Σοφοκλέους
«Αντιγόνη» [Συντακτική ανάλυση Προλόγου 1-99]
ΑΝΤΙΓΟΝΗ
Ὦ κοινὸν αὐτάδελφον Ἰσμήνης κάρα, ἆρ᾽ οἶσθα
Ευθεία ερωτηματική πρόταση, ολικής
άγνοιας.
οἶσθα: Ρήμα. σύ: Εννοούμενο υποκείμενο
ρήματος. Ὦ
κάρα: Κλητική προσφώνηση. Ἰσμήνης: Γενική κτητική στο κάρα. κοινὸν αὐτάδελφον: Επιθετικοί προσδιορισμοί στο
κάρα. [Σχήμα υπαλλαγής: ένας επιθετικός προσδιορισμός που αναφέρεται σε
γενική κτητική δεν τίθεται επίσης σε γενική, ως ομοιόπτωτος προσδιορισμός, αλλά
στην πτώση του όρου που προσδιορίζει η γενική κτητική.]
ὅ τι τῶν ἀπ᾽ Οἰδίπου κακῶν ἐστί
Δευτερεύουσα πλάγια ερωτηματική μερικής
άγνοιας ως αντικείμενο του ρήματος οἶσθα. Εκφέρεται με οριστική, καθώς
δηλώνει ερώτηση για το πραγματικό.
ἐστί: Ρήμα. ὅ τι: Υποκείμενο ρήματος. τῶν κακῶν: Γενική διαιρετική στο ὅ τι. ἀπ᾽ Οἰδίπου: Εμπρόθετος προσδιορισμός της
προέλευσης. τῶν ἀπ᾽ Οἰδίπου: Επιθετικός προσδιορισμός στο κακῶν δυνάμει του άρθρου.
ὁποῖον Ζεύς οὐχὶ νῷν ἔτι ζώσαιν τελεῖ;
Δευτερεύουσα αναφορική προσδιοριστική
πρόταση στο ὅ τι.
τελεῖ: Ρήμα. Ζεύς: Υποκείμενο ρήματος. ὁποῖον: Αντικείμενο ρήματος. νῷν: Δοτική προσωπική αντιχαριστική στο τελεῖ. ζώσαιν: Χρονική μετοχή συνημμένη στο νῷν. ἔτι: Επιρρηματικός προσδιορισμός του
χρόνου στο ζώσαιν.
οὐδὲν γὰρ οὔτ᾽ ἀλγεινὸν οὔτ᾽ ἄτης ἄτερ οὔτ᾽ αἰσχρὸν οὔτ᾽ ἄτιμόν ἐστί.
Κύρια πρόταση
ἐστί: Ρήμα. οὐδὲν: Υποκείμενο ρήματος. ἀλγεινὸν, αἰσχρὸν, ἄτιμόν: Επιθετικοί προσδιορισμοί του
υποκειμένου. ἄτης ἄτερ: Εμπρόθετος προσδιορισμός της
εξαίρεσης.
ὁποῖον οὐ τῶν σῶν τε κἀμῶν οὐκ ὄπωπ᾽ ἐγὼ κακῶν [ὄν]
Δευτερεύουσα αναφορική προσδιοριστική
στο οὐδὲν της κύριας πρότασης.
ὄπωπα: Ρήμα. ἐγὼ: Υποκείμενο. ὄν: Εννοούμενη κατηγορηματική μετοχή από
το ρήμα αίσθησης. ὁποῖον: Υποκείμενο κατηγορηματικής μετοχής. τῶν κακῶν: Γενική κατηγορηματική διαιρετική
μέσω της μετοχής ὄν.
σῶν τε κἀμῶν: Επιθετικοί προσδιορισμοί στο κακῶν.
καὶ νῦν τί (ἐστί) τοῦτ᾽ αὖ κήρυγμα
Ευθεία ερωτηματική πρόταση, μερικής
άγνοιας
ἐστί: Ρήμα. κήρυγμα: Υποκείμενο ρήματος.
τοῦτο: Επιθετικός προσδιορισμός στο
κήρυγμα. τί: Κατηγορούμενο του υποκειμένου. νῦν & αὖ: Επιρρηματικοί προσδιορισμοί του
χρόνου στο ρήμα.
(ὅ) φασι πανδήμῳ πόλει θεῖναι τὸν στρατηγὸν ἀρτίως;
Δευτερεύουσα αναφορική προσδιοριστική
στο κήρυγμα.
φασί: Ρήμα. τινές: Εννοείται ως
υποκείμενο του ρήματος. θεῖναι: Ειδικό απαρέμφατο ως αντικείμενο ρήματος. τόν
στρατηγόν: Υποκείμενο του απαρεμφάτου (ετεροπροσωπία). πόλει: Δοτική του τόπου
στο απαρέμφατο. ἀρτίως:
Επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου.
ἔχεις τι
Ευθεία ερωτηματική πρόταση, ολικής
άγνοιας
ἔχεις: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως υποκείμενο.
τι: Αντικείμενο.
κεἰσήκουσας;
Ευθεία ερωτηματική πρόταση, ολικής
άγνοιας
εἰσήκουσας: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως
υποκείμενο.
ἤ σε λανθάνει πρὸς τοὺς φίλους στείχοντα τῶν ἐχθρῶν κακά;
Ευθεία ερωτηματική πρόταση, ολικής
άγνοιας
λανθάνει: Ρήμα. κακά: Υποκείμενο
ρήματος (αττική σύνταξη). σε: Αντικείμενο ρήματος. στείχοντα: Κατηγορηματική
μετοχή, ως κατηγορηματικός προσδιορισμός στο κακά, το οποίο λειτουργεί ως
υποκείμενό της. πρὸς
τοὺς φίλους: Εμπρόθετος προσδιορισμός που
εκφράζει κατεύθυνση. τῶν
ἐχθρῶν: Γενική κτητική στο κακά.
ΙΣΜΗΝΗ
ἐμοὶ μὲν οὐδεὶς μῦθος, Ἀντιγόνη, φίλων οὔθ᾽ ἡδὺς οὔτ᾽ ἀλγεινὸς ἵκετο
Κύρια πρόταση
ἵκετο: Ρήμα. μῦθος: Υποκείμενο. ἐμοὶ: Αντικείμενο ρήματος. Ἀντιγόνη: Κλητική προσφώνηση. φίλων:
Γενική αντικειμενική στο μῦθος. οὐδεὶς / ἡδὺς / ἀλγεινὸς: Επιθετικοί προσδιορισμοί στο μῦθος.
ἐξ ὅτου δυοῖν ἀδελφοῖν ἐστερήθημεν δύο μιᾷ θανόντων ἡμέρᾳ διπλῇ χερί·
Δευτερεύουσα χρονική πρόταση ως
επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο ρήμα της κύριας.
ἐστερήθημεν: Ρήμα. ἡμεῖς: Εννοείται ως υποκείμενο του ρήματος.
ἀδελφοῖν: Αντικείμενο ρήματος. δυοῖν: Επιθετικός προσδιορισμός στο ἀδελφοῖν. θανόντων: Επιθετική μετοχή ως
επιθετικός προσδιορισμός στο ἀδελφοῖν,
το οποίο λειτουργεί ως υποκείμενό της. ἡμέρᾳ: Δοτική του χρόνου στο θανόντων. μιᾷ: Επιθετικός προσδιορισμός στο ἡμέρᾳ. χερί: Δοτική του οργάνου στο
θανόντων. διπλῇ:
Επιθετικός προσδιορισμός στο χερί.
ἐπεὶ δὲ φροῦδός ἐστιν Ἀργείων στρατὸς ἐν νυκτὶ τῇ νῦν,
Δευτερεύουσα χρονική πρόταση ως
επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο οἶδα της κύριας πρότασης.
ἐστιν: Ρήμα. στρατός: Υποκείμενο. φροῦδός: Κατηγορούμενο του υποκειμένου. Ἀργείων: Γενική κτητική στο στρατὸς. ἐν νυκτὶ: Εμπρόθετος προσδιορισμός του χρόνου. τῇ νῦν: Επιθετικός προσδιορισμός στο νυκτί.
οὐδὲν οἶδα ὑπέρτερον, οὔτ᾽ εὐτυχοῦσα μᾶλλον οὔτ᾽ ἀτωμένη.
Κύρια πρόταση
οἶδα: Ρήμα. ἐγώ: Υποκείμενο ρήματος (εννοείται). οὐδὲν: Αντικείμενο ρήματος. ὑπέρτερον: Επιθετικός προσδιορισμός στο οὐδὲν. εὐτυχοῦσα & ἀτωμένη: Κατηγορηματικές μετοχές στο
υποκείμενο μέσω του οἶδα.
μᾶλλον: Επιρρηματικός προσδιορισμός του
ποσού στις κατηγορηματικές μετοχές.
AN. ᾔδη καλῶς
Κύρια πρόταση
ᾔδη: Ρήμα. ἐγώ: Υποκείμενο ρήματος (εννοείται). καλῶς: Επιρρηματικός προσδιορισμός του
τρόπου.
σ᾽ ἐκτὸς αὐλείων πυλῶν τοῦδ᾽ οὕνεκ᾽ ἐξέπεμπον,
Κύρια πρόταση
ἐξέπεμπον: Ρήμα. ἐγώ: Υποκείμενο ρήματος (εννοείται). σε:
Αντικείμενο ρήματος. ἐκτὸς: Επιρρηματικός προσδιορισμός τόπου
στο ρήμα. πυλῶν:
Γενική του χωρισμού. αὐλείων:
Επιθετικός προσδιορισμός στο πυλῶν. τοῦδ᾽ οὕνεκα: Εμπρόθετος προσδιορισμός με
αναστροφή προθέσεως, που δηλώνει το σκοπό στο ρήμα.
ὡς μόνη κλύοις.
Δευτερεύουσα τελική πρόταση, εκφερόμενη
με ευκτική του πλαγίου λόγου λόγω εξάρτησης από ιστορικό χρόνο.
κλύοις: Ρήμα. συ: Εννοείται ως
υποκείμενο. μόνη: Κατηγορηματικός προσδιορισμός στο υποκείμενο.
ΙΣ. Τί δ᾽ ἔστι;
Ευθεία ερωτηματική πρόταση, μερικής
άγνοιας
ἔστι: Ρήμα. τί: Υποκείμενο ρήματος.
δηλοῖς γάρ τι καλχαίνουσ᾽ ἔπος.
Κύρια πρόταση
δηλοῖς: Ρήμα. συ: Εννοείται ως υποκείμενο.
καλχαίνουσα: Κατηγορηματική μετοχή μέσω του δηλοῖς, ως κατηγορούμενο στο υποκείμενο συ. ἔπος: Αντικείμενο μετοχής. τι:
Επιθετικός προσδιορισμός στο ἔπος.
ΑΝ. Οὐ γὰρ τάφου νῷν τὼ κασιγνήτω Κρέων τὸν μὲν προτίσας, τὸν δ᾽ ἀτιμάσας ἔχει;
Ευθείες ερωτηματικές προτάσεις, ολικής
άγνοιας
προτίσας ἔχει / ἀτιμάσας ἔχει: Ρήματα. Κρέων: Υποκείμενο των
ρημάτων. τόν μέν: Αντικείμενο του προτίσας ἔχει. τόν δέ: Άμεσο αντικείμενο του ἀτιμάσας ἔχει. τάφου: Έμμεσο αντικείμενο του ἀτιμάσας ἔχει. νῷν: Δοτική προσωπική ηθική. τὼ κασιγνήτω: Αιτιατική σε θέση γενικής
διαιρετικής (σχήμα: καθ’ όλον και μέρος). [Ένας όρος της πρότασης που δηλώνει
το όλον, αντί να τεθεί σε γενική διαιρετική, τίθεται στην πτώση στην οποία
βρίσκεται ο όρος ή οι όροι που δηλώνουν το μέρος του όλου.]
Ἐτεοκλέα μέν σὺν δίκῃ χρησθεὶς δικαίᾳ καὶ νόμῳ, κατὰ χθονὸς ἔκρυψε τοῖς ἔνερθεν ἔντιμον νεκροῖς,
Κύρια πρόταση
ἔκρυψε: Ρήμα. Κρέων: Εννοείται ως
υποκείμενο. Ἐτεοκλέα:
Αντικείμενο ρήματος. ἔντιμον:
Προληπτικό κατηγορούμενο του αντικειμένου. τοῖς νεκροῖς: Δοτική αντικειμενική στο ἔντιμον. ἔνερθεν: Επιρρηματικός προσδιορισμός που
δηλώνει στάση σε τόπο. τοῖς
ἔνερθεν: Επιθετικός προσδιορισμός στο
νεκροῖς δυνάμει του άρθρου. χρησθεὶς: Χρονική μετοχή (ή τροπική),
συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος. σὺν δίκῃ & σύν νόμῳ: Εμπρόθετοι προσδιορισμοί του τρόπου
στη μετοχή. δικαίᾳ:
Επιθετικός προσδιορισμός στο δίκῃ. κατὰ χθονὸς: Εμπρόθετος προσδιορισμός της στάσης
σε τόπο στο ρήμα.
ὡς λέγουσι
Δευτερεύουσα αναφορική παραβολική
πρόταση, που δηλώνει τρόπο.
λέγουσι: Ρήμα. οἱ ἄνθρωποι: Εννοείται ως υποκείμενο του
ρήματος.
τὸν δ᾽ ἀθλίως θανόντα Πολυνείκους νέκυν ἀστοῖσί φασιν ἐκκεκηρῦχθαι τὸ μὴ τάφῳ καλύψαι μηδὲ κωκῦσαί τινα, ἐᾶν δ᾽ ἄκλαυτον, ἄταφον, οἰωνοῖς γλυκὺν θησαυρὸν εἰσορῶσι πρὸς χάριν βορᾶς.
Κύρια πρόταση
φασιν: Ρήμα. οἱ ἄνθρωποι: Εννοείται ως υποκείμενο του
ρήματος. ἐκκεκηρῦχθαι: Ειδικό απαρέμφατο ως αντικείμενο
ρήματος. τὸ μὴ καλύψαι / τό μή κωκῦσαί / τό ἐᾶν: Έναρθρα απαρέμφατα ως υποκείμενα του
ειδικού απαρεμφάτου. ἀστοῖσί: Αντικείμενο του ἐκκεκηρῦχθαι. τινά: Υποκείμενο των έναρθρων
απαρεμφάτων. τόν νέκυν: Αντικείμενο των έναρθρων απαρεμφάτων. Πολυνείκους: Γενική
κτητική στο νέκυν. τὸν
θανόντα: Επιθετική μετοχή ως επιθετικός προσδιορισμός στο νέκυν. ἀθλίως: Επιρρηματικός προσδιορισμός του
τρόπου. τάφῳ:
Δοτική του μέσου στο καλύψαι. ἄκλαυτον, ἄταφον, θησαυρὸν: Κατηγορούμενο στο νέκυν μέσω του
απαρεμφάτου ἐᾶν. γλυκὺν: Επιθετικός προσδιορισμός στο θησαυρὸν. οἰωνοῖς: Δοτική προσωπική χαριστική στο ἐᾶν.
εἰσορῶσι: Επιθετική μετοχή ως επιθετικός
προσδιορισμός στο οἰωνοῖς, το οποίο λειτουργεί ως υποκείμενό
της. πρὸς χάριν: Εμπρόθετος προσδιορισμός του
σκοπού στη μετοχή. βορᾶς:
Γενική αντικειμενική στο χάριν.
Τοιαῦτά φασι τὸν ἀγαθὸν Κρέοντα σοὶ κἀμοί κηρύξαντ᾽ ἔχειν, καὶ δεῦρο νεῖσθαι ταῦτα τοῖσι μὴ εἰδόσιν σαφῆ προκηρύξοντα, καὶ τὸ πρᾶγμ᾽ ἄγειν οὐχ ὡς παρ᾽ οὐδέν, ἀλλ᾽ φόνον προκεῖσθαι δημόλευστον ἐν πόλει.
Κύρια πρόταση
φασιν: Ρήμα. οἱ ἄνθρωποι: Εννοείται ως υποκείμενο του
ρήματος. κηρύξαντα ἔχειν
/ νεῖσθαι / ἄγειν: Ειδικά απαρέμφατα ως αντικείμενα
του ρήματος. τόν Κρέοντα: Υποκείμενο των απαρεμφάτων (ετεροπροσωπία). τὸν ἀγαθὸν: Επιθετικός προσδιορισμός στο
Κρέοντα. Τοιαῦτά:
Άμεσο αντικείμενο του απαρεμφάτου κηρύξαντα ἔχειν. σοὶ κἀμοί: Έμμεσα αντικείμενα του απαρεμφάτου κηρύξαντα
ἔχειν. προκεῖσθαι: Ειδικό απαρέμφατο ως αντικείμενο
του ρήματος. φόνον: Υποκείμενο του απαρεμφάτου προκεῖσθαι (ετεροπροσωπία). δημόλευστον:
Επιθετικός προσδιορισμός στο φόνον. ἐν πόλει: Εμπρόθετος προσδιορισμός
τόπου. δεῦρο:
Επιρρηματικός προσδιορισμός τόπου στο νεῖσθαι. προκηρύξοντα: Τελική μετοχή
συνημμένη στο υποκείμενο των απαρεμφάτων τόν Κρέοντα. ταῦτα: Άμεσο αντικείμενο της μετοχής. τοῖσι μὴ εἰδόσιν: Επιθετική μετοχή ως έμμεσο
αντικείμενο της μετοχής προκηρύξοντα. σαφῆ: Προληπτικό κατηγορούμενο του
αντικειμένου ταῦτα.
τὸ πρᾶγμα: Αντικείμενο του ειδικού
απαρεμφάτου ἄγειν.
παρ᾽ οὐδέν: Εμπρόθετος προσδιορισμός της
σύγκρισης στο ἄγειν.
λέγω γὰρ κἀμέ
Κύρια παρενθετική πρόταση
λέγω: Ρήμα. ἐγώ: Εννοείται ως υποκείμενο. κἀμέ: Αντικείμενο ρήματος.
ὃς ἂν τούτων τι δρᾷ
Δευτερεύουσα αναφορικοϋποθετική
πρόταση. Δημιουργεί πλάγιο λανθάνοντα υποθετικό λόγο με απόδοση το απαρέμφατο προκεῖσθαι. Ο υποθετικός λόγος δηλώνει την
αόριστη επανάληψη στο παρόν και στο μέλλον. Υπόθεση: ἂν + Υποτακτική (δρᾷ). Απόδοση (σε ευθύ λόγο): πρόκειται
(Οριστική Ενεστώτα).
δρᾷ: Ρήμα. ὃς: Υποκείμενο. τι: Σύστοιχο αντικείμενο
του ρήματος. τούτων: Γενική διαιρετική στο τι.
Οὕτως ἔχει σοι ταῦτα,
Κύρια πρόταση
ἔχει: Ρήμα. ταῦτα: Υποκείμενο (αττική σύνταξη). σοι:
Δοτική προσωπική ηθική. Οὕτως:
Επιρρηματικός προσδιορισμός του τρόπου.
καὶ δείξεις τάχα
Κύρια πρόταση
δείξεις: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως
υποκείμενο. τάχα: Επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου.
εἴτ᾽ εὐγενὴς πέφυκας εἴτ᾽ ἐσθλῶν κακή.
Δευτερεύουσα πλάγια ερωτηματική πρόταση,
ολικής άγνοιας, διμελής, που λειτουργεί ως αντικείμενο του ρήματος δείξεις της
κύριας.
πέφυκας: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως
υποκείμενο του ρήματος. εὐγενὴς / κακή: Κατηγορούμενα του
υποκειμένου. ἐσθλῶν: Γενική της καταγωγής στο ρήμα.
ΙΣ. Τί δ᾽, ὦ ταλαῖφρον ἐγὼ λύουσ᾽ ἂν εἴθ᾽ ἅπτουσα προσθείμην πλέον;
Ευθεία ερωτηματική πρόταση, μερικής
άγνοιας
προσθείμην: Ρήμα. ἐγὼ: Υποκείμενο. Τί: Αντικείμενο ρήματος.
πλέον: Επιθετικός προσδιορισμός στο τί. ὦ ταλαῖφρον: Κλητική προσφώνηση. λύουσα / ἅπτουσα: Τροπικές μετοχές συνημμένες στο
υποκείμενο του ρήματος.
εἰ τάδ᾽ ἐν τούτοις ἐστί,
Δευτερεύουσα υποθετική πρόταση. Δημιουργεί
υποθετικό λόγο του πραγματικού. Υπόθεση: εἰ + Οριστική . Απόδοση: Δυνητική Ευκτική
(προσθείμην ἂν).
ἐστί: Ρήμα. τάδε: Υποκείμενο (αττική
σύνταξη). ἐν
τούτοις: Εμπρόθετος προσδιορισμός που δηλώνει κατάσταση.
ΑΝ. Εἰ ξυμπονήσεις
Δευτερεύουσα πλάγια ερωτηματική, ολικής
άγνοιας ως αντικείμενο του ρήματος σκόπει.
ξυμπονήσεις: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως
υποκείμενο του ρήματος.
καὶ ξυνεργάσῃ
Δευτερεύουσα πλάγια ερωτηματική, ολικής
άγνοιας ως αντικείμενο του ρήματος σκόπει.
ξυνεργάσῃ: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως υποκείμενο του
ρήματος.
σκόπει.
Κύρια πρόταση
σκόπει: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως
υποκείμενο του ρήματος.
ΙΣ. Ποῖόν τι κινδύνευμα λέγεις σκοπεῖν;
Ευθεία ερωτηματική πρόταση, μερικής
άγνοιας
λέγεις: Εννοείται ως ρήμα. σύ:
Εννοείται ως υποκείμενο του ρήματος. σκοπεῖν: Τελικό απαρέμφατο, εννοείται ως
αντικείμενο του ρήματος. με: Εννοείται ως υποκείμενο του απαρεμφάτου
(ετεροπροσωπία). κινδύνευμα: Αντικείμενο του εννοούμενου απαρεμφάτου. Ποῖόν τι: Επιθετικοί προσδιορισμοί στο
κινδύνευμα.
ποῖ γνώμης ποτ᾽ εἶ;
Ευθεία ερωτηματική πρόταση, μερικής
άγνοιας.
εἶ: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως υποκείμενο. ποῖ: Επιρρηματικός προσδιορισμός του
τόπου. γνώμης: Γενική διαιρετική στο ποῖ. ποτέ: Επιρρηματικός προσδιορισμός του
χρόνου.
ΑΝ. Εἰ τὸν νεκρὸν ξὺν τῇδε κουφιεῖς χερί.
Δευτερεύουσα πλάγια ερωτηματική
πρόταση, ολικής άγνοιας, ως αντικείμενο στο εννοούμενο ρήμα σκόπει της κύριας
πρότασης.
κουφιεῖς: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως υποκείμενο. τὸν νεκρὸν: Αντικείμενο ρήματος. ξὺν χερί: Εμπρόθετος προσδιορισμός που
δηλώνει συνεργασία / συνδρομή. τῇδε: Επιθετικός προσδιορισμός στο χερί.
ΙΣ. Ἦ γὰρ νοεῖς θάπτειν σφ᾽, ἀπόρρητον πόλει;
Ευθεία ερωτηματική πρόταση, ολικής
άγνοιας.
νοεῖς: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως υποκείμενο.
θάπτειν: Τελικό απαρέμφατο ως αντικείμενο του ρήματος. σύ: Εννοείται ως
υποκείμενο του απαρεμφάτου (ταυτοπροσωπία). σφε: Αντικείμενο του απαρεμφάτου. ἀπόρρητον ὄν: Εναντιωματική μετοχή με υποκείμενο
το θάπτειν. πόλει: Αντικείμενο της εναντιωματικής μετοχής.
ΑΝ. Τὸν γοῦν ἐμὸν καὶ τὸν σόν ἀδελφόν νοῶ θάπτειν·
Κύρια πρόταση
νοῶ: Εννοείται ως ρήμα. ἐγώ: Εννοείται ως υποκείμενο. θάπτειν:
Εννοούμενο τελικό απαρέμφατο ως αντικείμενο ρήματος, με υποκείμενο ἐγώ (ταυτοπροσωπία). τόν ἀδελφόν: Αντικείμενο του απαρεμφάτου.
τον ἐμὸν καὶ τὸν σόν: Επιθετικοί προσδιορισμοί στο ἀδελφόν.
ἢν σὺ μὴ θέλῃς (θάπτειν),
Δευτερεύουσα υποθετική πρόταση.
Δημιουργεί υποθετικό λόγο του προσδοκώμενου. Υπόθεση: ἢν + Υποτακτική. Απόδοση: Τελικό
απαρέμφατο (θάπτειν).
μὴ θέλῃς: Ρήμα. σὺ: Υποκείμενο. θάπτειν: Εννοούμενο
τελικό απαρέμφατο ως αντικείμενο του ρήματος, με υποκείμενο σύ (ταυτοπροσωπία).
οὐ γὰρ δὴ προδοῦσ᾽ ἁλώσομαι.
Κύρια πρόταση
ἁλώσομαι: Ρήμα. ἐγώ: Εννοείται ως υποκείμενο. προδοῦσα: Κατηγορηματική μετοχή ως κατηγορούμενο
στο ἐγώ, το οποίο λειτουργεί ως υποκείμενό
της.
ΙΣ. Ὦ σχετλία, Κρέοντος ἀντειρηκότος νοεῖς θάπτειν;
Ευθεία ερωτηματική πρόταση, ολικής
άγνοιας
νοεῖς: Εννοείται ως ρήμα. σύ: Εννοείται ως
υποκείμενο. θάπτειν: Τελικό απαρέμφατο, εννοείται ως αντικείμενο του ρήματος.
σύ: Εννοείται ως υποκείμενο του απαρεμφάτου (ταυτοπροσωπία). ἀντειρηκότος: Γενική απόλυτη
εναντιωματική μετοχή. Κρέοντος: Υποκείμενο της εναντιωματικής μετοχής. Ὦ σχετλία: Κλητική προσφώνηση.
ΑΝ. Ἀλλ᾽ οὐδὲν αὐτῷ τῶν ἐμῶν μ᾽ εἴργειν μέτα.
Κύρια πρόταση
μέτα: Ρήμα. εἴργειν: Τελικό απαρέμφατο ως υποκείμενο
του απρόσωπου ρήματος. αὐτόν:
Εννοείται ως υποκείμενο του απαρεμφάτου (ετεροπροσωπία). αὐτῷ: Δοτική προσωπική στο απρόσωπο ρήμα.
με: Άμεσο αντικείμενο του απαρεμφάτου. τῶν ἐμῶν: Έμμεσο αντικείμενο του απαρεμφάτου. οὐδὲν: Αιτιατική του ποσού.
ΙΣ. Οἴμοι· φρόνησον, ὦ κασιγνήτη,
Κύρια πρόταση
φρόνησον: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως
υποκείμενο. ὦ
κασιγνήτη: Κλητική προσφώνηση.
πατὴρ ὡς νῷν ἀπεχθὴς δυσκλεής τ᾽ ἀπώλετο, πρὸς αὐτοφώρων ἀμπλακημάτων διπλᾶς ὄψεις ἀράξας αὐτὸς αὐτουργῷ χερί·
Δευτερεύουσα πλάγια ερωτηματική πρόταση
ως αντικείμενο στο ρήμα φρόνησον της κύριας.
ἀπώλετο: Ρήμα. πατήρ: Υποκείμενο
ρήματος. ἀπεχθὴς δυσκλεής: Επιρρηματικά κατηγορούμενα
του τρόπου στο υποκείμενο. νῷν: Δοτική προσωπική ηθική στο ρήμα. ἀράξας: Χρονική μετοχή συνημμένη στο
υποκείμενο του ρήματος. αὐτὸς: Κατηγορηματικός προσδιορισμός στο
πατήρ. ὄψεις: Αντικείμενο της μετοχής. διπλᾶς: Επιθετικός προσδιορισμός στο ὄψεις. χερί: Δοτική του οργάνου. αὐτουργῷ: Επιθετικός προσδιορισμός στο χερί. πρὸς ἀμπλακημάτων: Εμπρόθετος προσδιορισμός
της αιτίας στο ἀράξας. αὐτοφώρων: Επιθετικός προσδιορισμός στο ἀμπλακημάτων.
ἔπειτα μήτηρ καὶ γυνή, διπλοῦν ἔπος, πλεκταῖσιν ἀρτάναισι λωβᾶται βίον·
Κύρια πρόταση
λωβᾶται: Ρήμα. μήτηρ καὶ γυνή: Υποκείμενα ρήματος. βίον:
Αντικείμενο ρήματος. ἔπος:
Παράθεση στο μήτηρ καὶ
γυνή. διπλοῦν:
Επιθετικός προσδιορισμός στο ἔπος. ἀρτάναισι:
Δοτική του οργάνου στο λωβᾶται. πλεκταῖσιν: Επιθετικός προσδιορισμός στο ἀρτάναισι. ἔπειτα: Επιρρηματικός προσδιορισμός του
χρόνου.
τρίτον δ᾽ ἀδελφὼ δύο μίαν καθ᾽ ἡμέραν αὐτοκτονοῦντε τὼ ταλαιπώρω μόρον κοινὸν κατειργάσαντ᾽ ἐπαλλήλοιν χεροῖν.
Κύρια πρόταση
κατειργάσαντο: Ρήμα. ἀδελφὼ: Υποκείμενο ρήματος. μόρον:
Αντικείμενο ρήματος. δύο: Επιθετικός προσδιορισμός στο ἀδελφὼ. τὼ ταλαιπώρω: Παράθεση στο ἀδελφὼ. κοινὸν: Επιθετικός προσδιορισμός στο μόρον. αὐτοκτονοῦντε: Τροπική μετοχή συνημμένη στο
υποκείμενο του ρήματος. χεροῖν: Δοτική του οργάνου. ἐπαλλήλοιν: Επιθετικός προσδιορισμός στο
χεροῖν. καθ᾽ ἡμέραν: Εμπρόθετος προσδιορισμός του
χρόνου στο ρήμα. μίαν: Επιθετικός προσδιορισμός στο ἡμέραν. τρίτον: Προεξαγγελτική παράθεση.
σκόπει
Κύρια πρόταση
σκόπει: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως
υποκείμενο.
Νῦν δ᾽ αὖ μόνα δὴ νὼ λελειμμένα ὅσῳ κάκιστ᾽ ὀλούμεθα,
Δευτερεύουσα πλάγια ερωτηματική πρόταση,
μερικής άγνοιας, ως αντικείμενο στο ρήμα σκόπει.
ὀλούμεθα: Ρήμα. νὼ: Υποκείμενο ρήματος. λελειμμένα:
Επιθετική μετοχή ως επιθετικός προσδιορισμός στο νὼ, το οποίο λειτουργεί ως υποκείμενό
της. μόνα: Κατηγορούμενο στο υποκείμενο μέσω της μετοχής. κάκιστα:
Επιρρηματικός προσδιορισμός του τρόπου στη μετοχή. ὅσῳ: Δοτική του ποσού στο κάκιστα. Νῦν / αὖ: Επιρρηματικοί προσδιορισμοί του
χρόνου στο ρήμα.
εἰ νόμου βίᾳ ψῆφον τυράννων ἢ κράτη παρέξιμεν.
Δευτερεύουσα υποθετική πρόταση.
Δημιουργεί υποθετικό λόγο του πραγματικού. Υπόθεση: εἰ + Οριστική (παρέξιμεν). Απόδοση:
Οριστική: ὀλούμεθα.
παρέξιμεν: Ρήμα. ἡμεῖς: Εννοείται ως υποκείμενο του ρήματος.
ψῆφον / κράτη: Αντικείμενα του ρήματος.
τυράννων: Γενική υποκειμενική στο ψῆφον. βίᾳ: Επιρρηματικός προσδιορισμός του
τρόπου στο ρήμα. νόμου: Γενική αντικειμενική στο βίᾳ.
Ἀλλ᾽ ἐννοεῖν χρὴ τοῦτο μὲν
Κύρια πρόταση
χρή: Ρήμα. ἐννοεῖν: Τελικό απαρέμφατο ως υποκείμενο του
απρόσωπου ρήματος. σε: Εννοούμενο υποκείμενο του απαρεμφάτου (ετεροπροσωπία). τοῦτο: Αντικείμενο του απαρεμφάτου.
γυναῖχ᾽ ὅτι ἔφυμεν, ὡς πρὸς ἄνδρας οὐ μαχουμένα·
Δευτερεύουσα ειδική πρόταση ως
επεξήγηση στο τοῦτο
της κύριας πρότασης.
ἔφυμεν: Ρήμα. ἡμεῖς: Εννοείται ως υποκείμενο του ρήματος.
γυναῖκε: Κατηγορούμενο του υποκειμένου. ὡς οὐ μαχουμένα: Τελική μετοχή συνημμένη στο
υποκείμενο του ρήματος. πρὸς ἄνδρας:
Εμπρόθετος προσδιορισμός της εναντίωσης.
ἔπειτα δ᾽ [ἐννοεῖν χρὴ]
Κύρια πρόταση
χρή: Εννοείται ως ρήμα. ἐννοεῖν: Τελικό απαρέμφατο ως εννοούμενο
υποκείμενο του απρόσωπου ρήματος. σε: Εννοούμενο υποκείμενο του απαρεμφάτου
(ετεροπροσωπία). ἔπειτα:
Επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου.
οὕνεκ᾽ ἀρχόμεσθ᾽ ἐκ κρεισσόνων καὶ ταῦτ᾽ ἀκούειν κἄτι τῶνδ᾽ ἀλγίονα.
Δευτερεύουσα ειδική πρόταση ως
αντικείμενο του εννοούμενου απαρεμφάτου της κύριας πρότασης.
ἀρχόμεσθα: Ρήμα. ἡμεῖς: Εννοείται ως υποκείμενο του ρήματος.
ἐκ κρεισσόνων: Εμπρόθετος προσδιορισμός
του ποιητικού αιτίου στο ρήμα. ἀκούειν: Απαρέμφατο του αποτελέσματος από το ρήμα. ἡμεῖς: Εννοείται ως υποκείμενο του
απαρεμφάτου (ταυτοπροσωπία). ταῦτα / ἀλγίονα:
Αντικείμενα του απαρεμφάτου. τῶνδε: Γενική συγκριτική στο ἀλγίονα. ἔτι: Επιρρηματικός του ποσού.
Ἐγὼ μὲν οὖν αἰτοῦσα τοὺς ὑπὸ χθονὸς ξύγγνοιαν ἴσχειν, τοῖς ἐν τέλει βεβῶσι πείσομαι·
Κύρια πρόταση
πείσομαι: Ρήμα. Ἐγὼ: Υποκείμενο. τοῖς βεβῶσι: Επιθετική μετοχή ως αντικείμενο
ρήματος. ἐν
τέλει: Εμπρόθετος προσδιορισμός που δηλώνει κατάσταση. αἰτοῦσα: Τροπική μετοχή συνημμένη στο
υποκείμενο του ρήματος. τοὺς ὑπὸ χθονὸς: Άμεσο αντικείμενο της μετοχής και
υποκείμενο του απαρεμφάτου (ετεροπροσωπία). ἴσχειν: Τελικό απαρέμφατο ως έμμεσο
αντικείμενο της μετοχής. ξύγγνοιαν: Αντικείμενο του απαρεμφάτου ἴσχειν.
ὡς βιάζομαι τάδε,
Δευτερεύουσα αιτιολογική πρόταση.
βιάζομαι: Ρήμα. ἐγώ: Εννοείται ως υποκείμενο ρήματος. τάδε:
Αντικείμενο ρήματος.
τὸ γὰρ περισσὰ πράσσειν οὐκ ἔχει νοῦν οὐδένα.
Κύρια πρόταση
οὐκ ἔχει: Ρήμα. τό πράσσειν: Έναρθρο
απαρέμφατο ως υποκείμενο ρήματος. τινά: Εννοείται ως υποκείμενο του απαρεμφάτου
(ετεροπροσωπία). περισσά: Σύστοιχο αντικείμενο του απαρεμφάτου. νοῦν: Αντικείμενο ρήματος. οὐδένα: Επιθετικός προσδιορισμός στο νοῦν.
ΑΝ. οὔτ᾽ ἂν κελεύσαιμι
Κύρια πρόταση
ἂν κελεύσαιμι: Ρήμα. ἐγώ: Εννοείται ως υποκείμενο του
ρήματος. σε: Εννοείται ως αντικείμενο του ρήματος.
οὔτ᾽ ἄν ἐμοῦ γ᾽ ἂν ἡδέως δρῴης μέτα.
Κύρια πρόταση
ἂν δρῴης: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως υποκείμενο
του ρήματος. ἐμοῦ μέτα: Εμπρόθετος προσδιορισμός της
σύμπραξης (αναστροφή προθέσεως). ἡδέως: Επιρρηματικός προσδιορισμός του
τρόπου.
εἰ θέλοις ἔτι πράσσειν,
Δευτερεύουσα υποθετική πρόταση.
Δημιουργεί υποθετικό λόγο της απλής σκέψης του λέγοντος. Υπόθεση: εἰ + Ευκτική (θέλοις). Απόδοση: Δυνητική
Ευκτική (ἂν δρῴης).
θέλοις: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως
υποκείμενο του ρήματος. πράσσειν: Τελικό απαρέμφατο ως αντικείμενο του ρήματος.
Το απαρέμφατο έχει ως υποκείμενο το εννοούμενο σύ (ταυτοπροσωπία). ἔτι: Επιρρηματικός προσδιορισμός του
χρόνου.
Ἀλλ᾽ ἴσθι
Κύρια πρόταση
ἴσθι: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως υποκείμενο
του ρήματος.
ὁποία σοι δοκεῖ [εἰδέναι],
Δευτερεύουσα αναφορική πρόταση ως
αντικείμενο του ρήματος ἴσθι.
δοκεῖ: Ρήμα. εἰδέναι: Εννοούμενο τελικό απαρέμφατο ως
υποκείμενο του ρήματος, με υποκείμενο το εννοούμενο σε (ετεροπροσωπία). σοι:
Δοτική προσωπική στο απρόσωπο ρήμα. ὁποία: Αντικείμενο του εννοούμενου
απαρεμφάτου.
κεῖνον δ᾽ ἐγὼ θάψω·
Κύρια πρόταση
θάψω: Ρήμα. ἐγὼ: Υποκείμενο. κεῖνον: Αντικείμενο.
καλόν [ἔσται] μοι τοῦτο ποιούσῃ θανεῖν.
Κύρια πρόταση
καλόν ἔσται: Απρόσωπη έκφραση. θανεῖν: Τελικό απαρέμφατο ως υποκείμενο στην
απρόσωπη έκφραση. μοι: Δοτική προσωπική. ποιούσῃ: Χρονική μετοχή συνημμένη στη δοτική
προσωπική. τοῦτο:
Αντικείμενο της μετοχής.
Φίλη μετ᾽ αὐτοῦ κείσομαι, φίλου μέτα, ὅσια πανουργήσασα·
Κύρια πρόταση
κείσομαι: Ρήμα. ἐγώ: Εννοείται ως υποκείμενο του
ρήματος. φίλη: Κατηγορούμενο του υποκειμένου. μετ᾽ αὐτοῦ / φίλου μέτα (αναστροφή πρόθεσης):
Εμπρόθετοι προσδιορισμοί που δηλώνουν μεταφορικά τη σύμπραξη / συνεργασία. πανουργήσασα:
Χρονική μετοχή συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος. ὅσια: Σύστοιχο αντικείμενο της μετοχής.
ἐπεὶ πλείων χρόνος [ἐστί]
Κύρια πρόταση
ἐστί: Εννοούμενο ρήμα. χρόνος:
Υποκείμενο. πλείων: Κατηγορούμενο του υποκειμένου μέσω του συνδετικού ρήματος.
ὃν δεῖ μ᾽ ἀρέσκειν τοῖς κάτω τῶν ἐνθάδε.
Δευτερεύουσα αναφορική πρόταση ως
επιθετικός προσδιορισμός στη λέξη χρόνος της κύριας.
δεῖ: Ρήμα. ἀρέσκειν: Τελικό απαρέμφατο ως
υποκείμενο του απρόσωπου ρήματος. με: Υποκείμενο του απαρεμφάτου (αναγκαστική
ετεροπροσωπία). τοῖς
κάτω: Αντικείμενο του απαρεμφάτου. τῶν ἐνθάδε: Γενική συγκριτική. ὃν: Αιτιατική του χρόνου.
ἐκεῖ γὰρ αἰεὶ κείσομαι·
Κύρια πρόταση
κείσομαι: Ρήμα. ἐγώ: Εννοείται ως υποκείμενο. ἐκεῖ: Επιρρηματικός προσδιορισμός του
τόπου. αἰεὶ: Επιρρηματικός προσδιορισμός του
χρόνου.
σοὶ δ᾽ εἰ δοκεῖ [ἀτιμάσαι]
Δευτερεύουσα υποθετική πρόταση. Δημιουργεί
υποθετικό λόγο του πραγματικού. Υπόθεση: εἰ + Οριστική (δοκεῖ). Απόδοση: Προστακτική (ἀτιμάσασα ἔχε).
δοκεῖ: Ρήμα. ἀτιμάσαι: Εννοούμενο τελικό απαρέμφατο
ως υποκείμενο του απρόσωπου ρήματος, με υποκείμενο το εννοούμενο σε
(ετεροπροσωπία). σοί: Δοτική προσωπική.
τὰ τῶν θεῶν ἔντιμ᾽ ἀτιμάσασα ἔχε.
Κύρια πρόταση
ἀτιμάσασα ἔχε: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως υποκείμενο. τὰ ἔντιμα: Αντικείμενο ρήματος. τῶν θεῶν: Γενική υποκειμενική στο ἔντιμα. τὰ τῶν θεῶν: Επιθετικός προσδιορισμός στο ἔντιμα δυνάμει του άρθρου.
ΙΣ. Ἐγὼ μὲν οὐκ ἄτιμα ποιοῦμαι [τὰ τῶν θεῶν ἔντιμα]
Κύρια πρόταση
ποιοῦμαι: Ρήμα. Ἐγὼ: Υποκείμενο. τὰ ἔντιμα: Εννοούμενο αντικείμενο ρήματος. ἄτιμα: Κατηγορούμενο του αντικειμένου. τῶν θεῶν: Εννοούμενη γενική υποκειμενική στο
αντικείμενο.
τὸ δὲ βίᾳ πολιτῶν δρᾶν ἔφυν ἀμήχανος.
Κύρια πρόταση
ἔφυν: Ρήμα. ἐγώ: Εννοείται ως υποκείμενο του
ρήματος. ἀμήχανος:
Κατηγορούμενο του υποκειμένου. τὸ δρᾶν: Έναρθρο απαρέμφατο ως προσδιορισμός
της αναφοράς (του κατά τι) στο ἀμήχανος. βίᾳ: Δοτική του τρόπου στο ααπρέμφατο. πολιτῶν: Γενική αντικειμενική μέσω του βίᾳ.
ΑΝ. Σὺ μὲν τάδε ἂν προὔχοιο,
Κύρια πρόταση
ἂν προὔχοιο: Ρήμα. Σὺ: Υποκείμενο ρήματος. τάδε: Αντικείμενο
ρήματος.
ἐγὼ δὲ δὴ τάφον χώσουσ᾽ ἀδελφῷ φιλτάτῳ πορεύσομαι.
Κύρια πρόταση
πορεύσομαι: Ρήμα. ἐγώ: Υποκείμενο ρήματος. χώσουσα: Τελική
μετοχή, συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος. τάφον: Αντικείμενο μετοχής. ἀδελφῷ: Δοτική προσωπική χαριστική. φιλτάτῳ: Επιθετικός προσδιορισμός στο ἀδελφῷ.
ΙΣ. Οἴμοι ταλαίνης, ὡς ὑπερδέδοικά σου.
Κύρια πρόταση
ὑπερδέδοικά: Ρήμα. ἐγώ: Εννοείται ως υποκείμενο ρήματος.
σου: Αντικείμενο ρήματος. ταλαίνης: Γενική της αιτίας μέσω του επιφωνήματος οἴμοι. ὡς: Επιρρηματικός προσδιορισμός του
τρόπου.
ΑΝ. Μὴ ἐμοῦ προτάρβει·
Κύρια πρόταση
Μὴ προτάρβει: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως
υποκείμενο του ρήματος. ἐμοῦ: Αντικείμενο ρήματος.
τὸν σὸν ἐξόρθου πότμον.
Κύρια πρόταση
ἐξόρθου: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως
υποκείμενο του ρήματος. τὸν
πότμον: Αντικείμενο ρήματος. σὸν: Επιθετικός προσδιορισμός στο πότμον.
ΙΣ. Ἀλλ᾽ οὖν προμηνύσῃς γε τοῦτο μηδενὶ τοὔργον,
Κύρια πρόταση
προμηνύσῃς: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως υποκείμενο
του ρήματος. τοὔργον:
Άμεσο αντικείμενο ρήματος. μηδενὶ: Έμμεσο αντικείμενο ρήματος. τοῦτο: Επιθετικός προσδιορισμός στο τοὔργον.
κρυφῇ δὲ κεῦθε [τοὔργον],
Κύρια πρόταση
κεῦθε: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως υποκείμενο
του ρήματος. τοὔργον:
Αντικείμενο ρήματος. κρυφῇ:
Επιρρηματικός προσδιορισμός του τρόπου στο ρήμα.
σὺν δ᾽ αὕτως ἐγώ [κεύθω].
Κύρια πρόταση
κεύθω: Ρήμα. ἐγώ: Υποκείμενο. σὺν & αὕτως: Επιρρηματικοί προσδιορισμοί του
τρόπου.
ΑΝ. Οἴμοι, καταύδα·
Κύρια πρόταση
καταύδα: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως
υποκείμενο του ρήματος.
πολλὸν ἐχθίων ἔσῃ σιγῶσα,
Κύρια πρόταση
ἔσῃ: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως υποκείμενο του
ρήματος. ἐχθίων:
Κατηγορούμενο του υποκειμένου. πολλὸν: Επιρρηματικός προσδιορισμός του
ποσού στο ἐχθίων.
σιγῶσα: Υποθετική μετοχή συνημμένη στο
υποκείμενο του ρήματος. Σχηματίζει λανθάνοντα υποθετικό λόγο του προσδοκώμενου.
Υπόθεση: σιγῶσα =
ἐάν σιγᾷς (ἐάν + Υποτακτική). Απόδοση: ἔσῃ (Οριστική Μέλλοντα)
ἐὰν μὴ πᾶσι κηρύξῃς τάδε.
Δευτερεύουσα υποθετική πρόταση.
Σχηματίζει υποθετικό λόγο του προσδοκώμενου με την κύρια. Υπόθεση: ἐάν μὴ κηρύξῃς (ἐάν + Υποτακτική Αορίστου). Απόδοση:
(Οριστική Μέλλοντα).
μὴ κηρύξῃς: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως υποκείμενο
του ρήματος. τάδε: Άμεσο αντικείμενο ρήματος. πᾶσι: Έμμεσο αντικείμενο ρήματος.
ΙΣ. Θερμὴν ἐπὶ ψυχροῖσι καρδίαν ἔχεις.
Κύρια πρόταση
ἔχεις: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως υποκείμενο
του ρήματος. καρδίαν: Αντικείμενο του ρήματος. θερμήν: Επιθετικός προσδιορισμός
στο καρδίαν. ἐπὶ ψυχροῖσι: Εμπρόθετος προσδιορισμός της
αναφοράς.
ΑΝ. Ἀλλ᾽ οἶδ᾽ ἀρέσκουσα
Κύρια πρόταση
οἶδα: Ρήμα. ἐγώ: Εννοείται ως υποκείμενο ρήματος και
μετοχής. ἀρέσκουσα: Κατηγορηματική μετοχή μέσω
του ρήματος οἶδα,
ως κατηγορηματικός προσδιορισμός του υποκειμένου.
οἷς μάλισθ᾽ ἁδεῖν με χρή.
Δευτερεύουσα αναφορική πρόταση ως
αντικείμενο της μετοχής ἀρέσκουσα.
χρή: Ρήμα. ἁδεῖν: Τελικό απαρέμφατο ως υποκείμενο του
απρόσωπου ρήματος. με: Υποκείμενο του απαρεμφάτου (αναγκαστική ετεροπροσωπία). οἷς: Αντικείμενο του απαρεμφάτου.
μάλιστα: Επιρρηματικός προσδιορισμός του ποσού στο ἁδεῖν.
ΙΣ. Εἰ καὶ δυνήσῃ γ᾽·
Δευτερεύουσα υποθετική πρόταση.
Δημιουργεί ελλειπτικό υποθετικό λόγο του πραγματικού (με σημασία προσδοκώμενου)
με απόδοση την εννοούμενη κύρια πρόταση: ἀρέσεις. Υπόθεση: εἰ + Οριστική Μέλλοντα. Απόδοση: Οριστική
Μέλλοντα.
δυνήσῃ: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως υποκείμενο.
ἀλλ᾽ ἀμηχάνων ἐρᾷς.
Κύρια πρόταση
ἐρᾷς: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως υποκείμενο. ἀμηχάνων: Αντικείμενο ρήματος.
ΑΝ. Οὐκοῦν πεπαύσομαι.
Κύρια πρόταση
πεπαύσομαι: Ρήμα. ἐγώ: Εννοείται ως υποκείμενο.
ὅταν δὴ μὴ σθένω
Δευτερεύουσα χρονικοϋποθετική πρόταση.
Δημιουργεί λανθάνοντα υποθετικό λόγο του προσδοκώμενου με την κύρια που
προηγείται. Υπόθεση: ἄν + Υποτακτική. Απόδοση: Οριστική
συντελεσμένου Μέλλοντα.
μὴ σθένω: Ρήμα. ἐγώ: Εννοείται ως υποκείμενο.
ΙΣ. Ἀρχὴν δὲ θηρᾶν οὐ πρέπει τἀμήχανα.
Κύρια πρόταση
οὐ πρέπει: Ρήμα. θηρᾶν: Τελικό απαρέμφατο ως υποκείμενο
ρήματος. τινά: Εννοείται ως υποκείμενο του απαρεμφάτου (ετεροπροσωπία). τἀμήχανα: Αντικείμενο απαρεμφάτου. Ἀρχὴν: Αιτιατική του χρόνου.
ΑΝ. Εἰ ταῦτα λέξεις
Δευτερεύουσα υποθετική πρόταση.
Σχηματίζει σύνθετο υποθετικό λόγο του πραγματικού (με σημασία προσδοκώμενου) με
αποδόσεις τις Οριστικές μέλλοντα ἐχθαρῇ / προσκείσῃ). Υπόθεση: Εἰ ταῦτα λέξεις (εἱ + Οριστική Μέλλοντα) Απόδοση: ἐχθαρῇ / προσκείσῃ (Οριστική Μέλλοντα)
λέξεις: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως
υποκείμενο. ταῦτα:
Σύστοιχο αντικείμενο ρήματος.
[Κυρίως εσωτερικό αντικείμενο ή
σύστοιχο· φανερώνει το περιεχόμενο της ενέργειας του ρήματος. Είναι ομόρριζο με
το ρήμα ή προέρχεται από τη ρίζα άλλου συνώνυμου ρήματος και συνοδεύεται
συνήθως από επιθετικό προσδιορισμό. Πολλές φορές η σύστοιχη αιτιατική
παραλείπεται και τότε ως σύστοιχο αντικείμενο λειτουργεί ο επιθετικός
προσδιορισμός σε ουδέτερο γένος πληθυντικού, συνήθως, αριθμού.]
ἐχθαρῇ μὲν ἐξ ἐμοῦ
Κύρια πρόταση
ἐχθαρῇ: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως υποκείμενο. ἐξ ἐμοῦ: Εμπρόθετος προσδιορισμός του ποιητικού
αιτίου στο ρήμα.
ἐχθρὰ δὲ τῷ θανόντι προσκείσῃ δίκῃ
Κύρια πρόταση
προσκείσῃ: Ρήμα. σύ. Εννοείται ως υποκείμενο. ἐχθρὰ: Κατηγορούμενο του υποκειμένου. τῷ θανόντι: Επιθετική μετοχή ως δοτική
αντικειμενική μέσω του ἐχθρὰ. Ως υποκείμενο της μετοχής λειτουργεί
το άρθρο της. δίκῃ:
Δοτική του τρόπου στο ρήμα.
[Επίθετα που σημαίνουν φιλία ή έχθρα
συντάσσονται με δοτική αντικειμενική.]
Ἀλλ᾽ ἔα με καὶ τὴν ἐξ ἐμοῦ δυσβουλίαν παθεῖν τὸ δεινὸν τοῦτο·
Κύρια πρόταση
ἔα: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως υποκείμενο. με
καὶ δυσβουλίαν: Άμεσα αντικείμενα ρήματος.
παθεῖν: Έμμεσο αντικείμενο ρήματος, τελικό
απαρέμφατο. Ως υποκείμενο του απαρεμφάτου τίθεται το με (ετεροπροσωπία). τὸ δεινὸν: Σύστοιχο αντικείμενο απαρεμφάτου. τοῦτο: Επιθετικός προσδιορισμός στο δεινὸν. ἐξ ἐμοῦ: Εμπρόθετος προσδιορισμός της
προέλευσης στο ρήμα. τὴν
ἐξ ἐμοῦ: Επιθετικός προσδιορισμός στο δυσβουλίαν
δυνάμει του άρθρου.
πείσομαι γὰρ οὐ τοσοῦτον οὐδὲν
Κύρια πρόταση
πείσομαι: Ρήμα. ἐγώ: Εννοείται ως υποκείμενο. οὐδὲν: Σύστοιχο αντικείμενο του ρήματος. τοσοῦτον: Επιθετικός προσδιορισμός στο οὐδὲν.
ὥστε μὴ οὐ καλῶς θανεῖν.
Δευτερεύουσα απαρεμφατική
συμπερασματική πρόταση. Εκφέρεται με απαρέμφατο διότι το αποτέλεσμα δηλώνεται
ως κάτι το ενδεχόμενο και δυνατό.
μὴ οὐ θανεῖν: Απαρέμφατο σε θέση ρήματος. ἐγώ: Εννοείται ως υποκείμενο. καλῶς: Επιρρηματικός προσδιορισμός του
τρόπου.
ΙΣ. Ἀλλά στεῖχε·
Κύρια πρόταση
στεῖχε: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως υποκείμενο.
εἰ δοκεῖ σοι
Δευτερεύουσα υποθετική πρόταση.
Σχηματίζει με την κύρια (στεῖχε) υποθετικό λόγο που δηλώνει το πραγματικό (1ο
είδος: εἰ + Οριστική – Απόδοση: Προστακτική)
δοκεῖ: Ρήμα. στείχειν: Εννοούμενο τελικό
απαρέμφατο ως υποκείμενο του ρήματος. σοι: Δοτική προσωπική στο απρόσωπο ρήμα.
σε. Εννοούμενο υποκείμενο του τελικού απαρεμφάτου σε αιτιατική.
[Δοτική προσωπική: Η δοτική προσωπική, όπως δηλώνει και το όνομά
της, φανερώνει το πρόσωπο το οποίο αφορά το περιεχόμενο της πρότασης. Η δοτική
προσωπική, επομένως, προσδιορίζει το σύνολο του περιεχομένου της πρότασης και
όχι έναν συγκεκριμένο όρο της. Είναι συχνή η εμφάνισή της σε προτάσεις με
απρόσωπα ρήματα ή απρόσωπες εκφράσεις, όπου συσχετίζει το γενικό περιεχόμενο τη
πρότασης με ένα συγκεκριμένο πρόσωπο.]
τοῦτο δ᾽ ἴσθι
Κύρια πρόταση
ἴσθι: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως υποκείμενο.
τοῦτο: Αντικείμενο ρήματος.
ὅτι ἄνους μὲν ἔρχῃ, τοῖς φίλοις δ᾽ ὀρθῶς φίλη
Δευτερεύουσα ειδική πρόταση ως
επεξήγηση στο τοῦτο
της κύριας.
ἔρχῃ: Ρήμα. σύ: Εννοείται ως υποκείμενο. ἄνους, φίλη: Επιρρηματικά κατηγορούμενα
του τρόπου στο σύ μέσω του ρήματος κίνησης. τοῖς φίλοις: Δοτική αντικειμενική στο
φίλη. ὀρθῶς: Επιρρηματικός προσδιορισμός του
τρόπου στο φίλη.
[Επιρρηματικό κατηγορούμενο: Όταν
το κατηγορούμενο έχει επιρρηματική σημασία και συνδέεται με το υποκείμενο με
ένα ρήμα το οποίο συνήθως σημαίνει κίνηση ή σκόπιμη ενέργεια, ονομάζεται
επιρρηματικό κατηγορούμενο και δηλώνει τις επιρρηματικές σχέσεις του τρόπου,
του χρόνου, του τόπου, του σκοπού και της τάξης / σειράς.]
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου