Ισίδωρος ο Αιγεάτης «Επιτύμβιο Επίγραμμα» [Ερμηνευτικό σχόλιο]

Bri Buckley

Ισίδωρος ο Αιγεάτης «Επιτύμβιο Επίγραμμα» [Ερμηνευτικό σχόλιο]

156

Με τα καλάμια και τις ξόβεργες κέρδιζε την τροφή του

απ’ τον αέρα ο Εύμηλος. Λιτά εζούσε, μα ελεύθερα.

Και χέρι ξένο για χάρη της γαστέρας του ποτέ του δεν ασπάστηκε.

Αυτό η τρυφή του στάθηκε, αυτό η ευφροσύνη.

Χρόνια ενενήντα μέτρησε και τώρα αναπαύεται.

Στα τέκνα του κληρονομιά, φτερά, καλάμια, ξόβεργες αφήνει.

Επιτάφιος λόγος: Αρχαία ελληνικά επιτύμβια επιγράμματα. (1999). Rocques, Denis (επιμ). Μτφρ. Παντελής Μπουκάλας, Αθήνα: Άγρα.

Να παρουσιάσετε το κύριο, κατά τη γνώμη σας, θέμα του κειμένου και να διατυπώσετε τη δική σας άποψη σε σχέση με αυτό. (150-200 λέξεις)

 

Το κύριο θέμα του κειμένου, κατά τη γνώμη μου, σχετίζεται με την ουσιαστική αίσθηση ελευθερίας που βιώνουν οι άνθρωποι, όταν κατορθώνουν με τον δικό τους κόπο να διασφαλίζουν τα απαιτούμενα για την επιβίωσή τους. Η χαρά της επίγνωση πως μπορούν να βασιστούν στις δικές τους δυνάμεις, χωρίς να χρειάζονται τη συνδρομή κάποιου άλλου και χωρίς ποτέ να ταπεινωθούν απέναντι σε κάποιον άλλον. Η σημασία αυτής της επίγνωσης τονίζεται στο κείμενο με το σχήμα της επανάληψης «Αυτό η τρυφή του στάθηκε, αυτό η ευφροσύνη», μέσω της οποίας γίνεται αντιληπτή η ευδαιμονία κι η υπερηφάνεια του ατόμου που βασίζεται στις δικές του και μόνο δυνάμεις. Με την αντίθεση, μάλιστα, του δεύτερου στίχου «Λιτά εζούσε, μα ελεύθερα», φανερώνεται πως ό,τι προείχε για τον Εύμηλο δεν ήταν η αφθονία αγαθών, αλλά το δικαίωμά του να ζει ελεύθερος, χωρίς να έχει υποχρέωση σε κανέναν. Αξίζει, συνάμα, να προσεχθεί πως ο ήρωας αφήνει κληρονομιά στα παιδιά του αυτό ακριβώς το πρότυπο εργατικότητας και αξιοπρεπούς αυτάρκειας, όπως δηλώνεται με ασύνδετο σχήμα «Στα τέκνα του κληρονομιά, φτερά, καλάμια, ξόβεργες αφήνει».

Πρόκειται, κατά τη γνώμη μου, για μια αξιέπαινη στάση ζωής, εφόσον κάθε άνθρωπος οφείλει αφενός να διεκδικεί την αυτονομία μέσα από την προσωπική του εργασία κι αφετέρου να αντιλαμβάνεται την αξία της ολιγάρκειας και να μην παρασύρεται από συναισθήματα απληστίας ή υπερβολής, που κάποτε οδηγούν τους ανθρώπους στο να ζουν πέρα από τις πραγματικές τους δυνατότητες.