Έκθεση Α΄ Λυκείου: Η ψυχολογία του ντυσίματος

Alessio Albi

Έκθεση Α΄ Λυκείου: Η ψυχολογία του ντυσίματος

Γενικά, από τα αρχαία ακόμη χρόνια, τα ρούχα δεν ικανοποιούσαν μόνο την ανάγκη προστασίας από το κρύο και τη ζέστη, αλλά εξυπηρετούσαν εκφραστικούς και κοινωνικούς σκοπούς. Στις μέρες μας ειδικότερα, τα ρούχα δίνουν την πρώτη εντύπωση για ένα άτομο και εκφράζουν στοιχεία της προσωπικότητάς του. Η εξωτερική εμφάνιση ενός ατόμου μας δίνει πληροφορίες για την καταγωγή του, το επάγγελμά του, για την οικονομική του κατάσταση και την κοινωνική του θέση.

Το ντύσιμο θεωρείται ως ένας τρόπος μέσω του οποίου εκφράζουμε τον εαυτό μας. Επιλέγουμε τα ρούχα που φοράμε επειδή μας αρέσει το χρώμα, επειδή ταιριάζουν στο σώμα μας, ή ακόμα επειδή πιστεύουμε ότι ταιριάζουν στο στυλ μας και αναδεικνύουν την προσωπικότητά μας. Επιπλέον, διαλέγουμε τα ρούχα που θα φορέσουμε ανάλογα με την περίσταση. Διαφορετικά θα ντυθεί κάποιος που πηγαίνει σε επαγγελματική συνάντηση και διαφορετικά θα ντυθεί το ίδιο άτομο, όταν πρόκειται να βγει με τους φίλους του ή όταν θα έχει ραντεβού.

Παρατηρήστε τους ανθρώπους στο δρόμο, στις καφετέριες, στα εστιατόρια. Το ντύσιμό τους φανερώνει πολλά για τις σχέσεις τους με τους ανθρώπους που βρίσκονται μαζί. Σε συνδυασμό με τη γλώσσα του σώματος μπορούμε να καταλάβουμε κάθε σχέση που βλέπουμε, χωρίς να ακούσουμε ούτε μια λέξη. Επίσης, τα ρούχα χρησιμοποιούνται με διαφορετικό τρόπο από τα δύο φύλα ως μέσα τόσο ερωτικής επικοινωνίας, όσο και αποστολής μηνύματος ανωτερότητας προς τους ανταγωνιστές του ίδιου φύλου.

Όλοι θα έχουμε καταλάβει ότι κατά τη διάρκεια της ζωής μας οι ενδυματολογικές μας προτιμήσεις αλλάζουν. Μπορεί για ένα διάστημα να φοράμε συχνά ένα ρούχο, έπειτα για ένα διάστημα να αναρωτιόμαστε πώς το φορούσαμε και μετά από λίγο καιρό να το φοράμε ξανά. Το στυλ μας αλλάζει σύμφωνα με τη διάθεσή μας και ακολουθεί τις «φάσεις» που περνάμε στη ζωή μας.

Σημαντική επίδραση στη ψυχολογία μας έχουν τα χρώματα των ρούχων που φοράμε. Το κόκκινο θεωρείται το χρώμα του πάθους, της καρδιάς και της υψηλής αυτοεκτίμησης, το γαλάζιο είναι το χρώμα του πνεύματος και του ουρανού, το κίτρινο της ενέργειας και της δημιουργικότητας, το μαύρο του πένθους και της επισημότητας, το πράσινο της ελπίδας και της ηρεμίας και το μπλε εμπνέει εμπιστοσύνη. Μπορούμε βέβαια να εκφραστούμε με τα χρώματα, όπως εμείς τα νοιώθουμε. Ωστόσο, προτείνεται να χρησιμοποιούμε χρωματιστά ρούχα, για να αντιμετωπίσουμε αρνητικά συναισθήματα και να μην τους επιτρέψουμε να μας καταβάλουν.

Είναι καλό να δίνουμε σημασία στην εμφάνισή μας, αλλά έως ένα βαθμό. Δεν είναι απαραίτητο να ντυνόμαστε σύμφωνα με την τελευταία λέξη της μόδας ή να γινόμαστε θύματά της. Θα πρέπει να αναπτύξουμε κριτική αντίσταση στα πρότυπα που προβάλλονται για την εικόνα του σώματος και να έχουμε τον έλεγχο στην αντίληψη για την αυτοεικόνα μας. Όταν τα ρούχα φοριούνται επιλεγμένα ορθώς, μπορούν όχι απλώς να καλύψουν ατέλειες, αλλά και να τονίσουν επιτυχώς τα ωραία σημεία του σώματός μας. Αυτομάτως ενισχύουμε την αυτοπεποίθησή και την αυτοεκτίμησή μας αποφεύγοντας τα αρνητικά συναισθήματα για το σώμα μας. Είναι ωφέλιμο να επιζητούμε την ευχαρίστηση και την ικανοποίηση από το ντύσιμό μας, γιατί αυτό βοηθάει την αποδοχή της εικόνας του σώματός μας, συνεπώς και του εαυτού μας. Η θετική προσέγγιση της εικόνας μας, που σχετίζεται με την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμηση μας, είναι πολύ σημαντική γιατί συντελεί στην εξέλιξή μας σε όλους τους τομείς.

Λ. Ψούνη, από το διαδίκτυο, Ψυχολογία ντυσίματος, 28. 5. 2012 (διασκευή)

ΘΕΜΑΤΑ

Α1. Πώς η διάθεσή μας, σύμφωνα με το κείμενο, μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο που ντυνόμαστε; (60-80 λέξεις)

Η διάθεση ενός ατόμου ενδέχεται να επηρεάσει τις ενδυματολογικές του επιλογές, εφόσον, όταν, για παράδειγμα, έχει άσχημη διάθεση μπορεί να θελήσει να την αντιμετωπίσει επιλέγοντας χρωματιστά ρούχα. Άλλωστε, τα χρώματα έχουν ιδιαίτερο συμβολισμό σε σχέση με τις διαθέσεις, αλλά και την προσωπικότητα του ατόμου. Έτσι, το κόκκινο χρώμα δηλώνει υψηλή αυτοεκτίμηση και θεωρείται το χρώμα του πάθους και της καρδιάς, το γαλάζιο είναι το χρώμα του πνεύματος, το κίτρινο της δημιουργικότητας, αλλά και της ενέργειας, το μαύρο είναι το χρώμα του πένθους, μα και της επισημότητας, το πράσινο χρώμα δηλώνει ηρεμία και ελπίδα, ενώ το μπλε εμπνέει εμπιστοσύνη.   

Α1. Ποιους εκφραστικούς και κοινωνικούς σκοπούς, σύμφωνα με το κείμενο, υπηρετεί το ντύσιμο;

Τα ρούχα εξυπηρετούν σημαντικούς εκφραστικούς και κοινωνικούς σκοπούς, εφόσον μέσω αυτών σχηματίζουμε μια πρώτη εντύπωση για τους άλλους ανθρώπους και την προσωπικότητά τους. Επιπροσθέτως, από την εξωτερική εμφάνιση ενός ατόμου μπορούσε να αντλήσουμε πληροφορίες για την καταγωγή του, για το επάγγελμά του, την κοινωνική του θέση, αλλά και την οικονομική του κατάσταση. Το άτομο επιλέγει ρούχα που να ταιριάζουν στο στυλ του ή στο σώμα του, διαφοροποιώντας τις επιμέρους επιλογές του ανάλογα με την κοινωνική περίσταση. Έτσι, διαφορετικά ντύνεται κάποιος όταν έχει μια επαγγελματική συνάντηση και διαφορετικά όταν πρόκειται να συναντήσει φίλους ή να πάει σε κάποιο ραντεβού.

Α2. Ποια είναι η συλλογιστική πορεία (παραγωγική ή επαγωγική) που ακολουθεί η συγγραφέας στην πρώτη παράγραφο (Γενικά ... κοινωνική του θέση) του κειμένου; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

Στην 1η παράγραφο του κειμένου η συγγραφέας ακολουθεί παραγωγική συλλογιστική πορεία, καθώς στην αρχή μας δίνει μια γενική αναφορά για τον πρακτικό ρόλο των ρούχων ήδη από την αρχαιότητα και στη συνέχεια προχωρά σε πιο ειδικές αναφορές στους ποικίλους κοινωνικούς και εκφραστικούς σκοπούς που υπηρετούν σήμερα.

Β1. Να συντάξετε μία παράγραφο 60-80 λέξεων στην οποία να χρησιμοποιήσετε τις λέξεις/φράσεις του κειμένου με έντονη γραφή: εξωτερική εμφάνιση, ντύσιμο, προσωπικότητα, τελευταία λέξη της μόδας, κριτική αντίσταση.

Η εξωτερική εμφάνιση ενός ατόμου αποτελεί ένα σημαντικό μέσο για την έκφραση στοιχείων της προσωπικότητάς του. Το ντύσιμο, άλλωστε, δεν εξυπηρετεί πια μόνο πρακτικούς σκοπούς, όπως είναι η προφύλαξη από τις καιρικές συνθήκες, αποτελεί πολύ περισσότερο έναν τρόπο έκφρασης συναισθημάτων, διαθέσεων, αλλά και του προσωπικού τρόπου αντίληψης της κοινωνικής πραγματικότητας. Το άτομο έχει, άρα, τη δυνατότητα να εξωτερικεύσει καίριες πτυχές της προσωπικής του ταυτότητας. Αρκεί, βέβαια, να έχει την αναγκαία κριτική αντίσταση απέναντι στις διαφημιζόμενες ενδυματολογικές επιλογές, ώστε να μην πιέζεται στο να ακολουθεί την τελευταία λέξη της μόδας.

Β1. Να δημιουργήσετε μία πρόταση με καθένα από τα επιρρήματα του κειμένου με την έντονη γραφή: γενικά, σύμφωνα, ορθώς, αυτομάτως, συνεπώς.

- Γενικά δεν διαφωνώ έχω μόνο ορισμένες επιφυλάξεις.

- Σύμφωνα με τις διατάξεις του Συντάγματος η πολιτεία έχει υποχρέωση να προστατεύει τη μητρότητα.

- Ορθώς σου έκανε παρατήρηση∙ η συμπεριφορά σου ήταν απρεπής.

- Όταν είδα το παιδί να πετάγεται μπροστά μου, πάτησα αυτομάτως το φρένο.

- Δεν γνωρίζω το αντικείμενο∙ συνεπώς, δεν μπορώ να σας βοηθήσω.

Β2. Στην έκτη παράγραφο («Είναι καλό να δίνουμε...τους τομείς») του κειμένου:

1. Να εντοπίσετε δύο όρους του κειμένου που αποτελούν ειδικό λεξιλόγιο.

αυτοεικόνα, αυτοεκτίμηση (αυτοπεποίθηση)

2. Να αιτιολογήσετε τη χρήση τους.

Πρόκειται για όρους που χρησιμοποιούνται συχνά στο χώρο της ψυχολογίας και χρησιμοποιούνται για να τονίσουν την ιδιαίτερη επίδραση που έχουν τα ρούχα στην ψυχολογική διάθεση του ατόμου.

Β2. α. Να επισημάνετε μία περίοδο του κειμένου με αφήγηση.

Μπορεί για ένα διάστημα να φοράμε συχνά ένα ρούχο, έπειτα για ένα διάστημα να αναρωτιόμαστε πώς το φορούσαμε και μετά από λίγο καιρό να το φοράμε ξανά.

Β2. β. Να αιτιολογήσετε την επιλογή σας.

Στο συγκεκριμένο σημείο η συγγραφέας παρουσιάζει με αφηγηματικό τρόπο αλλαγές σε συγκεκριμένες ενδυματολογικές επιλογές ενός ατόμου κατά τη διάρκεια του χρόνου.