Λατινικά Γ Λυκείου: Ουσιαστικά Β΄
κλίσης
[Σύμφωνα με το νέο πρόγραμμα σπουδών
2015-2016]
Αρσενικά
scopulus
scopuli servus
servi
scopuli
scopulorum servi servorum
scopulo
scopulis
servo
servis
scopulum
scopulos servum
servos
scopule
scopuli
serve
servi
scopulo
scopulis
servo
servis
animus
animi
modus modi
animi
animorum modi
modorum
animo
animis
modo
modis
animum
animos modum modos
anime
animi
mode
modi
animo
animis
modo
modis
Αρσενικά με ομαλή κλίση:
scopulus - scopuli (αρ. = βράχος) 3
calceus - calcei (αρ. = υπόδημα, μποτίνι) 3
animus - animi (αρσ. = ψυχή) 5, 6, 13, 14, 43
annus - anni (αρσ. = έτος) 5, 11,
20
servus - servi (αρσ. = δούλος) 6, 14
legatus - legati (αρσ. = διοικητής λεγεώνας, ύπαρχος, απεσταλμένος) 7, 13, 36, 45
populus - populi (αρ. = λαός) 11
Gallus - Galli (αρ. = Γαλάτης) 21, 44
Romanus - Romani (αρ. = ο Ρωμαίος) 11, 21, 31
modus - modi (αρ. = τρόπος) 13
adversarius - adversarii (αρ. = αντίπαλος, εχθρός) 13 [Δεν συναιρεί τη γενική]
somnus - somni (αρσ. = ύπνος) 14
mortuus - mortui (αρ. = νεκρός) 14
equus - equi (αρ. = άλογο) 15
dominus - domini (αρσ. = αφεντικό) 24, 27
corvus - corvi (αρσ. = κοράκι) 27
focus - foci (αρσ. = φωτιά, εστία) 36
tyrannus - tyranni (αρσ. = τύραννος) 44
amicus - amici (αρσ. = φίλος) 44
captivus - captivi (αρσ. = αιχμάλωτος) 45
Αρσενικά με κατάληξη σε er:
minister
ministri
liber
libri
ministri
ministrorum libri
librorum
ministro
ministris
libro
libris
ministrum
ministros librum
libros
minister
ministri
liber
libri
ministro
ministris
libro
libris
vir
viri
viri
virorum
viro
viris
virum viros
vir
viri
viro
viris
liber - libri (αρσ. = βιβλίο) 5
ager – agri (αρ. = αγρός) 5, 11
puer - pueri (αρσ. = παιδί) 5
magister - magistri (αρ. = δάσκαλος) 5
minister - ministri (αρσ. = θεράποντας, υπηρέτης) 6, 36
vir
- viri (αρσ.
= άνδρας) 5, 6
Ουδέτερα
oraculum
oracula donum
dona
oraculi
oraculorum
doni
donorum
oraculo
oraculis
dono
donis
oraculum
oracula donum
dona
oraculum
oracula donum
dona
oraculo
oraculis
dono
donis
periculum
pericula verbum verba
periculi
periculorum
verbi
verborum
periculo
periculis
verbo
verbis
periculum
pericula verbum
verba
periculum
pericula verbum
verba
periculo
periculis
verbo
verbis
oraculum - oraculi (ουδ. = μαντείο) 3
templum - templi (ουδ. = ναός) 5, 34
monumentum - monumenti (μνημείο, τάφος) 5
fundamentum – fundamenti (θεμέλιο) 6
verbum - verbi (ουδ. = λόγος) 7, 29, 31
bellum - belli (ουδ. = πόλεμος) 11, 13, 14, 15, 24, 31
monstrum - monstri (ουδ. = θέαμα παράξενο και φοβερό)
13
vinum - vini (ουδ. = κρασί) 15
velum - veli (ουδ. = παραπέτασμα, κουρτίνα) 20
factum - facti (ουδ. = πράξη) 21
periculum - periculi (ουδ. = κίνδυνος) 25, 44
pomum - pomi (ουδ. = καρπός) 27
exemplum - exempli (ουδ. = παράδειγμα) 29
vestibulum - vestibuli (ουδ. = είσοδος) 34
tectum - tecti (ουδ. = σπίτι) 34
donum - doni (ουδ. = δώρο) 34
scamnum - scamni (ουδ. = σκαμνί) 36
dictum - dicti (ουδ. = λόγος) 38
sacellum - sacelli (ουδ. = μικρό τέμενος, μικρό ιερό) 38
propositum - propositi (ουδ. = σκοπός) 38
amentum - amenti (ουδ. = ιμάντας) 45
ephippium - ephippii (ουδ. = σέλα, εφίππιο) 15
Τα περισσότερα ουδέτερα σε ium συναιρούν στη γενική το
τελικό ii σε i
praesidium
praesidia
proelium proelia
praesidii -i
praesidiorum
proelii -i proeliorum
praesidio
praesidiis
proelio
proeliis
praesidium
praesidia
proelium proelia
praesidium
praesidia
proelium proelia
praesidio
praesidiis
proelio
proeliis
ingenium - ingenii (i) (ουδ. = πνεύμα) 5, 27
consilium - consilii (i) (ουδ. = σκέψη, σχέδιο) 6, 45
studium - studii (i) (ουδ. = σπουδή, ασχολία) 15
proelium - proelii (i) (ουδ. = μάχη) 15, 31
solarium - solarii (i) (ουδ. = λιακωτό) 20
imperium - imperii (i) (ουδ. = εξουσία) 20
ex(s)ilium - ex(s)ilii (i) (ουδ. = εξορία) 21
ostium - ostii (i) (ουδ. = πόρτα) 24
praesidium - praesidii (i) (ουδ. = φρουρά) 34
matrimonium - matrimonii (i) (ουδ. = γάμος) 38
somnium – somnii (i) (ουδ. = όνειρο) 14
Τα κύρια ονόματα δε σχηματίζουν
πληθυντικό αριθμό:
Cepheus - Cephei (αρ. = Κηφέας) 3
Neptunus - Neptuni (αρ. = Ποσειδώνας) 3
Perseus - Persei (αρ. = Περσέας (ο ήρωας)) 3
Italicus - Italici (αρ. = Ιταλικός) 5
Cepheus
Perseus
Neptunus
Cephei /
Cepheos Persei /
Perseos Neptuni
Cepheo/ Cephei Perseo/
Persei Neptuno
Cepheum / Cephea / eon Perseum /
Persea /eon Neptunum
Cepheu
Perseu
Neptune
Cepheo
Perseo
Neptuno
Ticinus - Ticini (αρ. = ο Τίκινος ποταμός) 11
Maximus - Maximi (αρ. = Μάξιμος) 11
Trasumenus - Trasumeni (αρ. = η λίμνη Τρασιμένη)
11
Gallus - Galli (αρ. = Γάλλος) 13
Paulus - Pauli (αρ. = Παύλος) 13
Orcus - Orci (αρ. = ο θεός του κάτω κόσμου, ο
Πλούτωνας) 14
Octavianus - Octaviani (αρ. = Οκταβιανός) 14, 29
Brennus - Brenni (αρσ. = ο Βρέννος) 21
Camillus - Camilli (αρσ. = ο Κάμιλλος) 21
Atreus - Atrei (αρσ. = Ατρέας) Σχηματίζει κλητική Atreu 27
Augustus - Augusti (αρσ. = Αύγουστος) 29
Africanus - Africani (αρσ. = Αφρικανός) 34
Dentatus - Dentati (αρσ. = Δεντάτος) 36
Metellus - Metelli (αρσ. = Μέτελλος) 38
Saguntum - Sagunti (ουδ. = το Σάγουντο) 11
Hermaeum - Hermaei (ουδ. = το Ερμαίο) 20
Pisaurum - Pisauri (ουδ. = Πίσαυρο) 21
Tarentum - Tarenti (ουδ. = Τάραντας) 27
Liternum - Literni (ουδ. = Λίτερνο) 34
Τα κύρια ονόματα σε –ius, γνήσια Λατινικά, και το
προσηγορικό filius (=γιος) (31, 43) σχηματίζουν την
κλητική του ενικού σε –i επίσης,
στη γενική ενικού, όπως όλα τα υπερδισύλλαβα σε –ius και –ium, συναιρούν το τελικό –ii σε –i.
Claudius filius
filii
Claudii -i filii
-i
filiorum
Claudio
filio
filiis
Claudium
filium
filios
Claudi
fili
filii
Claudio
filio
filiis
Sillius - Sillii / Silli (αρσε. = Σίλιος) 5
Vergilius - Vergilii / Vergili (αρσε. = Βιργίλιος) 5
Fabius - Fabii / Fabi (αρσε. = Φάβιος) 11
Sulpicius - Sulpicii / Sulpici (αρσε. = Σουλπίκιος) 13
Aemilius - Aemilii / Aemili (αρσε. = Αιμίλιος) 13
Lucius - Lucii / Luci (αρσε. = Λεύκιος) 13
Cassius - Cassii / Cassi (αρσε. = Κάσσιος) 14
Antonius - Antonii / Antoni (αρσε. = Αντώνιος) 14
Claudius - Claudii (i) (αρσ. = ο Κλαύδιος) 20
Ennius - Ennii (i) (αρσ. = ο Έννιος) 24
Cornelius - Cornelii (i) (αρσ. = Κορνήλιος) 24
Accius - Accii (i) (αρσ. = Άκκιος) 27
Pacuvius - Pacuvii (i) (αρσ. = Πακούβιος) 27
Manlius - Manlii (i) (αρσ. = Μάνλιος) 31
Manius - Manii (i) (αρσ. = Μάνιος) 36
Curius - Curii (i) (αρσ. = Κούριος) 36
Tarquinius - Tarquinii (i) (αρσ. = Ταρκύνιος) 44
Τα κύρια ονόματα έχουν μόνο ενικό
αριθμό, αλλά τα ονόματα προσώπων σχηματίζουν πληθυντικό, όταν γίνεται λόγος για
πολλά πρόσωπα της ίδιας οικογένειας.
Προσοχή στην κλίση του αρσενικού deus (3, 34)
deus
dei – dii – di
dei
deorum - deum
deo
deis – diis – dis
deum
deos
deus &
dive
dei – dii – di
deo deis
– diis – dis
Το θηλυκό ficus σχηματίζει πτώσεις και κατά την
τέταρτη κλίση:
ficus
fici - ficus
fici -
ficus
ficorum
fico
ficis
ficum
ficos - ficus
ficus
fici - ficus
fico -
ficu
ficis
Το αρσενικό sestertius
-ii (αρσ. = σηστέρτιος) δε συναιρεί τη γενική
ενικού (29)
sestertius sestertii
sestertii
sestertiorum & sestertium
sestertio
sestertiis
sestertium sestertios
sestertie
sestertii
sestertio
sestertiis
Δε σχηματίζουν πληθυντικό:
Capitolium - Capitolii (i) (ουδ. = το
Καπιτώλιο) 21
aurum - auri (ουδ. = χρυσάφι) 21, 36
oleum - olei (ουδ. = λάδι) 29
caseus - casei (αρ. = τυρί) 15
Δε σχηματίζουν ενικό:
hiberna - hibernorum (ουδ. = χειμερινό στρατόπεδο) 7
Nervii - Nerviorum (αρ. = οι Νερβίοι, η χώρα των
Νερβίων) 7
arma - armorum (ουδ. = όπλα) 31, 34
domestici - domesticorum (αρσ. = οι δούλοι του σπιτιού)
34
liberi - liberorum (αρσ. = παιδιά) 43
Germani - Germanorum (αρ. = Γερμανοί) 15
Επίσης, χρησιμοποιείται κυρίως στον
πληθυντικό:
muri - orum (αρ. = τείχη) [Στον
ενικό murus - muri (τείχος)] 25
Προσέχουμε το ετερογενές locus -i (αρσ. = τόπος) Στον πληθυντικό ως
ουδέτερο σημαίνει: τόποι ενώ ως αρσενικό σημαίνει: χωρία
βιβλίων (5, 15, 38, 44)
locus
loca
loci
loci
locorum locorum
loco
locis
locis
locum
loca
locos
loce
loca
loci
loco
locis
locis
Ετερογενή είναι και τα:
caelum - caeli (ουδ. = ουρανός) το οποίο
σχηματίζει πληθυντικό ως αρσενικό caeli - caelorum (13)
catillus - catilli (αρσ. = πιάτο) το οποίο σχηματίζει
πληθυντικό ως ουδέτερο catilla -catillorum 36
Αλλάζουν σημασία στον πληθυντικό:
castrum - castri (ουδ. = φρούριο) castra - castrorum (στρατόπεδο) 7, 20, 31,
42, 43, 45
supplicium - supplicii / supplici (ουδ. = τιμωρία) supplicia -
suppliciorum (ικεσίες, προσευχές, λατρεία) 14
frumentum - frumenti (ουδ. = δημητριακά, σιτάρι) frumenta –
frumentorum (= τα γεννήματα) 7
Το αρσενικό elephantus (= ελέφαντας) ανήκει στα
αφθονούντα και κλίνεται σε δύο διαφορετικές κλίσεις (Β + Γ) (11)
elephantus - elephanti
elepha(n)s - elephantis
