Εξεταστεα Υλη & Τροπος αξιολογησης 2025

W. H. Auden «Επικήδεια μελαγχολία», ως παράλληλο για το «Μόνο γιατί μ’ αγάπησες»

Giulio Aristide Sartorio

W. H. Auden «Επικήδεια μελαγχολία», ως παράλληλο για το «Μόνο γιατί μ’ αγάπησες»

Σταματήστε όλα τα ρολόγια, κόψτε το τηλέφωνο,
Αποτρέψτε το σκυλί απ’ το να γαυγίσει μ’ ένα ζουμερό κόκαλο,
Σιγήστε τα πιάνα και με τύμπανα φιμωμένα με πανιά
Φέρτε έξω το φέρετρο, αφήστε τους πενθούντες να έρθουν.

Ας κάνουν τα αεροπλάνα, θρηνώντας, κύκλους ψηλά,
σχηματίζοντας στον ουρανό το μήνυμα: Είναι Νεκρός,
Βάλτε κρεπ φιόγκους γύρω απ’ τους λευκούς λαιμούς των ελεύθερων
περιστεριών,
Ας φορέσουν οι τροχονόμοι μαύρα βαμβακερά γάντια.

Εκείνος ήταν ο Βοριάς μου, ο Νοτιάς μου, η Ανατολή και η Δύση μου,
Η εργάσιμη εβδομάδα μου και η κυριακάτικη ξεκούρασή μου,
Το μεσημέρι μου, τα μεσάνυχτά μου, η μιλιά μου, το τραγούδι μου.
Νόμιζα ότι η αγάπη θα κρατούσε για πάντα: Έκανα λάθος.

Τ’ αστέρια δεν είναι επιθυμητά πλέον: σβήστε τα όλα.
Μαζέψτε το φεγγάρι και διαλύστε τον ήλιο.
Αδειάστε τον ωκεανό και σαρώστε τα δάση.
Γιατί τίποτε τώρα πια δεν μπορεί να ωφελήσει σε κάτι.

[Μετάφραση: Κωνσταντίνος Μάντης]


Ο W. H. Auden ερχόμενος αντιμέτωπος με το θάνατο του αγαπημένου του, εκφράζει τη θλίψη του παρουσιάζοντας μέσα από τους στίχους του τις ετοιμασίες για την κηδεία του, αλλά και τονίζοντας με ιδιαίτερη ένταση πόσο σημαντικός υπήρξε για εκείνον.
Ο ποιητής ζητά, για χάρη του αγαπημένου του, να σταματήσει ο χρόνος να μετρά και να μην ακούγεται πια κανένας ήχος, ούτε το χτύπημα του τηλεφώνου, ούτε το γαύγισμα του σκύλου. Ζητά στην κηδεία του να συμμετάσχουν όλοι, από τα αεροπλάνα που θα σχηματίζουν στον ουρανό το μήνυμα του θανάτου του, μέχρι τους τροχονόμους που θα φορούν μαύρα γάντια και τα περιστέρια της πόλης, στα οποία ζητά να βάλουν φιόγκους στους λευκούς λαιμούς του.
Η θέληση του ποιητή είναι να σημάνει η κηδεία του αγαπημένου του τον τερματισμό κάθε άλλης δραστηριότητας, θέλει να σταματήσει κυριολεκτικά ο χρόνος και όλοι να δώσουν σημασία μόνο στον αποχαιρετισμό εκείνου.
Επιθυμία που μοιάζει υπερβολική, αλλά εκφράζει με ιδιαίτερη παραστατικότητα την ένταση της αγάπης του. Εκείνος, υπήρξε για τον ποιητή, αναντικατάστατο κομμάτι της ζωής του. Ήταν ό,τι έδινε αξία σε κάθε στιγμή της ζωής του και χρωμάτιζε με την παρουσία του ολόκληρη την ύπαρξή του.
Γι’ αυτό, τώρα που εκείνος πέθανε, ο ποιητής δε θέλει να βλέπει ούτε τα αστέρια, ούτε τον ήλιο, ούτε τα δάση. Ζητά να τα καταστρέψουν όλα, αφού τώρα πια, τίποτε απ’ ό,τι μέχρι πρότινος είχε σημασία, δεν μπορεί να τον ωφελήσει σε κάτι.
Ο πόνος του ποιητή τον ωθεί στην απελπισία και στην παραίτηση από τη ζωή, καθώς αισθάνεται πως δεν μπορεί και πως δεν έχει αξία να ζει, χωρίς να έχει κοντά του, τον αγαπημένο του.
Σε μια παρόμοια κατάσταση, η Μαρία Πολυδούρη αντιμετωπίζει διαφορετικά το χαμό του αγαπημένου της, ίσως γιατί γνωρίζει πως και η ίδια σύντομα θα τον ακολουθήσει στο αιώνιο ταξίδι του θανάτου.
Η Πολυδούρη συνθέτει το τραγούδι της για να εκφράσει την ευγνωμοσύνη που αισθάνεται για το πέρασμα του αγαπημένου της από τη ζωή της και φυσικά για να διακηρύξει την ακατάλυτη αγάπη που νιώθει για εκείνον.
Η ποιήτρια αναγνωρίζει πως ο μόνος λόγος που τραγουδά είναι γιατί εκείνος την αγάπησε, γιατί με τον έρωτα και την αποδοχή του τη βοήθησε να φτάσει σε μια σωματική και ψυχική ωρίμανση, ωθώντας τη να δείξει όλη την ομορφιά που έκρυβε στην ψυχή της.
Η ειλικρινής αγάπη του, αποτέλεσε το αναγκαίο στήριγμα, ώστε να μπορέσει η ποιήτρια να αποδεχτεί τον εαυτό της και να αισθανθεί ολόκληρη τη ζωή της να δικαιώνεται, γι’ αυτό και θεωρεί πως ο μόνος λόγος για τον οποίο γεννήθηκε ήταν για να γνωρίσει τη δική του αγάπη.
Η ποιήτρια προχωρά σ’ ένα λυρικό γιόρτασμα της αγάπης του και ωθούμενη από το γεγονός ότι εκείνος δεν υπάρχει πια, προχωρά σε μια εκ βαθέων εξομολόγηση όσων αισθάνθηκε και συνεχίζει να αισθάνεται για εκείνον.
Ενώ ο W. H. Auden δίνει στους στίχους του μια πένθιμη διάθεση, η Πολυδούρη φροντίζει να μεταδώσει στα λόγια της όλη την ευεργετική επίδραση, την ερωτική επιθυμία και τη χαρά που της προσέφερε ο αγαπημένος της. Η ποιήτρια προτιμά το τραγούδι της να αποτελέσει ένα λυρικό ύμνο για την ομορφιά που έφερε στη ζωή της εκείνος, παρά έναν θρήνο.
Εντούτοις, είναι σαφές ότι στόχος και των δύο ποιητών είναι να εκφράσουν πόσο σημαντικά υπήρξαν τα αγαπημένα τους πρόσωπα στη ζωή τους, έστω κι αν επιλέγουν να δώσουν διαφορετικό τόνο στα λόγια τους.

Δείτε επίσης:


Οδυσσέας Ελύτης «Το Μονόγραμμα» ως παράλληλο για το «Μόνο γιατί μ’ αγάπησες»

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου