Κωνσταντίνος Καβάφης «Μελαγχολία του Ιάσωνος Κλεάνδρου, ποιητού εν Κομμαγηνή· 595 μ.Χ..»
Ου. Σαίξπηρ «Σονέτο 77»
Τα νιάτα πώς διαβαίνουν θα σου πει ο καθρέφτης,
και το ρολόι πώς φεύγουν οι ακριβές στιγμές σου·
τη σκέψη σου οι λευκές σελίδες θα κρατήσουν,
κι απ’ ό,τι γράψεις ένα δίδαγμα θα πάρεις.
Πιστά ρυτίδες ο καθρέφτης θα σου δείξει,
που κάποιους τάφους ανοιχτούς θα σου θυμίσουν,
και θα σε μάθει αργός ο ίσκιος στο ρολόι
πώς προχωρεί προς την αιωνιότητα ο Χρόνος.
Πρέπει να εμπιστευθείς σε τούτα τ’ άδεια φύλλα
όσα η ανάμνησή σου δεν μπορεί να σώσει·
και κάποτε θα δεις μεγάλα αυτά τα τέκνα
της σκέψης σου, που έτσι ξανά θα τη γνωρίσεις.
Όσες φορές κοιτάξεις τον καθρέφτη, το ρολόι,
θα ωφεληθείς· και θα γεμίζουν οι σελίδες.
Πώς συνδέονται ο Χρόνος, τα Γηρατειά και η Ποίηση στο παραπάνω ποίημα; Να το παραβάλετε με το ποίημα του Καβάφη Μελαγχολία του Ιάσωνος Κλεάνδρου, ποιητού εν Κομμαγηνή· 595 μ.Χ..
Ο Σαίξπηρ στο ποίημά του εστιάζει την προσοχή του στην αξία που έχει το πέρασμα του χρόνου ως προς την πνευματική εξέλιξη του ανθρώπου. Όσο περισσότερο μεγαλώνει κάθε άνθρωπος τόσο περισσότερο μπορεί να ωφεληθεί από την επίγνωση του γεγονότος ότι ο χρόνος περνά και τον οδηγεί προς το τέλος του, καθώς αυτό θα αποτελέσει ένα ουσιαστικό κίνητρο για να καταγράψει τις σκέψεις και τις εμπειρίες του. Ενώ ο Καβάφης αντιμετωπίζει την ποίηση ως ένα μέσο για να ξεχάσει τη φθορά που επιφέρει ο χρόνος στη μορφή του, ο Σαίξπηρ αντιθέτως χρησιμοποιεί τη φθορά του χρόνου ως ένα κίνητρο για να γίνει πιο παραγωγικός και να μην αφήνει το χρόνο ανεκμετάλλευτο χωρίς να καταγράφει τις ιδέες του. Ο Καβάφης επομένως επιχειρεί μέσω της ποίησης να ξεχάσει τη φθορά του χρόνου, ενώ ο Σαίξπηρ θεωρεί ότι δεν πρέπει να ξεχνάμε τη φθορά που προκαλεί ο χρόνος καθώς η φθορά αυτή εκπροσωπεί τις εμπειρίες μας και άρα πρέπει να μεταφράζεται σε καταγεγραμμένη γνώση της ζωής.
Αναλυτικότερα, ο Σαίξπηρ λέει ότι ενώ ο καθρέφτης μπορεί να μας δείξει ότι τα νιάτα φεύγουν και το ρολόι μπορεί να μας ενημερώσει για τον πολύτιμο χρόνο που περνά, είναι οι άγραφες σελίδες που μπορούν να κρατήσουν ό,τι πολυτιμότερο έχουμε να προσφέρουμε, δηλαδή τις σκέψεις μας για όσα έχουμε ζήσει και όσα έχουμε μάθει.
Ο καθρέφτης θα μας αποκαλύψει τη φθορά που επιφέρει ο χρόνος στη μορφή μας και θα μας υπενθυμίσει ότι υπάρχουν κάποιοι τάφοι ακόμη ανοιχτοί, οι τάφοι που περιμένουν όσους ακόμη ζουν, αλλά έχουν ήδη αρχίσει να γερνάνε. Το ρολόι θα μας δείξει ότι ο χρόνος περνά και κατευθύνεται προς την αιωνιότητα, δηλαδή θα μας δείξει ότι η ζωή μας δεν είναι παρά κάτι το εφήμερο μπροστά στην αιώνια διάρκεια του χρόνου.
Για το λόγο αυτό ο Σαίξπηρ πιστεύει ότι πρέπει να καταγράφουμε όσα έχουμε ζήσει και σύντομα δε θα μπορούμε να τα ανακαλούμε στη μνήμη μας, να καταγράφουμε ό,τι σκεφτόμαστε καθώς στην πορεία του χρόνου, όταν θα τύχει να διαβάσουμε εκ νέου όσα έχουμε καταγράψει θα συνειδητοποιήσουμε σημαντικές αλήθειες για εμάς τους ίδιους και για τη ζωή μας. Και αν οι σκέψεις αυτές μετουσιωθούν σε λογοτεχνικό έργο, μιας και μιλάμε για τη σύνθεση ενός μεγάλου ποιητή, τότε με την πάροδο του χρόνου το λογοτεχνικό αυτό έργο θα αποκτά όλο και μεγαλύτερη αξία, δικαιώνοντας έτσι την ύπαρξη του ποιητή και διασώζοντας την πνευματική του προσφορά. Επομένως, για τον Σαίξπηρ το να βλέπουμε το γήρασμα της μορφής μας και το να σκεφτόμαστε το θάνατο που πλησιάζει, μπορεί να μας ωφελήσει αν τα συναισθήματα που μας προκαλούνται μας οδηγούν στη συγγραφή και εν προκειμένω στην ποιητική σύνθεση.
Η διαφορά αντιμετώπισης μεταξύ των δύο ποιητών έγκειται στο γεγονός ότι εκεί που ο Καβάφης βλέπει τη φθορά του χρόνου και την απώλεια της νεότητας ως αγιάτρευτες πληγές, ο Σαίξπηρ αναγνωρίζει ένα σημαντικό κίνητρο για ποιητική δημιουργία.
Στην πραγματικότητα, όμως, και οι δύο ποιητές ξεκινώντας από την ίδια αιτία, το πέρασμα δηλαδή του χρόνου, καταλήγουν στο ίδιο αποτέλεσμα, δηλαδή την αφοσίωση στην ποιητική δημιουργία.
Ου. Σαίξπηρ «Σονέτο 77»
Τα νιάτα πώς διαβαίνουν θα σου πει ο καθρέφτης,
και το ρολόι πώς φεύγουν οι ακριβές στιγμές σου·
τη σκέψη σου οι λευκές σελίδες θα κρατήσουν,
κι απ’ ό,τι γράψεις ένα δίδαγμα θα πάρεις.
Πιστά ρυτίδες ο καθρέφτης θα σου δείξει,
που κάποιους τάφους ανοιχτούς θα σου θυμίσουν,
και θα σε μάθει αργός ο ίσκιος στο ρολόι
πώς προχωρεί προς την αιωνιότητα ο Χρόνος.
Πρέπει να εμπιστευθείς σε τούτα τ’ άδεια φύλλα
όσα η ανάμνησή σου δεν μπορεί να σώσει·
και κάποτε θα δεις μεγάλα αυτά τα τέκνα
της σκέψης σου, που έτσι ξανά θα τη γνωρίσεις.
Όσες φορές κοιτάξεις τον καθρέφτη, το ρολόι,
θα ωφεληθείς· και θα γεμίζουν οι σελίδες.
Πώς συνδέονται ο Χρόνος, τα Γηρατειά και η Ποίηση στο παραπάνω ποίημα; Να το παραβάλετε με το ποίημα του Καβάφη Μελαγχολία του Ιάσωνος Κλεάνδρου, ποιητού εν Κομμαγηνή· 595 μ.Χ..
Ο Σαίξπηρ στο ποίημά του εστιάζει την προσοχή του στην αξία που έχει το πέρασμα του χρόνου ως προς την πνευματική εξέλιξη του ανθρώπου. Όσο περισσότερο μεγαλώνει κάθε άνθρωπος τόσο περισσότερο μπορεί να ωφεληθεί από την επίγνωση του γεγονότος ότι ο χρόνος περνά και τον οδηγεί προς το τέλος του, καθώς αυτό θα αποτελέσει ένα ουσιαστικό κίνητρο για να καταγράψει τις σκέψεις και τις εμπειρίες του. Ενώ ο Καβάφης αντιμετωπίζει την ποίηση ως ένα μέσο για να ξεχάσει τη φθορά που επιφέρει ο χρόνος στη μορφή του, ο Σαίξπηρ αντιθέτως χρησιμοποιεί τη φθορά του χρόνου ως ένα κίνητρο για να γίνει πιο παραγωγικός και να μην αφήνει το χρόνο ανεκμετάλλευτο χωρίς να καταγράφει τις ιδέες του. Ο Καβάφης επομένως επιχειρεί μέσω της ποίησης να ξεχάσει τη φθορά του χρόνου, ενώ ο Σαίξπηρ θεωρεί ότι δεν πρέπει να ξεχνάμε τη φθορά που προκαλεί ο χρόνος καθώς η φθορά αυτή εκπροσωπεί τις εμπειρίες μας και άρα πρέπει να μεταφράζεται σε καταγεγραμμένη γνώση της ζωής.
Αναλυτικότερα, ο Σαίξπηρ λέει ότι ενώ ο καθρέφτης μπορεί να μας δείξει ότι τα νιάτα φεύγουν και το ρολόι μπορεί να μας ενημερώσει για τον πολύτιμο χρόνο που περνά, είναι οι άγραφες σελίδες που μπορούν να κρατήσουν ό,τι πολυτιμότερο έχουμε να προσφέρουμε, δηλαδή τις σκέψεις μας για όσα έχουμε ζήσει και όσα έχουμε μάθει.
Ο καθρέφτης θα μας αποκαλύψει τη φθορά που επιφέρει ο χρόνος στη μορφή μας και θα μας υπενθυμίσει ότι υπάρχουν κάποιοι τάφοι ακόμη ανοιχτοί, οι τάφοι που περιμένουν όσους ακόμη ζουν, αλλά έχουν ήδη αρχίσει να γερνάνε. Το ρολόι θα μας δείξει ότι ο χρόνος περνά και κατευθύνεται προς την αιωνιότητα, δηλαδή θα μας δείξει ότι η ζωή μας δεν είναι παρά κάτι το εφήμερο μπροστά στην αιώνια διάρκεια του χρόνου.
Για το λόγο αυτό ο Σαίξπηρ πιστεύει ότι πρέπει να καταγράφουμε όσα έχουμε ζήσει και σύντομα δε θα μπορούμε να τα ανακαλούμε στη μνήμη μας, να καταγράφουμε ό,τι σκεφτόμαστε καθώς στην πορεία του χρόνου, όταν θα τύχει να διαβάσουμε εκ νέου όσα έχουμε καταγράψει θα συνειδητοποιήσουμε σημαντικές αλήθειες για εμάς τους ίδιους και για τη ζωή μας. Και αν οι σκέψεις αυτές μετουσιωθούν σε λογοτεχνικό έργο, μιας και μιλάμε για τη σύνθεση ενός μεγάλου ποιητή, τότε με την πάροδο του χρόνου το λογοτεχνικό αυτό έργο θα αποκτά όλο και μεγαλύτερη αξία, δικαιώνοντας έτσι την ύπαρξη του ποιητή και διασώζοντας την πνευματική του προσφορά. Επομένως, για τον Σαίξπηρ το να βλέπουμε το γήρασμα της μορφής μας και το να σκεφτόμαστε το θάνατο που πλησιάζει, μπορεί να μας ωφελήσει αν τα συναισθήματα που μας προκαλούνται μας οδηγούν στη συγγραφή και εν προκειμένω στην ποιητική σύνθεση.
Η διαφορά αντιμετώπισης μεταξύ των δύο ποιητών έγκειται στο γεγονός ότι εκεί που ο Καβάφης βλέπει τη φθορά του χρόνου και την απώλεια της νεότητας ως αγιάτρευτες πληγές, ο Σαίξπηρ αναγνωρίζει ένα σημαντικό κίνητρο για ποιητική δημιουργία.
Στην πραγματικότητα, όμως, και οι δύο ποιητές ξεκινώντας από την ίδια αιτία, το πέρασμα δηλαδή του χρόνου, καταλήγουν στο ίδιο αποτέλεσμα, δηλαδή την αφοσίωση στην ποιητική δημιουργία.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου