιμοποιώντας την αντίθεση ανάμεσα στην ταραχή της θάλασσας και στο τόσο έντονο γαλήνεμά της που αντανακλά πλέον τα αστέρια, για να μας προετοιμάσει για την εμφάνιση μιας ασυνήθιστα δυνατής παρουσίας.

Όπως λέει ο ποιητής κάποιο κρυφό μυστήριο ανάγκασε τη φύση να στολιστεί με κάθε ομορφιά και να αφήσει το θυμό της. Πέρα δηλαδή από το γαλήνεμα της θάλασσας ο ποιητής μας επισημαίνει ότι η επερχόμενη εμφάνιση της θεϊκής μορφής ανάγκασε τη φύση να εγκαταλείψει την έντασή της, τερματίζοντας την καταιγίδα και επιβάλλοντας μια θελκτική γαλήνη παντού. Για να τονίσει μάλιστα τη γαλήνη που επικρατεί παντού παρουσιάζει μια αγαπημένη του εικόνα, την οποία μας έχει παρουσιάσει και στους Ελεύθερους Πολιορκημένους. Δεν υπάρχει, μας λέει ο ποιητής, στον ουρανό καμία πνοή, καμία κίνηση του ανέμου, ούτε καν σαν την απειροελάχιστη κινητικότητα που δημιουργεί το φτερούγισμα μιας μέλισσας όταν πλησιάζει κάποιο λουλούδι.
Η επικείμενη εμφάνιση της Φεγγαροντυμένης έχει επιφέρει ένα απόλυτο γαλήνεμα στη φύση, και μάλιστα κοντά στην αγαπημένη του Κρητικού καθρεφτίζεται το φεγγάρι, το οποίο παρουσιάζεται φωτεινό και ολοστρόγγυλο.

Η εικόνα του φεγγαριού, σε αντίθεση με όλη την υπόλοιπη φύση, χαρακτηρίζεται από κινητικότητα: «Εσειότουν τ’ ολοστρόγγυλο και λαγαρό φεγγάρι», καθώς ο ποιητής θέλει να στρέψει την προσοχή του ήρωά του σ’ αυτό το σημείο της θάλασσας, μιας και στο σημείο εκείνο, στο σημείο όπου καθρεφτίζεται το φεγγάρι, θα εμφανιστεί η θεϊκή μορφή, στολισμένη με το φως του φεγγαριού.

Δείτε επίσης:

Διονύσιος Σολωμός «Ο Κρητικός»: Τι δηλώνει η επανάληψη της έννοιας «ησυχία» στο στίχο: «Ησύχασε και έγινε όλο ησυχία και πάστρα» στ. 3 του 3ου μέρους