Θουκυδίδη Ιστορία Βιβλίο 3. Κεφάλαιο 76-78 [Συντακτική ανάλυση]

Thepalmer 

Θουκυδίδη Ιστορία Βιβλίο 3. Κεφάλαιο 76-78 [Συντακτική ανάλυση]
 
[76] Τῆς δὲ στάσεως ἐν τούτῳ οὔσης τετάρτῃ ἢ πέμπτῃ ἡμέρᾳ μετὰ τὴν τῶν ἀνδρῶν ἐς τὴν νῆσον διακομιδὴν αἱ ἐκ τῆς Κυλλήνης Πελοποννησίων νῆες, μετὰ τὸν ἐκ τῆς Ἰωνίας πλοῦν ἔφορμοι οὖσαι, παραγίγνονται τρεῖς καὶ πεντήκοντα·
Κύρια πρόταση
παραγίγνονται: Ρήμα. αἱ νῆες: Υποκείμενο ρήματος. ἐκ τῆς Κυλλήνης: Εμπρόθετος προσδιορισμός της προέλευσης. Πελοποννησίων: Γενική κτητική στο νῆες. τρεῖς καὶ πεντήκοντα: Επιθετικός προσδιορισμός στο νῆες ή κατηγορούμενο σε αυτό, αν εννοηθεί μια μετοχή οὖσαι.
οὖσαι: Αναφορική μετοχή, με υποκείμενο το αἱ νῆες. ἔφορμοι: Κατηγορούμενο του υποκειμένου της μετοχής. μετὰ τὸν πλοῦν: Εμπρόθετος προσδιορισμός του χρόνου (χρονική ακολουθία). ἐκ τῆς Ἰωνίας: Εμπρόθετος προσδιορισμός της προέλευσης.
οὔσης: Γενική απόλυτη χρονική μετοχή. τῆς στάσεως: Υποκείμενο της μετοχής. ἐν τούτῳ: Εμπρόθετος προσδιορισμός της κατάστασης. ἡμέρᾳ: Δοτική του χρόνου. τετάρτῃ ἢ πέμπτῃ: Επιθετικοί προσδιορισμοί στο ἡμέρᾳ. μετὰ τὴν διακομιδὴν: Εμπρόθετος προσδιορισμός του χρόνου (χρονική ακολουθία). τῶν ἀνδρῶν: Γενική αντικειμενική στο διακομιδήν. ἐς τὴν νῆσον: Εμπρόθετος προσδιορισμός της κίνησης σε τόπο.
 
ἦρχε δὲ αὐτῶν Ἀλκίδας, 
Κύρια πρόταση
ἦρχε: Ρήμα. Ἀλκίδας: Υποκείμενο. αὐτῶν: Αντικείμενο.
 
ὅσπερ καὶ πρότερον [ἦρχε]
Δευτερεύουσα ονοματική αναφορική πρόταση, ως παράθεση στο Ἀλκίδας
ἦρχε: Εννοείται ως ρήμα. ὅσπερ: Υποκείμενο. πρότερον: Επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου.
 
καὶ Βρασίδας αὐτῷ ξύμβουλος ἐπέπλει.
Κύρια πρόταση
ἐπέπλει: Ρήμα. Βρασίδας: Υποκείμενο. ξύμβουλος: Επιρρηματικό κατηγορούμενο του σκοπού. αὐτῷ: Δοτική αντικειμενική.
 
Ὁρμισάμενοι δὲ ἐς Σύβοτα λιμένα τῆς ἠπείρου ἅμα ἕῳ ἐπέπλεον τῇ Κερκύρᾳ.
Κύρια πρόταση
ἐπέπλεον: Ρήμα. οἱ Πελοποννήσιοι: Εννοείται ως υποκείμενο. τῇ Κερκύρᾳ: Αντικείμενο ρήματος. ἅμα: Επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου. ἕῳ: Δοτική αντικειμενική. Ὁρμισάμενοι: Χρονική μετοχή, συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος. ἐς Σύβοτα: Εμπρόθετος προσδιορισμός της στάσης σε τόπο. λιμένα: Παράθεση στο Σύβοτα. τῆς ἠπείρου: Γενική κτητική στο λιμένα.
 
[77.1] Oἱ δὲ πολλῷ θορύβῳ καὶ πεφοβημένοι τά τ᾽ ἐν τῇ πόλει καὶ τὸν ἐπίπλουν παρεσκευάζοντό τε ἅμα ἑξήκοντα ναῦς
Κύρια πρόταση
παρεσκευάζοντό: Ρήμα. Oἱ δὲ: Υποκείμενο ρήματος. ναῦς: Αντικείμενο ρήματος. ἑξήκοντα: Επιθετικός προσδιορισμός στο αντικείμενο. ἅμα: Επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου. θορύβῳ: Δοτική της αιτίας. πολλῷ: Επιθετικός προσδιορισμός στο θορύβῳ.
πεφοβημένοι: Αιτιολογική μετοχή, συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος. τά τ᾽ ἐν τῇ πόλει καὶ τὸν ἐπίπλουν: Αντικείμενα της μετοχής.
 
καὶ τὰς αἰεὶ πληρουμένας ἐξέπεμπον πρὸς τοὺς ἐναντίους, παραινούντων Ἀθηναίων σφᾶς τε ἐᾶσαι πρῶτον ἐκπλεῦσαι καὶ ὕστερον πάσαις ἅμα ἐκείνους ἐπιγενέσθαι.
Κύρια πρόταση
ἐξέπεμπον: Ρήμα. Oἱ δὲ: Εννοείται ως υποκείμενο. τὰς [ναῦς]: Εννοείται ως αντικείμενο ρήματος. τὰς πληρουμένας: Επιθετική μετοχή, ως επιθετικός προσδιορισμός του αντικειμένου. Ως υποκείμενο της μετοχής λειτουργεί το άρθρο της. αἰεὶ. Επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου. πρὸς τοὺς ἐναντίους: Εμπρόθετος προσδιορισμός της εχθρικής διάθεσης.
παραινούντων: Γενική απόλυτη εναντιωματική μετοχή. Ἀθηναίων: Υποκείμενο της μετοχής. ἐᾶσαι: Τελικό απαρέμφατο ως αντικείμενο της μετοχής. Κερκυραίους (ἐκείνους): Εννοείται ως υποκείμενο του απαρεμφάτου (ετεροπροσωπία). σφᾶς: Άμεσο αντικείμενο του απαρεμφάτου ἐᾶσαι και υποκείμενο του απαρεμφάτου ἐκπλεῦσαι. ἐκπλεῦσαι: Τελικό απαρέμφατο ως έμμεσο αντικείμενο του απαρεμφάτου ἐᾶσαι. πρῶτον: Επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου. 
ἐπιγενέσθαι: Τελικό απαρέμφατο ως αντικείμενο της μετοχής παραινούντων. ἐκείνους: Υποκείμενο του απαρεμφάτου (ετεροπροσωπία). ὕστερον: Επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου. πάσαις: Δοτική της συνοδείας. ἅμα: Επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου.
 
[2] Ὡς δὲ αὐτοῖς πρὸς τοῖς πολεμίοις ἦσαν σποράδες αἱ νῆες,
Δευτερεύουσα χρονική πρόταση
ἦσαν: Ρήμα. αἱ νῆες: Υποκείμενο. σποράδες: Κατηγορούμενο. αὐτοῖς: Δοτική κτητική. πρὸς τοῖς πολεμίοις: Εμπρόθετος προσδιορισμός που δηλώνει το πλησίον.
 
δύο μὲν εὐθὺς ηὐτομόλησαν,
Κύρια πρόταση
ηὐτομόλησαν: Ρήμα. νῆες: Εννοείται ως υποκείμενο. δύο: Επιθετικός προσδιορισμός στο υποκείμενο. εὐθὺς: Επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου.
 
ἐν ἑτέραις δὲ ἀλλήλοις οἱ ἐμπλέοντες ἐμάχοντο,
Κύρια πρόταση
ἐμάχοντο: Ρήμα. οἱ ἐμπλέοντες: Υποκείμενο ρήματος (επιθετική μετοχή). ἀλλήλοις: Αντικείμενο ρήματος. ἐν ἑτέραις: Εμπρόθετος προσδιορισμός της στάσης σε τόπο.
 
ἦν δὲ οὐδεὶς κόσμος τῶν ποιουμένων.
Κύρια πρόταση
ἦν: Ρήμα. κόσμος: Υποκείμενο ρήματος. οὐδεὶς: Επιθετικός προσδιορισμός. τῶν ποιουμένων: Επιθετική μετοχή, ως γενική αντικειμενική στο κόσμος.
 
[3] Ἰδόντες δὲ οἱ Πελοποννήσιοι τὴν ταραχὴν εἴκοσι μὲν ναυσὶ πρὸς τοὺς Κερκυραίους ἐτάξαντο, ταῖς δὲ λοιπαῖς πρὸς τὰς δώδεκα ναῦς τῶν Ἀθηναίων,
Κύρια πρόταση
ἐτάξαντο: Ρήμα. οἱ Πελοποννήσιοι: Υποκείμενο ρήματος. ναυσὶ: Δοτική του οργάνου. εἴκοσι: Επιθετικός προσδιορισμός στο ναυσί. πρὸς τοὺς Κερκυραίους: Εμπρόθετος προσδιορισμός της εχθρικής διάθεσης. Ἰδόντες: Χρονική μετοχή, συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος. τὴν ταραχὴν: Αντικείμενο της μετοχής.
ταῖς λοιπαῖς: Δοτική του οργάνου. πρὸς τὰς ναῦς: Εμπρόθετος της εχθρικής διάθεσης. δώδεκα: Επιθετικός προσδιορισμός στο ναῦς. τῶν Ἀθηναίων: Γενική κτητική.
 
ὧν ἦσαν αἱ δύο Σαλαμινία καὶ Πάραλος.
Δευτερεύουσα αναφορική πρόταση
ἦσαν: Ρήμα. αἱ δύο: Υποκείμενο. Σαλαμινία καὶ Πάραλος: Κατηγορούμενα. ὧν: Γενική διαιρετική.
 
[78.1] Καὶ οἱ μὲν Κερκυραῖοι κακῶς τε καὶ κατ᾽ ὀλίγας προσπίπτοντες ἐταλαιπώρουν τὸ καθ᾽ αὑτούς·
Κύρια πρόταση
ἐταλαιπώρουν: Ρήμα. οἱ Κερκυραῖοι: Υποκείμενο ρήματος. τὸ καθ᾽ αὑτούς: Αιτιατική της αναφοράς. προσπίπτοντες: Αιτιολογική μετοχή, συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος. κακῶς: Επιρρηματικός προσδιορισμός του τρόπου. κατ᾽ ὀλίγας: Εμπρόθετος προσδιορισμός του τρόπου.
 
οἱ δ᾽ Ἀθηναῖοι φοβούμενοι τὸ πλῆθος καὶ τὴν περικύκλωσιν ἁθρόαις μὲν οὐ προσέπιπτον οὐδὲ κατὰ μέσον ταῖς ἐφ᾽ ἑαυτοὺς τεταγμέναις,
Κύρια πρόταση
οὐ προσέπιπτον: Ρήμα. οἱ Ἀθηναῖοι: Υποκείμενο ρήματος. ταῖς τεταγμέναις: Επιθετική μετοχή ως αντικείμενο ρήματος. ἐφ᾽ ἑαυτοὺς: Εμπρόθετος προσδιορισμός της εχθρικής διάθεσης. ἁθρόαις: Επιρρηματικό κατηγορούμενο του τρόπου. κατὰ μέσον: Εμπρόθετος προσδιορισμός του τόπου.
φοβούμενοι: Αιτιολογική μετοχή, συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος. τὸ πλῆθος καὶ τὴν περικύκλωσιν: Αντικείμενα μετοχής.
 
προσβαλόντες δὲ κατὰ κέρας καταδύουσι μίαν ναῦν.
Κύρια πρόταση
καταδύουσι: Ρήμα. οἱ Ἀθηναῖοι: Εννοείται ως υποκείμενο ρήματος. ναῦν: Αντικείμενο ρήματος. μίαν: Επιθετικός προσδιορισμός στο ναῦν. προσβαλόντες: Χρονική μετοχή, συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος. κατὰ κέρας: Εμπρόθετος προσδιορισμός του τόπου.
 
Καὶ μετὰ ταῦτα κύκλον ταξαμένων αὐτῶν περιέπλεον
Κύρια πρόταση
περιέπλεον: Ρήμα. οἱ Ἀθηναῖοι: Εννοείται ως υποκείμενο ρήματος. ταξαμένων: Γενική απόλυτη χρονικο-αιτιολογή μετοχή. αὐτῶν (= Πελοποννησίων): Υποκείμενο μετοχής. κύκλον: Αντικείμενο μετοχής. μετὰ ταῦτα: Εμπρόθετος της χρονικής ακολουθίας.  
 
καὶ ἐπειρῶντο θορυβεῖν.
Κύρια πρόταση
ἐπειρῶντο: Ρήμα. οἱ Ἀθηναῖοι: Εννοείται ως υποκείμενο ρήματος. θορυβεῖν: Τελικό απαρέμφατο ως αντικείμενο ρήματος (ταυτοπροσωπία).
 
[2] Γνόντες δὲ οἱ πρὸς τοῖς Κερκυραίοις καὶ δείσαντες, ἐπιβοηθοῦσι,
Κύρια πρόταση
ἐπιβοηθοῦσι: Ρήμα. οἱ πρὸς τοῖς Κερκυραίοις: Υποκείμενο ρήματος. Γνόντες & δείσαντες: Αιτιολογικές μετοχές, συνημμένες στο υποκείμενο του ρήματος. Ως αντικείμενο στη μετοχή γνόντες μπορεί να εννοηθεί η λέξη «τοῦτο».
 
μὴ γένοιτο
Δευτερεύουσα ενδοιαστική πρόταση, ως αντικείμενο της μετοχής δείσαντες
μὴ γένοιτο: Ρήμα. (Ως υποκείμενο του ρήματος λειτουργεί η δευτερεύουσα που ακολουθεί).
 
ὅπερ ἐν Ναυπάκτῳ [ἐγένετο]
Δευτερεύουσα αναφορική πρόταση ως υποκείμενο του γένοιτο
ἐγένετο: Εννοείται ως ρήμα. ὅπερ: Υποκείμενο ρήματος. ἐν Ναυπάκτῳ: Εμπρόθετος προσδιορισμός της στάσης σε τόπο.
 
καὶ γενόμεναι ἁθρόαι αἱ νῆες ἅμα τὸν ἐπίπλουν τοῖς Ἀθηναίοις ἐποιοῦντο.
Κύρια πρόταση
ἐποιοῦντο: Ρήμα. αἱ νῆες: Υποκείμενο ρήματος. τὸν ἐπίπλουν: Αντικείμενο ρήματος. τοῖς Ἀθηναίοις: Δοτική αντικειμενική στο τὸν ἐπίπλουν. γενόμεναι: Χρονική μετοχή, συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος. ἁθρόαι: Κατηγορούμενο στο υποκείμενο της μετοχής. ἅμα: Επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου.
 
[3] Οἱ δ᾽ ὑπεχώρουν ἤδη πρύμναν κρουόμενοι
Κύρια πρόταση
ὑπεχώρουν: Ρήμα. Οἱ δε: Υποκείμενο. ἤδη: Επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου. κρουόμενοι: Τροπική μετοχή, συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος. πρύμναν: Αντικείμενο μετοχής.
 
καὶ ἅμα τὰς τῶν Κερκυραίων ἐβούλοντο προκαταφυγεῖν ὅτι μάλιστα, ἑαυτῶν σχολῇ τε ὑποχωρούντων καὶ πρὸς σφᾶς τεταγμένων τῶν ἐναντίων.
Κύρια πρόταση
ἐβούλοντο: Ρήμα. οἱ δε: Εννοείται ως υποκείμενο. προκαταφυγεῖν: Τελικό απαρέμφατο, ως αντικείμενο του ρήματος. τὰς τῶν Κερκυραίων [ναῦς]: Υποκείμενο του απαρεμφάτου (ετεροπροσωπία). ἅμα: Επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου. ὅτι: Επιτατικό μόριο στο μάλιστα. μάλιστα: Επιρρηματικός προσδιορισμός του ποσού. ὑποχωρούντων: Γενική απόλυτη χρονική μετοχή. ἑαυτῶν: Υποκείμενο μετοχής. σχολῇ: Δοτική του τρόπου. τεταγμένων: Γενική απόλυτη χρονική μετοχή. τῶν ἐναντίων: Υποκείμενο μετοχής. πρὸς σφᾶς: Εμπρόθετος προσδιορισμός της εχθρικής διάθεσης.
 
[4] Ἡ μὲν οὖν ναυμαχία τοιαύτη γενομένη ἐτελεύτα ἐς ἡλίου δύσιν.
Κύρια πρόταση
ἐτελεύτα: Ρήμα. ἡ ναυμαχία: Υποκείμενο. ἐς δύσιν: Εμπρόθετος προσδιορισμός του χρονικού ορίου. ἡλίου: Γενική υποκειμενική. γενομένη: Χρονική μετοχή, συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος. τοιαύτη: Κατηγορούμενο του υποκειμένου.