Λατινικά Γ Λυκείου: Ουσιαστικά Β΄ κλίσης | Σημειώσεις του Κωνσταντίνου Μάντη

Λατινικά Γ Λυκείου: Ουσιαστικά Β΄ κλίσης

Κωνσταντίνος Μάντης | Best Blogger Tips

Fiddle Oak

Λατινικά Γ Λυκείου: Ουσιαστικά Β΄ κλίσης

[Σύμφωνα με το νέο πρόγραμμα σπουδών 2015-2016] 

Αρσενικά
scopulus          scopuli              servus              servi
scopuli             scopulorum     servi                servorum
scopulo            scopulis           servo                servis
scopulum         scopulos         servum            servos
scopule            scopuli             serve                servi
scopulo            scopulis           servo                servis

animus             animi               modus           modi
animi               animorum       modi              modorum
animo              animis              modo             modis
animum           animos            modum          modos
anime               animi               mode             modi
animo              animis              modo             modis

Αρσενικά με ομαλή κλίση:

scopulus - scopuli (αρ. = βράχος) 3
calceus - calcei (αρ. = υπόδημα, μποτίνι) 3
animus - animi (αρσ. = ψυχή) 5, 6, 13, 14, 43  
annus - anni (αρσ. = έτος) 5, 11, 20  
servus - servi (αρσ. = δούλος) 6, 14
legatus - legati (αρσ. = διοικητής λεγεώνας, ύπαρχος, απεσταλμένος) 7, 13, 36, 45
populus - populi (αρ. = λαός) 11
Gallus - Galli (αρ. = Γαλάτης) 21, 44  
Romanus - Romani (αρ. = ο Ρωμαίος) 11, 21, 31
modus - modi (αρ. = τρόπος) 13
adversarius - adversarii (αρ. = αντίπαλος, εχθρός) 13 [Δεν συναιρεί τη γενική]
somnus - somni (αρσ. = ύπνος) 14 
mortuus - mortui (αρ. = νεκρός) 14 
equus - equi (αρ. = άλογο) 15 
dominus - domini (αρσ. αφεντικό) 24, 27  
corvus - corvi (αρσ= κοράκι) 27
focus - foci (αρσ. = φωτιά, εστία) 36 
tyrannus - tyranni (αρσ. = τύραννος) 44
amicus - amici (αρσ. = φίλος) 44 
captivus - captivi (αρσ. = αιχμάλωτος) 45

Αρσενικά με κατάληξη σε er:

minister           ministri                        liber                  libri
ministri            ministrorum                libri                  librorum
ministro           ministris                       libro                 libris
ministrum        ministros                     librum              libros
minister           ministri                         liber                 libri
ministro           ministris                       libro                 libris

vir                    viri                              
viri                   virorum                       
viro                  viris                            
virum              viros                           
vir                    viri                              
viro                  viris                            

liber - libri (αρσ. = βιβλίο) 5
ager – agri (αρ. = αγρός) 5, 11  
puer - pueri (αρσ. = παιδί) 5
magister - magistri (αρ. = δάσκαλος) 5 
minister - ministri (αρσ= θεράποντας, υπηρέτης) 6, 36 

vir - viri (αρσ. άνδρας) 5, 6

Ουδέτερα

oraculum        oracula                      donum             dona
oraculi            oraculorum               doni                 donorum
oraculo           oraculis                      dono                donis
oraculum        oracula                      donum             dona
oraculum        oracula                      donum             dona
oraculo           oraculis                      dono                donis

periculum        pericula                       verbum           verba
periculi            periculorum                verbi                verborum
periculo           periculis                       verbo               verbis
periculum        pericula                       verbum            verba
periculum        pericula                       verbum            verba
periculo           periculis                       verbo               verbis

oraculum - oraculi (ουδ. = μαντείο) 3 
templum - templi (ουδ. = ναός) 5, 34  
monumentum - monumenti (μνημείοτάφος) 5 
fundamentum – fundamenti (θεμέλιο) 6
verbum - verbi (ουδ. = λόγος) 7, 29, 31  
bellum - belli (ουδ. = πόλεμος) 11, 13, 14, 15, 24, 31    
monstrum - monstri (ουδ. = θέαμα παράξενο και φοβερό) 13
vinum - vini (ουδ. = κρασί) 15 
velum - veli (ουδ. = παραπέτασμα, κουρτίνα) 20 
factum - facti (ουδ. πράξη) 21 
periculum - periculi (ουδ. = κίνδυνος) 25, 44  
pomum - pomi (ουδ. = καρπός) 27 
exemplum - exempli (ουδ. = παράδειγμα) 29 
vestibulum - vestibuli (ουδ. = είσοδος) 34
tectum - tecti (ουδ. = σπίτι) 34 
donum - doni (ουδ. = δώρο) 34
scamnum - scamni (ουδ. = σκαμνί) 36 
dictum - dicti (ουδ. = λόγος) 38 
sacellum - sacelli (ουδ. = μικρό τέμενοςμικρό ιερό) 38
propositum - propositi (ουδσκοπός) 38 
amentum - amenti (ουδ. = ιμάντας) 45

ephippium - ephippii (ουδ. = σέλα, εφίππιο) 15 

Τα περισσότερα ουδέτερα σε ium συναιρούν στη γενική το τελικό ii σε i

praesidium       praesidia                      proelium         proelia
praesidii -i       praesidiorum               proelii -i          proeliorum
praesidio          praesidiis                      proelio             proeliis
praesidium       praesidia                      proelium          proelia
praesidium       praesidia                      proelium          proelia
praesidio          praesidiis                      proelio              proeliis

ingenium - ingenii (i) (ουδ. = πνεύμα) 5, 27 
consilium - consilii (i) (ουδ. = σκέψησχέδιο) 6, 45 
studium - studii (i) (ουδ. = σπουδήασχολία) 15 
proelium - proelii (i) (ουδμάχη) 15, 31  
solarium - solarii (i) (ουδ. = λιακωτό) 20 
imperium - imperii (i) (ουδ. = εξουσία) 20 
ex(s)ilium - ex(s)ilii (i) (ουδ= εξορία) 21 
ostium - ostii (i) (ουδ. = πόρτα) 24
praesidium - praesidii (i) (ουδ. = φρουρά) 34
matrimonium - matrimonii (i) (ουδ. = γάμος) 38 
somnium – somnii (i) (ουδ. = όνειρο) 14 

Τα κύρια ονόματα δε σχηματίζουν πληθυντικό αριθμό:

Cepheus - Cephei (αρ. = Κηφέας) 3 
Neptunus - Neptuni (αρ. = Ποσειδώνας) 3
Perseus - Persei (αρ. = Περσέας (ο ήρωας)) 3
Italicus - Italici (αρ. = Ιταλικός) 5 

Cepheus                                  Perseus                                Neptunus
Cephei / Cepheos                 Persei / Perseos                  Neptuni
Cepheo/ Cephei                    Perseo/ Persei                    Neptuno
Cepheum / Cephea / eon    Perseum / Persea /eon    Neptunum
Cepheu                                   Perseu                                   Neptune
Cepheo                                   Perseo                                   Neptuno

Ticinus - Ticini (αρ. = ο Τίκινος ποταμός) 11
Maximus - Maximi (αρ. = Μάξιμος) 11
Trasumenus - Trasumeni (αρ. = η λίμνη Τρασιμένη) 11
Gallus - Galli (αρ. = Γάλλος) 13 
Paulus - Pauli (αρ= Παύλος) 13 
Orcus - Orci (αρ. = ο θεός του κάτω κόσμου, ο Πλούτωνας) 14 
Octavianus - Octaviani (αρ. = Οκταβιανός) 14, 29  
Brennus - Brenni (αρσ. = ο Βρέννος) 21
Camillus - Camilli (αρσ= ο Κάμιλλος) 21
Atreus - Atre(αρσ. = Ατρέας) Σχηματίζει κλητική Atreu 27 
Augustus - Augusti (αρσ. Αύγουστος) 29 
Africanus - Africani (αρσ. = Αφρικανός) 34 
Dentatus - Dentati (αρσ. = Δεντάτος) 36
Metellus - Metelli (αρσ. = Μέτελλος) 38 

Saguntum - Sagunti (ουδ. = το Σάγουντο) 11
Hermaeum - Hermaei (ουδ. = το Ερμαίο) 20 
Pisaurum - Pisauri (ουδ. = Πίσαυρο) 21 
Tarentum - Tarenti (ουδ. Τάραντας) 27 
Liternum - Literni (ουδ. = Λίτερνο) 34 

Τα κύρια ονόματα σε –ius, γνήσια Λατινικά, και το προσηγορικό filius (=γιος) (31, 43) σχηματίζουν την κλητική του ενικού σε –i επίσης, στη γενική ενικού, όπως όλα τα υπερδισύλλαβα σε –ius και –ium, συναιρούν το τελικό –ii σε –i.

Claudius         filius                 filii
Claudii -i        filii -i                filiorum
Claudio           filio                  filiis
Claudium       filium                filios
Claudi              fili                    filii
Claudio            filio                  filiis

Sillius - Sillii / Silli (αρσε. = Σίλιος) 5 
Vergilius - Vergilii / Vergili (αρσε. = Βιργίλιος) 5 
Fabius - Fabii / Fabi (αρσε. = Φάβιος) 11
Sulpicius - Sulpicii / Sulpici (αρσε. = Σουλπίκιος) 13 
Aemilius - Aemilii / Aemili (αρσε. = Αιμίλιος) 13 
Lucius - Lucii / Luci (αρσε. = Λεύκιος) 13 
Cassius - Cassii / Cassi (αρσε. = Κάσσιος) 14 
Antonius - Antonii / Antoni (αρσε. = Αντώνιος) 14 
Claudius - Claudii (i) (αρσ. = ο Κλαύδιος) 20 
Ennius - Ennii (i) (αρσ. = ο Έννιος) 24
Cornelius - Cornelii (i) (αρσ. = Κορνήλιος) 24 
Accius - Accii (i) (αρσ. = Άκκιος) 27
Pacuvius - Pacuvii (i) (αρσ. = Πακούβιος) 27 
Manlius - Manlii (i) (αρσ. = Μάνλιος) 31
Manius - Manii (i) (αρσ. = Μάνιος) 36
Curius - Curii (i) (αρσ. = Κούριος) 36
Tarquinius - Tarquinii (i) (αρσ= Ταρκύνιος) 44 

Τα κύρια ονόματα έχουν μόνο ενικό αριθμό, αλλά τα ονόματα προσώπων σχηματίζουν πληθυντικό, όταν γίνεται λόγος για πολλά πρόσωπα της ίδιας οικογένειας.

Προσοχή στην κλίση του αρσενικού deus (3, 34)

deus                            dei – dii – di
dei                               deorum - deum
deo                              deis – diis – dis
deum                          deos
deus & dive               dei – dii – di
deo                             deis – diis – dis

Το θηλυκό ficus σχηματίζει πτώσεις και κατά την τέταρτη κλίση:

ficus                            fici - ficus
fici - ficus                   ficorum
fico                              ficis
ficum                          ficos - ficus
ficus                            fici - ficus
fico - ficu                    ficis

Το αρσενικό sestertius -ii (αρσ= σηστέρτιος) δε συναιρεί τη γενική ενικού (29)

sestertius         sestertii
sestertii            sestertiorum & sestertium
sestertio           sestertiis
sestertium       sestertios
sestertie           sestertii
sestertio           sestertiis

Δε σχηματίζουν πληθυντικό:
Capitolium - Capitolii (i) (ουδ. = το Καπιτώλιο) 21
aurum - auri (ουδ. = χρυσάφι) 21, 36  
oleum - olei (ουδ. = λάδι) 29 
caseus - casei (αρ. τυρί) 15 

Δε σχηματίζουν ενικό:
hiberna - hibernorum (ουδ. = χειμερινό στρατόπεδο) 7
Nervii - Nerviorum (αρ. = οι Νερβίοι, η χώρα των Νερβίων) 7
arma - armorum (ουδ. = όπλα) 31, 34 
domestici - domesticorum (αρσ. = οι δούλοι του σπιτιού) 34 
liberi - liberorum (αρσ. = παιδιά) 43 
Germani - Germanorum (αρ. = Γερμανοί) 15

Επίσης, χρησιμοποιείται κυρίως στον πληθυντικό:
muri - orum (αρ. = τείχη) [Στον ενικό murus - muri (τείχος)] 25 

Προσέχουμε το ετερογενές locus -i (αρσ. = τόπος) Στον πληθυντικό ως ουδέτερο σημαίνει: τόποι ενώ ως αρσενικό σημαίνει: χωρία βιβλίων (5, 15, 38, 44) 

locus                loca                  loci
loci                  locorum           locorum
loco                 locis                  locis
locum              loca                  locos
loce                  loca                  loci
loco                 locis                  locis

Ετερογενή είναι και τα:  
caelum - caeli (ουδ. = ουρανός) το οποίο σχηματίζει πληθυντικό ως αρσενικό caeli caelorum (13)  
catillus - catilli (αρσ. = πιάτο) το οποίο σχηματίζει πληθυντικό ως ουδέτερο catilla -catillorum 36 

Αλλάζουν σημασία στον πληθυντικό:
castrum - castri (ουδ. = φρούριο) castra - castrorum (στρατόπεδο) 7, 20, 31, 42, 43, 45  
supplicium - supplicii / supplici (ουδ. = τιμωρία) supplicia - suppliciorum (ικεσίεςπροσευχέςλατρεία) 14 
frumentum - frumenti (ουδ. = δημητριακά, σιτάρι) frumenta frumentorum (= τα γεννήματα) 7

Το αρσενικό elephantus (= ελέφαντας) ανήκει στα αφθονούντα και κλίνεται σε δύο διαφορετικές κλίσεις (Β + Γ) (11)
elephantus - elephanti  

elepha(n)s - elephantis

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...