Νίκος Φωκάς «Ο κάκτος»
Με χρώμα γέρικου παχύδερμου απ’ τη σκόνη
Μέρος κι εκείνος ενός σκουπιδαριού,
Ο κάκτος που θεωρείτο νεκρός
Άνθισε μετά από εννέα χρόνια.
Πράγματι, το τρομερό φύλλο με τις βελόνες
(Ένα ανάμεσα σε δώδεκα
Καθώς αποτελούσε τμήμα
Ενός πανίσχυρου συστήματος)
Πέταξε από την κόψη του μοναδικό
Το βαθυκόκκινο άνθος που,
Έξω από το σύστημα σχεδόν,
Θαρρείς ανήκε σε δικό του σύστημα
Έτσι καθώς ακροβατούσε στο κενό
Στην παρυφή του φύλλου,
Σε δηλωμένη και χρωματική και ποιοτική
Προς τον κάκτο αντίθεση.
Η εν λόγω συστηματική διαφωνία
Δεν είχ’ άλλο ενδιαφέρον
Παρά μόνο σαν ποίηση
Σαν ακραία δυνατότητα μιας άνοιξης...
(Προβολές στα μάτια, Κρύσταλλο, 1985)
Ο Νίκος Φωκάς με αφορμή το μοναδικό λουλούδι ενός κάκτου, συνθέτει ένα ποίημα για την ποίηση, όπου τονίζει την ιδιαίτερη φύση της ποίησης να εμφανίζεται σ’ έναν κόσμο σκληρότητας και να δίνει την υπόσχεση μιας ανανέωσης, μιας άνοιξης.
Αναλυτικότερα:
Ένας κάκτος, σκονισμένος και εγκαταλελειμμένος μαζί με άλλα άχρηστα αντικείμενα, εντελώς απροσδόκητα κι ενώ έμοιαζε νεκρός, άνθισε μετά από εννέα χρόνια. Στην άκρη ενός φύλλου του -ενός από τα δώδεκα φύλλα, με τις τρομερές βελόνες- βγήκε ένα βαθυκόκκινο άνθος.
Το άνθος αυτό με την τρυφερότητα και την ομορφιά του, έρχεται σε πλήρη αντίθεση με το υπόλοιπο φυτό, τόσο ως προς το χρώμα του, όσο και ως προς την ποιότητά του. Το βαθυκόκκινο χρώμα του άνθους φαντάζει εντελώς αταίριαστο με το παραμορφωμένο από τη σκόνη και την εγκατάλειψη χρώμα του κάκτου, όπως και η τρυφερή και θελκτική του υφή, δίνει την αίσθηση μιας γοητευτικής παραφωνίας σε σχέση με τις τρομερές βελόνες και την απειλητική όψη του φυτού.
Σ’ ένα σύστημα φύλλων και βελόνων, προκύπτει αίφνης ένα πανέμορφο λουλούδι, που προκαλεί με τη διαφορετικότητά του, μιαν εύλογη απορία. Πώς μπορεί κάτι τόσο εξαίσιο να γεννηθεί από ένα τόσο σκληρό και για χρόνια αδρανές φυτό;
Αυτή ακριβώς η αντίθεση, φέρνει στη σκέψη του ποιητή την Ποίηση, η οποία το δίχως άλλο κατορθώνει με τη λυρικότητα και την αρμονία της να έρχεται σε εμφανέστατη αντίθεση με τη δυσαρμονία και την ασχήμια της υπόλοιπης ζωής.
Σ’ έναν κόσμο που επικρατεί η βιαιότητα και ο κίνδυνος, σ’ έναν κόσμο που αφήνεται στη μιζέρια μιας εγκατάλειψης και αδιαφορίας, προκύπτει εντελώς ανέλπιστα κάτι τόσο όμορφο, προκύπτει η ποίηση.
Εντελώς ανεξάρτητη τόσο από τις συνθήκες στις οποίες γεννιέται όσο κι από την υπόσταση του δημιουργού της, η τέχνη αυτή κατορθώνει να μεταδώσει μιαν αίσθηση ελπίδας και ομορφιάς. Την υπόσχεση μιας άνοιξης, σ’ έναν κόσμο που έχει από καιρό εγκαταλείψει κάθε προσδοκία για μια ουσιαστική καλυτέρευση.
Όπως το άνθος του κάκτου, προβάλλει μέσα από τις βελόνες, εντελώς στην άκρη, ενός παλιού φύλλου, και δείχνει όλη του την ομορφιά, έτσι και η ποίηση, προκύπτει μέσα σ’ έναν βίαιο κόσμο, από έναν δημιουργό που μπορεί να έχει κι ο ίδιος αλωθεί από τη δυστυχία και τη σκληρότητα, και προσφέρει το κάλλος της «σαν ακραία δυνατότητα μιας άνοιξης...»
Ακόμη κι αν οι άνθρωποι έχουν παρασυρθεί από το γενικότερο κλίμα παρακμής, ακόμη κι αν κοινωνία μοιάζει να μην έχει άλλες ελπίδες να βγει από το τέλμα της, υπάρχει πάντοτε η δύναμη της Ποιητικής Τέχνης να ξεπεράσει την ασχήμια του παρόντος και να παραστήσει την ομορφιά που εν δυνάμει μπορούμε να προσεγγίσουμε. Έστω κι αν φαντάζει παράταιρη, εντούτοις η ποίηση έχει την ικανότητα να μας αποκαλύπτει ακόμα την ελπίδα της άνοιξης.
Δείτε επίσης:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου