Εξεταστεα Υλη & Τροπος αξιολογησης 2025

Ερωτήσεις ΚΕΕ Διονύσιος Σολωμός «Ο Κρητικός»: Ποια στοιχεία προσδίδουν αφηγηματικό χαρακτήρα στο ποίημα;

Vladimir Kush

Διονύσιος Σολωμός «Ο Κρητικός»

Ποια στοιχεία προσδίδουν αφηγηματικό χαρακτήρα στο ποίημα;


Ο Κρητικός ξεκινά μ’ ένα ρήμα σε χρόνο παρατατικό (εκοίταα) δίνοντας από την αρχή την αίσθηση ότι όσα θα ειπωθούν έχουν ήδη συμβεί στο παρελθόν και κάποιος μας τα διηγείται. Έπειτα, ο ήρωας του ποιήματος ζητά να τον πιστέψουν για όσα θα πει και μάλιστα ορκίζεται για την αλήθεια της ιστορίας του (Πιστέψετε π’ ό,τι θα πω ειν’ ακριβή αλήθεια...) γεγονός που αν συνδυαστεί με την πληροφορία που μας δίνει στη συνέχεια ότι τώρα πια ζητιανεύει από τους διαβάτες, τότε μπορούμε να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι ο ήρωας αφηγείται την ιστορία αυτή στα πλαίσια της επαιτείας του. Μέσα από τον όρκο του ήρωα άλλωστε μαθαίνουμε ότι η αγαπημένη του έχει ήδη χαθεί, οπότε γίνεται σαφές από την αρχή κιόλας ότι ο ήρωας διηγείται την ιστορία του σ’ ένα μεταγενέστερο χρονικό σημείο όταν όλα έχουν ήδη τελειώσει.
Η ιστορία του Κρητικού επομένως μας δίνεται σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση, μ’ έναν δραματικό μονόλογο, από τον ίδιο τον ήρωα  που έχοντας ήδη βιώσει τις σημαντικές αυτές περιπέτειες έχει αφήσει τον αγωνιστικό του χαρακτήρα κι έχει καταφύγει στην επαιτεία. Ο ήρωας φροντίζει να μας δώσει με πρόδρομες αφηγήσεις αλλά και με αναδρομές στο παρελθόν όλα τα στοιχεία της ιστορίας του από την εποχή που ζούσε στην Κρήτη μέχρι το άδοξο παρόν του που τον βρίσκει να ζητιανεύει στους δρόμους μιας πόλης που δεν κατονομάζεται. Η τεχνική που ακολουθεί ο ποιητής με τις διαρκείς αναχρονίες στην αφήγηση είναι ιδανική για τη διατήρηση του ενδιαφέροντος του αναγνώστη και φυσικά είναι παρμένη από τα αφηγηματικά κείμενα τα οποία αποφεύγουν να δίνουν τα γεγονότα μιας ιστορίας με τη σειρά που έγιναν ώστε να μην κουράζουν τους αναγνώστες.
Τον αφηγηματικό χαρακτήρα του ποιήματος ενισχύει και η ύπαρξη περιστατικών που συνθέτουν την πλοκή της ιστορίας και ξεδιπλώνουν την πορεία που ακολούθησε η αλλαγή του ήρωα. Το ναυάγιο, η εμφάνιση της Φεγγαροντυμένης, ο γλυκύτατος ήχος και η απώλεια της κόρης, αποτελούν τα βασικά επεισόδια που συνθέτουν την εξέλιξη της ιστορίας και στηρίζουν την αφηγηματική πράξη.
Ενδιαφέρουσα, παράλληλα, είναι η συσχέτιση που επιδιώκει και επιτυγχάνει ο ποιητής με τον Ερωτόκριτο του Κορνάρου. Ο Σολωμός μιμείται τη στιχουργία του Ερωτόκριτου χρησιμοποιώντας το ίδιο μέτρο αλλά και τον ίδιο τρόπο ομοιοκαταληξίας (ζευγαρωτή), δημιουργώντας μάλιστα επιπλέον δεσμούς με το αφηγηματικό αυτό αριστούργημα της κρητικής λογοτεχνίας μέσω του περιπετειώδους χαρακτήρα της δικής του αφήγησης. Ο Κρητικός αν και κατά πολύ συντομότερος από τον Ερωτόκριτο, διαθέτει εντούτοις αρκετά στοιχεία περιπέτειας, καθιστώντας σαφή την προσπάθεια του Σολωμού να τιμήσει το έργο του Κορνάρου.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου