Ν. Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: Η έννοια και η
προστασία του ευ αγωνίζεσθαι Κείμενο 1: Η έννοια και η προστασία του
ευ αγωνίζεσθαι Η προσπάθεια για προώθηση της συμμετοχής στον αθλητισμό ξεκίνησε το 1992
με το Ευρωπαϊκό Καταστατικό και συμπληρώθηκε με τον Κώδικα Αθλητικών Ηθών, ο
οποίος αναθεωρήθηκε το 2001 και βασίστηκε στις αρχές της ελληνικής φιλοσοφίας
και στους αρχαίους Έλληνες φιλόσοφους. Η μεγάλη προσοχή που λαμβάνουν οι
επαγγελματίες αθλητές και τα συχνά μεγάλα χρηματικά ποσά που διατίθενται για
τον αθλητισμό ανέδειξαν την ανάγκη για την καταγραφή των βασικών αθλητικών
αξιών, τις οποίες τα κράτη όφειλαν να ενισχύσουν με τις ενέργειές τους. Για το
λόγο αυτό, ο Κώδικας Αθλητικών Ηθών θέτει τις αρχές και τις οδηγίες για τις
κυβερνήσεις, τους αθλητικούς οργανισμούς και τα άτομα, προκειμένου να
διαμορφωθεί μια ισορροπημένη αθλητική πολιτική και πρακτική. Ο Κώδικας
βασίζεται σε δύο βασικές έννοιες: της αμεροληψίας και της αθλητικής αρίστευσης.
Η έννοια της αμεροληψίας εκφράζεται τόσο θεσμικά, ως απουσία διακρίσεων και
ενιαία εφαρμογή των κανονισμών, όσο και προσωπικά, ως η προσωπική υποχρέωση του
καθενός να συμβαδίζει με τους κανόνες και με το ευ αγωνίζεσθαι. Παρομοίως, η
έννοια της αθλητικής αριστείας εκφράζεται ως η αποκομιδή αποτελεσμάτων και
καλών αποδόσεων, ως αποτέλεσμα της ανθρώπινης βελτίωσης και ανάπτυξης. Πολύ περισσότερο,
αυτό είναι ακόμα πιο απαιτητέο στις νέες ηλικίες, όπου η αθλητική αρίστευση ισοδυναμεί
με την υγιή εξέλιξη ενός φυσικού ταλέντου. Η έννοια του ευ αγωνίζεσθαι είναι ίσως η πρώτη αναγνωρισμένη αξία του
αθλητισμού. Η αξία της έννοιας αυτή δεν είναι μόνο ηθική. Λειτουργικά βοήθησε
στην διάδοση του αθλητισμού και στην διάκριση του ευγενούς αθλητισμού από
αθέμιτες πρακτικές, προωθώντας τον αθλητισμό όχι μόνο στις κοινωνικές ελίτ αλλά
και σε κάθε μονάδα της κοινωνίας. Η σύγχρονη αντίληψη του ευ αγωνίζεσθαι, όπως
εκφράζεται από τον Κώδικα Αθλητικών Ηθών του Συμβουλίου της Ευρώπης
περιλαμβάνει έναν συνδυασμό από υψηλά επίπεδα ηθικής, ευγενούς άμιλλας,
ευσυνειδησίας, αξιοκρατίας και φυσικής δικαιοσύνης. Βασιζόμενο πρωταρχικά στις
αρχές του Ολυμπισμού, το δόγμα του ευ αγωνίζεσθαι, εφαρμόζεται τόσο μεταξύ των
αθλούμενων, όσο και μεταξύ των διαφόρων αθλητικών νομικών προσώπων, ομάδων και
Ομοσπονδιών. Δημιουργώντας μια προσδοκία ισότητας, δικαιοσύνης και δίκαιης αξιοκρατικής
νίκης, η μη τήρηση του ευ αγωνίζεσθαι μπορεί να οδηγήσει σε πειθαρχικές
κυρώσεις. Παρά τη γενική διατύπωσή του σχετικά με το ευ αγωνίζεσθαι, ο Κώδικας
Αθλητικών Ηθών φαίνεται να παρουσιάζει το ευ αγωνίζεσθαι όχι μόνο ως μια
υποχρέωση των κυβερνήσεων και των αθλητικών οργάνων αλλά και του κάθε ατόμου
μεμονωμένα. Πολύ περισσότερο, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην μεταλαμπάδευση της
αξίας αυτής στη νέα γενιά, τόσο με ενέργειες κυβερνητικές και θεσμικές, όσο
όμως και μέσα από την συμπεριφορά του καθενός, είτε αυτός είναι επαγγελματίας
αθλητής, είτε γονέας είτε απλά ένα μέλος της κοινωνίας. Αυτό που κάνει
ιδιαίτερη εντύπωση, όμως, είναι ότι το ευ αγωνίζεσθαι δεν θεωρείται μόνο ότι
καλύπτει τις ηθικές πτυχές του αθλητισμού. Αντιθέτως, αυτό τυγχάνει εφαρμογής
και σε ό,τι σχετίζεται με τις επαγγελματικές και εμπορικές συναλλαγές που λαμβάνουν
χώρα στα πλαίσια της αθλητικής δραστηριότητας. Σπανίδου Σοφία, 2021. «ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
και ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ: Οι Συνθήκες του Συμβουλίου της Ευρώπης για τον
Αθλητισμό», Διπλωματική εργασία. Κείμενο 2: Χουλιγκανισμός Ανά τα χρόνια έχουν διατυπωθεί ποικίλες
θεωρίες που προσπαθούν να προσεγγίσουν τις ρίζες του χουλιγκανισμού. Οι θεωρίες
αυτές είναι άλλοτε απότοκα της κοινωνιολογικής επιστήμης, άλλοτε της επιστήμης
της ψυχολογίας, ή ακόμη και άλλων κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών. Αναφορικά με την πρώτη κατηγορία, είναι εμφανές πως η βία στα γήπεδα
μελετάται από την σκοπιά της επιστήμης της ψυχολογίας, η οποία επικεντρώνεται
στον ψυχισμό των μεμονωμένων ατόμων που δρουν βίαια. Η γνωστότερη θεωρία της εν
λόγω κατηγορίας είναι η θεωρία των ενστίκτων. Από επιστημονικές έρευνες που
έχουν πραγματοποιηθεί προς μελέτη του χουλιγκανισμού, έχει εξαχθεί το
συμπέρασμα πως το φαινόμενο εξηγείται από τον ψυχισμό των επιμέρους ατόμων και
την ενστικτώδη τάση τους να εκδηλώνουν βίαιη συμπεριφορά. Η θεωρία του
ενστίκτου αντιμετωπίζει τη βία ως προδιάθεση του ατόμου, δηλαδή ως μία
κατάσταση που υπάρχει εκ κατασκευής στον ψυχικό κόσμο κάθε φυσικού προσώπου,
και η οποία αναλόγως με τις συνθήκες βρίσκει αφορμές να εκτονωθεί. Πρόκειται
για μία αρκετά ενδιαφέρουσα, πλην όμως γενικευμένη, προσέγγιση που γεννά πολλά
ερωτήματα αναφορικά με τα πρόσωπα και τον ψυχισμό τους και δεν μπορεί να ιδωθεί
αυτοτελώς προκειμένου να εξηγηθεί το φαινόμενο του χουλιγκανισμού. Η θεωρία του
ενστίκτου παρέχει χρήσιμες πληροφορίες, όμως η αναγωγή της βίαιης συμπεριφοράς
στο πλαίσιο του ενστίκτου γενικώς κι ανεξαιρέτως σε κάθε έμβιο οργανισμό δεν
αποτελεί ασφαλή οδό για την προσέγγιση του φαινομένου. Άλλη κατηγορία θεωρητικής προσέγγισης του χουλιγκανισμού περιλαμβάνει
τις θεωρίες με κοινωνιολογικό χαρακτήρα. Η βαρύτητα εδώ δίδεται στην κοινωνία
και όχι τόσο στο άτομο.Οι κοινωνικοί παράγοντες που συνθέτουν
μία βίαιη συμπεριφορά είναι πολλοί και διαφορετικοί μεταξύ τους. Η συστημική
προσέγγιση του χουλιγκανισμού δίδει ποικίλες πληροφορίες και απαντήσεις για το
φαινόμενο. Οι παράγοντες που λαμβάνει υπ’ όψιν η εν λόγω προσέγγιση εκτείνονται
από τη δομή της κοινωνίας γενικά, μέχρι την ανάγκη του ατόμου να νιώθει μέρος
μίας ομάδας ειδικά. Ο σύγχρονος χουλιγκανισμός προέρχεται από τα κοινωνικά
στρώματα που συγκροτούν την εργατική τάξη, και είναι απόρροια του «κατατμημένου
κοινωνικού δεσμού». Ο κατατμημένος κοινωνικός δεσμός έχει να κάνει με τη
συσπείρωση σε ομάδες ορισμένων ανθρώπων, συνήθως εκείνων που ζουν στο όριο της
φτώχειας, ενάντια στην πίεση που τους ασκούν έτερες ομάδες που αυτοκαθορίζονται
ως υψηλότερες. Έτσι, ο χουλιγκανισμός δεν είναι παρά άλλο ένα αποτέλεσμα
ευρύτερων κοινωνικών προβλημάτων, όπως είναι ο ρατσισμός, ο σεξισμός, η
ετεροφοβία, η μισαλλοδοξία, καθώς και άλλα φαινόμενα που μαστίζουν τη σύγχρονη
κοινωνία και παρεμποδίζουν την ομαλή κοινωνική συμβίωση. Βασιλεία Παπαστεφανάκη, 2022. «Αθλητισμός:
Δίκαιο, Ιατρική και Ηθικά Διλήμματα», Μεταπτυχιακή διπλωματική διατριβή. ΘΕΜΑ Α Να
αποδώσετε συνοπτικά την αξία και το επιδιωκόμενο εύρος του ευ αγωνίζεσθαι
(παράγραφοι 2-3), σύμφωνα με τη συγγραφέα του Κειμένου 1 (70-80 λέξεις). Μονάδες 20 Το ευ αγωνίζεσθαι, κατά τη γράφουσα,
πέρα από ηθική αξία αποτέλεσε μέσο διάδοσης του αθλητισμού, καθώς διαχώρισε τον
ευγενή ανταγωνισμό από τον αθέμιτο. Σήμερα η έννοια αυτή εμπεριέχει στοιχεία
αξιοκρατίας και ευσυνειδησίας, και διέπει τη δράση αθλητών, ομάδων και Ομοσπονδιών.
Έτι περαιτέρω, το ευ αγωνίζεσθαι συνιστά υποχρέωση τόσο των κυβερνήσεων, όσο
και κάθε μεμονωμένου πολίτη, με την αξίωση να μεταδοθεί και στις νεότερες
γενιές. Εφαρμόζεται, μάλιστα, σε ποικίλες πτυχές του αθλητισμού, όπως στην
επαγγελματική και την εμπορική του όψη. [Λέξεις: 79] ΘΕΜΑ Β Β1.
Με βάση τα Κείμενα 1 και 2 να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω
περιόδους λόγου ως σωστές ή λανθασμένες, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο
γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε περίοδο, τη λέξη Σωστό ή Λάθος
(δεν χρειάζεται να αναφέρετε συγκεκριμένο χωρίο κειμένου). α.
Ο Κώδικας Αθλητικών Ηθών καθοδηγεί τη δράση αθλητικών οργανισμών, κρατών και
ατόμων. (Κείμενο 1) β.
Η αθλητική αριστεία σηματοδοτεί τη με κάθε μέσο επίτευξη καλών επιδόσεων. (Κείμενο
1) γ. Η τήρηση των αρχών του ευ αγωνίζεσθαι διασφαλίζει τη δίκαιη αξιοκρατική νίκη των αθλητών. (Κείμενο
1) δ.
Η ενστικτώδης τάση μεμονωμένων ατόμων να εκδηλώνουν βίαιη συμπεριφορά έχει
επιβεβαιωθεί με επιστημονικό τρόπο. (Κείμενο 2) ε.
Με βάση τις θεωρίες κοινωνιολογικού χαρακτήρα ο χουλιγκανισμός συνιστά
αντίδραση κοινωνικά ανένταχτων ατόμων. (Κείμενο 2) Μονάδες 10 α. Σωστό, β. Λάθος, γ. Σωστό, δ. Σωστό, ε. Λάθος Β2.α.
Στο πλαίσιο της 2ης παραγράφου (Κείμενο 2) η γράφουσα αναφέρεται στα
στοιχεία που συνθέτουν τη θεωρία του ενστίκτου -θέση- και ακολούθως αμφισβητεί
την αποτελεσματικότητά της -άρση-. Να
εξηγήσετε πώς τεκμηριώνεται η άρση της σχετικής θεωρίας. (μονάδες 5) Η συγγραφέας, αν και θεωρεί
ενδιαφέρουσα τη θεωρία του ενστίκτου, την καταφυγή, δηλαδή, στη βία ως φυσική
προδιάθεση του ατόμου, την αξιολογεί ως
γενικευμένη και, άρα, ως ανεπαρκή
για να εξηγήσει αυτοτελώς -χωρίς τη λήψη άλλων παραγόντων υπόψη- το
φαινόμενο του χουλιγκανισμού. Όπως εμφατικά επισημαίνει η γράφουσα, το να
εκληφθεί η βίαιη συμπεριφορά όλων ανεξαιρέτως των ατόμων ως φανέρωμα ενός
ενστίκτου δεν συνιστά ασφαλή οδό για την προσέγγιση και εξήγηση του
συγκεκριμένου φαινομένου. β.
Πώς οργανώνει η συγγραφέας του Κειμένου 2 το επιχείρημά της, το οποίο
έχει ως βασικό ισχυρισμό τη διαπίστωση πως «Ο σύγχρονος χουλιγκανισμός
προέρχεται από τα κοινωνικά στρώματα που συγκροτούν την εργατική τάξη». (3η
§) (μονάδες 5) Μονάδες 10 Η συγγραφέας βασίζει την οργάνωση του
επιχειρήματός της σχετικά με την προέλευση του σύγχρονου χουλιγκανισμού από τα
στρώματα που συγκροτούν την εργατική τάξη, στο σχήμα αιτίου αποτελέσματος.
Παρουσιάζει, ειδικότερα, την εμφάνιση του φαινομένου ως αποτέλεσμα
(«απόρροια») του κατατμημένου κοινωνικού δεσμού, καθώς, όπως διευκρινίζει,
ορισμένα από τα άτομα που ζουν στο όριο της φτώχειας συσπειρώνονται σε ομάδες
για να εναντιωθούν στην πίεση που τους ασκείται από τις «υψηλότερες» κοινωνικές
ομάδες. Καταλήγει, έτσι, στο συμπέρασμα πως ο χουλιγκανισμός, όπως και
άλλες σύγχρονες παθογένειες, είναι αποτέλεσμα ευρύτερων κοινωνικών
προβλημάτων. Β3.
Πρόθεση της συγγραφέως του Κειμένου 1 στη 2η παράγραφο είναι να
πείσει τον αναγνώστη σχετικά με την αξία του ευ αγωνίζεσθαι. Να αναφέρετε τρεις (3) διαφορετικές
επιλογές (γλωσσικές, εκφραστικά μέσα, μέσα πειθούς) με τις οποίες επιτυγχάνει
το στόχο της, παραθέτοντας τα αντίστοιχα χωρία (μονάδες 6) και να εξηγήσετε τη λειτουργία καθεμιάς από
αυτές στο κείμενο. (μονάδες 9). Μονάδες 15 Η συγγραφέας προκειμένου να πείσει τον
αναγνώστη σχετικά την αξία του ευ αγωνίζεσθαι, την «πρώτη αναγνωρισμένη αξία
του αθλητισμού», όπως εμφατικά τη χαρακτηρίζει, αξιοποιεί την επίκληση στην αυθεντία αναφερόμενη
αφενός στον «Κώδικα Αθλητικών Ηθών» του Συμβουλίου της Ευρώπης, που
επισημοποιεί τη σύγχρονη εκδοχή του και αφετέρου στις «αρχές του Ολυμπισμού»,
απ’ όπου αντλήθηκε αρχικώς η έννοια αυτή. Με τον τρόπο αυτό συνδέει το δόγμα
του ευ αγωνίζεσθαι τόσο με τους από κάθε άποψη σημαντικότερους αγώνες της αρχαιότητας
όσο και με έναν σύγχρονο σημαντικό διεθνή οργανισμό, ώστε να διαφανεί η
διαχρονική και διεθνική αξία της έννοιας αυτής. Παραλλήλως αξιοποιεί ασύνδετο σχήμα προκειμένου να
παρουσιάσει τον συνδυασμό θετικών ποιοτήτων που συναποτελούν τη συγκεκριμένη
έννοια («υψηλά επίπεδα ηθικής, ευγενούς άμιλλας, ευσυνειδησίας, αξιοκρατίας»).
Με την καταγραφή αυτή φανερώνει κατά τρόπο συνοπτικό και νοηματικά πυκνό τον
αμιγώς θετικό χαρακτήρα του ευ αγωνίζεσθαι. Η συγγραφέας αξιοποιεί, επίσης, επίκληση στη λογική με την παράθεση
ενός επιχειρήματος, το οποίο αναδεικνύει την ευεργετική επενέργεια του ευ
αγωνίζεσθαι στη διάδοση του αθλητισμού. Ειδικότερα, η συγγραφέας επισημαίνει
πως χάρη στις αρχές του ευ αγωνίζεσθαι επιτεύχθηκε η διάκριση του ευγενούς
αθλητισμού από τις αθέμιτες πρακτικές, με αποτέλεσμα να διαδοθεί ευρύτερα ο
αθλητισμός στο σύνολο των μελών της κοινωνίας. Συμπληρωματικά, αξίζει να σημειωθεί πως
σε γλωσσικό επίπεδο η συγγραφέας αξιοποιεί την οριστική έγκλιση προκειμένου να παρουσιάσει τις αρετές της
εξεταζόμενης έννοιας ως επιβεβαιωμένη και ισχύουσα πραγματικότητα, όπως και το γ΄ πρόσωπο, ώστε να αποδώσει τα
στοιχεία αυτά με τρόπο αντικειμενικό. ΘΕΜΑ
Δ Σε
ένα άρθρο που θα δημοσιευτεί στην ιστοσελίδα του σχολείου σας να παρουσιάσετε: α) τις
θετικές επιδράσεις των αρχών του ευ αγωνίζεσθαι στον αθλητισμό, και β) αρνητικά
φαινόμενα που εμφανίζονται στον χώρο του αθλητισμού. (350-400 λέξεις) Μονάδες 30 α) - Οι αρχές του ευ αγωνίζεσθαι διαφυλάττουν
-στα ατομικά και στα ομαδικά αθλήματα- τον χαρακτήρα της ευγενούς άμιλλας, ώστε
οι αθλητές αφενός να αισθάνονται πως θα υπάρξει δίκαιη αναγνώριση της αξίας τους
και αφετέρου να είναι οι ίδιοι σε θέση να σεβαστούν και να αποδεχτούν την
υπεροχή του συναθλητή τους που θα αναδειχτεί νικητής. - Διασφαλίζεται, δηλαδή, μια καθαρή
αναμέτρηση, χωρίς υπόνοιες ή ανησυχία αξιοποίησης δόλιων μέσων. Οι αθλητές κατανοούν
πως αν επιθυμούν να διατηρηθεί η αγνότητα της αναμέτρησης οφείλουν να βασιστούν
αποκλειστικά στις δικές τους δυνάμεις και να έχουν εμπιστοσύνη πως με ανάλογο
τρόπο θα λειτουργήσουν και οι υπόλοιποι συμμετέχοντες. - Το στοιχείο της ευγενούς άμιλλας έχει,
μάλιστα, ιδιαίτερη σημασία, καθώς απαλλάσσει τις αθλητικές αναμετρήσεις από
αρνητικά γνωρίσματα, όπως είναι ο φανατισμός και οι εντάσεις. Οι αθλητές καλούνται
να αγωνιστούν βασιζόμενοι στις επιδόσεις που κατέκτησαν με συνεχή προσπάθεια και
αφοσίωση κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας τους, έχοντας επίγνωση πως ανάλογη
προσπάθεια, κόπο και αφοσίωση επέδειξαν κι όλοι οι άλλοι αθλητές. - Η καθαρότητα της αναμέτρησης, χάρη στις
αρχές του ευ αγωνίζεσθαι, διεύρυνε την ισότιμη συμμετοχή όλων των μελών της κοινωνίας,
εφόσον διασφάλισε πως οι έχοντες περισσότερα οικονομικά μέσα δεν μπορούν να
αλλοιώσουν το αποτέλεσμα ή να αποκτήσουν κάποιο αθέμιτο πλεονέκτημα. - Οι αρχές του ευ αγωνίζεσθαι δεν
περιορίζονται, βέβαια, μόνο στους αθλητές, καθώς η διασφάλιση μιας αξιοκρατικής
και σε πνεύμα απόλυτου αλληλοσεβασμού αναμέτρησης απαιτεί την προσήλωση στις σχετικές
αρχές όλων των εμπλεκομένων. Υπ’ αυτή την έννοια το ευ αγωνίζεσθαι έχει θετική
επενέργεια σε κάθε πολίτη, κρατικό φορέα, Ομοσπονδία και ομάδα μέσω της αξίωσης
για τη διασφάλιση ηθικότητας και αλληλοσεβασμού σε κάθε πτυχή των αθλητικών
οργανώσεων. β) - Το γεγονός πως αρκετές αθλητικές
διοργανώσεις και αναμετρήσεις είναι συνδεδεμένες με την εξασφάλιση σημαντικών
οικονομικών κερδών έχει αρνητικές επιπτώσεις, όταν φορείς και αθλητές δελεάζονται
και καταφεύγουν στη χρήση αθέμιτων μέσων. Στην περίπτωση, για παράδειγμα, των
ατομικών αγωνισμάτων μια συνήθης επιλογή είναι η αξιοποίηση αναβολικών ουσιών
προκειμένου να ενισχυθεί η απόδοση των αθλητών. Πρόκειται, βέβαια, για μια
επιλογή ιδιαιτέρως επιζήμια, διότι υπονομεύει την αξιοκρατική διάσταση των αγώνων
και αποθαρρύνει τους αθλητές εκείνους που επιθυμούν μια καθαρή και δίκαιη αναμέτρηση.
Θέτει, συνάμα, υπό αμφισβήτηση εν γένει τις αξιόλογες επιδόσεις των αθλητών, εφόσον
υπάρχει πάντοτε η υπόνοια πως ίσως οι επιδόσεις αυτές έχουν επιτευχθεί με δόλιο
τρόπο. - Ένα εξαιρετικά αρνητικό φαινόμενο που
έχει συνδεθεί με τον αθλητισμό είναι αυτό του χουλιγκανισμού και της βίας μεταξύ
οπαδών. Πρόκειται για ένα φανέρωμα φανατισμού συνδεδεμένο με ομαδικά αθλήματα, όπως
είναι το ποδόσφαιρο. Ο παράγοντας του φανατισμού, ωστόσο, είναι περισσότερο η
αφορμή για τις βίαιες αυτές εκδηλώσεις, εφόσον τα αίτια του φαινομένου είναι
πολύ βαθύτερα και εμπλέκουν το σύνολο της κοινωνίας. Οικονομικές δυσκολίες, έλλειψη
επαγγελματικών προοπτικών, απώλεια ηθικών αξιών, καθρέφτισμα της κομματικής πόλωσης,
ξέσπασμα εντάσεων προσωπικής υφής, αλλά και πλήθος άλλων παραγόντων και ευρύτερων
κοινωνικών παθογενειών αμαυρώνουν τον αθλητισμό, εφόσον οι νεαροί -κυρίως-
οπαδοί επιλέγουν να εκτονώσουν την εσωτερική τους απόγνωση στο πλαίσιο αθλητικών
διοργανώσεων. Κείμενο
3: Μια νύχτα με τον Σπύρο Λούη Το
κείμενο είναι απόσπασμα από το διήγημα της Έλενας Χουζούρη «Μια νύχτα με τον
Σπύρο Λούη», στο βιβλίο «Κότινοι και στέφανοι, έντεκα διηγήματα για τους
Ολυμπιακούς Αγώνες», εκδ. Λιβάνη, Αθήνα: 2004. Γύρισε ψόφια από την προπόνηση, αλλά ευχαριστημένη. Κάθε μέρα και οι
επιδόσεις της ανέβαιναν. Κάθε μέρα και ο τελικός στόχος λες και της έκλεινε το
μάτι: «Σου ‘ρχομαι, χρυσό μου, σου ‘ρχομαι», μουρμούριζε πριν τεντώσει το σώμα
της και το αφήσει να τιναχτεί μπροστά. Τα μετάλλια και τα κύπελλα που είχε
κερδίσει μέχρι σήμερα δεν της έφταναν. Ήθελε εκείνο το άλλο, το χρυσό. Ν’
ανέβει στο βάθρο, ψηλότερα απ’ όλες, και να το φορέσει. «Θα τα καταφέρω. Θα το
πάρω. Πού θα μου πάει;», έλεγε και ξανάλεγε με τέτοια ένταση που ένιωθε να
πονάει πίσω ο αυχένας της. Ο προπονητής της το ‘χε πάρει είδηση. «Χαλάρωσε»,
της είπε προχθές. «Δε χρειάζεται τόσο άγχος. Σε χαλάει. Το ‘χεις σίγουρο το χρυσό.
Αλλά, αν είσαι έτσι στην τσίτα, τα βραχυκυκλώνεις τα πράγματα. Κουλ και αυτοπεποίθηση.
Έλα μπράβο». Είχε δίκιο. Δεν έμενε πολύς καιρός μέχρι τον Αύγουστο κι έπρεπε να
συγκεντρώσει όλες τις δυνάμεις της μέχρι το ακέραιο. Τα άγχη και τα τέτοια είναι
σπατάλη. Σήμερα όμως τα πήγε τέλεια. Ενθουσίασε τους πάντες. Ο προπονητής τρελαμένος…
«Είσαι και η πρώτη, κούκλα μου», σχεδόν ούρλιαζε. «Θα μας μείνει αυτός έτσι
όπως κάνει», σκέφτηκε. Τον αντιμετώπισε σαν παιδί κι ας ήταν γέρος για τα
γούστα της. «Χαλάρωσε», του είπε με τη σειρά της, σχεδόν στοργικά αλλά σίγουρα
αφ’ υψηλού. Αυτό το αφ’ υψηλού το ‘νιωθε έντονα σήμερα. Υπέροχο συναίσθημα. Πετάς κι
οι άλλοι σε κοιτάνε σαν το όγδοο θαύμα. Έτσι ακριβώς ήθελε να πετάξει μέσα στο
στάδιο τον Αύγουστο. Όχι απλώς να τρέξει. ΝΑ ΠΕΤΑΞΕΙ. Τελεία και παύλα. Όπως
πέταξε κι εκείνος ο χωριάταρος ο φουστανελάς και τους κούφανε όλους. Κι έγινε
θρύλος, ανέκδοτο, παροιμία, ό,τι θες τέλος πάντων, ποτέ δεν τα πήγαινε καλά με
τη γραμματική. Ο Σπύρος Λούης. Τι κόλλημα έχει τέλος πάντων μ’ αυτόν; Πώς να μην είχε. Σχεδόν απ’ τα μπουσουλίσματα άκουγε γι’ αυτόν στο
σπίτι. Ούτε της οικογένειας να ‘ταν. Όταν μεγάλωσε
κάπως, ρώτησε κι έμαθε. Εντυπωσιάστηκε. Άσε που ζήλεψε κιόλας. Τον σκεφτόταν να
μπαίνει στο Στάδιο και να το σηκώνει όλο στο πόδι κι ανατρίχιαζε. ΘΕΜΑ
Γ Στο
Κείμενο 3 αποκαλύπτεται μια ανθρώπινη κατάσταση. Να
την παρουσιάσετε και να την ερμηνεύσετε με βάση τρεις κειμενικούς δείκτες. Παράλληλα, να εκφράσετε τα συναισθήματα και
τις σκέψεις που σας προκάλεσε η ανάγνωση του κειμένου. Η έκταση του ερμηνευτικού σας σχολίου να είναι 150-200 λέξεις. Μονάδες 15 Η ανθρώπινη κατάσταση, η οποία παρουσιάζεται μέσα από την περίπτωση μίας
αθλήτριας, σχετίζεται με την αγωνία και τις προσδοκίες που συνοδεύουν τον
πρωταθλητισμό. Η ηρωίδα του κειμένου επιθυμεί και επιδιώκει να κερδίσει ένα
χρυσό μετάλλιο, όπως αυτό τονίζεται με την αξιοποίηση προσωποποίησης: «ο
τελικός στόχος λες και της έκλεινε το μάτι» και την παράθεση σε ευθύ λόγο των
όσων η αθλήτρια σιγομουρμουρίζει για να ενθαρρύνει τον εαυτό της: «Σου ‘ρχομαι,
χρυσό μου, σου ‘ρχομαι». Ο πρωταθλητισμός, ωστόσο, συνιστά μια ιδιαίτερα
κοπιώδη και αγχώδη ενασχόληση, καθώς θέτει σε δοκιμασία το άτομο όχι μόνο
σωματικά, αλλά και ψυχικά, όπως αυτό αναδεικνύεται από τη μεταφορική χρήση του
λόγου από τον προπονητή της αθλήτριας: «αν είσαι έτσι στην τσίτα, τα
βραχυκυκλώνεις τα πράγματα». Ο στόχος, μάλιστα, της αθλήτριας είναι ο ανώτερος
δυνατός, εφόσον, όπως διαφαίνεται από την ιστορική αναδρομή στο κατόρθωμα του
Σπύρου Λούη, εκείνο που επιδιώκει είναι ένα χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς
Αγώνες. Η επιθυμία για την επίτευξη της ανώτερης
αθλητικής διάκρισης αποτελεί ένα εξαίρετο και θεμιτό κίνητρο για την πλήρη
αφοσίωση του αθλητή στην προετοιμασία του. Εμπεριέχει, ωστόσο, έντονα και την
επιθυμία της ατομικής προβολής και αποθέωσης, ενώ θα ήταν προτιμότερο να
αποσκοπεί πρωτίστως στη διασφάλιση μιας διάκρισης για να τιμηθεί η πατρίδα του
αθλητή, όπως συνέβαινε παλαιότερα στους Ολυμπιακούς Αγώνες.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου