Έκθεση Α΄ Λυκείου: Η μόδα ως κοινωνική αντίληψη

Brian Shimansky by Sergi Pons

Έκθεση Α΄ Λυκείου: Η μόδα ως κοινωνική αντίληψη

Η μόδα πολλές φορές, κατά το παρελθόν, έχει προκαλέσει κοινωνική αναστάτωση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η πρώτη επίδειξη «μπικίνι» το 1946 που έγινε στο Παρίσι από Γάλλο σχεδιαστή. Ο κόσμος της μόδας έμεινε άφωνος μπροστά στην προκλητική αποκαλυπτικότητα που πρόσφερε στο γυναικείο σώμα αυτό το νέο ελαχιστοποιημένο διπλό κάλυμμα. Οι παγκόσμιες αντιδράσεις, που ακολούθησαν, φανερώνουν τη γενική κατάπληξη που προκάλεσε η νέα μόδα. Ένας Αμερικανός δημοσιογράφος το περιέγραψε ως «ύφασμα που τα φανερώνει όλα…». Στο Χόλιγουντ, καθώς και στις παραλίες της Ισπανίας, Πορτογαλίας και Ιταλίας απαγορευόταν παντελώς η εμφάνιση λουομένων γυναικών με μπικίνι, ενώ στη Βραζιλία οι αντίπαλοι ενώθηκαν εναντίον του σε πολυθόρυβο «σωματείο». Παρά τις αντιδράσεις στις αρχές της δεκαετίας του ’60 το μπικίνι κατακτά θριαμβευτικά τη νεολαία στις παραλίες όλου του κόσμου και σήμερα, 60 χρόνια μετά την πρώτη εμφάνισή του, από «σκάνδαλο» έγινε απλώς ένα κλασικό αντικείμενο μόδας.

Τα χρόνια της δεκαετίας του ’60 ήταν χρόνια γενικού κλονισμού αρχών και θεσμών. Ενώ το μπικίνι φοριέται ελεύθερα, πλέον, στις παραλίες, το «μίνι» κλόνισε με την εμφάνισή του βαθιά τα θεμέλια της «συντηρητικής κοινωνίας». Η επαναστατική αυτή μόδα, που κατέκτησε τον γυναικείο κόσμο από το 1965, προκαλώντας έκπληξη στην μεταπολεμική κοινωνία, είναι προσωπική επιτυχία γνωστής Αγγλίδας σχεδιάστριας μόδας. Το μίνι θεωρήθηκε, μεταξύ άλλων, σύμβολο έκφρασης της φιλελεύθερης και διαφοροποιημένης σκέψης. Εξελίχθηκε σε σύμβολο χειραφέτησης των νέων γυναικών από τις παραδοσιακές αντιλήψεις περασμένων γενεών για θέματα που σχετίζονταν με τη σεμνότητα. Η μόδα έγινε κοινωνικό θέμα και θεωρήθηκε από πολλούς ως το δεύτερο μεγάλο βήμα για την κατάκτηση της «ελευθερίας» των γυναικών.

Το μίνι μαζί με το γυναικείο «κουστούμι», που έδωσε στις γυναίκες ισότιμη με τους άνδρες ελευθερία κινήσεων, συνόδεψαν από την πρώτη στιγμή τη «χειραφέτηση» του γυναικείου φύλου. Αυτά τα ρούχα φορέθηκαν από νεαρά κορίτσια, από κυρίες της αριστοκρατίας, από γυναίκες της πολιτικής σκηνής και από απλές νοικοκυρές. Φορέθηκαν στην αγορά, στο θέατρο και στο γραφείο και φοριούνται ακόμη και σήμερα σε κάθε εποχή του έτους και με κάθε ευκαιρία.

Την ίδια εποχή, το «μπλου τζιν» έγινε ενδυμασία της καθημερινότητας. Το φόρεσαν χωρίς διακρίσεις πολίτες επώνυμοι και ανώνυμοι, νέοι και νέες, άνδρες και γυναίκες, εκφράζοντας την επιθυμία τους για μια ασυμβίβαστη ζωή μακριά από τις περίπλοκες ενδυματολογικές προδιαγραφές της προηγούμενης γενιάς.

Δ. Μπενέκος. (2007). Η Βίωση της Μετανάστευσης στη Γερμανία. Κείμενα και Άνθρωποι, 51-54. Αθήνα: Τυπωθήτω - Γιώργος Δαρδανός (διασκευή).

ΘΕΜΑΤΑ

Α1. Ποια είναι, σύμφωνα με το κείμενο, σε κάθε εποχή η σχέση των νέων με τη μόδα; (60-80 λέξεις)

Οι νέοι λόγω της ανάγκης που αισθάνονται να διαφοροποιούνται από τις παλαιότερες γενιές έχουν την τάση να αποδέχονται και να υιοθετούν ευκολότερα τις προτάσεις της μόδας, ακόμη κι όταν αυτές είναι ιδιαιτέρως τολμηρές. Για παράδειγμα, το γεγονός ότι η πρώτη παρουσίαση του μπικίνι προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων σε όλο τον κόσμο, δεν εμπόδισε τις νεαρές γυναίκες να το καταστήσουν σύντομα δημοφιλέστατη επιλογή. Ενώ, το ίδιο συνέβη και με το μίνι, που σύντομα αναδείχθηκε σε σύμβολο χειραφέτησης των νέων γυναικών από τις συντηρητικές αντιλήψεις περί σεμνότητας περασμένων γενεών.

Α2. Ποια είναι η δομή της δεύτερης παραγράφου (Τα χρόνια… των γυναικών) του κειμένου;

Θεματική περίοδος: Τα χρόνια της δεκαετίας του ’60 ήταν χρόνια γενικού κλονισμού αρχών και θεσμών.

Σχόλια / Λεπτομέρειες: Ενώ το μπικίνι φοριέται ελεύθερα, πλέον, στις παραλίες,το «μίνι» κλόνισε με την εμφάνισή του βαθιά τα θεμέλια της «συντηρητικής κοινωνίας». Η επαναστατική αυτή μόδα, που κατέκτησε τον γυναικείο κόσμο από το 1965, προκαλώντας έκπληξη στην μεταπολεμική κοινωνία, είναι προσωπική επιτυχία γνωστής Αγγλίδας σχεδιάστριας μόδας. Το μίνι θεωρήθηκε, μεταξύ άλλων, σύμβολο έκφρασης της φιλελεύθερης και διαφοροποιημένης σκέψης. Εξελίχθηκε σε σύμβολο χειραφέτησης των νέων γυναικών από τις παραδοσιακές αντιλήψεις περασμένων γενεών για θέματα που σχετίζονταν με τη σεμνότητα.

Κατακλείδα: Η μόδα έγινε κοινωνικό θέμα και θεωρήθηκε από πολλούς ως το δεύτερο μεγάλο βήμα για την κατάκτηση της «ελευθερίας» των γυναικών.

Β1. Να συντάξετε μία παράγραφο 60-80 λέξεων στην οποία να χρησιμοποιήσετε τις λέξεις/φράσεις του κειμένου με έντονη γραφή: εμφάνιση, αντικείμενο μόδας, σύμβολο έκφρασης, καθημερινότητας, νέοι και νέες.

Κάθε στοιχείο που σχετίζεται με την εξωτερική εμφάνιση των ανθρώπων και ειδικότερα η ενδυμασία, το στυλ των μαλλιών, αλλά και το μακιγιάζ στην περίπτωση των γυναικών, μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο μόδας. Οι νέοι και οι νέες τείνουν, μάλιστα, να υιοθετούν τις σχετικές τάσεις της μόδας στην καθημερινότητά τους, αφού επιθυμούν να συμβαδίζουν με το πνεύμα της εποχής τους. Θα πρέπει, ωστόσο, να προσεχθεί πως οι επιμέρους επιλογές της μόδας δεν είναι πάντοτε δίχως νόημα, καθώς ενδέχεται να αποτελέσουν το σύμβολο έκφρασης μιας ευρύτερης επιθυμίας και προσπάθειας για κοινωνική ανανέωση.  

Β2. α. Να δώσετε έναν δικό σας τίτλο στο κείμενο.

- Η μόδα ως μέσο προώθησης κοινωνικών αλλαγών.

Β2.β. Να προσδιορίσετε αν ο τίτλος που δώσατε στο κείμενο είναι κυριολεκτικός / δηλωτικός ή μεταφορικός / συνυποδηλωτικός.

Ο τίτλος είναι κυριολεκτικός.