Έκθεση Α΄ Λυκείου: Η αγγλική και οι άλλες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης

English School

Η αγγλική και οι άλλες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης [Τράπεζα Θεμάτων]

Κείμενο 1

Η αγγλική και οι άλλες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Από την εποχή της ίδρυσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήρθε στην επιφάνεια και το ζήτημα της αποτελεσματικής λειτουργίας αυτού του ενιαίου πολυπολιτισμικού οργανισμού, χωρίς να εμποδίζεται από τις γλωσσικές διαφορές. Με άλλα λόγια, το ερώτημα ήταν: πώς θα επιτευχθεί η επικοινωνία με παράλληλη διατήρηση της πολυφωνίας σε βαθμό που να επιτρέπει στον κάθε πολίτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ασκεί το δικαίωμα χρήσης της μητρικής του γλώσσας; Το συγκεκριμένο ερώτημα παραμένει ανοιχτό, επειδή ο ενιαίος ευρωπαϊκός χώρος αποτελεί πεδίο δραστηριότητας αλλά και ανταγωνισμού των γλωσσών.

Το πρόβλημα συνδέεται με ποικίλα θέματα οικονομικής ανάπτυξης, ευρωπαϊκής πολιτικής, αλλά και γεωπολιτικής. Το στοιχειοθετούν δύο κυρίως δεδομένα. Το πρώτο είναι η επικράτηση της αγγλικής και το δεύτερο η ανάγκη διατήρησης όλων των γλωσσών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αν και υπάρχουν πολλοί λόγοι που συνηγορούν υπέρ της πολυφωνίας, αναφέρουμε μόνο ότι κάθε λαός με τη γλώσσα του δημιουργεί τον πολιτισμό του. Αν κινδυνέψει η γλώσσα του, τίθεται θέμα ύπαρξης του λαού ως ιδιαίτερης οντότητας με όλα τα επακόλουθα στην ικανότητα συνεισφοράς του στο ευρωπαϊκό σύνολο.

Η κυριαρχία, όμως, της αγγλικής αποτελεί πραγματικότητα. Από τη μια χρησιμοποιείται ως πλεονέκτημα και όπλο για την Ευρωπαϊκή Ένωση σε ό,τι αφορά στον οικονομικο-πολιτικό ανταγωνισμό της σε παγκόσμιο επίπεδο. Από την άλλη μεριά, ωστόσο, διαπιστώνεται ότι η εξάπλωση της αγγλικής γίνεται αναπόφευκτα σε βάρος όλων των άλλων γλωσσών της Ένωσης με ορατό τον κίνδυνο της μονογλωσσίας για την Ευρώπη. Συνεπώς, θα πρέπει να βρεθεί κάποια λύση που να εξισορροπεί τα συμφέροντα και τη λειτουργικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Χ. Παπαρίζος. (2004). Γλωσσική πολιτική και γλωσσική παιδεία, 208-209. Αθήνα: Gutenberg (διασκευή).

Κείμενο 2

[Γλωσσική επικοινωνία των Ευρωπαίων]

Η γλωσσική επικοινωνία των Ευρωπαίων αποτελεί σίγουρα ένα πρόβλημα, το οποίο απαιτεί λύσεις. Από την άλλη πλευρά, η ευρωπαϊκή γλωσσική πολυμορφία αποτελεί ανυπολόγιστης αξίας πολιτιστικό πλούτο, άξιο διατήρησης και καλλιέργειας. Επομένως, το να έχει κάθε Ευρωπαίος τη δυνατότητα να επικοινωνεί γνωρίζοντας και χρησιμοποιώντας δύο τουλάχιστον γλώσσες, πέραν της μητρικής του, είναι ένας στόχος πολύ σημαντικός αλλά και πολύ φιλόδοξος.

Βέβαια, για να είναι αποτελεσματική η διδασκαλία και η γνώση τριών γλωσσών, πρέπει να ενταχθεί στο γενικότερο πλαίσιο μιας διαπολιτισμικής και πολυπολιτισμικής προσέγγισης της παιδείας. Με τον τρόπο αυτόν θα υπηρετηθεί αποτελεσματικά η ανάγκη διδασκαλίας τριών γλωσσών, αλλά και θα ενισχυθεί η διδασκαλία των ευρωπαϊκών γλωσσών στα παιδιά των Ευρωπαίων που διαμένουν σε χώρες διαφορετικές από αυτήν της καταγωγής τους. Τέλος, σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να αναζητηθούν συστηματικά νέοι τρόποι εκμάθησης ξένων γλωσσών που να καθιστούν την όλη διαδικασία πιο ελκυστική στα παιδιά, αλλά και πιο προσιτή σε όλους.

Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Αριθμ. C 295/31 – 295/32. 7.10.96 (διασκευή).

ΘΕΜΑΤΑ

Α1. Ποιες λύσεις προτείνονται στο δεύτερο κείμενο σχετικά με τη γλωσσική επικοινωνία των Ευρωπαίων πολιτών; (60-80 λέξεις)

(μονάδες 15)

Στο δεύτερο κείμενο αναγνωρίζεται πως, αν και αποτελεί μια απαιτητική διαδικασία, είναι σημαντικό κάθε Ευρωπαίος να μαθαίνει δύο ακόμη γλώσσες πέρα από τη μητρική του, προκειμένου να διασφαλιστεί η ευρωπαϊκή γλωσσική ποικιλομορφία. Αίτημα το οποίο μπορεί να βρει την πλήρωσή του αν η διδασκαλία των επιπλέον γλωσσών, όπως και της μητρικής, ενταχθεί στο πλαίσιο μιας πολυπολιτισμικής προσέγγισης της παιδείας, που θα αναδεικνύει την αξία και των έτερων γλωσσών. Η προσέγγιση αυτή εξυπηρετεί, άλλωστε, την ανάγκη να διδάσκονται και τη δική τους γλώσσα τα παιδιά των Ευρωπαίων που μένουν σε χώρα διαφορετική από αυτή της καταγωγής τους. Τέλος, τονίζεται πως θα πρέπει να αναζητηθούν νέοι τρόποι διδασκαλίας που θα καθιστούν ελκυστική στα παιδιά την εκμάθηση ξένων γλωσσών.  

Α1. Ποιο πρόβλημα επισημαίνεται από τους συντάκτες των κειμένων και ποιες λύσεις προτείνονται; (60-80 λέξεις)

Το πρόβλημα, όπως κυρίως παρουσιάζεται στο πρώτο κείμενο, είναι το πώς θα επιτευχθεί η επικοινωνία στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χωρίς να επηρεαστούν αρνητικά οι ποικίλες γλώσσες των κρατών μελών. Χρειάζεται, δηλαδή, να βρεθεί μια λύση που να επιτρέπει την ύπαρξη μίας βασικής γλώσσας επικοινωνίας, της αγγλικής, με την ταυτόχρονη όμως διατήρηση και όλων των άλλων γλωσσών. Ως προς αυτό το ζητούμενο προτείνεται ως λύση στο δεύτερο κείμενο η εκμάθηση από κάθε Ευρωπαίο δύο επιπλέον γλωσσών πέρα από τη μητρική του. Εκμάθηση που για να γίνει κατά τρόπο άρτιο πρέπει να ενταχθεί στο πλαίσιο μιας πολυπολιτισμικής εκπαιδευτικής προσέγγισης, με την παράλληλη αναζήτηση νέων τρόπων διδασκαλίας, που να καθιστούν τη διαδικασία αυτή πιο ελκυστική στα παιδιά, αλλά και προσιτή σε όλους.

Α1. Ποιοι προβληματισμοί διατυπώνονται από τους συντάκτες των δύο κειμένων αναφορικά με το ζήτημα της γλωσσικής επικοινωνίας των Ευρωπαίων; (60-80 λέξεις)

Το θέμα που εγείρει τους προβληματισμούς των συντακτών είναι η ανάγκη να διασφαλιστεί λειτουργική επικοινωνία στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η γλωσσική ποικιλομορφία των επιμέρους λαών και άρα η ύπαρξή τους ως ιδιαίτερες οντότητες. Η επιλογή της αγγλικής γλώσσας, που προσφέρει σημαντικά οικονομικά και πολιτικά οφέλη, ως κύριου κώδικα επικοινωνίας, αφήνει ανοιχτό το θέμα της προστασίας των άλλων ευρωπαϊκών γλωσσών. Με δεδομένη, άλλωστε, την ανυπολόγιστη πολιτιστική αξία κάθε επιμέρους γλώσσας, η ανάγκη να διασφαλιστεί η διαφύλαξή τους είναι επιτακτική. Για το λόγο αυτό στο δεύτερο κείμενο προτείνεται η εκμάθηση δύο επιπλέον γλωσσών από κάθε Ευρωπαίο πολίτη, κατά τρόπο άρτιο, που μόνο στο πλαίσιο μιας πολυπολιτισμικής προσέγγισης της εκπαίδευσης μπορεί να επιτευχθεί.

Α1. Βασιζόμενοι στα κείμενα, να χαρακτηρίσετε με Σωστό ή Λάθος τις παρακάτω προτάσεις:

1. Στον ενιαίο ευρωπαϊκό χώρο εμφανίστηκε το πρόβλημα του ανταγωνισμού των γλωσσών. = Σωστό

2. Στην Ευρώπη θα υπάρχει οπωσδήποτε μονογλωσσία. = Λάθος

3. Το ζήτημα της γλωσσικής επικοινωνίας των Ευρωπαίων δεν θεωρείται πρόβλημα. = Λάθος

4. Κάθε Ευρωπαίος καλό είναι, εκτός από τη μητρική του γλώσσα, να μαθαίνει και άλλες δύο γλώσσες. = Σωστό

5. Η διδασκαλία των τριών γλωσσών δεν πρέπει να εντάσσεται στο πλαίσιο μιας πολυπολιτισμικής προσέγγισης της παιδείας. = Λάθος

Α2. Ποια είναι τα δομικά στοιχεία της τρίτης παραγράφου (Η κυριαρχία… Ένωσης) του πρώτου κειμένου;

(μονάδες 10)

Θεματική περίοδος: Η κυριαρχία, όμως, της αγγλικής αποτελεί πραγματικότητα.

Σχόλια: Από τη μια χρησιμοποιείται ως πλεονέκτημα και όπλο για την Ευρωπαϊκή Ένωση σε ό,τι αφορά στον οικονομικο-πολιτικό ανταγωνισμό της σε παγκόσμιο επίπεδο. Από την άλλη μεριά, ωστόσο, διαπιστώνεται ότι η εξάπλωση της αγγλικής γίνεται αναπόφευκτα σε βάρος όλων των άλλων γλωσσών της Ένωσης με ορατό τον κίνδυνο της μονογλωσσίας για την Ευρώπη.

Κατακλείδα: Συνεπώς, θα πρέπει να βρεθεί κάποια λύση που να εξισορροπεί τα συμφέροντα και τη λειτουργικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Α2. Να δώσετε από έναν πλαγιότιτλο στη δεύτερη (Το πρόβλημα...σύνολο) και την τρίτη (Η κυριαρχία...Ένωσης) παράγραφο του πρώτου κειμένου.

2η παράγραφος: Η ανάγκη διατήρησης όλων των Ευρωπαϊκών γλωσσών παρά την κυριαρχία της αγγλικής.

3η παράγραφος: Τα οφέλη από την κυριαρχία της αγγλικής και ο κίνδυνος μονογλωσσίας.

Α2. Πώς επιτυγχάνεται η συνοχή στο εσωτερικό της δεύτερης παραγράφου (Βέβαια… σε όλους) του δευτέρου κειμένου;

Η συνοχή στο εσωτερικό της παραγράφου επιτυγχάνεται με τη χρήση των ακόλουθων διαρθρωτικών εκφράσεων/λέξεων: «Με τον τρόπο αυτόν...», «αλλά και...», «Τέλος...» 

Α2. Να δώσετε από έναν πλαγιότιτλο σε κάθε παράγραφο του δεύτερου κειμένου.

1η παράγραφος: Η ανάγκη επίλυσης της γλωσσικής επικοινωνίας στην Ευρώπη και η ανεκτίμητη αξία της γλωσσικής ποικιλομορφίας.

2η παράγραφος: Πώς θα γίνει αποτελεσματικότερη η διδασκαλία ξένων γλωσσών στο ευρωπαϊκό εκπαιδευτικό σύστημα.

Β1. «Θα πρέπει να αναζητηθούν συστηματικά νέοι τρόποι εκμάθησης ξένων γλωσσών που να καθιστούν την όλη διαδικασία πιο ελκυστική στα παιδιά».

Χρησιμοποιώντας την παραπάνω περίοδο, να δημιουργήσετε μία παράγραφο 60-80 λέξεων. (μονάδες 10)

Θα πρέπει να αναζητηθούν συστηματικά νέοι τρόποι εκμάθησης ξένων γλωσσών που να καθιστούν την όλη διαδικασία πιο ελκυστική στα παιδιά. Καίρια επιλογή, ως προς αυτό, μπορεί να αποτελέσει η αξιοποίηση όλων εκείνων των δυνατοτήτων που προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες, προκειμένου η διδασκαλία να καθίσταται πιο ενδιαφέρουσα και να επιτρέπει την ενεργή και αυτόβουλη συμμετοχή των μαθητών. Η χρήση του διαδικτύου για τη διαδραστική επαφή με φυσικούς ομιλητές της διδασκόμενης γλώσσας, τα εκπαιδευτική παιχνίδια, αλλά και η μουσική μπορούν να λειτουργήσουν ενισχυτικά προς αυτή την κατεύθυνση.

Β1. Να συντάξετε μία παράγραφο 60-80 λέξεων στην οποία να χρησιμοποιήσετε τις λέξεις/φράσεις του πρώτου κειμένου με την έντονη γραφή, με βάση τη σημασία τους στο κείμενο: γλωσσικές διαφορές, συνδέεται, θέματα, πολυφωνίας, αποτελεί.

Οι γλωσσικές διαφορές μεταξύ των μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αν και αποτελούν μείζον θέμα ως προς τη δυνατότητα απρόσκοπτης επικοινωνίας, δεν παύουν να είναι κι ένα από τα θέματα που συνδέεται με την πολυποίκιλη πολιτισμική ταυτότητα της Ευρώπης. Ο γλωσσικός πλούτος αποτελεί μέρος μόνο της ιστορικής, πνευματικής και καλλιτεχνικής κληρονομιάς των ευρωπαϊκών λαών, που τόσο έχουν επηρεάσει το παγκόσμιο γίγνεσθαι. Το ζήτημα διατήρησης της πολυφωνίας αποτελεί, επομένως, και ζήτημα διατήρησης του πλούσιου πολιτισμικού αυτού υλικού.

Β1. «Η ευρωπαϊκή γλωσσική πολυμορφία αποτελεί ανυπολόγιστης αξίας πολιτιστικό πλούτο».

Χρησιμοποιώντας την παραπάνω πρόταση, να δημιουργήσετε μια παράγραφο 60-80 λέξεων.

Η ευρωπαϊκή γλωσσική πολυμορφία αποτελεί ανυπολόγιστης αξίας πολιτιστικό πλούτο, η διατήρηση του οποίου αποτελεί διαχρονικό και απολύτως σημαντικό αίτημα. Ας μη λησμονούμε, άλλωστε, πως κάθε γλώσσα εμπεριέχει και εκφράζει κατά τρόπο σαφή την ιδιαίτερη ταυτότητα και το μοναδικό τρόπο αντίληψης του κάθε λαού. Κάθε γλώσσα πλουτίζει τη συλλογική γνώση με πλήθος συγκινησιακών και νοητικών συλλήψεων που συχνά δεν έχουν το αντίστοιχό τους σε άλλες γλώσσες. Οι γλώσσες, λοιπόν, φέρουν μέσα τους τα βιώματα, τις αντιλήψεις και τις ιδέες ενός ολόκληρου λαού, γεγονός που τις καθιστά πολύτιμες και άξιες σεβασμού.  

Β1. α. Να γράψετε ένα συνώνυμο χρησιμοποιώντας καθεμιά από τις λέξεις με την έντονη γραφή, με βάση τη σημασία που αυτές έχουν στο πρώτο κείμενο: επικράτηση, συνηγορούν.  (μονάδες 4)

επικράτηση = υπερίσχυση

συνηγορούν = υποστηρίζουν

Β1. β. Να δημιουργήσετε μία περίοδο 20-30 λέξεων στην οποία να χρησιμοποιήσετε τις συνώνυμες λέξεις.  (μονάδες 6)

Η υπερίσχυση της αγγλικής γλώσσας έναντι των άλλων ευρωπαϊκών βασίστηκε σε αρκετούς λόγους οικονομικής και πολιτικής υφής που επαρκούν για να ξεπεραστούν οι αντιρρήσεις όσων υποστηρίζουν τη χρησιμοποίηση κάποιας άλλης γλώσσας.

Β1. Να δημιουργήσετε από μία πρόταση χρησιμοποιώντας το αντώνυμο καθεμιάς από τις λέξεις των κειμένων με την έντονη γραφή: εμποδίζεται, πλεονέκτημα, σημαντικός, αποτελεσματική, γενικότερο.

- Η οικονομική δραστηριοποίηση των επιχειρήσεων διευκολύνεται συχνά με την έγκριση άτοκων ή χαμηλότοκων δανείων.

- Το βασικό του μειονέκτημα είναι η αναποφασιστικότητα.

- Η όλη διαδικασία καθυστέρησε για έναν επουσιώδη λόγο, που όλοι εξέλαβαν ως απλή πρόφαση.

- Η προσέγγιση που ακολουθείται είναι προφανώς αναποτελεσματική, εφόσον η φοροδιαφυγή συνεχίζεται.

- Το ζήτημα της γλωσσικής διδασκαλίας έχει πάντοτε ειδικότερο ενδιαφέρον για τους φιλολόγους.

Β2.α. Ο τίτλος του πρώτου κειμένου είναι κυριολεκτικός/δηλωτικός ή μεταφορικός/συνυποδηλωτικός;  (μονάδες 5)

Ο τίτλος είναι κυριολεκτικός.

Β2.β. Να δώσετε έναν δικό σας σύντομο μεταφορικό/συνυποδηλωτικό τίτλο στο πρώτο κείμενο. (μονάδες 10)

- Θα αποτελέσει η αγγλική το δολοφόνο των άλλων ευρωπαϊκών γλωσσών;

Β2. Να επισημάνετε ποιες από τις παρακάτω φράσεις/προτάσεις των κειμένων χρησιμοποιούνται με κυριολεκτική/δηλωτική και ποιες με μεταφορική / συνυποδηλωτική σημασία:

1. «ήρθε στην επιφάνεια [...] το ζήτημα»

= Μεταφορική

2. «το συγκεκριμένο ερώτημα παραμένει ανοιχτό»

= Μεταφορική

3. «τρόποι εκμάθησης ξένων γλωσσών»

= Κυριολεκτική

Β2. «θα πρέπει να αναζητηθούν συστηματικά νέοι τρόποι εκμάθησης ξένων γλωσσών»:

1. Να αιτιολογήσετε την επιλογή της παθητικής σύνταξης από τον συγγραφέα του δεύτερου κειμένου.  (μονάδες 5)

Η επιλογή της παθητικής σύνταξης έγινε προκειμένου να δοθεί έμφαση στην ενέργεια, στην αναζήτηση δηλαδή νέων τρόπων εκμάθησης ξένων γλωσσών, και όχι στο υποκείμενο της ενέργειας, στο από ποιους δηλαδή θα πρέπει να γίνει αυτή η αναζήτηση.

2. Να μετατρέψετε την παθητική σύνταξη σε ενεργητική.  (μονάδες 10)

«Θα πρέπει να αναζητήσουν συστηματικά νέους τρόπους εκμάθησης ξένων γλωσσών»

Β2. Ποιες από τις υπογραμμισμένες λέξεις ή φράσεις των παρακάτω προτάσεων του πρώτου κειμένου έχουν μεταφορική/συνυποδηλωτική σημασία και ποιες έχουν κυριολεκτική/δηλωτική σημασία;

1. Ο ενιαίος ευρωπαϊκός χώρος αποτελεί ήδη πεδίο δραστηριότητας.

= Μεταφορική

2. Από την εποχή της ίδρυσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήρθε στην επιφάνεια και το πρόβλημα.

= Μεταφορική

3. Πώς θα επιτευχθεί η επικοινωνία με παράλληλη διατήρηση της πολυφωνίας;

= Κυριολεκτική

4. Η κυριαρχία της αγγλικής αποτελεί πρόβλημα.

= Μεταφορική

Κείμενο 2

[Θετικά σχόλια για την επιλογή χρήσης της ελληνικής γλώσσας]

Θετικά σχόλια για την επιλογή χρήσης της ελληνικής γλώσσας, κατά τη διάρκεια των επίσημων εγκαινίων έναρξης της ελληνικής Προεδρίας, δημοσιεύονται σε άρθρο του ιστολογίου Τα παρασκήνια των Βρυξελλών (Coulisses de Bruxelles).

Ο δημοσιογράφος σχολιάζει ότι η «θριαμβευτική και αλαζονική» αγγλοφωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης δέχθηκε ένα «χτύπημα» στην Αθήνα. Εξηγεί ότι η ελληνική Προεδρία επέλεξε να εκφραστεί στα Ελληνικά, με ταυτόχρονη μετάφραση στα Αγγλικά και τα Γαλλικά, σε αντίθεση με άλλες Προεδρίες που δεν παρείχαν καμία διερμηνεία. «Ένα καλό παράδειγμα για όσους τεχνοκράτες νομίζουν ότι 500 εκατομμύρια Ευρωπαίοι έχουν για μητρική τους γλώσσα τα Αγγλικά», τονίζει ο δημοσιογράφος και διατυπώνει την άποψη ότι η επικράτηση της αγγλικής γλώσσας στις Βρυξέλλες δεν είναι τυχαία, παρόλο που υπάρχουν 23 επίσημες γλώσσες στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τρεις γλώσσες εργασίας (Αγγλικά, Γαλλικά και Γερμανικά), ενώ τα Αγγλικά και τα Γαλλικά είναι οι δύο γλώσσες του κέντρου τύπου, επισημαίνει. Ευχαριστεί, λοιπόν, την Ελλάδα γι’ αυτή την επιλογή.

Από την ιστοσελίδα της Εφ. Η Καθημερινή, 15.01.2014 (διασκευή).

Α1. Σύμφωνα με το δεύτερο κείμενο, ο αρθρογράφος είναι υπέρ ή κατά της αποκλειστικής χρήσης της αγγλικής στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (60-80 λέξεις)  (μονάδες 15)

Ο αρθρογράφος είναι κατά της αποκλειστικής χρήσης της αγγλικής στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εφόσον η γλώσσα αυτή δεν είναι η μητρική γλώσσα του συνόλου των κατοίκων της Ευρώπης. Ειδικότερα επισημαίνει πως οι επίσημες γλώσσες στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι 23, έστω κι αν χρησιμοποιούνται μόλις τρεις ως γλώσσες εργασίας και μόλις δύο από το κέντρο τύπου. Είναι, άρα, απαράδεκτο, αν και όχι τυχαίο, το να χρησιμοποιείται αποκλειστικά η αγγλική, αφού επί της ουσίας δεν είναι η μητρική γλώσσα και των 500 εκατομμυρίων κατοίκων της Ευρώπης.

Α1. Ποια άποψη εκφράζουν τα δύο κείμενα για τη θέση της αγγλικής γλώσσας στην Ευρωπαϊκή Ένωση; (60 -80 λέξεις)  (μονάδες 15)

Κοινή διαπίστωση και των δύο κειμένων είναι το γεγονός ότι η αγγλική γλώσσα έχει κυριαρχήσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση εις βάρος των άλλων γλωσσών. Στο πρώτο κείμενο εντούτοις επισημαίνεται πως η γλώσσα αυτή προσφέρει σημαντικά οικονομικά και πολιτικά οφέλη στο πλαίσιο του παγκόσμιου ανταγωνισμού, γι’ αυτό και η χρήση της αποτελεί πλεονέκτημα. Το δεύτερο κείμενο, από την άλλη, δεν ασχολείται με τους λόγους επικράτησης της αγγλικής, αλλά περισσότερο με το γεγονός ότι αυτή συνοδεύεται από μια αλαζονική και επιζήμια αγνόηση των υπόλοιπων ευρωπαϊκών γλωσσών.

Α2. Ποια είναι τα δομικά μέρη της δεύτερης παραγράφου (Ο δημοσιογράφος σχολιάζει……... την επιλογή) του δεύτερου κειμένου;

(μονάδες 10)

Θεματική περίοδος: Ο δημοσιογράφος σχολιάζει ότι η «θριαμβευτική και αλαζονική» αγγλοφωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης δέχθηκε ένα «χτύπημα» στην Αθήνα.

Σχόλια: Εξηγεί ότι η ελληνική Προεδρία επέλεξε να εκφραστεί στα Ελληνικά, με ταυτόχρονη μετάφραση στα Αγγλικά και τα Γαλλικά, σε αντίθεση με άλλες Προεδρίες που δεν παρείχαν καμία διερμηνεία. «Ένα καλό παράδειγμα για όσους τεχνοκράτες νομίζουν ότι 500 εκατομμύρια Ευρωπαίοι έχουν για μητρική τους γλώσσα τα Αγγλικά», τονίζει ο δημοσιογράφος και διατυπώνει την άποψη ότι η επικράτηση της αγγλικής γλώσσας στις Βρυξέλλες δεν είναι τυχαία, παρόλο που υπάρχουν 23 επίσημες γλώσσες στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τρεις γλώσσες εργασίας (Αγγλικά, Γαλλικά και Γερμανικά), ενώ τα Αγγλικά και τα Γαλλικά είναι οι δύο γλώσσες του κέντρου τύπου, επισημαίνει.

Κατακλείδα: Ευχαριστεί, λοιπόν, την Ελλάδα γι’ αυτή την επιλογή.

Β2. Να επισημάνετε ποιες από τις τρεις παρακάτω φράσεις/προτάσεις των κειμένων χρησιμοποιούνται με κυριολεκτική / δηλωτική και ποιες με μεταφορική / συνυποδηλωτική σημασία:

1. «κάθε λαός με τη γλώσσα του δημιουργεί τον πολιτισμό του»

= Κυριολεκτική

2. «η εξάπλωση της αγγλικής»

= Μεταφορική

3. «ο δημοσιογράφος σχολιάζει»

= Κυριολεκτική

Β1. Να συντάξετε μία παράγραφο 60-80 λέξεων χρησιμοποιώντας τις λέξεις/φράσεις του πρώτου και του δεύτερου κειμένου με την έντονη γραφή: πολυφωνίας, μονογλωσσίας, μητρική [τους] γλώσσα, επικράτηση της αγγλικής γλώσσας, επιλογή.  (μονάδες 10)

Η επικράτηση της αγγλικής γλώσσας αν και αποτελεί μια επιλογή με σημαντικά οφέλη για την ανταγωνιστική λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γίνεται εντούτοις εις βάρος της πολυφωνίας στη γηραιά ήπειρο. Η πλειονότητα, άλλωστε, των κατοίκων της Ευρώπης δεν έχει ως μητρική γλώσσα την αγγλική, γι’ αυτό και στην ολοένα και ευρύτερη χρήση της αγγλικής βλέπει με ανησυχία τον κίνδυνο μελλοντικής μονογλωσσίας, που θα σημάνει το τέλος των λιγότερο ισχυρών ευρωπαϊκών γλωσσών.

Β2. Να επισημάνετε ποιες από τις παρακάτω προτάσεις του πρώτου κειμένου χρησιμοποιούνται με κυριολεκτική / δηλωτική και ποιες με μεταφορική /

συνυποδηλωτική σημασία:

1. «Από την εποχή της ίδρυσης της ΕΟΚ ήρθε στην επιφάνεια και το πρόβλημα».

= Μεταφορική

2. «Αν και δεν είναι του παρόντος να αναπτύξουμε τους λόγους που συνηγορούν υπέρ της πολυφωνίας».

= Κυριολεκτική

3. «Η κυριαρχία όμως της αγγλικής αποτελεί πραγματικότητα».

= Μεταφορική