Αρχαία ελληνικά: Αναλυτική κλίση
ρήματος «πίπτω»
Ενεστώτας
Οριστική
πίπτω,
πίπτεις, πίπτει, πίπτομεν, πίπτετε, πίπτουσι(ν)
Υποτακτική
πίπτω, πίπτῃς, πίπτῃ, πίπτωμεν, πίπτητε, πίπτωσι(ν)
Ευκτική
πίπτοιμι, πίπτοις, πίπτοι, πίπτοιμεν, πίπτοιτε,
πίπτοιεν
Προστακτική
---, πῖπτε, πιπτέτω, ---, πίπτετε, πιπτόντων
(ή πιπτέτωσαν)
Απαρέμφατο
πίπτειν
Μετοχή
πίπτων, πίπτουσα, πῖπτον
Παρατατικός
Οριστική
ἔπιπτον, ἔπιπτες, ἔπιπτε, ἐπίπτομεν, ἐπίπτετε, ἔπιπτον
Μέλλοντας
Οριστική
πεσοῦμαι,
πεσῇ/πεσεῖ, πεσεῖται, πεσοῦμεθα, πεσεῖσθε, πεσοῦνται
Ευκτική
πεσοίμην, πεσοῖο, πεσοῖτο, πεσοίμεθα, πεσοῖσθε, πεσοῖντο
Απαρέμφατο
πεσεῖσθαι
Μετοχή
πεσούμενος
πεσουμένη
πεσούμενον
Αόριστος Β΄
Οριστική
ἔπεσον,
ἔπεσες, ἔπεσε(ν), ἐπέσομεν, ἐπέσετε, ἔπεσον
Υποτακτική
πέσω, πέσῃς, πέσῃ, πέσωμεν, πέσητε, πέσωσι(ν)
Ευκτική
πέσοιμι, πέσοις, πέσοι, πέσοιμεν, πέσοιτε,
πέσοιεν
Προστακτική
---, πέσε, πεσέτω, ---, πέσετε, πεσόντων
(ή πεσέτωσαν)
Απαρέμφατο
πεσεῖν
Μετοχή
πεσών, πεσοῦσα, πεσόν
Παρακείμενος
Οριστική
πέπτωκα, πέπτωκας, πέπτωκε, πεπτώκαμεν, πεπτώκατε,
πεπτώκασι(ν)
Υποτακτική
πεπτωκώς- πεπτωκυῖα- πεπτωκός ὦ
πεπτωκώς- πεπτωκυῖα- πεπτωκός ᾖς
πεπτωκώς- πεπτωκυῖα- πεπτωκός ᾖ
πεπτωκότες- πεπτωκυῖαι- πεπτωκότα ὦμεν
πεπτωκότες- πεπτωκυῖαι- πεπτωκότα ἦτε
πεπτωκότες- πεπτωκυῖαι- πεπτωκότα ὦσι
Ευκτική
πεπτωκώς- πεπτωκυῖα- πεπτωκός εἴην
πεπτωκώς- πεπτωκυῖα- πεπτωκός εἴης
πεπτωκώς- πεπτωκυῖα- πεπτωκός εἴη
πεπτωκότες- πεπτωκυῖαι- πεπτωκότα εἴημεν (εἶμεν)
πεπτωκότες- πεπτωκυῖαι- πεπτωκότα εἴητε (εἶτε)
πεπτωκότες- πεπτωκυῖαι- πεπτωκότα εἴησαν (εἶεν)
Προστακτική
---
πεπτωκώς- πεπτωκυῖα- πεπτωκός ἴσθι
πεπτωκώς- πεπτωκυῖα- πεπτωκός ἔστω
---
πεπτωκότες- πεπτωκυῖαι- πεπτωκότα ἔστε
πεπτωκότες- πεπτωκυῖαι- πεπτωκότα ἔστων
Απαρέμφατο
πεπτωκέναι
Μετοχή
πεπτωκώς- πεπτωκυῖα- πεπτωκός
Υπερσυντέλικος
Οριστική
ἐπεπτώκειν, ἐπεπτώκεις, ἐπεπτώκει, ἐπεπτώκεμεν, ἐπεπτώκετε, ἐπεπτώκεσαν
ΦΕΚ: Τρόπος Εξέτασης Φιλολογικών
μαθημάτων 2021-2022
9 Σεπτεμβρίου 2021
Αρ. Φύλλου 4134
Από τα φιλολογικά μαθήματα της Α΄
τάξης του Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού εξετάζονται γραπτώς στις προαγωγικές εξετάσεις
τα εξής:
- Ελληνική Γλώσσα (Αρχαία Ελληνική
Γλώσσα και Γραμματεία και Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία),
- Ιστορία.
Από τα φιλολογικά μαθήματα της Β΄
τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου εξετάζονται γραπτώς στις προαγωγικές εξετάσεις:
Γενικής Παιδείας:
- Ελληνική Γλώσσα (μόνο ο κλάδος
Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία),
- Ιστορία,
και τα μαθήματα Ομάδων Προσανατολισμού.
Από τα φιλολογικά μαθήματα της Γ΄
τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου εξετάζονται γραπτώς στις απολυτήριες εξετάσεις
και είναι τα εξής:
- Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία
- Ιστορία (μόνο για τους μαθητές της
Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
και Σπουδών Υγείας και της Ομάδας
Προσανατολισμού Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής) και όλα τα μαθήματα Ομάδων
Προσανατολισμού.
Τρόπος εξέτασης των μαθημάτων
1. Τα θέματα των προαγωγικών,
απολυτηρίων και κατατακτηρίων εξετάσεων λαμβάνονται από την ύλη που ορίζεται ως
εξεταστέα για κάθε μάθημα κατά το έτος που γίνονται οι εξετάσεις. Οι ερωτήσεις
είναι ανάλογες με εκείνες που υπάρχουν στα σχολικά εγχειρίδια και στις οδηγίες
του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής, διατρέχουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερη
έκταση της εξεταστέας ύλης, ελέγχουν ευρύ φάσμα διδακτικών στόχων και είναι
κλιμακούμενου βαθμού δυσκολίας. Οι μαθητές απαντούν υποχρεωτικά σε όλα τα
θέματα.
2. Σε περίπτωση κατά την οποία ένα θέμα
αναλύεται σε υποερωτήματα, η βαθμολογία που προβλέπεται για αυτό κατανέμεται
ισότιμα στις επιμέρους ερωτήσεις, εκτός αν κατά την ανακοίνωση των θεμάτων
καθορίζεται διαφορετικός βαθμός για κάθε μια από αυτές.
Α. Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και
Γραμματεία/Αρχαία Ελληνικά
Ι.
Για την εξέταση της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας στην Α’ τάξη
Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου, δίνεται στους/στις μαθητές/-τριες
σε φωτοαντίγραφο:
α) απόσπασμα κειμένου, διδαγμένου από
το πρωτότυπο, 12-20 στίχων, με νοηματική συνοχή,
β) απόσπασμα κείμενου, διδαγμένου από
μετάφραση, και ζητείται:
α) να μεταφράσουν στη Νέα Ελληνική ένα
τμήμα του πρωτότυπου κειμένου οκτώ έως δέκα (8-10) στίχων.
β) να απαντήσουν σε:
i.
τρεις (3) ερωτήσεις ερμηνευτικές που μπορεί να αναφέρονται σε ιδέες, αξίες,
προβλήματα, στη στάση, στο ήθος ή στον χαρακτήρα προσώπων, στο ιστορικό,
κοινωνικό, πολιτιστικό πλαίσιο της εποχής της συγγραφής του έργου, στη δομή του
κειμένου, σε υφολογικά και αισθητικά θέματα. Οι δύο (2) από τις ερωτήσεις αυτές
αναφέρονται στο απόσπασμα κειμένου, διδαγμένου από το πρωτότυπο, και η τρίτη
στο τμήμα του διδαγμένου από μετάφραση κειμένου σε συσχετισμό με το παραπάνω
εξεταζόμενο πρωτότυπο απόσπασμα.
ii.
μία (1) ερώτηση λεξιλογική-σημασιολογική που αναφέρεται στην παραγωγή και
σύνθεση λέξεων της Αρχαίας Ελληνικής, σε ομόρριζες λέξεις, σε απλές ή σύνθετες,
στη σύνδεση λέξεων της Αρχαίας και της Νέας Ελληνικής, στη διατήρηση ή στην
αλλαγή της σημασίας τους, σε συνώνυμα και αντώνυμα κ.λπ.
iii.
μία (1) ερώτηση γραμματικής.
iv.
μία (1) ερώτηση συντακτικού.
ν.
μία (1) ερώτηση κλειστού τύπου (σωστό ή λάθος, πολλαπλής επιλογής,
αντιστοίχισης, κ.ά.) που αναφέρεται στο γραμματειακό είδος του κειμένου, στον
συγγραφέα ή στο έργο του.
Οι ερωτήσεις υπό τα στοιχεία «ii»,
«iii» και «iv» μπορεί να αναλύονται σε δύο (2) ισοδύναμα βαθμολογικώς υποερωτήματα.
Η μετάφραση βαθμολογείται με τριάντα
(30) μονάδες και καθεμία από τις επτά (7) ερωτήσεις με δέκα (10) μονάδες.
Το διδαγμένο κείμενο από το πρωτότυπο,
και, μαζί με αυτό, το οριζόμενο προς μετάφραση τμήμα του, η λεξιλογική-σημασιολογική
ερώτηση υπό το στοιχείο «β, ii» και η ερώτηση υπό το στοιχείο «β, v»
λαμβάνονται με κλήρωση από την Τράπεζα Θεμάτων. Οι υπόλοιπες ερωτήσεις, καθώς
και το απόσπασμα του διδαγμένου από μετάφραση κειμένου ορίζονται από τους/τις
διδάσκοντες/ουσες.
II.
Για την εξέταση στο μάθημα Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία Γενικής
Παιδείας της Β’ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου δίνεται στους/στις
μαθητές/-τριες, σε φωτοαντίγραφο, απόσπασμα διδαγμένου από το πρωτότυπο
κειμένου 12 έως 20 στίχων, με νοηματική συνοχή και ζητείται:
α)
Μετάφραση στη Νέα Ελληνική ενός τμήματός του που αποτελείται από οκτώ έως δέκα
(8-10) στίχους.
β)
Απάντηση σε δύο (2) ερωτήσεις ερμηνευτικές, που μπορεί να αναφέρονται σε ιδέες,
αξίες, προβλήματα και επιχειρήματα, στη στάση, στο ήθος ή στο χαρακτήρα των
προσώπων, στο ιστορικό, κοινωνικό, πολιτικό, πολιτιστικό πλαίσιο της εποχής της
συγγραφής του έργου, στη συσχέτιση του υπό εξέταση κειμένου με γραμματολογικά
στοιχεία που περιλαμβάνονται στη διδακτέα ύλη του μαθήματος. Οι δύο (2) αυτές
ερωτήσεις αναφέρονται στο δοθέν από το πρωτότυπο απόσπασμα.
γ)
Απάντηση σε μία (1) ερώτηση που ζητεί τη σύγκριση του εξεταζόμενου κειμένου με παράλληλο
κείμενο σε νεοελληνικό λόγο, διδαγμένο (από τα μεταφρασμένα κείμενα των οποίων
έχει γίνει σχετική επεξεργασία κατά τη διδακτική διαδικασία) ή αδίδακτο που
επιλέγεται από τον/τη διδάσκοντα/-ουσα. Για τις απαιτήσεις της σύγκρισης δίνεται
στους/στις μαθητές/-τριες σε φωτοαντίγραφο το εν λόγω κείμενο.
δ)
Απάντηση σε δύο (2) ερωτήσεις επί του δοθέντος από το πρωτότυπο διδαγμένου
κειμένου (που είναι δυνατόν να αναλύονται σε δύο ισοδύναμα βαθμολογικώς υποερωτήματα)
από τις οποίες:
i.
μία (1) ερώτηση λεξιλογική-σημασιολογική που αναφέρεται στην παραγωγή και
σύνθεση λέξεων της Αρχαίας Ελληνικής, σε ομόρριζες λέξεις, σε απλές ή σύνθετες,
στη συσχέτιση λέξεων της Αρχαίας και της Νέας Ελληνικής, στη διατήρηση ή στην
αλλαγή της σημασίας τους, σε συνώνυμα και αντώνυμα, κ.λπ. και
ii.
μία (1) ερώτηση αποκλειστικά υφολογικού χαρακτήρα (εκφραστικά σχήματα,
αισθητικά θέματα, λεξικογραμματικά φαινόμενα), προκειμένου να αναδειχθεί η
λειτουργία συγκεκριμένων εκφραστικών επιλογών του συγγραφέα.
Η μετάφραση βαθμολογείται με τριάντα
(30) μονάδες, οι δύο (2) ερμηνευτικές ερωτήσεις που αναφέρονται στο πρωτότυπο
δοθέν απόσπασμα βαθμολογούνται με δεκαπέντε (15) μονάδες η καθεμία, η ερώτηση
σύγκρισης του εξεταζόμενου με παράλληλο κείμενο βαθμολογείται με δέκα (10)
μονάδες και τέλος καθεμία από τις ερωτήσεις υπό τα στοιχεία δ) i και δ) ii με
δεκαπέντε (15) μονάδες.
III.
Για την εξέταση στο μάθημα Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία της Ομάδας
Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών της Β’ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού
Γενικού Λυκείου ισχύουν τα εξής:
1.
Δίνονται στους/στις μαθητές/-τριες σε φωτοαντίγραφο απόσπασμα κειμένου,
διδαγμένου από το πρωτότυπο, δώδεκα έως είκοσι (12-20) στίχων, με νοηματική συνοχή,
και παράλληλο κείμενο στη Νέα Ελληνική, διδαγμένο ή αδίδακτο, από την αρχαία ή
νεότερη ελληνική γραμματεία.
Οι μαθητές/-τριες καλούνται:
i)
να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση κατανόησης με την οποία ζητείται να
αποκωδικοποιήσουν σημεία του κειμένου και να αντλήσουν βασικές πληροφορίες που εντοπίζονται
στο κείμενο. Η ερώτηση μπορεί να διαιρείται σε δύο υποερωτήματα με τη μορφή
ερωτήσεων ανοικτού ή κλειστού τύπου (σωστό ή λάθος, πολλαπλών επιλογών,
αντιστοίχισης, συμπλήρωσης κενών κ.λπ.)
ii) να απαντήσουν σε δύο (2) ερωτήσεις
ερμηνευτικές (2Χ10):
-
Η πρώτη αναφέρεται σε ιδέες/αξίες/προβλήματα, σε στάσεις/ήθος/χαρακτήρα των
προσώπων, στο ιστορικό/ κοινωνικό/πολιτιστικό πλαίσιο της εποχής του έργου, στη
δομή/σύνθεση του κειμένου, σε υφολογικά/αισθητικά θέματα, με βάση το διδαγμένο
από το πρωτότυπο κείμενο
- Η δεύτερη αναφέρεται στο παράλληλο
κείμενο σε συσχετισμό με το παραπάνω εξεταζόμενο πρωτότυπο απόσπασμα.
iii)
να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση ανοικτού ή κλειστού τύπου που αναφέρεται στο
γραμματειακό είδος στο οποίο ανήκει το κείμενο, στον συγγραφέα ή στο έργο του.
iv)
να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση λεξιλογική-σημασιολογική (σύνδεση λέξεων
αρχαίας και νέας, διατήρηση ή αλλαγή της σημασίας τους, οικογένειες ομόρριζων
λέξεων, απλών ή σύνθετων, συνώνυμα, αντώνυμα).
2.
Δίνεται, επίσης, αδίδακτο πεζό κείμενο αττικής διαλέκτου δώδεκα έως είκοσι
(12-20) στίχων στερεότυπης έκδοσης με νοηματική συνοχή. Στο αδίδακτο κείμενο προτάσσεται
σύντομο σχετικό εισαγωγικό σημείωμα, μέσω του οποίου δίνονται εξωκειμενικές
πληροφορίες, απαραίτητες για την κατανόηση του κειμένου.
Οι μαθητές/-τριες καλούνται:
i)
να μεταφράσουν από αυτό στη Νέα Ελληνική οκτώ έως δέκα (8-10) στίχους.
ii)
να απαντήσουν σε μία(1) ερώτηση κατανόησης που αναφέρεται στον νοηματικό άξονα
του κειμένου.
iii)
να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση γραμματικής, η οποία μπορεί να αναλύεται σε
δύο υποερωτήματα.
iv.
να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση συντακτικού (π.χ. αναγνώριση
λέξεων/φράσεων/προτάσεων/ άλλων δομικών στοιχείων του κειμένου, μετασχηματισμός
μέρους του κειμένου ως προς τη δομολειτουργική του διάσταση), η οποία μπορεί να
αναλύεται σε δύο υποερωτήματα.
3.
Κάθε ζητούμενη ερώτηση-δραστηριότητα που τίθεται για το διδαγμένο ή το
παράλληλο ή το αδίδακτο κείμενο βαθμολογείται με δέκα (10) μονάδες της
εκατοντάβαθμης κλίμακας. Η μετάφραση του αδίδακτου κειμένου βαθμολογείται με είκοσι
(20) μονάδες. Για την εξέταση των παραπάνω θεμάτων, τόσο στο διδαγμένο όσο και
στο αδίδακτο κείμενο, κρίνεται σκόπιμο να αξιοποιείται ποικιλία τύπων
ασκήσεων/ερωτήσεων.
Τα τρία κείμενα (διδαγμένο, παράλληλο,
αδίδακτο) και οι ζητούμενες ερωτήσεις- δραστηριότητες 1i και 1iv, καθώς και οι
2i και 2iv που τα ακολουθούν, λαμβάνονται με κλήρωση από την Τράπεζα Θεμάτων,
ενώ οι υπόλοιπες ερωτήσεις-δραστηριότητες ορίζονται από τους/τις διδάσκοντες/-ουσες
το μάθημα.
IV.
Για την εξέταση στο μάθημα Αρχαία Ελληνικά της Ομάδας Προσανατολισμού
Ανθρωπιστικών Σπουδών της Γ’ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου ισχύουν
τα εξής:
1.
Δίνονται στους/στις μαθητές/-τριες σε φωτοαντίγραφο απόσπασμα κειμένου,
διδαγμένου από το πρωτότυπο, δώδεκα έως είκοσι (12-20) στίχων, με νοηματική συνοχή,
και παράλληλο κείμενο στη Νέα Ελληνική, διδαγμένο ή αδίδακτο, από την αρχαία ή
νεότερη ελληνική γραμματεία.
Οι μαθητές/-τριες καλούνται:
i)
να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση κατανόησης με την οποία ζητείται να
αποκωδικοποιήσουν σημεία του κειμένου και να αντλήσουν βασικές πληροφορίες που
εντοπίζονται στο κείμενο. Η ερώτηση
μπορεί να διαιρείται σε δύο υποερωτήματα με τη μορφή ερωτήσεων ανοικτού ή
κλειστού τύπου (σωστό ή λάθος, πολλαπλών επιλογών, αντιστοίχισης, συμπλήρωσης
κενών κ.λπ.)
ii)
να απαντήσουν σε δύο (2) ερωτήσεις ερμηνευτικές (2Χ10):
- Η πρώτη αναφέρεται σε ιδέες /αξίες /προβλήματα,
σε στάσεις/ήθος/χαρακτήρα των προσώπων, στο ιστορικό/ κοινωνικό/πολιτιστικό
πλαίσιο της εποχής του έργου, στη δομή/ σύνθεση του κειμένου, σε υφολογικά/αισθητικά
θέματα, με βάση το διδαγμένο από το πρωτότυπο κείμενο
- Η δεύτερη αναφέρεται στο παράλληλο
κείμενο σε συσχετισμό με το παραπάνω εξεταζόμενο πρωτότυπο απόσπασμα.
iii)
να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση ανοικτού ή κλειστού τύπου που αναφέρεται στο
γραμματειακό είδος στο οποίο ανήκει το κείμενο, στον συγγραφέα ή στο έργο του.
iv)
να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση λεξιλογική-σημασιολογική (σύνδεση λέξεων
αρχαίας και νέας, διατήρηση ή αλλαγή της σημασίας τους, οικογένειες ομόρριζων
λέξεων, απλών ή σύνθετων, συνώνυμα, αντώνυμα).
2.
Δίνεται, επίσης, αδίδακτο πεζό κείμενο αττικής διαλέκτου δώδεκα έως είκοσι
(12-20) στίχων στερεότυπης έκδοσης με νοηματική συνοχή. Στο αδίδακτο κείμενο προτάσσεται
σύντομο σχετικό εισαγωγικό σημείωμα, μέσω του οποίου δίνονται εξωκειμενικές
πληροφορίες, απαραίτητες για την κατανόηση του κειμένου.
Οι μαθητές/-τριες καλούνται:
i)
να μεταφράσουν από αυτό στη Νέα Ελληνική οκτώ έως δέκα (8-10) στίχους.
ii)
να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση κατανόησης που αναφέρεται στον νοηματικό άξονα
του κειμένου.
iii)
να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση γραμματικής, η οποία μπορεί να αναλύεται σε
δύο υποερωτήματα.
iv)
να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση συντακτικού (π.χ. αναγνώριση
λέξεων/φράσεων/προτάσεων/ άλλων δομικών στοιχείων του κειμένου, μετασχηματισμός
μέρους του κειμένου ως προς τη δομολειτουργική του διάσταση), η οποία μπορεί να
αναλύεται σε δύο υποερωτήματα.
3.
Κάθε ζητούμενη ερώτηση-δραστηριότητα που τίθεται για το διδαγμένο ή το
παράλληλο ή το αδίδακτο κείμενο βαθμολογείται με δέκα (10) μονάδες της
εκατοντάβαθμης κλίμακας. Η μετάφραση του αδίδακτου κειμένου βαθμολογείται με
είκοσι (20) μονάδες. Για την εξέταση των παραπάνω θεμάτων, τόσο στο διδαγμένο όσο
και στο αδίδακτο κείμενο, κρίνεται σκόπιμο να αξιοποιείται ποικιλία τύπων ασκήσεων/ερωτήσεων.
Β. Ελληνική Γλώσσα (Νεοελληνική Γλώσσα
και Λογοτεχνία) Α’ τάξης
Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου.
Για την εξέταση της Νεοελληνικής
Γλώσσας και Λογοτεχνίας στην Α’ τάξη Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού
Λυκείου οι μαθητές/-τριες αξιολογούνται σε ενιαία τρίωρη εξέταση στην
κατανόηση και παραγωγή λόγου. Δίνονται στους/στις μαθητές/-τριες δύο μη
διδαγμένα κείμενα, συνολικής έκτασης έως δύο σελίδων, εκ των οποίων το ένα
είναι λογοτεχνικό, αυτοτελές ή απόσπασμα, (ποίημα, διήγημα, νουβέλα,
μυθιστόρημα ή θεατρικό έργο) και το δεύτερο μη λογοτεχνικό κείμενο το οποίο μπορεί
να είναι αυτοτελές, ελαφρώς διασκευασμένο, ή απόσπασμα, (άρθρο, συνέντευξη,
κριτική, δοκίμιο, επιστολή, χρονογράφημα, επιφυλλίδα, εισήγηση-ομιλία).
Τα κείμενα είναι δυνατόν να
συνοδεύονται από σύντομο εισαγωγικό σημείωμα χωρίς ερμηνευτικά σχόλια, και λαμβάνονται
με κλήρωση από την Τράπεζα Θεμάτων.
Για τα κείμενα αυτά τίθενται τέσσερα
συνολικά θέματα μέσω των οποίων αποτιμάται η ικανότητα των μαθητών/-τριών να
κατανοούν το περιεχόμενο των κειμένων, να ερμηνεύουν, να μετασχηματίζουν, να
προεκτείνουν δημιουργικά, να διαλέγονται με αυτά, να αξιολογούν στάσεις, αξίες,
ιδέες, βασιζόμενοι/ες σε στοιχεία των κειμένων και να παράγουν ερμηνευτικό και
κριτικό λόγο. Τα θέματα προτείνεται να είναι διαβαθμισμένης δυσκολίας και να
τίθενται περιορισμοί στην έκταση των απαντήσεων (όπου χρειάζεται). Το νοηματικό
περιεχόμενο του μη λογοτεχνικού κειμένου είναι συναφές με κάποια από τις θεματικές
ενότητες που ορίζονται στην εξεταστέα ύλη.
Το πρώτο θέμα σχετίζεται με το
μη λογοτεχνικό κείμενο και περιλαμβάνει τρία ερωτήματα, διαφορετικά μεταξύ
τους, με δυνατότητα κάποιο/κάποια από αυτά να είναι κλειστού τύπου και με
ενδεχόμενη αιτιολόγηση της απάντησης. Το πρώτο ερώτημα αφορά την κατανόηση του κειμένου
ή τη συνοπτική απόδοση των απόψεων-θέσεων που διατυπώνονται για ένα από τα
πραγματευόμενα στο κείμενο θέματα. Το δεύτερο ερώτημα αφορά την οργάνωση του
λόγου (συνοχή, συνεκτικότητα, τρόποι ανάπτυξης, συλλογιστική πορεία). Το τρίτο
ερώτημα αφορά τη λειτουργία μορφοσυντακτικών δομών του κειμένου, επικοινωνιακές
συνθήκες, πλαίσιο, στόχους, σημειωτικούς τρόπους, βασικές κειμενικές
λειτουργίες, λεξιλόγιο, υφολογικά στοιχεία, στίξη, γλωσσικές ποικιλίες. Το
πρώτο θέμα βαθμολογείται με 35 μονάδες (10+10+15).
Το δεύτερο θέμα σχετίζεται με το
μη λογοτεχνικό κείμενο και αφορά τη γραπτή παραγωγή κριτικού λόγου επί θέματος
που απορρέει και προεκτείνει το κείμενο αναφοράς. Με αυτό καλούνται οι
μαθητές/-τριες να κρίνουν, να σχολιάσουν σημεία του κειμένου ή να ανασκευάσουν θέσεις
του, αναπτύσσοντας τεκμηριωμένα τις προσωπικές απόψεις τους. Το μαθητικό
κείμενο αναπτύσσεται με τη μορφή κειμένου επιχειρηματολογίας (δημόσια ομιλία, επιστολή,
άρθρο) και έχει έκταση 350-400 λέξεις. Το δεύτερο θέμα βαθμολογείται με 30 μονάδες.
Το τρίτο θέμα συνδέεται με το
λογοτεχνικό κείμενο και αφορά τη γλώσσα/μορφή του: γλωσσικές επιλογές,
λεξιλόγιο, έγκλιση, ρηματικό πρόσωπο, στίξη, εκφραστικά μέσα, το ύφος και τον
τόνο. Το τρίτο θέμα βαθμολογείται με 20 μονάδες.
Το τέταρτο θέμα αναφέρεται στο
λογοτεχνικό κείμενο και ζητείται από τους/τις μαθητές/- τριες να σχολιάσουν ερμηνευτικά
το κείμενο, να παρουσιάσουν την πρόσληψη/ανταπόκρισή τους σε αυτό, να προβούν
σε στοχαστικές επισημάνσεις (αποδοχή ή απόρριψη) που αφορούν χαρακτήρες του
κειμένου, θέσεις, στάσεις, ιδέες, αξίες, κοινωνικά περιβάλλοντα. Το τέταρτο
θέμα βαθμολογείται με 15 μονάδες.
Τα δύο κείμενα, καθώς και το πρώτο και
το τέταρτο θέμα που τα ακολουθούν, λαμβάνονται με κλήρωση από την Τράπεζα
Θεμάτων. Τα υπόλοιπα θέματα ορίζονται από τους/τις διδάσκοντες/-ουσες το
μάθημα.
Γ.
Ελληνική Γλώσσα (Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία) Β’ τάξης Ημερήσιου
και Εσπερινού Γενικού Λυκείου.
Για την εξέταση της Νεοελληνικής
Γλώσσας και Λογοτεχνίας στη Β’ τάξη Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου
οι μαθητές/-τριες αξιολογούνται σε ενιαία τρίωρη εξέταση στην κατανόηση
και παραγωγή λόγου. Δίνονται στους/στις μαθητές/-τριες δύο μη διδαγμένα κείμενα,
συνολικής έκτασης έως δύο σελίδων, εκ των οποίων το ένα είναι λογοτεχνικό,
αυτοτελές ή απόσπασμα, (ποίημα, διήγημα, νουβέλα, μυθιστόρημα ή θεατρικό έργο)
και το δεύτερο μη λογοτεχνικό κείμενο το οποίο μπορεί να είναι αυτοτελές,
ελαφρώς διασκευασμένο, ή απόσπασμα, (άρθρο, συνέντευξη, κριτική, δοκίμιο, επιστολή,
χρονογράφημα, επιφυλλίδα, εισήγηση-ομιλία). Τα κείμενα είναι δυνατόν να
συνοδεύονται από σύντομο εισαγωγικό σημείωμα χωρίς ερμηνευτικά σχόλια, και λαμβάνονται
με κλήρωση από την Τράπεζα Θεμάτων.
Για τα κείμενα αυτά τίθενται τέσσερα
συνολικά θέματα μέσω των οποίων αποτιμάται η ικανότητα των μαθητών/-τριών να
κατανοούν το περιεχόμενο των κειμένων, να ερμηνεύουν, να μετασχηματίζουν, να
προεκτείνουν δημιουργικά, να διαλέγονται με αυτά, να αξιολογούν στάσεις, αξίες,
ιδέες, βασιζόμενοι/-ες σε στοιχεία των κειμένων και να παράγουν ερμηνευτικό και
κριτικό λόγο. Τα θέματα προτείνεται να είναι διαβαθμισμένης δυσκολίας και να
τίθενται περιορισμοί στην έκταση των απαντήσεων (όπου χρειάζεται). Το νοηματικό
περιεχόμενο του μη λογοτεχνικού κειμένου είναι συναφές με κάποια από τις θεματικές
ενότητες που ορίζονται στην εξεταστέα ύλη.
Το πρώτο θέμα σχετίζεται με το
μη λογοτεχνικό κείμενο και περιλαμβάνει τρία ερωτήματα, διαφορετικά μεταξύ
τους, με δυνατότητα κάποιο/κάποια από αυτά να είναι κλειστού τύπου και με
ενδεχόμενη αιτιολόγηση της απάντησης. Το πρώτο ερώτημα αφορά την κατανόηση του
κειμένου ή τη συνοπτική απόδοση των απόψεων- θέσεων που διατυπώνονται για ένα
από τα πραγματευόμενα στο κείμενο θέματα. Το δεύτερο ερώτημα αφορά την οργάνωση
του λόγου (συνοχή, συνεκτικότητα, τρόποι ανάπτυξης, συλλογιστική πορεία). Το
τρίτο ερώτημα αφορά τη λειτουργία μορφοσυντακτικών δομών του κειμένου,
επικοινωνιακές συνθήκες, πλαίσιο, στόχους, σημειωτικούς τρόπους, βασικές
κειμενικές λειτουργίες, λεξιλόγιο, υφολογικά στοιχεία, στίξη, γλωσσικές ποικιλίες.
Το πρώτο θέμα βαθμολογείται με 35 μονάδες (10+10+15).
Το δεύτερο θέμα σχετίζεται με το
μη λογοτεχνικό κείμενο και αφορά τη γραπτή παραγωγή κριτικού λόγου επί θέματος
που απορρέει και προεκτείνει το κείμενο αναφοράς. Με αυτό καλούνται οι
μαθητές/-τριες να κρίνουν, να σχολιάσουν σημεία του κειμένου ή να ανασκευάσουν θέσεις
του, αναπτύσσοντας τεκμηριωμένα τις προσωπικές απόψεις τους. Το μαθητικό
κείμενο αναπτύσσεται με τη μορφή κειμένου επιχειρηματολογίας (δημόσια ομιλία, επιστολή,
άρθρο) και έχει έκταση 350-400 λέξεις. Το δεύτερο θέμα βαθμολογείται με 30
μονάδες.
Το τρίτο θέμα συνδέεται με το
λογοτεχνικό κείμενο και αφορά τη γλώσσα/μορφή του: γλωσσικές επιλογές,
λεξιλόγιο, έγκλιση, ρηματικό πρόσωπο, στίξη, εκφραστικά μέσα, το ύφος και τον
τόνο. Το τρίτο θέμα βαθμολογείται με 20 μονάδες.
Το τέταρτο θέμα αναφέρεται στο
λογοτεχνικό κείμενο και ζητείται από τους/τις μαθητές/- τριες να σχολιάσουν ερμηνευτικά
το κείμενο, να παρουσιάσουν την πρόσληψη/ανταπόκρισή τους σε αυτό, να προβούν
σε στοχαστικές επισημάνσεις (αποδοχή ή απόρριψη) που αφορούν χαρακτήρες του
κειμένου, θέσεις, στάσεις, ιδέες, αξίες, κοινωνικά περιβάλλοντα. Το τέταρτο
θέμα βαθμολογείται με 15 μονάδες.
Τα δύο κείμενα, καθώς και το πρώτο και
το τέταρτο θέμα που τα ακολουθούν, λαμβάνονται με κλήρωση από την Τράπεζα
Θεμάτων. Τα υπόλοιπα θέματα ορίζονται από τους/τις διδάσκοντες/-ουσες το
μάθημα.
Δ.
Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία
Στο μάθημα «Νεοελληνική Γλώσσα και
Λογοτεχνία» στη Γ’ τάξη Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου οι μαθητές/-τριες
αξιολογούνται σε ενιαία τρίωρη εξέταση στην κατανόηση και παραγωγή
λόγου.
Δίνονται στις μαθήτριες και τους
μαθητές δύο ή τρία μη διδαγμένα κείμενα, συνολικής έκτασης έως τρεις σελίδες,
ένα εκ των οποίων είναι λογοτεχνικό, σε ολοκληρωμένη ή αποσπασματική μορφή,
(ποίημα, διήγημα, μυθιστόρημα ή θεατρικό έργο)· τα υπόλοιπα κείμενα μπορεί να
είναι σε ολοκληρωμένη, ελαφρώς διασκευασμένη ή αποσπασματική μορφή:
δημοσιογραφικά άρθρα, συνεντεύξεις, κριτικές, δοκίμια, επιστημονικά κείμενα, αφίσες
με λεζάντα, πληροφοριακά κείμενα με εικόνες, σκίτσα, πίνακες ή διαγράμματα
κ.ά.), διαφορετικά μεταξύ τους ως προς το κειμενικό είδος, ώστε να αποτιμάται η
αναγνωστική ικανότητα των μαθητών και μαθητριών σε ποικιλία κειμενικών ειδών.
Τα κείμενα μπορούν να συνοδεύονται από σύντομο εισαγωγικό σημείωμα χωρίς ερμηνευτικά
σχόλια.
Για τα κείμενα αυτά τίθενται τέσσερα
συνολικά θέματα μέσω των οποίων αποτιμάται η ικανότητα των μαθητών/-τριών να
κατανοούν το περιεχόμενο των κειμένων, να ερμηνεύουν και να αξιολογούν στάσεις,
αξίες, ιδέες κ.ά. βασιζόμενοι/ες σε στοιχεία των κειμένων, καθώς επίσης να
παράγουν ερμηνευτικό και κριτικό λόγο. Τα θέματα προτείνεται να είναι
διαβαθμισμένης δυσκολίας και να τίθενται περιορισμοί στην έκταση των απαντήσεων
(όπου χρειάζεται). Το νοηματικό περιεχόμενο των μη λογοτεχνικών κειμένων πρέπει
να είναι συναφές με κάποιον ή κάποιους από τους θεματικούς άξονες που προσδιορίζονται
στο Πρόγραμμα Σπουδών για το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας.
Τα κείμενα συνοδεύονται από τα εξής
θέματα:
Το πρώτο θέμα σχετίζεται με τα
μη λογοτεχνικά κείμενα και αφορά στη συνοπτική νοηματική απόδοση από τους
μαθητές και τις μαθήτριες μέρους ενός κειμένου ή τη συνοπτική απόδοση των
απόψεων που διατυπώνονται σε ένα κείμενο για κάποιο ζήτημα. Το πρώτο θέμα
βαθμολογείται με 15 μονάδες.
Το δεύτερο θέμα σχετίζεται με τα
μη λογοτεχνικά κείμενα και αναλύεται σε τρία ερωτήματα, διαφορετικά μεταξύ
τους, με δυνατότητα κάποιο/κάποια από αυτά να είναι κλειστού τύπου και με
ενδεχόμενη αιτιολόγηση της απάντησης. Ένα από αυτά μπορεί να διαιρείται σε δύο υποερωτήματα.
Τα ερωτήματα σχετίζονται με:
α)
την αξιοποίηση του πλαισίου των κειμένων (κοινωνικού, ιστορικού, πολιτιστικού,
του χώρου και του χρόνου) με σκοπό την κατανόηση των λόγων και των ενεργειών των
υποκειμένων (ατομικών και συλλογικών) που αναφέρονται στα κείμενα, και των
σχέσεων μεταξύ τους,
β)
τον εντοπισμό και την ερμηνευτική προσέγγιση σκοπών, στάσεων, βασικών θέσεων
και προθέσεων του/ των συντάκτη/συντακτών των κειμένων, καθώς και την τεκμηρίωση
της βασικής ιδέας του κειμένου,
γ)
την αξιολόγηση της συνάφειας ιδεών, επιχειρημάτων, τίτλων, υπότιτλων, εικόνων
κ.ά. με μια θέση, άποψη ή ζήτημα που θέτει το κείμενο και της αποδεικτικής τους
αξίας,
δ)
τον εντοπισμό και τη συσχέτιση συγκεκριμένων κειμενικών δεικτών που οργανώνουν
το κείμενο ως σημασιοδοτημένη κατασκευή -δηλαδή, οι μαθητές/-τριες να
εντοπίζουν μέσα στο κείμενο δείκτες (π.χ. λεξιλόγιο, ρηματικά πρόσωπα, στίξη,
εκφραστικά μέσα, τρόπους σύνταξης, κ.ά.) και να αναγνωρίζουν τη λειτουργία τους
στο κείμενο,
ε)
την αναγνώριση και την ερμηνευτική προσέγγιση του τρόπου σύνδεσης και οργάνωσης
ιδεών, προτάσεων, παραγράφων ή διαφόρων σημειωτικών τρόπων σε ένα κείμενο, αφού
λάβουν οι μαθητές και οι μαθήτριες υπόψη το επικοινωνιακό πλαίσιο και τα
κοινωνικά συμφραζόμενα,
στ)
τη σύγκριση των μη λογοτεχνικών κειμένων ως προς τις θέσεις, τον τρόπο
πραγμάτευσης του θέματος, την πειστικότητα, την αποτελεσματική μετάδοση του νοήματος
κ.α.
Το δεύτερο θέμα βαθμολογείται με
40 μονάδες, που επιμερίζονται σε κάθε ερώτημα ανάλογα με τη βαρύτητα τους
(15+15+10). Τα υποερωτήματα, επίσης, βαθμολογούνται ανάλογα με τη βαρύτητά
τους.
Το τρίτο θέμα σχετίζεται με το
λογοτεχνικό κείμενο και αφορά στην παραγωγή ερμηνευτικού σχολίου, με το οποίο
επιδιώκεται οι μαθητές και οι μαθήτριες, αφενός να αναπτύσσουν κρίσιμα
θέματα/ερωτήματα που πραγματεύεται το λογοτεχνικό κείμενο, αξιοποιώντας συνδυαστικά
κειμενικούς δείκτες ή και στοιχεία συγκειμένου, αφετέρου να
τοποθετούνται/ανταποκρίνονται στα θέματα/ερωτήματα αυτά, τεκμηριώνοντας τις
προσωπικές τους θέσεις. Η προβλεπόμενη έκταση της απάντησης μπορεί να
κυμαίνεται από 100 έως 200 λέξεις. Το τρίτο θέμα βαθμολογείται με 15 μονάδες.
Στα παραπάνω θέματα χρειάζεται να είναι
σαφής και προσεκτική η διατύπωση των ερωτημάτων, ώστε να αποφεύγονται
επικαλύψεις στις απαντήσεις των μαθητριών και των μαθητών.
Το τέταρτο θέμα σχετίζεται με τα
μη λογοτεχνικά κείμενα και αφορά στη γραπτή παραγωγή κριτικού λόγου, 300 έως
400 λέξεις (ανάλογα με τη βαρύτητα του θέματος), το οποίο ανταποκρίνεται σε
συγκεκριμένο επικοινωνιακό πλαίσιο (σκοπό, πομπό, αποδέκτες, κειμενικό είδος)
και ζητεί από τους μαθητές/-τριες την ανάπτυξη τεκμηριωμένης προσωπικής γνώμης,
τη συμφωνία ή τη διαφωνία τους με προβλήματα, θέσεις, στάσεις, στερεότυπα,
προκαταλήψεις κ.ά. που θέτει το κείμενο/θέτουν τα κείμενα αναφοράς. Το τέταρτο
θέμα βαθμολογείται με 30 μονάδες.
Ε. Ιστορία
1.
Οι μαθητές/-τριες στην Α’ τάξη Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου
αξιολογούνται στο μάθημα της Ιστορίας με συνδυασμό θεμάτων, τα οποία διαρθρώνονται
σε δύο (2) ομάδες:
Ι.
Στην ομάδα Α’ περιλαμβάνονται δύο (2) θέματα που αναλύονται σε επιμέρους
ερωτήσεις, με τις οποίες ελέγχονται οι ιστορικές γνώσεις των μαθητών/-τριων (χρονολογίες,
ιστορικές έννοιες, ιστορικά φαινόμενα ή γεγονότα, δράση προσώπων κ.λπ.):
1.
Το πρώτο θέμα περιλαμβάνει: α) ερωτήσεις «αντικειμενικού τύπου» (1.α), που
βαθμολογούνται με δέκα (10) μονάδες β) εξήγηση, δύο (2) ή τριών (3), ιστορικών όρων/εννοιών
(1.β), που βαθμολογείται με δεκαπέντε (15) μονάδες.
2.
Το δεύτερο θέμα περιλαμβάνει δύο ερωτήσεις σύντομης απάντησης, αναπαραγωγής
ιστορικών γνώσεων, (2.α.) και (2.β.) και βαθμολογείται με είκοσι πέντε (25) μονάδες.
ΙΙ.
Στην ομάδα Β’ περιλαμβάνονται δύο (2) θέματα, που το καθένα μπορεί να
αναλύεται σε δύο επιμέρους ερωτήσεις, με τις οποίες ελέγχονται η ικανότητα των
μαθητών/- τριών στη σύνθεση των ιστορικών γνώσεων και η κριτική προσέγγιση τους
(αξιοποίηση των ιστορικών μαρτυριών – ιστορικών πηγών, ανάλυση ή σύνθεση αιτίων
ή συνθηκών, αποτίμηση της δράσης προσώπων βάσει κριτηρίων, αξιολόγηση
αποτελεσμάτων, σύγκριση απόψεων, προέκταση ιστορικών πληροφοριών κ.λπ.).
Τα θέματα αυτής της ομάδας επιλέγονται
από ενότητες της εξεταστέας ύλης διαφορετικές εκείνων από τις οποίες
προέρχονται οι ερωτήσεις (2.α) και (2.β) της ομάδας Α’ και βαθμολογούνται
αθροιστικά με 50 μονάδες.
Στην ομάδα Β΄ χρησιμοποιούνται και
ερωτήσεις κριτικής προσέγγισης και επεξεργασίας ιστορικού υλικού, το οποίο
δίνεται στους μαθητές/-τριες φωτοτυπημένο. Το υλικό αυτό προέρχεται από
ιστορικές μαρτυρίες-ιστορικές πηγές, αρχαιολογικές μελέτες, έργα τέχνης,
φωτογραφίες, στατιστικούς πίνακες, δημοσιογραφικά άρθρα, χάρτες, διαγράμματα και,
γενικότερα, από υλικό το οποίο αποτελεί ιστορικό τεκμήριο ή χρησιμοποιείται ως
πηγή άντλησης πληροφοριών για την εξαγωγή ιστορικών συμπερασμάτων. Οι μαθητές
και οι μαθήτριες καλούνται να αξιολογήσουν και να αξιοποιήσουν το υλικό των
ιστορικών μαρτυριών που τους δίνεται για επεξεργασία.
Η βαθμολογία κάθε ερώτησης των παραπάνω
θεμάτων και των δύο ομάδων διαφοροποιείται ανάλογα με τον βαθμό δυσκολίας της.
Η βαθμολογία καθορίζεται κατά τη διατύπωση των θεμάτων και ανακοινώνεται γραπτώς
στους μαθητές/-τριες.
Τα θέματα της ομάδας Α΄ λαμβάνονται με
κλήρωση από την Τράπεζα Θεμάτων, ενώ τα θέματα της ομάδας Β΄ ορίζονται από
τους/τις διδάσκοντες/-ουσες το μάθημα.
2.
Οι μαθητές/-τριες εξετάζονται στο μάθημα της Ιστορίας της Β’ τάξης
Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου με συνδυασμό θεμάτων/ερωτήσεων, που
ταξινομούνται σε δύο (2) ομάδες:
Ι.
Στην ομάδα Α’ περιλαμβάνονται δύο (2) θέματα που αναλύονται σε επιμέρους
ερωτήσεις, με τις οποίες ελέγχονται οι ιστορικές γνώσεις των μαθητών/-τριών (χρονολογίες,
ιστορικές έννοιες, ιστορικά φαινόμενα ή γεγονότα, δράση προσώπων κ.λπ.):
1.
Το πρώτο θέμα περιλαμβάνει: α) ερωτήσεις «αντικειμενικού τύπου» (1.α), που
βαθμολογούνται με δέκα (10) μονάδες β) εξήγηση δύο (2) ή τριών (3) ιστορικών όρων/εννοιών
(1.β), που βαθμολογείται με δεκαπέντε (15) μονάδες.
2.
Το δεύτερο θέμα περιλαμβάνει δύο ερωτήσεις σύντομης απάντησης (2.α) και (2.β)
και βαθμολογείται με είκοσι πέντε (25) μονάδες.
ΙΙ.
Στην ομάδα Β’ περιλαμβάνονται δύο (2) θέματα, που το καθένα μπορεί να
αναλύεται σε δύο επιμέρους ερωτήσεις, με τις οποίες ελέγχονται η ικανότητα των
μαθητών/-τριων στη σύνθεση των ιστορικών γνώσεων και η κριτική προσέγγιση τους
(ανάλυση ή σύνθεση αιτίων ή συνθηκών, αποτίμηση της δράσης προσώπων, αξιολόγηση
αποτελεσμάτων, σύγκριση απόψεων, προέκταση ιστορικών πληροφοριών κ.λπ.). Προς
αποφυγήν επικαλύψεων, τα θέματα αυτής της ομάδας επιλέγονται από την εξεταστέα
ύλη με τρόπο ώστε να είναι διαφορετικά ως προς το γνωστικό τους περιεχόμενο από
τις ερωτήσεις (2.α) και (2.β) της ομάδας Α’ και βαθμολογούνται αθροιστικά με
πενήντα (50) μονάδες. Στην περίπτωση αυτής της ομάδας χρησιμοποιούνται και
ερωτήσεις επεξεργασίας ιστορικού υλικού, το οποίο δίνεται στους μαθητές φωτοτυπημένο.
Το υλικό αυτό προέρχεται από ιστορικές μαρτυρίες, αρχαιολογικές μελέτες, έργα
τέχνης, φωτογραφίες, στατιστικούς πίνακες, χάρτες, διαγράμματα και από όλα
εκείνα τα στοιχεία που χρησιμοποιούνται ως ιστορικά τεκμήρια ή ως μέσα άντλησης
πληροφοριών για την εξαγωγή ιστορικών συμπερασμάτων.
Η βαθμολογία κάθε ερώτησης των παραπάνω
θεμάτων και των δύο (2) ομάδων διαφοροποιείται ανάλογα με τον βαθμό δυσκολίας
της. Οι βαθμολογικές μονάδες καθεμιάς καθορίζονται κατά τη διατύπωση των
θεμάτων και ανακοινώνονται γραπτώς στους μαθητές/-τριες.
Τα θέματα της ομάδας Α’ λαμβάνονται με
κλήρωση από την Τράπεζα Θεμάτων, ενώ τα θέματα της ομάδας Β’ ορίζονται από τους/τις
διδάσκοντες/-ουσες το μάθημα.
3.
Οι μαθητές/-τριες εξετάζονται στο μάθημα της Ιστορίας Γενικής Παιδείας της
Γ΄ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου με συνδυασμό θεμάτων, τα οποία
διαρθρώνονται σε δύο (2) ομάδες.
Ι.
Στην ομάδα Α΄ περιλαμβάνονται δύο (2) θέματα που αναλύονται σε επιμέρους
ερωτήσεις, με τις οποίες ελέγχονται οι ιστορικές γνώσεις των μαθητών
(χρονολογίες, ιστορικές έννοιες, ιστορικά φαινόμενα ή γεγονότα, δράση προσώπων
κ.λπ.):
1.
Το πρώτο θέμα περιλαμβάνει: α) ερωτήσεις «αντικειμενικού τύπου» (1.α), οι
οποίες βαθμολογούνται με δέκα (10) μονάδες· β) εξήγηση, δύο ή τριών, ιστορικών όρων/εννοιών
(1.β), η οποία βαθμολογείται με δεκαπέντε (15) μονάδες.
2.
Το δεύτερο θέμα περιλαμβάνει δύο ερωτήσεις σύντομης απάντησης, αναπαραγωγής
ιστορικών γνώσεων, (2.α.) και (2.β.) και βαθμολογείται με είκοσι πέντε (25) μονάδες.
ΙΙ.
Στην ομάδα Β΄ περιλαμβάνονται δύο (2) θέματα, που το καθένα μπορεί να
αναλύεται σε δύο επιμέρους ερωτήσεις, με τις οποίες ελέγχονται η ικανότητα των μαθητών/-τριων
στη σύνθεση των ιστορικών γνώσεων και η κριτική προσέγγισή τους (αξιοποίηση των
ιστορικών μαρτυριών – ιστορικών πηγών, ανάλυση ή σύνθεση αιτίων ή συνθηκών,
αποτίμηση της δράσης προσώπων βάσει κριτηρίων, αξιολόγηση αποτελεσμάτων,
σύγκριση απόψεων, προέκταση ιστορικών πληροφοριών κ.λπ.). Τα θέματα αυτής της
ομάδας επιλέγονται από ενότητες της εξεταστέας ύλης διαφορετικές εκείνων από
τις οποίες προέρχονται οι ερωτήσεις (2.α) και (2.β) της ομάδας Α΄ και
βαθμολογούνται αθροιστικά με 50 μονάδες.
Στην ομάδα Β΄ χρησιμοποιούνται
ερωτήσεις κριτικής προσέγγισης και επεξεργασίας ιστορικού υλικού, το οποίο
δίνεται στους μαθητές/-τριες φωτοτυπημένο. Το υλικό αυτό προέρχεται από
ιστορικές μαρτυρίες –ιστορικές πηγές, αρχαιολογικές μελέτες, έργα τέχνης, φωτογραφίες,
στατιστικούς πίνακες, δημοσιογραφικά άρθρα, χάρτες, διαγράμματα και,
γενικότερα, από υλικό το οποίο αποτελεί ιστορικό τεκμήριο ή χρησιμοποιείται ως
πηγή άντλησης πληροφοριών για την εξαγωγή ιστορικών συμπερασμάτων. Οι
μαθητές/-τριες καλούνται να αξιολογήσουν και να αξιοποιήσουν το υλικό των
ιστορικών μαρτυριών, που τους δίνεται για επεξεργασία.
Η βαθμολογία κάθε ερώτησης των παραπάνω
θεμάτων και των δύο ομάδων διαφοροποιείται ανάλογα με τον βαθμό δυσκολίας της.
Η βαθμολογία καθορίζεται κατά τη διατύπωση των θεμάτων και ανακοινώνεται γραπτώς
στους μαθητές /-τριες.
4.
Η Ιστορία της Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών στη Γ’ τάξη
Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου εξετάζεται με συνδυασμό ερωτήσεων, οι
οποίες ταξινομούνται σε δύο (2) ομάδες.
α)
Στην πρώτη ομάδα περιλαμβάνονται δύο θέματα που μπορούν να αναλύονται σε
ερωτήσεις με τις οποίες ελέγχονται οι ιστορικές γνώσεις των μαθητών/-τριων (ιστορικές
έννοιες, ιστορικά γεγονότα, χρονολογίες, δράση ιστορικών προσώπων, κοινωνικά,
οικονομικά, πολιτικά και πολιτιστικά φαινόμενα, κ.τ.λ.) και η κατανόησή τους.
β)
Στη δεύτερη ομάδα περιλαμβάνονται δύο (2) τουλάχιστον θέματα που
απαιτούν σύνθεση ιστορικών γνώσεων και κριτική ικανότητα (αξιολογήσεις
ιστορικών γεγονότων ή ιστορικών προσώπων, ανάλυση αιτιών ή συνθηκών που
συντέλεσαν στη διαμόρφωση και εξέλιξη σημαντικών ιστορικών φαινομένων κ.τ.λ.).
Στην περίπτωση αυτή μπορούν να χρησιμοποιούνται και ερωτήσεις επεξεργασίας
ιστορικού υλικού, το οποίο δίνεται στους μαθητές σε φωτοτυπία. Το υλικό αυτό
αφορά γραπτές ιστορικές πηγές, εικαστικά έργα, χάρτες, διαγράμματα κ.τ.λ. που
χρησιμοποιούνται ως αποδεικτικά στοιχεία ή ως μέσα άντλησης στοιχείων για την
εξαγωγή ιστορικών συμπερασμάτων.
Η βαθμολογία κατανέμεται κατά 50% σε
καθεμία από τις ομάδες αυτές. Η κατανομή της βαθμολογίας στις ερωτήσεις κάθε
ομάδας, μπορεί να διαφοροποιείται ανάλογα με το βαθμό δυσκολίας σε καθεμία από
αυτές, η οποία καθορίζεται κατά τη διατύπωση των θεμάτων και ανακοινώνεται
στους μαθητές/-τριες γραπτώς.
ΣΤ. Λατινικά
1.
Για την εξέταση στο μάθημα των Λατινικών της Ομάδας Προσανατολισμού
Ανθρωπιστικών Σπουδών της Β’ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου
δίνεται στους/στις μαθητές/- τριες διδαγμένο κείμενο δέκα έως δώδεκα (10-12)
στίχων και ζητείται από αυτούς/ές:
α)
να το μεταφράσουν στη Νέα Ελληνική (20 μονάδες)
β)
να απαντήσουν στις εξής παρατηρήσεις (σύνολο 80 μονάδες):
- μία (1) παρατήρηση από την Εισαγωγή
του σχολικού βιβλίου ανοικτού ή κλειστού τύπου (10 μονάδες)
- μία (1) παρατήρηση ετυμολογική:
Συσχέτιση λέξεων της Λατινικής με λέξεις που χρησιμοποιούνται στη Νέα Ελληνική
(10 μονάδες)
- μία (1) παρατήρηση που θα αξιοποιεί
τη χρήση στερεότυπης λατινικής φράσης στο κατάλληλο κειμενικό περιβάλλον της
Νέας Ελληνικής (10 μονάδες)
- δύο (2) παρατηρήσεις Γραμματικής (30
μονάδες)
- μία (1) παρατήρηση Συντακτικού (20
μονάδες).
Καθεμία από τις παρατηρήσεις
Γραμματικής και Συντακτικού μπορεί να αναλύεται σε δύο (2) ισοδύναμα
υποερωτήματα.
Από την Τράπεζα Θεμάτων λαμβάνονται με
κλήρωση το κείμενο και, μαζί με αυτό, το οριζόμενο προς μετάφραση τμήμα του,
καθώς και οι κάτωθι παρατηρήσεις:
- μία (1) παρατήρηση ετυμολογική:
Συσχέτιση λέξεων της Λατινικής με λέξεις που χρησιμοποιούνται στη Νέα Ελληνική
- μία (1) παρατήρηση Συντακτικού, η
οποία μπορεί να αναλύεται σε δύο (2) ισοδύναμα υποερωτήματα.
Οι υπόλοιπες παρατηρήσεις ορίζονται από
τους /τις διδάσκοντες/-ουσες το μάθημα.
2.
Για την εξέταση στο μάθημα των Λατινικών της Ομάδας Προσανατολισμού
Ανθρωπιστικών Σπουδών της Γ’ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου δίνεται
στους/στις μαθητές/-τριες διδαγμένο κείμενο δεκατεσσάρων έως δεκαέξι (14-16)
στίχων από ένα ή περισσότερα κείμενα και ζητείται από αυτούς/ές:
α)
να μεταφράσουν από αυτό στη Νέα Ελληνική δέκα έως δώδεκα (10-12) στίχους (20
μονάδες)
β)
να απαντήσουν στις εξής παρατηρήσεις (σύνολο 80 μονάδες):
- μία (1) παρατήρηση ανοικτού ή
κλειστού τύπου από την Εισαγωγή του σχολικού βιβλίου των Μ. Πασχάλη, Γ. Σαββαντίδη,
Λατινικά τ. Α΄ (10 μονάδες)
- μία (1) παρατήρηση ετυμολογική:
Συσχέτιση λέξεων της Λατινικής με λέξεις που χρησιμοποιούνται στη Νέα Ελληνική
(10 μονάδες)
- δύο (2) παρατηρήσεις Γραμματικής (30
μονάδες)
- δύο (2) παρατηρήσεις Συντακτικού (30
μονάδες).
Καθεμία από τις παρατηρήσεις
Γραμματικής και Συντακτικού μπορεί να αναλύεται σε δύο (2) υποερωτήματα.
