Έκθεση Α΄ Λυκείου: Το Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας

Design Turnpike

Έκθεση Α΄ Λυκείου: Το Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας

Το Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας στοχεύει στο να ελέγξει τον βαθμό, στον οποίο οι υποψήφιοι, Έλληνες χρήστες της ξένης γλώσσας, είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν τις γνώσεις που έχουν αποκτήσει και τις επικοινωνιακές ικανότητες που διαθέτουν ως χρήστες δύο γλωσσών (της ελληνικής και της ξένης). Για να το επιτύχει στηρίζεται σε ένα σύστημα εξετάσεων που αποσκοπεί στην πιστοποίηση διαφορετικών επιπέδων γνώσης μιας γλώσσας. Έτσι, ελέγχεται ο βαθμός ικανότητας που έχει αναπτύξει κάποιος να κατανοεί και να παράγει προφορικό και γραπτό λόγο της γλώσσας αυτής.

Επίσης, ο θεσμός αυτός αντιμετωπίζει ισότιμα τις σύγχρονες ευρωπαϊκές γλώσσες και συμβάλλει στην ενίσχυση της εκμάθησης ξένων γλωσσών, η γνώση των οποίων θεωρείται σημαντικό μορφωτικό και επαγγελματικό προσόν εντός και εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Με τον τρόπο αυτόν προωθείται τόσο η κοινωνική όσο και η ατομική πολυγλωσσία στην Ελλάδα. Επιπλέον, με τον θεσμό αυτόν προάγεται το ευρωπαϊκό ιδεώδες της πολυγλωσσίας.

Επιπρόσθετα, το Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας συνδέεται με το σχολείο και στοχεύει στη σύνδεσή του και με τις άλλες βαθμίδες και τύπους εκπαίδευσης. Με το σχολείο συνδέεται έμμεσα και άμεσα. Έμμεσα, εφόσον επιδρά στις πρακτικές διδασκαλίας και εκμάθησης της γλώσσας, διαμορφώνει στάσεις και αναπτύσσει στρατηγικές μάθησης και παραγωγής λόγου. Άμεσα, επειδή λαμβάνονται υπόψη τα σχολικά προγράμματα σπουδών για τον σχεδιασμό των εξετάσεων, ενώ ξεκινά και η προσπάθεια για να παραχθούν προγράμματα και υλικά για υποστηρικτική διδασκαλία. Ακόμη, προβλέπεται να συνδεθεί και με άλλους εκπαιδευτικούς φορείς.

Τέλος, το Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας λαμβάνει υπόψη τις κοινωνικές συνθήκες της χρήσης της ξένης γλώσσας και επιχειρεί να καλύψει τις επικοινωνιακές, κοινωνικές, εργασιακές και εκπαιδευτικές ανάγκες των σύγχρονων πολιτών.

Από την ιστοσελίδα του Κρατικού Πιστοποιητικού Γλωσσομάθειας. 24.04.2014 (διασκευή).

ΘΕΜΑΤΑ

Α1. Γιατί ο θεσμός της πιστοποίησης ξένων γλωσσών προάγει το ευρωπαϊκό ιδεώδες της πολυγλωσσίας, σύμφωνα με το κείμενο; (60-80 λέξεις)

Ο θεσμός πιστοποίησης ξένων γλωσσών προάγει το ευρωπαϊκό ιδεώδες της πολυγλωσσίας, διότι αντιμετωπίζει ισότιμα όλες τις σύγχρονες ευρωπαϊκές γλώσσες και συμβάλλει κατ’ αυτό τον τρόπο στην ενίσχυση της εκμάθησης ξένων γλωσσών. Η πολυγλωσσία, άλλωστε, αποτελεί ένα σημαντικό προσόν τόσο σε επαγγελματικό επίπεδο όσο και σε μορφωτικό, που εκτιμάται εντός και εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το όφελος, επομένως, που προκύπτει από την πολυγλωσσία είναι σημαντικό και για τα ίδια τα άτομα, αλλά και για το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο, καθώς μέσω της γλωσσομάθειας εμπεδώνεται ένας πιο ουσιαστικός και βαθύς σεβασμός για τη γλώσσα και τον πνευματικό πολιτισμό άλλων λαών.

Α1. Ποιοι είναι, σύμφωνα με το κείμενο, οι στόχοι εξέτασης της γνώσης μιας ξένης γλώσσας; (60-80 λέξεις)

Η εξέταση της γνώσης μιας ξένης γλώσσας αποσκοπεί στο να ελέγξει κατά πόσο οι Έλληνες που μαθαίνουν τη γλώσσα αυτή είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν τις γνώσεις που έχουν αποκτήσει κατά τη διάρκεια της εκμάθησης. Εξετάζονται, επί της ουσίας, οι επικοινωνιακές ικανότητες των υποψηφίων, ελέγχοντας αφενός την ικανότητα κατανόησης και παραγωγής προφορικού λόγου κι αφετέρου την αντίστοιχη ικανότητα στο γραπτό λόγο. Έτσι, η εξέταση διερευνά δύο διαφορετικά επίπεδα γνώσης της γλώσσας και μπορεί να πιστοποιήσει με αρκετή εγκυρότητα το βαθμό κατάκτησης της ξένης γλώσσας.

Α1. Πώς συνδέεται, σύμφωνα με το κείμενο, η εξέταση της γνώσης μιας ξένης γλώσσας με το εκπαιδευτικό σύστημα; (60-80 λέξεις)

Η εξέταση της γνώσης μιας ξένης γλώσσας συνδέεται με το εκπαιδευτικό σύστημα τόσο άμεσα όσο και έμμεσα. Η άμεση σύνδεση προκύπτει από το γεγονός ότι λαμβάνονται υπόψη τα σχολικά προγράμματα σπουδών προκειμένου να πραγματοποιηθεί ο σχεδιασμός των εξετάσεων, ενώ υπάρχει η πρόβλεψη ώστε να δημιουργηθούν στην πορεία προγράμματα και κατάλληλο υλικό για υποστηρικτική διδασκαλία, καθώς και να επιτευχθεί η σύνδεση των εξετάσεων και με άλλους εκπαιδευτικούς φορείς. Σε ό,τι αφορά την έμμεση σύνδεση, αυτή έγκειται στο γεγονός ότι επιδρά στις πρακτικές διδασκαλίας της γλώσσας και συμβάλλει στη διαμόρφωση στάσεων και στρατηγικών μάθησης και παραγωγής λόγου.

Α2. Να δώσετε από έναν πλαγιότιτλο στην πρώτη παράγραφο (Το Κρατικό… αυτής) και τη δεύτερη παράγραφο (Επίσης,.. πολυγλωσσίας) του κειμένου.

1^η παράγραφος: Η στόχευση του Κρατικού Πιστοποιητικού Γλωσσομάθειας.

2^η παράγραφος: Η ενίσχυση της πολυγλωσσίας χάρη στο Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας.

Α2. Ποια είναι τα δομικά στοιχεία της πρώτης παραγράφου (Το Κρατικό… αυτής) του κειμένου;

Θεματική περίοδος: Το Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας στοχεύει στο να ελέγξει τον βαθμό, στον οποίο οι υποψήφιοι, Έλληνες χρήστες της ξένης γλώσσας, είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν τις γνώσεις που έχουν αποκτήσει και τις επικοινωνιακές ικανότητες που διαθέτουν ως χρήστες δύο γλωσσών (της ελληνικής και της ξένης).

Σχόλια / Λεπτομέρειες: Για να το επιτύχει στηρίζεται σε ένα σύστημα εξετάσεων που αποσκοπεί στην πιστοποίηση διαφορετικών επιπέδων γνώσης μιας γλώσσας.

Κατακλείδα: Έτσι, ελέγχεται ο βαθμός ικανότητας που έχει αναπτύξει κάποιος να κατανοεί και να παράγει προφορικό και γραπτό λόγο της γλώσσας αυτής.

Α2.α. Πώς επιτυγχάνεται η συνοχή μεταξύ της δεύτερης παραγράφου και της τρίτης παραγράφου του κειμένου;

Η συνοχή μεταξύ της 2^ης και της 3^ης παραγράφου επιτυγχάνεται με τη χρήση του επιρρήματος «επιπρόσθετα» που δηλώνει την παράθεση ενός ακόμη συμπληρωματικού στοιχείου.

Α2.β. Πώς επιτυγχάνεται η συνοχή μεταξύ της τρίτης παραγράφου και της τέταρτης παραγράφου του κειμένου;

Η συνοχή μεταξύ της 3^ης και της 4^ης παραγράφου επιτυγχάνεται με τη χρήση του επιρρήματος «τέλος» με το οποίο δηλώνεται πως ολοκληρώνεται η παράθεση μιας σειράς στοιχείων που παρατίθενται σε σχέση με την εξεταζόμενη έννοια.

Β1. Να γράψετε την αντιστοίχηση των λέξεων με έντονη γραφή της στήλης Α με τις αντώνυμές τους στη στήλη Β (στη στήλη Β περισσεύουν δύο λέξεις).

Στήλη Α                                     Στήλη Β

α. διαφορετικών                          1. ταυτόχρονες

β. ικανότητας                              2. αναξιοκρατίας

γ. σύγχρονες                               3. ανικανότητας

δ. ενίσχυση                                 4. τελειώνει

ε. ξεκινά                                     5. όμοιων

                                                   6. απαρχαιωμένες

                                                   7. αποδυνάμωση

α. διαφορετικών / 5. όμοιων

β. ικανότητας / 3. ανικανότητας

γ. σύγχρονες / 6. απαρχαιωμένες

δ. ενίσχυση / 7. αποδυνάμωση

ε. ξεκινά / 4. τελειώνει

Β1. Να συντάξετε μία παράγραφο 40-50 λέξεων στην οποία να χρησιμοποιήσετε τις λέξεις/φράσεις με έντονη γραφή, με βάση τη σημασία τους στο κείμενο: πολυγλωσσία, ευρωπαϊκό ιδεώδες, στοχεύει, χρήσης, επικοινωνιακές [..] ανάγκες.

Η πολυγλωσσία συνιστά καίριο ευρωπαϊκό ιδεώδες καθώς προωθεί την πιο άμεση γνωριμία και επαφή μεταξύ των λαών που συνιστούν την Ευρωπαϊκή Ένωση. Έτσι, η προώθηση της ιδέας να μαθαίνουν οι νέοι Ευρωπαίοι τουλάχιστον δύο ακόμη ευρωπαϊκές γλώσσες στοχεύει αφενός να ενισχύσει τη αναγνώριση της αξίας που έχει καθεμία από τις επιμέρους γλώσσες και αφετέρου να καλύψει τις επικοινωνιακές ανάγκες εκείνων των νέων που θέλουν να κάνουν χρήση των σχετικών γνώσεων για επαγγελματικούς λόγους. Η δυνατότητα, άλλωστε, που παρέχεται στους Ευρωπαίους πολίτες να εργάζονται και να διαβιούν σε όποια ευρωπαϊκή χώρα επιθυμούν, μπορεί να βρει πληρέστερα την εκπλήρωσή της μόνο μέσω της γλωσσομάθειας.

Β1. Στις παρακάτω προτάσεις να συμπληρώσετε τα κενά επιλέγοντας κάθε φορά την κατάλληλη λέξη από αυτές που είναι στις παρενθέσεις. Δύο από τις λέξεις σε κάθε παρένθεση περισσεύουν.

1. Το Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθεια αποβλέπει (αποβλέπει, επιβλέπει, παραβλέπει) στην πιστοποίηση διαφορετικών επιπέδων γνώσης μιας γλώσσας και εξετάζεται (διαμορφώνεται, εξετάζεται, αποκλείεται) έτσι ο βαθμός ικανότητας που έχει αναπτύξει κάποιος.

2. Επίσης, βοηθά (καταβάλλει, βοηθά, διαβάλλει) στην ενίσχυση της εκμάθησης ξένων γλωσσών, η γνώση των οποίων αποτελεί (υπολείπεται, αμφιβάλλει, αποτελεί) ενίσχυση των μορφωτικών προσόντων.

3. Οι υποψήφιοι είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν (να σχεδιάσουν, να καταρτίσουν, να χρησιμοποιήσουν) τις γνώσεις που έχουν αποκτήσει.

Β2. «[Το Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας] αντιμετωπίζει ισότιμα τις σύγχρονες ευρωπαϊκές γλώσσες».

1. Να αιτιολογήσετε την επιλογή της ενεργητικής σύνταξης στο κείμενο.

Με την ενεργητική σύνταξη δίνεται έμφαση στο υποκείμενο του ρήματος (Το Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας).

2. Να μετατρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική.

Οι σύγχρονες ευρωπαϊκές γλώσσες αντιμετωπίζονται ισότιμα από το Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας. 

Έκθεση Α΄ Λυκείου: Η μόδα ως κοινωνική αντίληψη

Brian Shimansky by Sergi Pons

Έκθεση Α΄ Λυκείου: Η μόδα ως κοινωνική αντίληψη

Η μόδα πολλές φορές, κατά το παρελθόν, έχει προκαλέσει κοινωνική αναστάτωση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η πρώτη επίδειξη «μπικίνι» το 1946 που έγινε στο Παρίσι από Γάλλο σχεδιαστή. Ο κόσμος της μόδας έμεινε άφωνος μπροστά στην προκλητική αποκαλυπτικότητα που πρόσφερε στο γυναικείο σώμα αυτό το νέο ελαχιστοποιημένο διπλό κάλυμμα. Οι παγκόσμιες αντιδράσεις, που ακολούθησαν, φανερώνουν τη γενική κατάπληξη που προκάλεσε η νέα μόδα. Ένας Αμερικανός δημοσιογράφος το περιέγραψε ως «ύφασμα που τα φανερώνει όλα…». Στο Χόλιγουντ, καθώς και στις παραλίες της Ισπανίας, Πορτογαλίας και Ιταλίας απαγορευόταν παντελώς η εμφάνιση λουομένων γυναικών με μπικίνι, ενώ στη Βραζιλία οι αντίπαλοι ενώθηκαν εναντίον του σε πολυθόρυβο «σωματείο». Παρά τις αντιδράσεις στις αρχές της δεκαετίας του ’60 το μπικίνι κατακτά θριαμβευτικά τη νεολαία στις παραλίες όλου του κόσμου και σήμερα, 60 χρόνια μετά την πρώτη εμφάνισή του, από «σκάνδαλο» έγινε απλώς ένα κλασικό αντικείμενο μόδας.

Τα χρόνια της δεκαετίας του ’60 ήταν χρόνια γενικού κλονισμού αρχών και θεσμών. Ενώ το μπικίνι φοριέται ελεύθερα, πλέον, στις παραλίες, το «μίνι» κλόνισε με την εμφάνισή του βαθιά τα θεμέλια της «συντηρητικής κοινωνίας». Η επαναστατική αυτή μόδα, που κατέκτησε τον γυναικείο κόσμο από το 1965, προκαλώντας έκπληξη στην μεταπολεμική κοινωνία, είναι προσωπική επιτυχία γνωστής Αγγλίδας σχεδιάστριας μόδας. Το μίνι θεωρήθηκε, μεταξύ άλλων, σύμβολο έκφρασης της φιλελεύθερης και διαφοροποιημένης σκέψης. Εξελίχθηκε σε σύμβολο χειραφέτησης των νέων γυναικών από τις παραδοσιακές αντιλήψεις περασμένων γενεών για θέματα που σχετίζονταν με τη σεμνότητα. Η μόδα έγινε κοινωνικό θέμα και θεωρήθηκε από πολλούς ως το δεύτερο μεγάλο βήμα για την κατάκτηση της «ελευθερίας» των γυναικών.

Το μίνι μαζί με το γυναικείο «κουστούμι», που έδωσε στις γυναίκες ισότιμη με τους άνδρες ελευθερία κινήσεων, συνόδεψαν από την πρώτη στιγμή τη «χειραφέτηση» του γυναικείου φύλου. Αυτά τα ρούχα φορέθηκαν από νεαρά κορίτσια, από κυρίες της αριστοκρατίας, από γυναίκες της πολιτικής σκηνής και από απλές νοικοκυρές. Φορέθηκαν στην αγορά, στο θέατρο και στο γραφείο και φοριούνται ακόμη και σήμερα σε κάθε εποχή του έτους και με κάθε ευκαιρία.

Την ίδια εποχή, το «μπλου τζιν» έγινε ενδυμασία της καθημερινότητας. Το φόρεσαν χωρίς διακρίσεις πολίτες επώνυμοι και ανώνυμοι, νέοι και νέες, άνδρες και γυναίκες, εκφράζοντας την επιθυμία τους για μια ασυμβίβαστη ζωή μακριά από τις περίπλοκες ενδυματολογικές προδιαγραφές της προηγούμενης γενιάς.

Δ. Μπενέκος. (2007). Η Βίωση της Μετανάστευσης στη Γερμανία. Κείμενα και Άνθρωποι, 51-54. Αθήνα: Τυπωθήτω - Γιώργος Δαρδανός (διασκευή).

ΘΕΜΑΤΑ

Α1. Ποια είναι, σύμφωνα με το κείμενο, σε κάθε εποχή η σχέση των νέων με τη μόδα; (60-80 λέξεις)

Οι νέοι λόγω της ανάγκης που αισθάνονται να διαφοροποιούνται από τις παλαιότερες γενιές έχουν την τάση να αποδέχονται και να υιοθετούν ευκολότερα τις προτάσεις της μόδας, ακόμη κι όταν αυτές είναι ιδιαιτέρως τολμηρές. Για παράδειγμα, το γεγονός ότι η πρώτη παρουσίαση του μπικίνι προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων σε όλο τον κόσμο, δεν εμπόδισε τις νεαρές γυναίκες να το καταστήσουν σύντομα δημοφιλέστατη επιλογή. Ενώ, το ίδιο συνέβη και με το μίνι, που σύντομα αναδείχθηκε σε σύμβολο χειραφέτησης των νέων γυναικών από τις συντηρητικές αντιλήψεις περί σεμνότητας περασμένων γενεών.

Α2. Ποια είναι η δομή της δεύτερης παραγράφου (Τα χρόνια… των γυναικών) του κειμένου;

Θεματική περίοδος: Τα χρόνια της δεκαετίας του ’60 ήταν χρόνια γενικού κλονισμού αρχών και θεσμών.

Σχόλια / Λεπτομέρειες: Ενώ το μπικίνι φοριέται ελεύθερα, πλέον, στις παραλίες,το «μίνι» κλόνισε με την εμφάνισή του βαθιά τα θεμέλια της «συντηρητικής κοινωνίας». Η επαναστατική αυτή μόδα, που κατέκτησε τον γυναικείο κόσμο από το 1965, προκαλώντας έκπληξη στην μεταπολεμική κοινωνία, είναι προσωπική επιτυχία γνωστής Αγγλίδας σχεδιάστριας μόδας. Το μίνι θεωρήθηκε, μεταξύ άλλων, σύμβολο έκφρασης της φιλελεύθερης και διαφοροποιημένης σκέψης. Εξελίχθηκε σε σύμβολο χειραφέτησης των νέων γυναικών από τις παραδοσιακές αντιλήψεις περασμένων γενεών για θέματα που σχετίζονταν με τη σεμνότητα.

Κατακλείδα: Η μόδα έγινε κοινωνικό θέμα και θεωρήθηκε από πολλούς ως το δεύτερο μεγάλο βήμα για την κατάκτηση της «ελευθερίας» των γυναικών.

Β1. Να συντάξετε μία παράγραφο 60-80 λέξεων στην οποία να χρησιμοποιήσετε τις λέξεις/φράσεις του κειμένου με έντονη γραφή: εμφάνιση, αντικείμενο μόδας, σύμβολο έκφρασης, καθημερινότητας, νέοι και νέες.

Κάθε στοιχείο που σχετίζεται με την εξωτερική εμφάνιση των ανθρώπων και ειδικότερα η ενδυμασία, το στυλ των μαλλιών, αλλά και το μακιγιάζ στην περίπτωση των γυναικών, μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο μόδας. Οι νέοι και οι νέες τείνουν, μάλιστα, να υιοθετούν τις σχετικές τάσεις της μόδας στην καθημερινότητά τους, αφού επιθυμούν να συμβαδίζουν με το πνεύμα της εποχής τους. Θα πρέπει, ωστόσο, να προσεχθεί πως οι επιμέρους επιλογές της μόδας δεν είναι πάντοτε δίχως νόημα, καθώς ενδέχεται να αποτελέσουν το σύμβολο έκφρασης μιας ευρύτερης επιθυμίας και προσπάθειας για κοινωνική ανανέωση.  

Β2. α. Να δώσετε έναν δικό σας τίτλο στο κείμενο.

- Η μόδα ως μέσο προώθησης κοινωνικών αλλαγών.

Β2.β. Να προσδιορίσετε αν ο τίτλος που δώσατε στο κείμενο είναι κυριολεκτικός / δηλωτικός ή μεταφορικός / συνυποδηλωτικός.

Ο τίτλος είναι κυριολεκτικός. 

Έκθεση Α΄ Λυκείου: Οι νέοι δίπλα στην τρίτη ηλικία

Mihnea Turcu

Έκθεση Α΄ Λυκείου: Οι νέοι δίπλα στην τρίτη ηλικία

Κείμενο 1

Οι νέοι δίπλα στην τρίτη ηλικία

Το 1990 ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) ανακήρυξε την 1η Οκτωβρίου ως την Παγκόσμια Ημέρα των Ηλικιωμένων και ένα χρόνο αργότερα όρισε πέντε βασικές αρχές για τους ηλικιωμένους, οι οποίες στοχεύουν στο να διασφαλίσουν ότι θα δοθεί προτεραιότητα στην τρίτη ηλικία από όλες τις κυβερνήσεις του κόσμου. Αυτές οι αρχές είναι η ανεξαρτησία, η συμμετοχή των ηλικιωμένων στα κοινά, η δυνατότητα εκπλήρωσης των προσωπικών στόχων, η φροντίδα και η αξιοπρέπεια. Ο πολιτισμός μιας κοινωνίας κρίνεται μεταξύ άλλων από τη στάση των μελών της απέναντι στην τρίτη ηλικία. Παρότι η οικογένεια αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους θεσμούς στην Ελλάδα, οι αριθμοί από έρευνες παρουσιάζουν μια ιδιαίτερα θλιβερή εικόνα: ένας στους τρεις ηλικιωμένους, δηλαδή 1.000.000 συνάνθρωποί μας, υποφέρουν από μοναξιά.

Εμείς, και κυρίως οι νέοι, έχουμε βαθιά υποχρέωση να αντιμετωπίσουμε με σεβασμό και πραγματική βούληση τα προβλήματα των συνανθρώπων μας της τρίτης ηλικίας και να τους βοηθήσουμε στη διασφάλιση μιας αξιοπρεπούς καθημερινότητας. Οφείλουμε λοιπόν να τους προσφέρουμε την ανεξαρτησία, την αυτοεκτίμηση και τις δυνατότητες για αξιοπρεπή διαβίωση και συμμετοχή στην κοινωνία, παρέχοντας υψηλές υπηρεσίες υγείας και φροντίδας. Οφείλουμε να είμαστε στο πλευρό τους, για όσα μας έχουν προσφέρει απλόχερα, γιατί έχουν συμβάλει σημαντικά στο να διαμορφώσουμε τους χαρακτήρες μας και να γίνουμε χρήσιμοι άνθρωποι στην κοινωνία. Έτσι, όχι μόνο θα νοηματοδοτηθεί η διακήρυξη του ΟΗΕ, αλλά και θα έχουμε κάνει το προσωπικό μας καθήκον απέναντι στην τρίτη ηλικία.

Α. Σιώκας - Γ. Κρικρής, από την ηλ. εφ. Μοσχάτο Ταύρος.gr, 29.4.2014 (διασκευή).

Κείμενο 2

[Η κοινωνικοποίηση της τρίτης ηλικίας]

Ας πάρουμε την περίπτωση των ανθρώπων της τρίτης ηλικίας. Οι περισσότεροι άνθρωποι σε αυτήν την ηλικία ίσως έχουν για πρώτη φορά στη ζωή τους αρκετό ελεύθερο χρόνο, για να τον χρησιμοποιήσουν, όπως επιθυμούν. Θα μπορούσαν, όμως, όλοι να περάσουν ευχάριστα τον χρόνο τους σε μια πλατεία; Σίγουρα κάποιοι και κάποιες το κάνουν. Μάλλον όσοι και όσες έχουν ήδη ένα κύκλο γνωστών βρίσκονται μεταξύ τους στις πλατείες. Κάποιος παππούς όμως ή κάποια γιαγιά που δεν έχει έναν τέτοιο κύκλο, πόσο εύκολο είναι να κοινωνικοποιηθεί σε μια πλατεία, να γνωρίσει άλλους ανθρώπους και να αναπτύξει σχέσεις φιλίας;

Η Πολιτεία θα μπορούσε να συμβάλει ώστε να ξεπεραστεί η αμηχανία από έναν παππού ή μια γιαγιά που δεν έχει πολλούς γνωστούς ή φίλους στη γειτονιά του, να έχει ένα λόγο να πάει στην κοντινή πλατεία του σπιτιού του και έτσι να κοινωνικοποιηθεί. Όπως οι Λέσχες Φιλίας των Δήμων προσφέρουν παραπάνω από έναν καφέ ή τάβλι, λόγω των προγραμμάτων (γυμναστικής, αυτοάμυνας, διατροφολογίας, ομάδες συζητήσεων, εποχιακές εκδηλώσεις κ.ά.), που καθημερινά παρακολουθούν όσοι ηλικιωμένοι είναι μέλη, έτσι και οι πλατείες θα μπορούσαν να μετατραπούν κατά καιρούς σε υπαίθριες λέσχες φιλίας, προσφέροντας στους κατοίκους κάτι παραπάνω από μια βόλτα.

Παρόλο που όλα τα παραπάνω προφανώς δεν μπορούν να αντιστρέψουν εντελώς τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει η σύγχρονη κοινωνία τους ηλικιωμένους, τους οποίους στην ουσία οδηγεί σε κοινωνικό αποκλεισμό, ωστόσο, θα μπορούσαν να συντελέσουν στη βελτίωση της θέσης τους στις σύγχρονες μεγαλουπόλεις. Αφιερώνοντας κάποιες μέρες του χρόνου τις πλατείες μας στους ηλικιωμένους εφιστούμε την προσοχή και στους νεότερους πως η πόλη δεν ανήκει μόνο στα νιάτα, αλλά οφείλουμε να την κάνουμε φιλόξενη και για την τρίτη ηλικία.

Έ. Κοσκώση, από την ηλεκτρονική εφημερίδα Oikopress, 23. 1. 2013 (διασκευή).

ΘΕΜΑΤΑ

Α1. Πώς αντιμετωπίζουν οι συγγραφείς των παραπάνω κειμένων τους ηλικιωμένους. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (60-80 λέξεις)

Οι συγγραφείς των δύο κειμένων επισημαίνουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ηλικιωμένοι άνθρωποι, και κυρίως αυτό της μοναξιάς, αποκαλύπτοντας έτσι την ευαισθησία που έχουν απέναντι στην ευπαθή αυτή ομάδα. Σύμφωνα, άλλωστε, με τα στοιχεία που καταγράφονται στο πρώτο κείμενο το πρόβλημα της μοναξιάς είναι ιδιαίτερα έντονο στην Ελλάδα, αφού ένας στους τρεις ηλικιωμένους το βιώνει σε έντονο βαθμό. Προκύπτει, άρα, η ανάγκη να υιοθετήσουν τόσο η πολιτεία όσο και οι νεότεροι άνθρωποι ένα πιο ενεργό ενδιαφέρον απέναντι στα άτομα της τρίτης ηλικίας, προκειμένου να υπάρξουν οι κατάλληλες προϋποθέσεις για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων τους σε μια αξιοπρεπή και όσο γίνεται πιο γεμάτη ζωή.

Α1. Ποιες ενέργειες, σύμφωνα με τους συγγραφείς των δύο κειμένων, θα μπορούσαν να συντελέσουν στη βελτίωση της θέσης των ηλικιωμένων; (60-80 λέξεις)

Με βάση τις αρχές που έχει ορίσει ο ΟΗΕ για τα άτομα της τρίτης ηλικίας, το ζητούμενο είναι να διασφαλίζεται η ανεξαρτησία τους, η συμμετοχή τους στα κοινά, η δυνατότητα να εκπληρώσουν τους προσωπικούς τους στόχους, η φροντίδα και η αξιοπρέπειά τους. Σε συμφωνία προς αυτούς τους θεμελιώδεις όρους οι συγγραφείς τονίζουν πως πρέπει να προσφέρονται υψηλές υπηρεσίες φροντίδας και υγείας στους ηλικιωμένους, αλλά και να γίνεται κάθε προσπάθεια από τους νεότερους πολίτες, προκειμένου να εκφραστεί το αίσθημα της ευγνωμοσύνης απέναντι σ’ αυτούς τους ανθρώπους που έχουν ήδη προσφέρει τόσα πολλά στη ζωή τους. Συνάμα, με στόχο την αντιμετώπιση της μοναξιάς των ηλικιωμένων, προτείνεται να δημιουργούνται κατά καιρούς υπαίθριες λέσχες φιλίας στις πλατείας, ώστε να διευκολύνεται η δυνατότητα κοινωνικοποίησης των ατόμων της τρίτης ηλικίας.

Α1. Ποιες προτροπές διατυπώνουν οι συγγραφείς των παραπάνω κειμένων προς τους πολίτες και την Πολιτεία; (60-80 λέξεις)

Οι συγγραφείς των δύο κειμένων προτρέπουν τους πολίτες να αντιμετωπίσουν με σεβασμό, αλλά και πραγματική διάθεση προσφοράς τα προβλήματα των ανθρώπων της τρίτης ηλικίας, και να βοηθήσουν ώστε να διασφαλιστεί γι’ αυτούς μια αξιοπρεπής καθημερινότητα. Είναι, όπως τονίζεται, σωστό να ανταποδώσουν οι νεότεροι τη μεγάλη συνεισφορά των ηλικιωμένων ανθρώπων, προσφέροντάς τους υψηλές υπηρεσίες υγείας και φροντίδας, καθώς και το δικαίωμα ενεργούς συμμετοχής στην κοινωνία. Αντιστοίχως, προτρέπουν την Πολιτεία να συνδράμει στη σημαντική αυτή προσπάθεια με πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση της μοναξιάς που βιώνουν οι ηλικιωμένοι άνθρωποι. Προτείνεται, μάλιστα, να δημιουργηθούν υπαίθριες λέσχες φιλίας στις πλατείας, ώστε οι ηλικιωμένοι να έχουν την ευκαιρία να κοινωνικοποιηθούν και να συνάψουν νέες σχέσεις φιλίας.

Α2. Ποια είναι τα δομικά στοιχεία της δεύτερης παραγράφου (Εμείς... ηλικία) του πρώτου κειμένου;

Θεματική περίοδος: Εμείς, και κυρίως οι νέοι, έχουμε βαθιά υποχρέωση να αντιμετωπίσουμε με σεβασμό και πραγματική βούληση τα προβλήματα των συνανθρώπων μας της τρίτης ηλικίας και να τους βοηθήσουμε στη διασφάλιση μιας αξιοπρεπούς καθημερινότητας.

Σχόλια / Λεπτομέρειες: Οφείλουμε λοιπόν να τους προσφέρουμε την ανεξαρτησία, την αυτοεκτίμηση και τις δυνατότητες για αξιοπρεπή διαβίωση και συμμετοχή στην κοινωνία, παρέχοντας υψηλές υπηρεσίες υγείας και φροντίδας. Οφείλουμε να είμαστε στο πλευρό τους, για όσα μας έχουν προσφέρει απλόχερα, γιατί έχουν συμβάλει σημαντικά στο να διαμορφώσουμε τους χαρακτήρες μας και να γίνουμε χρήσιμοι άνθρωποι στην κοινωνία.

Κατακλείδα: Έτσι, όχι μόνο θα νοηματοδοτηθεί η διακήρυξη του ΟΗΕ, αλλά και θα έχουμε κάνει το προσωπικό μας καθήκον απέναντι στην τρίτη ηλικία.

Α2. Να δώσετε από ένα πλαγιότιτλο σε κάθε παράγραφο και των δύο κειμένων.

1^ο Κείμενο

1^η παράγραφος: Οι 5 βασικές αρχές του ΟΗΕ για τους ηλικιωμένους.

2^η παράγραφος: Η βαθιά υποχρέωση των νεότερων απέναντι στους ηλικιωμένους.

2^ο Κείμενο

1^η παράγραφος: Ο ελεύθερος χρόνος δεν είναι εξίσου ευχάριστος για όλους τους ηλικιωμένους.

2^η παράγραφος: Η δυνατότητα της Πολιτείας να διευκολύνει την κοινωνικοποίηση των ατόμων της τρίτης ηλικίας.

3^η παράγραφος: Πώς οι πόλεις μπορούν να γίνουν φιλόξενες και για τα άτομα της τρίτης ηλικίας.

Α2. Ποια είναι η συλλογιστική πορεία (επαγωγική ή παραγωγική) που ακολουθεί η συγγραφέας στην πρώτη παράγραφο (Ας πάρουμε... φιλίας;) του δεύτερου κειμένου; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

Η συγγραφέας ακολουθεί παραγωγική συλλογιστική πορεία, διότι ενώ ξεκινά με μια ευρύτερη διαπίστωση για τους ανθρώπους της τρίτης ηλικίας, προχωρά σε μια πιο ειδική περίπτωση, αναφερόμενη σ’ εκείνους τους ηλικιωμένους που δεν έχουν έναν κύκλο γνωστών.

Β1. Να δημιουργήσετε από μία πρόταση με κάθε αντώνυμο των παρακάτω λέξεων των κειμένων με έντονη γραφή: αξιοπρέπεια, σεβασμό, χρήσιμοι, προσοχή, φιλόξενη.

- Η συμπεριφορά του απέναντι στους άλλους φανερώνει ξεκάθαρα την αναξιοπρέπεια του χαρακτήρα του.

- Η συμπεριφορά του συγκεκριμένου βουλευτή αποτελεί ασέβεια προς το Κοινοβούλιο.

- Άχρηστοι άνθρωποι, ούτε μια δουλειά δεν μπορούν να κάνουν σωστά.

- Η απροσεξία του οδηγού προκάλεσε σοβαρό ατύχημα.

- Θεωρούνται δικαιολογημένα αφιλόξενος λαός.

Β1. Να συντάξετε μία παράγραφο 50-60 λέξεων στην οποία να χρησιμοποιήσετε τις λέξεις με έντονη γραφή, με βάση τη σημασία τους στο κείμενο: αξιοπρέπεια, σεβασμό, χρήσιμοι, προσοχή, φιλόξενη.

Οι ηλικιωμένοι άνθρωποι αξίζουν αφενός τον σεβασμό των νεότερων κι αφετέρου έχουν το απαραβίαστο δικαίωμα να ζήσουν το υπόλοιπο της ζωής τους με αξιοπρέπεια. Αποτελεί, άρα, ευθύνη τόσο των μελών της οικογένειάς τους να τους φροντίζουν δείχνοντας προσοχή στις ανάγκες και στις επιθυμίες τους, αλλά και να τους επιτρέπουν να αισθάνονται ακόμη χρήσιμοι, αναθέτοντάς τους τη διεκπεραίωση μικρών υποχρεώσεων, όσο και της κοινωνίας να διασφαλίσει τις αναγκαίες προϋποθέσεις, ώστε οι ηλικιωμένοι να απολαμβάνουν πλήρως τα δικαιώματά τους στη ζωή και συνάμα να αισθάνονται πως κάθε πόλη είναι φιλόξενη γι’ αυτούς, κι όχι ένας χώρος απ’ τον οποίο οι ίδιοι είναι αποκλεισμένοι.

Β1. «Ο πολιτισμός μιας κοινωνίας κρίνεται μεταξύ άλλων από τη στάση των μελών της απέναντι στην τρίτη ηλικία».

Χρησιμοποιώντας την παραπάνω πρόταση, να δημιουργήσετε μια παράγραφο 50-60 λέξεων.

Ο πολιτισμός μιας κοινωνίας κρίνεται μεταξύ άλλων από τη στάση των μελών της απέναντι στην τρίτη ηλικία. Το ενεργό ενδιαφέρον όλων των πολιτών και η συμμετοχή τους στην προσπάθεια να διασφαλιστούν οι αναγκαίες προϋποθέσεις, ώστε οι ηλικιωμένοι να έχουν τη δυνατότητα να ζήσουν με αξιοπρέπεια και με την απαιτούμενη αίσθηση ανεξαρτησίας, φανερώνει το ήθος των μελών της κοινωνίας και την προθυμία τους να αναγνωρίσουν το πόσα χρωστούν στους ανθρώπους της τρίτης ηλικίας. Οποιαδήποτε άλλη στάση εκφράζει αγνωμοσύνη και αδιαφορία απέναντι σ’ εκείνους που μόχθησαν σ’ όλη τους τη ζωή για να προσφέρουν ό,τι περισσότερο μπορούσαν στις νεότερες γενιές. 

Β2.α. Να επισημάνετε δύο λέξεις ή φράσεις του πρώτου κειμένου με μεταφορική / συνυποδηλωτική σημασία.

- είμαστε στο πλευρό τους

- κύκλο γνωστών

Β2.β. Να αιτιολογήσετε τη χρήση τους στο κείμενο.

Η μεταφορική χρήση της γλώσσας προσδίδει στο κείμενο παραστατικότητα, αφού επιτρέπει την πιο εναργή έκφραση των νοημάτων. Για παράδειγμα, με τη μεταφορικά φράση «είμαστε στο πλευρό τους», δηλαδή στεκόμαστε πλάι τους, υποδηλώνεται η οφειλόμενη πρόθεση των υπόλοιπων πολιτών να προσφέρουν κάθε βοήθεια στους ηλικιωμένους ανθρώπους, σαν να βρίσκονται συνεχώς πλάι τους και να τους στηρίζουν.

Β2. Σε ποιες από τις ακόλουθες φράσεις / προτάσεις των κειμένων η γλώσσα χρησιμοποιείται κυριολεκτικά / δηλωτικά και σε ποιες μεταφορικά / συνυποδηλωτικά;

1. «είμαστε στο πλευρό τους»

= Μεταφορική

2. «κύκλο γνωστών»

= Μεταφορική

3. «σύγχρονη κοινωνία»

= Κυριολεκτική  

Β2.α. Να δώσετε έναν δικό σας κυριολεκτικό / δηλωτικό τίτλο στο πρώτο κείμενο.

- Οι βασικές αρχές του ΟΗΕ για τους ηλικιωμένους.

Β2.β. Να δώσετε έναν δικό σας μεταφορικό / συνυποδηλωτικό τίτλο στο δεύτερο κείμενο.

- Οι «πλατείες» στη μάχη για την καταπολέμηση της μοναξιάς των ηλικιωμένων.

Έκθεση Α΄ Λυκείου: Το πιστοποιητικό ελληνομάθειας

Jaroslaw Grudzinski

Έκθεση Α΄ Λυκείου: Το πιστοποιητικό ελληνομάθειας

Στην Ελλάδα παρατηρείται σημαντική αύξηση του αριθμού των ατόμων που διδάσκονται την ελληνική ως ξένη/δεύτερη γλώσσα. Γι’ αυτό σήμερα προσφέρονται μαθήματα ελληνικής γλώσσας σχεδόν από όλα τα πανεπιστήμια της χώρας, από ιδιωτικούς φορείς σε διάφορα μέρη της Ελλάδας καθώς και στα κέντρα υποδοχής των ομογενών. Επιπλέον, η ελληνική διδάσκεται ως δεύτερη γλώσσα και σε σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στα οποία φοιτούν παιδιά ομογενών και αλλοδαπών.

Επίσης, και στο εξωτερικό οργανώνονται προγράμματα νέας ελληνικής γλώσσας από φορείς, όπως πανεπιστήμια, ελληνικές κοινότητες, κέντρα γλωσσών και λαϊκά πανεπιστήμια με ικανοποιητικό αριθμό μαθητών. Όσον αφορά αυτούς που μαθαίνουν ελληνικά πολλοί είναι ομογενείς που προσπαθούν παράλληλα με την πολιτιστική κληρονομιά να διατηρήσουν και την ελληνική γλώσσα. Επομένως, πάγιο αίτημά τους για πολλά χρόνια ήταν η πιστοποίηση της ελληνομάθειάς τους με τη χορήγηση ενός κρατικού τίτλου πιστοποίησης ελληνομάθειας.

Σε τι, όμως, χρησιμεύει το πιστοποιητικό επάρκειας ελληνομάθειας; Είναι απαραίτητο για πολλούς λόγους. Πρώτα πρώτα αξιολογεί αντικειμενικά τις γνώσεις στην ελληνική γλώσσα ως ξένη και παρέχει τη δυνατότητα στον χρήστη της ελληνικής να έχει τη γνώμη ενός πιο ειδικού και αντικειμενικού κριτή για το επίπεδο των γνώσεών του. Υπάρχουν όμως και άλλοι λόγοι, όπως επαγγελματικοί σκοποί, καθώς το άτομο μπορεί να αποδείξει στην αγορά εργασίας το επίπεδο της επάρκειάς του στη γνώση της ελληνικής. Για παράδειγμα, σε πολλές περιπτώσεις η γνώση της ελληνικής γλώσσας είναι απαραίτητη, για να αποκτήσει κάποιος άδεια άσκησης επαγγέλματος, αφού αναγνωρίσει τα επαγγελματικά του προσόντα.

Εκτός, όμως, από τους παραπάνω λόγους, το πιστοποιητικό ελληνομάθειας είναι αναγκαίο και για τις σπουδές, επειδή δίνει τη δυνατότητα σε αλλογενείς/αλλοδαπούς να εγγραφούν και να φοιτήσουν σε ελληνικό ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα. Επίσης, χρησιμοποιείται για τον διορισμό στο δημόσιο, επειδή ένας Ευρωπαίος πολίτης κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να αποδείξει την πολύ καλή γνώση και την άνετη χρήση της ελληνικής γλώσσας σε περίπτωση που επιθυμεί να διεκδικήσει θέση στο ελληνικό δημόσιο. Επιπλέον, την ελληνομάθειά τους για διορισμό στο δημόσιο χρειάζεται να πιστοποιήσουν οι αλλοδαποί πολίτες των κρατών, που δεν είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσοι επιθυμούν να αποκτήσουν την ελληνική ιθαγένεια καθώς και ομογενείς, οι οποίοι είναι υπήκοοι άλλων κρατών.

Πιστοποίηση της Ελληνομάθειας, από την ιστοσελίδα του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας, 9.4.2014 (διασκευή).

ΘΕΜΑΤΑ

Α1. Γιατί, σύμφωνα με το κείμενο, οι ομογενείς προσπαθούν να διατηρήσουν την ελληνική γλώσσα; (60-80 λέξεις).

Οι ομογενείς προσπαθούν να διατηρήσουν την ελληνική γλώσσα καθώς τη θεωρούν αναπόσπαστο μέρος της πολιτιστικής τους κληρονομιάς και, άρα, ως αναγκαίο στοιχείο για να διαφυλάξουν την εθνική τους ταυτότητα. Συνάμα, βέβαια, η καλή γνώση της ελληνικής γλώσσας, που μπορεί να βεβαιωθεί με το αντίστοιχο πιστοποιητικό επάρκειας, επιτρέπει στους ομογενείς νέους τόσο το να πραγματοποιήσουν τις σπουδές στους σ’ ένα ελληνικό πανεπιστήμιο, όσο και το να διεκδικήσουν μια θέση εργασίας στο ελληνικό δημόσιο.

Α1. Με ποιον τρόπο, σύμφωνα με το κείμενο, η επάρκεια της ελληνικής γλώσσας βοηθά στην αγορά εργασίας; (60-80 λέξεις)

Η επάρκεια της ελληνικής γλώσσας βοηθά στην αγορά εργασίας, καθώς το άτομο μπορεί να αποδείξει ότι είναι επαρκής γνώστης της γλώσσας και να αποκτήσει έτσι το δικαίωμα να λάβει άδεια άσκησης επαγγέλματος, αναγνωρίζοντας παράλληλα και τα ανάλογα επαγγελματικά του προσόντα. Ενώ, συνάμα, η σχετική πιστοποίηση συνιστά αναγκαία προϋπόθεση σε περίπτωση που κάποιος πολίτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης  θέλει να διεκδικήσει μια θέση εργασίας στο ελληνικό δημόσιο. Το ίδιο, μάλιστα, ισχύει και για αλλοδαπούς πολίτες που επιθυμούν να διεκδικήσουν μια τέτοια θέση εργασίας, όπως και την απόκτηση ελληνικής ιθαγένειας.

Α1. Γιατί η πιστοποίηση της ελληνομάθειας είναι απαραίτητη σε πολλές περιπτώσεις, σύμφωνα με το κείμενο;

Η πιστοποίηση της ελληνομάθειας είναι απαραίτητη σε πολλές περιπτώσεις, εφόσον συνδέεται με τη δυνατότητα σπουδών, τη διεκδίκηση μιας θέσης εργασίας στο ελληνικό δημόσιο, αλλά και την απόκτηση άδεια άσκησης επαγγέλματος. Ειδικότερα, το γεγονός ότι αξιολογούνται κατά τρόπο αντικειμενικό οι γνώσεις του υποψηφίου στην ελληνική γλώσσα και του παρέχεται μια έγκυρη βεβαίωση για το επίπεδο των γνώσεων αυτών, καθιστά στη συνέχεια εφικτή την αναγνώριση τόσο του δικαιώματος να σπουδάσει σε ελληνικό πανεπιστήμιο, όσο και του δικαιώματος να διεκδικήσει μια θέση εργασίας στην Ελλάδα.

Α2. α. Με ποιες διαρθρωτικές λέξεις επιτυγχάνεται η συνοχή ανάμεσα στην πρώτη και τη δεύτερη παράγραφο και ανάμεσα στη δεύτερη και την τρίτη παράγραφο του κειμένου;

- Η συνοχή ανάμεσα στην 1^η και τη 2^η παράγραφο επιτυγχάνεται με το επίρρημα: Επίσης

- Η συνοχή ανάμεσα στη 2^η και την 3^η παράγραφο επιτυγχάνεται με τον σύνδεσμο: όμως

Α2. β. Να αιτιολογήσετε τη χρήση τους.

Το επίρρημα επίσης δηλώνει προσθήκη, ενώ ο σύνδεσμος όμως, στο πλαίσιο της ερώτησης: «Σε τι, όμως, χρησιμεύει το πιστοποιητικό επάρκειας ελληνομάθειας;» προϋποθέτει πως θα ακολουθήσει η αναγκαία αιτιολόγηση.

Α2. Με ποιον τρόπο αναπτύσσεται η τρίτη παράγραφος (Σε τι… δικαιούχων) του κειμένου; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

Η παράγραφος αναπτύσσεται με συνδυασμό μεθόδων και ειδικότερα με αιτιολόγηση και παραδείγματα. Η αιτιολόγηση αξιοποιείται προκειμένου να εξηγήσει ο συγγραφέας για ποιους λόγους είναι χρήσιμο το πιστοποιητικό επάρκειας ελληνομάθειας (Είναι απαραίτητο για πολλούς λόγους). Ενώ η χρήση παραδειγμάτων αξιοποιείται για να παρουσιάσει κάτι πιο συγκεκριμένο σε σχέση με τη χρησιμότητα του πιστοποιητικού ελληνομάθειας (Για παράδειγμα).

Α2. Ποια είναι τα δομικά στοιχεία της πρώτης παραγράφου (Στην Ελλάδα… αλλοδαπών) του κειμένου;

Θεματική περίοδος: Στην Ελλάδα παρατηρείται σημαντική αύξηση του αριθμού των ατόμων που διδάσκονται την ελληνική ως ξένη/δεύτερη γλώσσα.

Σχόλια / Λεπτομέρειες: Γι’ αυτό σήμερα προσφέρονται μαθήματα ελληνικής γλώσσας σχεδόν από όλα τα πανεπιστήμια της χώρας, από ιδιωτικούς φορείς σε διάφορα μέρη της Ελλάδας καθώς και στα κέντρα υποδοχής των ομογενών. Επιπλέον, η ελληνική διδάσκεται ως δεύτερη γλώσσα και σε σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στα οποία φοιτούν παιδιά ομογενών και αλλοδαπών.

Κατακλείδα: ---

Β1. Να συντάξετε μία παράγραφο 50-60 λέξεων, στην οποία να χρησιμοποιήσετε τις λέξεις/φράσεις του κειμένου με έντονη γραφή: πιστοποιητικό επάρκειας ελληνομάθειας, αξιολογεί, γνώσεις, αντικειμενικού κριτή, αγορά εργασίας.

Το πιστοποιητικό επάρκειας ελληνομάθειας είναι ένα σημαντικό εργαλείο για τη σύγχρονη αγορά εργασίας καθώς προσφέρει μια έγκυρη διαβεβαίωση σχετικά με το επίπεδο γνώσης της ελληνικής γλώσσας του ατόμου και του επιτρέπει έτσι τη διεκδίκηση θέσεων εργασίας που έχουν την αντίστοιχη προϋπόθεση. Το γεγονός, μάλιστα, ότι αξιολογεί τις γνώσεις του εξεταζόμενου με βάση την εκτίμηση ενός αντικειμενικού κριτή συνιστά ικανή διασφάλιση για την εγκυρότητά του.

Β1. «[Οι ομογενείς] προσπαθούν παράλληλα με την πολιτιστική κληρονομιά να διατηρήσουν και την ελληνική γλώσσα».

Χρησιμοποιώντας την παραπάνω περίοδο, να δημιουργήσετε μία παράγραφο 50-60 λέξεων.

Οι ομογενείς προσπαθούν παράλληλα με την πολιτιστική κληρονομιά να διατηρήσουν και την ελληνική γλώσσα. Η γλώσσα, άλλωστε, συνδέεται άρρηκτα με την εθνική ταυτότητα ενός ατόμου, καθώς του επιτρέπει να εκφράζεται και να σκέφτεται χρησιμοποιώντας τον ίδιο κώδικα επικοινωνίας που χρησιμοποιούσαν και οι πρόγονοί του, και τον οποίο συνεχίζουν να χρησιμοποιούν οι ομοεθνείς τους. Έτσι, αν και η διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και των εθίμων είναι ένας σημαντικός τρόπος να διατηρηθεί η επαφή τους με την Ελλάδα, δεν είναι ωστόσο επαρκής, αν λησμονηθεί η μητρική γλώσσα.

Β1.α. Να γράψετε ένα αντώνυμο για καθεμιά από τις λέξεις του κειμένου με την έντονη γραφή: αύξηση, ιδιωτικούς, πολλοί, επάρκειας, αντικειμενικού.

αύξηση / μείωση

ιδιωτικούς / δημόσιους

πολλοί / λίγοι

επάρκειας / ανεπάρκειας

αντικειμενικού /  υποκειμενικού

Β1.β. Να δημιουργήσετε μία πρόταση με κάθε αντώνυμη λέξη.

- Στη χώρα μας παρατηρείται σταθερή μείωση του αριθμού γεννήσεων.

- Οι συγκεντρώσεις πολιτών σε δημόσιους χώρους κάποτε απαγορεύονται από την αστυνομία για λόγους ασφάλειας.

- Είναι λίγοι οι πολιτικοί ηγέτες στη χώρα μας που έχουν προσφέρει ουσιαστικό έργο.

- Η αποτυχία υλοποίησης του έργου κατέδειξε την ανεπάρκεια των προσώπων που το ανέλαβαν.

- Η απόφασή του αυτή βασίστηκε καθαρά στην υποκειμενική του άποψη και όχι σε αντικειμενικά κριτήρια.

Β2. «Η ελληνική διδάσκεται ως δεύτερη γλώσσα [από ειδικευμένο διδακτικό προσωπικό]».

1. Να αιτιολογήσετε την επιλογή της παθητικής σύνταξης από τον συγγραφέα του κειμένου.

Ο συγγραφέας έχει επιλέξει την παθητική σύνταξη προκειμένου να δώσει έμφαση στο αποτέλεσμα της ενέργειας που δηλώνεται από το ρήμα της πρότασης (διδάσκεται) και όχι στο υποκείμενο.

2. Να μετατρέψετε την παθητική σύνταξη σε ενεργητική.

Ειδικευμένο διδακτικό προσωπικό διδάσκει την ελληνική ως δεύτερη γλώσσα.

Β2. «Μαθήματα ελληνικής γλώσσας προσφέρονται σήμερα σχεδόν από όλα τα πανεπιστήμια της χώρας».

1. Να αιτιολογήσετε την επιλογή της παθητικής σύνταξης από τον συγγραφέα του κειμένου.

Ο συγγραφέας έχει επιλέξει την παθητική σύνταξη προκειμένου να δώσει έμφαση στο αποτέλεσμα της ενέργειας που δηλώνεται από το ρήμα της πρότασης (προσφέρονται) και όχι στο υποκείμενο.

2. Να μετατρέψετε την παθητική σύνταξη σε ενεργητική.

Σήμερα σχεδόν όλα τα πανεπιστήμια της χώρας προσφέρουν μαθήματα ελληνικής γλώσσας.

Β2. α. Να δώσετε έναν δικό σας τίτλο στο κείμενο.

- Πιστοποιητικό ελληνομάθειας για ομογενείς και αλλοδαπούς.

Β2. β. Να προσδιορίσετε αν ο τίτλος που δώσατε στο κείμενο είναι κυριολεκτικός / δηλωτικός ή μεταφορικός / συνυποδηλωτικός.

Ο τίτλος είναι κυριολεκτικός.