Στρατής Μυριβήλης «Η δασκάλα με τα χρυσά μάτια»
Κοιμήθηκε άσκημα. Προς την αυγή είδε ένα όνειρο, ίσως κιόλας νάτανε μια φαντασία του πολύ έντονη, που τούρθε ζωντανή σα να είδε. Τόνε κράτησε ταραγμένο κάμποσο, ακόμα και σα σηκώθηκε από το κρεβάτι. Είτανε στης Βίγλας τα ράχτα. Η Σαπφώ. Κολυμπούσε ξένιαστη. Δε τόξαιρε πως κάποιος είναι και την παραφυλάει, και σέρνει τη ματιά του πάνω της, κρυμμένος κάπου. Είταν ολόγυμνη, κι απορούσε ο Δρίβας πως έγινε κ’ ήξαιρε καταλεπτώς όλες τις μυστικές λεπτομέρειες αυτού του κορμιού. Έπαιζε στην ακρογιαλιά. Έριχνε λιθάρια και σκιρτούσε από πέτρα σε πέτρα. Αυτός, κουλουριασμένος πίσω απ’ ένα βράχο, την έβλεπε, ήταν γεμάτος απ’ τη θωριά της. Σα νάταν όλο το κορμί του σκεπασμένο με μάτια, πεινασμένα από ερωτική περιέργεια. Ένιωθε όλη τη ντροπή για το κάμωμά του, και μαζί την αχορταγιά της όρασής του.
(απόσπασμα)
Έχει επισημανθεί ότι το απόσπασμα αυτό θυμίζει το Όνειρο στο κύμα. Ποια στοιχεία του περιεχομένου των δύο κειμένων επιβεβαιώνουν αυτή την άποψη;
Ο Λεωνής Δρίβας επιστρέφοντας στη Μυτιλήνη από το μέτωπο του πολέμου, έχει υποσχεθεί στο φίλο του Στρατή Βρανά, που πέθανε στο νοσοκομείο όπου νοσηλεύονταν μαζί, ότι θα ενημερώσει τη γυναίκα του τη Σαπφώ για το χαμό του. Ο Λεωνής παρά τις ενοχές που αισθάνεται για το χαμένο φίλο του δεν μπορεί να αντισταθεί στην ομορφιά της Σαπφώς και την ερωτεύεται παράφορα.
Στο συγκεκριμένο απόσπασμα στα πλαίσια ενός ερωτικού ονείρου του ήρωα, τον βλέπουμε να παρατηρεί κρυμμένος τη Σαπφώ, η οποία χωρίς να γνωρίζει ότι κάποιος την παρατηρεί κολυμπά γυμνή και παίζει στην ακρογιαλιά ανέμελη. Η έμφαση εδώ δίνεται κυρίως στην ένταση του ερωτικού πάθους που έχει κυριεύσει το Λεωνή, ο οποίος παρά τη ντροπή που αισθάνεται για την αθέμιτη αυτή παρακολούθηση της κοπέλας, δεν μπορεί να κατανικήσει την επιθυμία που αισθάνεται για το θελκτικό της κορμί. Ο Μυριβήλης δεν αναλώνεται σε μια λεπτομερή και λυρική περιγραφή του σώματος της κοπέλας, όπως ο Παπαδιαμάντης, καθώς τον ενδιαφέρει περισσότερο η ενοχική συνείδηση του ήρωά του, ο οποίος παρά τη συναίσθηση ότι δεν είναι σωστό να επιθυμεί τη γυναίκα του νεκρού φίλου του, αδυνατεί να ελέγξει το διαρκώς αυξανόμενο πάθος που αισθάνεται για εκείνη.
Κοινά στοιχεία με το διήγημα του Παπαδιαμάντη είναι η εν αγνοία της ηρωίδας παρακολούθησή της από κάποιον άντρα τη στιγμή που κολυμπά γυμνή, η ερωτική επιθυμία που αισθάνεται ο άντρας που αντικρίζει το κορμί της, αλλά και η αντίληψη που έχει ο άντρας ότι δε θα έπρεπε να βρίσκεται εκεί και να παρακολουθεί τη γυμνή κοπέλα. Τόσο ο νεαρός βοσκός στο Όνειρο στο κύμα, όσο και ο Λεωνής στη Δασκάλα με τα χρυσά μάτια, γνωρίζουν ότι δεν είναι σωστό να παρατηρούν τις κοπέλες τη στιγμή που κολυμπούν γυμνές, αλλά δεν μπορούν να αντισταθούν στην ερωτική τους περιέργεια. Η διαφορά βέβαια είναι ότι ο ήρωας του Παπαδιαμάντη είναι ένας έφηβος, ο οποίος θα διατηρήσει αγνή την επιθυμία του για την κοπέλα, χωρίς να την εκδηλώσει ποτέ, ενώ ο ήρωας του Μυριβήλη είναι ένας άντρας που δεν θα μπορέσει να αντισταθεί στον σαρκικό πόθο που αισθάνεται για τη Σαπφώ και θα ολοκληρώσει τη σχέση του μαζί της.
Κοιμήθηκε άσκημα. Προς την αυγή είδε ένα όνειρο, ίσως κιόλας νάτανε μια φαντασία του πολύ έντονη, που τούρθε ζωντανή σα να είδε. Τόνε κράτησε ταραγμένο κάμποσο, ακόμα και σα σηκώθηκε από το κρεβάτι. Είτανε στης Βίγλας τα ράχτα. Η Σαπφώ. Κολυμπούσε ξένιαστη. Δε τόξαιρε πως κάποιος είναι και την παραφυλάει, και σέρνει τη ματιά του πάνω της, κρυμμένος κάπου. Είταν ολόγυμνη, κι απορούσε ο Δρίβας πως έγινε κ’ ήξαιρε καταλεπτώς όλες τις μυστικές λεπτομέρειες αυτού του κορμιού. Έπαιζε στην ακρογιαλιά. Έριχνε λιθάρια και σκιρτούσε από πέτρα σε πέτρα. Αυτός, κουλουριασμένος πίσω απ’ ένα βράχο, την έβλεπε, ήταν γεμάτος απ’ τη θωριά της. Σα νάταν όλο το κορμί του σκεπασμένο με μάτια, πεινασμένα από ερωτική περιέργεια. Ένιωθε όλη τη ντροπή για το κάμωμά του, και μαζί την αχορταγιά της όρασής του.
(απόσπασμα)
Έχει επισημανθεί ότι το απόσπασμα αυτό θυμίζει το Όνειρο στο κύμα. Ποια στοιχεία του περιεχομένου των δύο κειμένων επιβεβαιώνουν αυτή την άποψη;
Ο Λεωνής Δρίβας επιστρέφοντας στη Μυτιλήνη από το μέτωπο του πολέμου, έχει υποσχεθεί στο φίλο του Στρατή Βρανά, που πέθανε στο νοσοκομείο όπου νοσηλεύονταν μαζί, ότι θα ενημερώσει τη γυναίκα του τη Σαπφώ για το χαμό του. Ο Λεωνής παρά τις ενοχές που αισθάνεται για το χαμένο φίλο του δεν μπορεί να αντισταθεί στην ομορφιά της Σαπφώς και την ερωτεύεται παράφορα.
Στο συγκεκριμένο απόσπασμα στα πλαίσια ενός ερωτικού ονείρου του ήρωα, τον βλέπουμε να παρατηρεί κρυμμένος τη Σαπφώ, η οποία χωρίς να γνωρίζει ότι κάποιος την παρατηρεί κολυμπά γυμνή και παίζει στην ακρογιαλιά ανέμελη. Η έμφαση εδώ δίνεται κυρίως στην ένταση του ερωτικού πάθους που έχει κυριεύσει το Λεωνή, ο οποίος παρά τη ντροπή που αισθάνεται για την αθέμιτη αυτή παρακολούθηση της κοπέλας, δεν μπορεί να κατανικήσει την επιθυμία που αισθάνεται για το θελκτικό της κορμί. Ο Μυριβήλης δεν αναλώνεται σε μια λεπτομερή και λυρική περιγραφή του σώματος της κοπέλας, όπως ο Παπαδιαμάντης, καθώς τον ενδιαφέρει περισσότερο η ενοχική συνείδηση του ήρωά του, ο οποίος παρά τη συναίσθηση ότι δεν είναι σωστό να επιθυμεί τη γυναίκα του νεκρού φίλου του, αδυνατεί να ελέγξει το διαρκώς αυξανόμενο πάθος που αισθάνεται για εκείνη.
Κοινά στοιχεία με το διήγημα του Παπαδιαμάντη είναι η εν αγνοία της ηρωίδας παρακολούθησή της από κάποιον άντρα τη στιγμή που κολυμπά γυμνή, η ερωτική επιθυμία που αισθάνεται ο άντρας που αντικρίζει το κορμί της, αλλά και η αντίληψη που έχει ο άντρας ότι δε θα έπρεπε να βρίσκεται εκεί και να παρακολουθεί τη γυμνή κοπέλα. Τόσο ο νεαρός βοσκός στο Όνειρο στο κύμα, όσο και ο Λεωνής στη Δασκάλα με τα χρυσά μάτια, γνωρίζουν ότι δεν είναι σωστό να παρατηρούν τις κοπέλες τη στιγμή που κολυμπούν γυμνές, αλλά δεν μπορούν να αντισταθούν στην ερωτική τους περιέργεια. Η διαφορά βέβαια είναι ότι ο ήρωας του Παπαδιαμάντη είναι ένας έφηβος, ο οποίος θα διατηρήσει αγνή την επιθυμία του για την κοπέλα, χωρίς να την εκδηλώσει ποτέ, ενώ ο ήρωας του Μυριβήλη είναι ένας άντρας που δεν θα μπορέσει να αντισταθεί στον σαρκικό πόθο που αισθάνεται για τη Σαπφώ και θα ολοκληρώσει τη σχέση του μαζί της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου