Ξενοφώντος «Ελληνικά» Βιβλίο 2. Κεφάλαιο 1. §16-32 (κείμενο - μετάφραση - ασκήσεις σχολικού)

Κωνσταντίνος Μάντης | Best Blogger Tips
Rob Woodcox 

Ξενοφώντος «Ελληνικά» Βιβλίο 2. Κεφάλαιο 1. §16-32 (κείμενο, μετάφραση, ασκήσεις σχολικού)

[16] O δ’ θηναοι κ τς Σάμου ρμώμενοι τν βασιλέως κακς ποίουν, κα π τν Χίον κα τν φεσον πέπλεον, κα παρεσκευάζοντο πρς ναυμαχίαν, κα στρατηγος πρς τος πάρχουσι προσείλοντο Μένανδρον, Τυδέα, Κηφισόδοτον.
Μετάφραση: Οι Αθηναίοι έχοντας ως ορμητήριο την Σάμο λεηλατούσαν τη γη του βασιλέα και έπλεαν εναντίον της Χίου και της Εφέσου και προετοιμάζονταν για να ναυμαχήσουν∙ και εξέλεξαν στρατηγούς, επιπλέον αυτών που ήδη είχαν, τον Μένανδρο, τον Τυδέα και τον Κηφισόδοτο. 

 [17] Λύσανδρος δ’ κ τς όδου παρ τν ωνίαν κπλε πρς τν λλήσποντον πρός τε τν πλοίων τν κπλουν κα π τς φεστηκυίας ατν πόλεις. νήγοντο δ κα ο θηναοι κ τς Χίου πελάγιοι· γρ σία πολεμία ατος ν.
Μετάφραση: Ο Λύσανδρος απέπλευσε από τη Ρόδο και παραπλέοντας τα ιωνικά παράλια, κατευθύνθηκε προς τον Ελλήσποντο, απ’ όπου έφευγαν τα εμπορικά αθηναϊκά πλοία, και προς τις συμμαχικές τους πόλεις που είχαν αποστατήσει. Συγχρόνως και οι Αθηναίοι απέπλευσαν από τη Χίο, αλλά βγήκαν ανοιχτά στο πέλαγος, γιατί η ασιατική ακτή ήταν εχθρική σ’ αυτούς.

[18] Λύσανδρος δ’ ξ βύδου παρέπλει ες Λάμψακον σύμμαχον οσαν θηναίων· κα ο βυδηνο κα ο λλοι παρσαν πεζ· γετο δ Θώραξ Λακεδαιμόνιος. [19] Προσβαλόντες δ τ πόλει αροσι κατ κράτος, κα διήρπασαν ο στρατιται οσαν πλουσίαν κα ονου κα σίτου κα τν λλων πιτηδείων πλήρη· τ δ λεύθερα σώματα πάντα φκε Λύσανδρος.
Μετάφραση: Ενώ ο Λύσανδρος από την Άβυδο πλέοντας κοντά στην ακτή έφτασε στη Λάμψακο που ήταν σύμμαχος των Αθηναίων, και οι Αβυδηνοί και οι υπόλοιποι σύμμαχοι έφτασαν δια ξηράς με αρχηγό τους τον Θώρακα τον Λακεδαιμόνιο. Επιτέθηκαν και κατέλαβαν με έφοδο την πόλη που ήταν πλούσια σε κρασί και σιτηρά και γεμάτη με όλα τα εφόδια που χρειάζονταν και οι στρατιώτες τη λεηλάτησαν, αλλά τους ελεύθερους πολίτες δεν τους πείραξε ο Λύσανδρος.

[20] Ο δ’ θηναοι κατ πόδας πλέοντες ρμίσαντο τς Χερρονήσου ν λαιοντι ναυσν γδοήκοντα κα κατόν. νταθα δ ριστοποιουμένοις ατος γγέλλεται τ περ Λάμψακον, κα εθς νήχθησαν ες Σηστόν. [21] κεθεν δ’ εθς πισιτισάμενοι πλευσαν ες Αγς ποταμος ντίον τς Λαμψάκου· διεχε δ’ λλήσποντος ταύτ σταδίους ς πεντεκαίδεκα. νταθα δ δειπνοποιοντο.
Μετάφραση: Οι Αθηναίοι, που τους ακολουθούσαν από κοντά, αγκυροβόλησαν στον Ελαιούντα της Χερσονήσου με εκατόν ογδόντα πλοία. Εκεί, λοιπόν, ενώ προγευμάτιζαν, έφτασε σ’ αυτούς η είδηση για όσα έγιναν στη Λάμψακο, και αμέσως ανοίχτηκαν προς τη Σηστό. Από εκεί, μόλις εσπευσμένα εφοδιάστηκαν με τρόφιμα, έπλευσαν στους Αιγός ποταμούς, απέναντι από τη Λάμψακο, όπου ο Ελλήσποντος έχει πλάτος περίπου δεκαπέντε στάδια. Εκεί και δειπνούσαν.

[22] Λύσανδρος δ τ πιούσ νυκτί, πε ρθρος ν, σήμηνεν ες τς νας ριστοποιησαμένους εσβαίνειν, πάντα δ παρασκευασάμενος ς ες ναυμαχίαν κα τ παραβλήματα παραβάλλων, προεπεν ς μηδες κινήσοιτο κ τς τάξεως μηδ νάξοιτο. [23] Ο δ θηναοι μα τ λί νίσχοντι π τ λιμένι παρετάξαντο ν μετώπ ς ες ναυμαχίαν. πε δ οκ ντανήγαγε Λύσανδρος, κα τς μέρας ψ ν, πέπλευσαν πάλιν ες τος Αγς ποταμούς.
Μετάφραση: Ο Λύσανδρος την επόμενη νύχτα, προς τα ξημερώματα έδωσε σήμα να επιβιβαστούν οι ναύτες στα πλοία, αφού προγευματίσουν∙ και αφού έκανε όλες τις προετοιμασίες σαν για να είναι έτοιμος για ναυμαχία και κρέμασε τα παραπετάσματα στα πλάγια των πλοίων, έδωσε εντολή να μην κινηθεί κανείς από την παράταξη, ούτε να ανοιχτεί στο πέλαγος. Οι Αθηναίοι, μόλις βγήκε ο ήλιος, παρατάχτηκαν μπροστά στο λιμάνι κατά μέτωπο με την πρόθεση να ναυμαχήσουν. Επειδή όμως ο Λύσανδρος δεν ανοίχτηκε για να τους αντιμετωπίσει και ήταν πλέον βραδάκι, γύρισαν πίσω τα πλοία στους Αιγός ποταμούς.

[24] Λύσανδρος δ τς ταχίστας τν νεν κέλευσεν πεσθαι τος θηναίοις, πειδν δ κβσι, κατιδόντας τι ποιοσιν ποπλεν κα ατ ξαγγελαι. Κα ο πρότερον ξεβίβασεν κ τν νεν πρν αται κον. Τατα δ’ ποίει τέτταρας μέρας· κα ο θηναοι πανήγοντο.
Μετάφραση: Ο Λύσανδρος εν τω μεταξύ έδωσε διαταγή στα πιο γρήγορα από τα πλοία του να παρακολουθήσουν τους Αθηναίους και αφού παρατηρήσουν τι κάνουν, όταν αποβιβαστούν, να φύγουν και να του δώσουν αναφορά. Και δεν αποβίβασε τους στρατιώτες του προτού γυρίσουν αυτά. Και το ίδιο επαναλάμβανε για τέσσερις μέρες, ενώ οι Αθηναίοι εξακολουθούσαν να ανοίγονται εναντίον του.

[25] λκιβιάδης δ κατιδν κ τν τειχν τος μν θηναίους ν αγιαλ ρμοντας κα πρς οδεμι πόλει, τ δ’ πιτήδεια κ Σηστο μετιόντας πεντεκαίδεκα σταδίους π τν νεν, τος δ πολεμίους ν λιμένι κα πρς πόλει χοντας πάντα, οκ ν καλ φη ατος ρμεν, λλ μεθορμίσαι ες Σηστν παρνει πρός τε λιμένα κα πρς πόλιν· ο ντες ναυμαχήσετε, φη, ταν βούλησθε. [26] Ο δ στρατηγοί, μάλιστα δ Τυδες κα Μένανδρος, πιέναι ατν κέλευσαν· ατο γρ νν στρατηγεν, οκ κενον. Κα μν χετο.
Μετάφραση: Ο Αλκιβιάδης παρατηρώντας ψηλά από τα τείχη του ότι οι Αθηναίοι ήταν αγκυροβολημένοι σε ακτή χωρίς λιμάνι και μακριά από κάποια πόλη και ότι προμηθεύονταν τα τρόφιμά τους από τη Σηστό που απείχε δεκαπέντε στάδια από τα πλοία, ενώ οι αντίπαλοί τους ήταν μέσα σε λιμάνι και κοντά σε πόλη και έτσι είχαν ό,τι χρειάζονταν, τους είπε ότι δεν είναι αραγμένοι σε καλό μέρος και τους συμβούλευε να μετασταθμεύσουν στη Σηστό όπου θα ήταν μέσα σε λιμάνι και κοντά σε πόλη∙ εκεί σταθμεύοντας, είπε, θα ναυμαχήσετε, όταν εσείς επιλέξετε. Οι στρατηγοί όμως, και κυρίως ο Τυδέας και ο Μένανδρος, τον διέταξαν να φύγει∙ γιατί τώρα αυτοί είναι στρατηγοί και όχι εκείνος. Και ο Αλκιβιάδης αποχώρησε αμέσως.

[27] Λύσανδρος δ’, πε ν μέρα πέμπτη πιπλέουσι τος θηναίοις, επε τος παρ’ ατο πομένοις, πν κατίδωσιν ατος κβεβηκότας κα σκεδασμένους κατ τν Χερρόνησον, (περ ποίουν πολ μλλον καθ’ κάστην μέραν, τά τε σιτία πόρρωθεν νούμενοι κα καταφρονοντες δ το Λυσάνδρου, τι οκ ντανγεν), ποπλέοντας τομπαλιν παρ’ ατν ραι σπίδα κατ μέσον τν πλον. Ο δ τατα ποίησαν ς κέλευσε.
Μετάφραση: Ο Λύσανδρος, την πέμπτη πια μέρα που οι Αθηναίοι έπλεαν εναντίον του, έδωσε εντολή σ’ αυτούς που κατά διαταγή του τους παρακολουθούσαν, όταν τους δουν να έχουν αποβιβαστεί και διασκορπιστεί σε όλη τη Χερσόνησο (πράγμα που έκαναν κάθε μέρα και περισσότερο, γιατί και τα τρόφιμά τους τα αγόραζαν από μακριά και υποτιμούσαν τον Λύσανδρο, επειδή δεν έβγαινε από το λιμάνι να τους αντιμετωπίσει) να πλεύσουν αμέσως πίσω προς αυτόν και στη μέση της διαδρομής να υψώσουν ασπίδα. Και αυτοί εκτέλεσαν τις εντολές του.

[28] Λύσανδρος δ’ εθς σήμηνε τν ταχίστην πλεν, συμπαρει δ κα Θώραξ τ πεζν χων. Κόνων δ δν τν πίπλουν, σήμηνεν ες τς νας βοηθεν κατ κράτος. Διεσκεδασμένων δ τν νθρώπων, α μν τν νεν δίκροτοι σαν, α δ μονόκροτοι, α δ παντελς κεναί· δ Κόνωνος κα λλαι περ ατν πτ πλήρεις νήχθησαν θρόαι κα Πάραλος, τς δ’ λλας πάσας Λύσανδρος λαβε πρς τ γ. Τος δ πλείστους νδρας ν τ γ συνέλεξεν· ο δ κα φυγον ες τ τειχύδρια.
Μετάφραση: Ο Λύσανδρος, στη συνέχεια έκανε σήμα να πλεύσει ο στόλος ολοταχώς, ενώ ταυτόχρονα ακολουθούσε από την παραλία ο Θώρακας με το πεζικό. Ο Κόνωνας βλέποντας την επίθεση του εχθρικού στόλου σήμανε να τρέξουν οι άνδρες τάχιστα στα πλοία. Καθώς όμως οι άνδρες ήταν διασκορπισμένοι, άλλα από τα πλοία βρέθηκαν με δυο σειρές κωπηλάτες, άλλα με μία και άλλα εντελώς άδεια. Μόνο το πλοίο του Κόνωνα και άλλα επτά που ήταν γύρω του πλήρως επανδρωμένα και η Πάραλος ανοίχτηκαν όλα μαζί στο πέλαγος. Όλα τα άλλα ο Λύσανδρος τα κατέλαβε κοντά στην ακτή. Ενώ τους περισσότερους άντρες τους μάζεψε από τη στεριά, και κάποιοι μόνον ξέφυγαν στα οχυρώματα.

[29] Κόνων δ τας ννέα ναυσ φεύγων, πε γνω τν θηναίων τ πράγματα διεφθαρμένα, κατασχν π τν βαρνίδα τν Λαμψάκου κραν λαβεν ατόθεν τ μεγάλα τν Λυσάνδρου νεν στία, κα ατς μν κτ ναυσν πέπλευσε παρ’ Εαγόραν ες Κύπρον, δ Πάραλος ες τς θήνας παγγελοσα τ γεγονότα.
[30] Λύσανδρος δ τάς τε νας κα τος αχμαλώτους κα τλλα πάντα ες Λάμψακον πήγαγεν, λαβε δ κα τν στρατηγν λλους τε κα Φιλοκλέα κα δείμαντον. ι δ’ μέρ τατα κατειργάσατο, πεμψε Θεόπομπον τν Μιλήσιον λστν ες Λακεδαίμονα παγγελοντα τ γεγονότα, ς φικόμενος τριταος πήγγειλε.
Μετάφραση: Ο Κόνωνας φεύγοντας με τα εννέα πλοία, επειδή κατάλαβε ότι η υπόθεση είχε χαθεί για τους Αθηναίους, πιάνοντας με τα πλοία στην Αβαρνίδα, το ακρωτήριο της Λαμψάκου πήρε τα μεγάλα ιστία των σπαρτιατικών πλοίων που τα είχε αφήσει εκεί ο Λύσανδρος και ο ίδιος με τα οκτώ πλοία κατευθύνθηκε προς τον Ευαγόρα στην Κύπρο, ενώ η Πάραλος προς την Αθήνα για να αναγγείλει τα γεγονότα.
Ο Λύσανδρος μετέφερε τα πλοία και τους αιχμαλώτους και όλα τα άλλα στη Λάμψακο, είχε συλλάβει μάλιστα και άλλους από τους στρατηγούς και μεταξύ αυτών και τον Φιλοκλή και τον Αδείμαντο. Και την ίδια μέρα της επιτυχίας του έστειλε στη Λακεδαίμονα τον Θεόπομπο τον Μιλήσιο πειρατή για να αναγγείλει τα γεγονότα, ο οποίος έφτασε σε τρεις ημέρες και έφερε την είδηση.

[31] Μετ δ τατα Λύσανδρος θροίσας τος συμμάχους κέλευσε βουλεύεσθαι περ τν αχμαλώτων. νταθα δ κατηγορίαι γίγνοντο πολλα τν θηναίων, τε δη παρενενομήκεσαν κα ψηφισμένοι σαν ποιεν, ε κρατήσειαν τ ναυμαχί, τν δεξιν χερα ποκόπτειν τν ζωγρηθέντων πάντων, κα τι λαβόντες δύο τριήρεις, Κορινθίαν κα νδρίαν, τος νδρας ξ ατν πάντας κατακρημνίσειαν. Φιλοκλς δ’ ν στρατηγς τν θηναίων, ς τούτους διέφθειρεν.
[32] λέγετο δ κα λλα πολλά, κα δοξεν ποκτεναι τν αχμαλώτων σοι σαν θηναοι πλν δειμάντου, τι μόνος πελάβετο ν τ κκλησί το περ τς ποτομς τν χειρν ψηφίσματος· τιάθη μέντοι πό τινων προδοναι τς νας. Λύσανδρος δ Φιλοκλέα πρτον ρωτήσας, ς τος νδρίους κα Κορινθίους κατεκρήμνισε, τί εη ξιος παθεν ρξάμενος ες λληνας παρανομεν, πέσφαξεν.
Μετάφραση: Μετά από αυτές τις ενέργειες συγκάλεσε συνέλευση των συμμάχων και τους έθεσε ως θέμα να αποφασίσουν για την τύχη των αιχμαλώτων. Στη συγκέντρωση ακούστηκαν πολλές κατηγορίες εναντίον των Αθηναίων και για όσες παραβιάσεις του πολεμικού δικαίου είχαν ήδη διαπράξει και για όσα είχαν με ψηφοφορία αποφασίσει να κάνουν, αν νικήσουν στη ναυμαχία, να κόψουν δηλαδή το δεξί χέρι όλων όσοι αιχμαλωτίζονταν, και επειδή, όταν κατέλαβαν δύο τριήρεις, μια Κορινθιακή και μια Ανδριώτικη, πέταξαν όλο το πλήρωμά τους στη θάλασσα. Και ήταν ο Φιλοκλής ο στρατηγός των Αθηναίων που διέταξε την εκτέλεσή τους.
Διατυπώθηκαν κι άλλες πολλές κατηγορίες εναντίον τους και τέλος αποφασίστηκε να σκοτώσουν από τους αιχμαλώτους όσους ήταν Αθηναίοι εκτός από τον Αδείμαντο, γιατί ήταν ο μόνος στη συνέλευση που εναντιώθηκε στο ψήφισμα για το κόψιμο των χεριών των αιχμαλώτων∙ όμως κατηγορήθηκε από κάποιους αργότερα ότι πρόδωσε τον στόλο. Και ο Λύσανδρος αφού πρώτα ρώτησε τον Φιλοκλή, (ο οποίος έριξε στη θάλασσα τους Ανδρίους και τους Κορινθίους) τι αξίζει να πάθει αφού ήταν αυτός που ξεκίνησε τα εγκλήματα πολέμου εις βάρος των Ελλήνων, τον κατέσφαξε.

Ξενοφώντος «Ελληνικά» Βιβλίο 2. Κεφάλαιο 1. §16-32 (ασκήσεις σχολικού) 


Ερωτήσεις - ασκήσεις

1. Αφού ξαναδιαβάσετε το κείμενο των παραγράφων 25 -27 και 30 - 32 να απαντήσετε στις εξής ερωτήσεις:

-   Τι συμβούλευσε ο Αλκιβιάδης τους Αθηναίους και ποια ήταν η αντίδραση των Αθηναίων στρατηγών;

Ο Αλκιβιάδης έχοντας δει πως οι Αθηναίοι έχουν αγκυροβολήσει στους Αιγός Ποταμούς, σε μια ακτή δηλαδή που δεν είχε λιμάνι, ούτε βρισκόταν κοντά σε πόλη, τους συμβούλευσε να μεταφερθούν στη Σηστό και να αγκυροβολήσουν εκεί. Ο Αλκιβιάδης διαπίστωσε πολύ γρήγορα τη λανθασμένη επιλογή των Αθηναίων, καθώς ως έμπειρος στρατηγός ο ίδιος, γνώριζε πολύ καλά τη σημασία του ανεφοδιασμού για ένα πολυπληθές στράτευμα, που ενδεχομένως να παρέμενε σ’ αυτή τη θέση για αρκετό καιρό. Για τον Αλκιβιάδη, επομένως, ήταν σαφές πως η διαδρομή που έκαναν καθημερινά οι Αθηναίοι ως τη Σηστό -σχεδόν τρία χιλιόμετρα- για να προμηθευτούν τα αναγκαία τρόφιμα, αποτελούσε ένα σημαντικό μειονέκτημα, που έθετε σε κίνδυνο την ασφάλειά τους και υπονόμευε κατά πολύ την ετοιμότητά τους ν’ αναλάβουν δράση.
Εντούτοις, παρά το γεγονός πως η πρόταση του Αλκιβιάδη θα έλυνε ένα σημαντικό πρόβλημα για τους Αθηναίους και θα τους επέτρεπε να έχουν την άνεση να επιλέξουν την κατάλληλη γι’ αυτούς στιγμή να ναυμαχήσουν, οι στρατηγοί τους και κυρίως ο Τυδέας και ο Μένανδρος, αντέδρασαν αρνητικά στην παρέμβασή του. Τον διέταξαν να φύγει, υπενθυμίζοντάς του πως αυτοί ήταν τώρα οι στρατηγοί των Αθηναίων. Η αντίδραση αυτή των στρατηγών φανερώνει τον υπέρμετρο εγωισμό και την υπεροψία που τους διέκρινε, καθώς απέρριψαν μια συμβουλή που θα μπορούσε να σταθεί σωτήρια γι’ αυτούς, μόνο και μόνο επειδή προερχόταν από τον Αλκιβιάδη.  

-  Τι συμβούλευσε ο Λύσανδρος τους κατασκόπους του;

Ο Λύσανδρος τις τέσσερις πρώτες ημέρες που έστειλε τους άνδρες του να κατασκοπεύσουν τους Αθηναίους, ζητούσε μόνο μια πλήρη αναφορά των κινήσεων του αντίπαλου στρατεύματος. Την πέμπτη, ωστόσο, ημέρα κι έχοντας πλέον βεβαιωθεί πως οι Αθηναίοι τον έχουν υποτιμήσει σε τέτοιο βαθμό, ώστε να απομακρύνονται εντελώς απερίσκεπτα από τα πλοία τους, αποφάσισε πως ήταν η κατάλληλη στιγμή να πραγματοποιήσει την επίθεσή του. Έτσι, συμβούλευσε τους κατασκόπους του, μόλις δουν ότι οι Αθηναίοι έχουν απομακρυνθεί και πάλι από τα πλοία τους, να επιστρέψουν το ταχύτερο δυνατό προς αυτόν και να υψώσουν, μάλιστα, ήδη από το μέσο της διαδρομής μιαν ασπίδα, ως σημάδι πως πράγματι οι Αθηναίοι έχουν εγκαταλείψει τα πλοία τους.

-  Πώς μεταχειρίστηκε ο Λύσανδρος τους αιχμαλώτους;

Σύμφωνα με τα στοιχεία που μας δίνει ο Ξενοφώντας, ο Λύσανδρος μαζί με τους συμμάχους του, αποφάσισε να σκοτώσει όλους τους Αθηναίους αιχμαλώτους (τουλάχιστον τρεις χιλιάδες), ακολουθώντας έτσι το παράδειγμα των ίδιων των Αθηναίων, οι οποίοι όταν συνέλαβαν δύο εχθρικά τους πλοία, έριξαν όλο το πλήρωμα στη θάλασσα. Φρόντισε, μάλιστα, να σκοτώσει ο ίδιος προσωπικά τον Φιλοκλή, τον στρατηγό των Αθηναίων που είχε λάβει την απάνθρωπη απόφαση να εξολοθρεύσει τους άντρες των δύο αυτών πλοίων.
Επιείκεια έδειξε μόνο απέναντι στον Αδείμαντο, καθώς ήταν ο μόνος από τους Αθηναίους στρατηγούς που είχε αντιταχθεί στην απόφαση του αθηναϊκού στρατού να κόψει τα χέρια όλων των πιθανών αιχμαλώτων.

2. Υπογραμμίστε τη σωστή σημασία:
η λέξη επιπλέω (§16) σημαίνει:
πλέω στο πέλαγος,
αποπλέω,
πλέω εναντίον,
πλέω στην επιφάνεια.

3.  Υπογραμμίστε την ορθή απάντηση ως προς το συντακτικό ρόλο της λέξης ατν (§17) είναι:
γεν. κτητική του πόλεις
αντικείμενο του φεστηκυίας
γεν. αντικειμενική του κπλουν
κατηγ. προσδ. του πλοίων

4.  Να γραφεί το κείμενο (§ 16-22) με τις εξής αλλαγές:
Ο θηναοι = θηναος στρατηγός, Λύσανδρος = Λακεδαιμόνιοι, ο βυδηνο κα ο λλοι = στρατιά (ο ρηματικός τύπος φκε (§19) θα γίνει φεσαν).

[16]  δ’ θηναος στρατηγός κ τς Σάμου ρμώμενος τν βασιλέως κακς ποίει, κα π τν Χίον κα τν φεσον πέπλει, κα παρεσκευάζετο πρς ναυμαχίαν, κα στρατηγος πρς τος πάρχουσι προσείλετο Μένανδρον, Τυδέα, Κηφισόδοτον. [17] Λακεδαιμόνιοι δ’ κ τς όδου παρ τν ωνίαν κπλέουσι πρς τν λλήσποντον πρός τε τν πλοίων τν κπλουν κα π τς φεστηκυίας ατν πόλεις. νήγετο δ κα  θηναος στρατηγός κ τς Χίου πελάγιος· γρ σία πολεμία ατ ν. [18] Λακεδαιμόνιοι δ’ ξ βύδου παρέπλεον ες Λάμψακον σύμμαχον οσαν θηναίων· κα  στρατιά παρν πεζ· γετο δ Θώραξ Λακεδαιμόνιος. [19] Προσβαλόντες δ τ πόλει αροσι κατ κράτος, κα διήρπασαν ο στρατιται οσαν πλουσίαν κα ονου κα σίτου κα τν λλων πιτηδείων πλήρη· τ δ λεύθερα σώματα πάντα φεσαν Λακεδαιμόνιοι. [20]  δ’ θηναος στρατηγός κατ πόδας πλέων ρμίσατο τς Χερρονήσου ν λαιοντι ναυσν γδοήκοντα κα κατόν. νταθα δ ριστοποιουμέν ατ γγέλλεται τ περ Λάμψακον, κα εθς νήχθη ες Σηστόν. [21] κεθεν δ’ εθς πισιτισάμενος πλευσεν ες Αγς ποταμος ντίον τς Λαμψάκου· διεχε δ’ λλήσποντος ταύτ σταδίους ς πεντεκαίδεκα. νταθα δ δειπνοποιετο. 22] Λακεδαιμόνιοι δ τ πιούσ νυκτί, πε ρθρος ν, σήμηναν ες τς νας ριστοποιησαμένους εσβαίνειν, πάντα δ παρασκευασάμενοι ς ες ναυμαχίαν κα τ παραβλήματα παραβάλλοντεςπροεπον ς μηδες κινήσοιτο κ τς τάξεως μηδ νάξοιτο.

5.  Να καταγραφούν οι εμπρόθετοι επιρρηματικοί προσδιορισμοί των §§16-17 κατά το είδος της επιρρηματικής σχέσης, π.χ. του τόπου: ρμώμενοι κ τς Σάμου...

Τόπος
κ τς Σάμου κίνηση από τόπο
π τν Χίον κα (π) τν φεσον εχθρική κατεύθυνση
κ τς όδου κίνηση από τόπο
παρ τν ωνίαν το πλησίον
πρς τν λλήσποντον κίνηση σε τόπο
π τς πόλεις εχθρική διάθεση / κατεύθυνση

Σκοπός
πρς ναυμαχίαν σκοπού
πρός τν κπλουν σκοπού

Προσθήκης
πρς τος πάρχουσι

6. Υπογραμμίστε τη σωστή απάντηση:
ο ρημ. τύπος νήχθησαν (§20) σημαίνει:
βγήκαν στο πέλαγος
ανοίχτηκαν
πορεύθηκαν
επέστρεψαν

7. Να γραφεί το κείμενο των §§ 23-24 με τις εξής αλλαγές: ο θηναοι = στρατι τν θηναίων. Λύσανδρος = Λακεδαιμόνιοι

[23]  δε στρατι τν θηναίων μα τ λί νίσχοντι π τ λιμένι παρετάξατο ν μετώπ ς ες ναυμαχίαν. πε δ οκ ντανήγαγον Λακεδαιμόνιοι, κα τς μέρας ψ ν, πέπλευσεν πάλιν ες τος Αγς ποταμούς. [24] Λακεδαιμόνιοι δ τς ταχίστας τν νεν κέλευσαν πεσθαι τος θηναίοις, πειδν δ κβσι, κατιδόντας τι ποιοσιν ποπλεν κα ατος ξαγγελαι. Κα ο πρότερον ξεβίβασαν κ τν νεν πρν αται κον. Τατα δ’ ποίουν τέτταρας μέρας· κα  στρατι τν θηναίων πανήγετο.

8. Ποιο ήταν το σχέδιο μάχης που διαμόρφωσε ο Λύσανδρος από τη στιγμή που οι Αθηναίοι «πλευσαν ες Αγός ποταμούς». Κάτω από ποιες συνθήκες και με ποιες σκέψεις διαμόρφωσε το σχέδιο του;

Ο Λύσανδρος γνωρίζοντας πως μια απευθείας αναμέτρηση με τον πολυπληθή στόλο των Αθηναίων θα είχε αμφίβολο γι’ αυτόν αποτέλεσμα, επέλεξε να τηρήσει στάση αναμονής εωσότου εντοπίσει τις αδυναμίες των αντιπάλων του. Φρόντισε, έτσι, να παρακολουθήσει τις κινήσεις τους και να μάθει ποια τακτική ακολουθούσαν από τη στιγμή που απομακρύνονταν από τη Λάμψακο. Μόλις, λοιπόν, διαπίστωσε πως οι Αθηναίοι συνήθιζαν να εγκαταλείπουν τα πλοία τους και να βαδίζουν προς τη Σηστό, για να αγοράζουν τα τρόφιμα που χρειάζονταν, συνειδητοποίησε πως μπορούσε να καταφέρει εναντίον τους ένα αποφασιστικό χτύπημα. Ό,τι δεν μπορούσε να επιτύχει στη θάλασσα, θα το κατόρθωνε στη στεριά, αρκεί να πραγματοποιούσε την επίθεσή του την κατάλληλη στιγμή και με μεγάλη ταχύτητα, ώστε να μην προλάβουν οι αντίπαλοί του να επιστρέψουν στα πλοία τους.

9. Να γραφεί σύντομο κείμενο στα αρχαία ελληνικά, όπου ο ίδιος ο Λύσανδρος να καταγράφει τις ενέργειες του (με λέξεις-φράσεις του κειμένου) π.χ. ξέπλευσα κ όδου πρς λλήσποντον (§16-24).

ξέπλευσα κ όδου πρς λλήσποντον. Παρέπλευσα δ’ ξ βύδου ες Λάμψακον σύμμαχον οσαν θηναίων. Προσβαλών δ τ πόλει ελον κατ κράτος· τ δ λεύθερα σώματα πάντα φκα. Τ πιούσ νυκτί, πε ρθρος ν, σήμηνα ες τς νας ριστοποιησαμένους εσβαίνειν, πάντα δ παρασκευασάμενος ς ες ναυμαχίαν κα τ παραβλήματα παραβάλλων, προεπον ς μηδες κινήσοιτο κ τς τάξεως μηδ νάξοιτο. πε δ οκ ντανήγαγον, κα τς μέρας ψ ν,  ο θηναοι πέπλευσαν πάλιν ες τος Αγς ποταμούς. Τς ταχίστας τν νεν κέλευσα πεσθαι τος θηναίοις, πειδν δ κβσι, κατιδόντας τι ποιοσιν ποπλεν κα μοί ξαγγελαι. Κα ο πρότερον ξεβίβασα κ τν νεν πρν αται κον. Τατα δ’ ποίουν τέτταρας μέρας.

10. Οι λέξεις/φράσεις της στήλης Α (§ 25-26) να συνδεθούν με το συντακτικό χαρακτηρισμό τους της στήλης Β και με τη λέξη που συμπληρώνουν/προσδιορίζουν της στήλης Γ (σύμφωνα με το υπόδειγμα):

Α                                        Β                          Γ
η λέξη/φράση                είναι                     προσδιορίζει/συμπληρώνει

τος θηναίους              υποκείμενο           τούς πολεμίους
χοντας                          υποκείμενο           κατιδν
μεθορμίσαι                     κατηγ. μετοχή       κέλευσαν
ντες                              αντικείμενο           παρνει
ο στρατηγοί                   υποθ. μετοχή        στρατηγεν
κενον                          αντικείμενο           ναυμαχήσετε

τος θηναίους αντικείμενο κατιδν
χοντας κατηγ. μετοχή τούς πολεμίους
μεθορμίσαι αντικείμενο παρνει
ντες υποθ. μετοχή ναυμαχήσετε
ο στρατηγοί υποκείμενο κέλευσαν
κενον υποκείμενο στρατηγεν

11. Ποια συμβουλή έδωσε ο Αλκιβιάδης στους Αθηναίους στρατηγούς και σε ποια δεδομένα την στήριξε;

Ο Αλκιβιάδης έχοντας δει πως οι Αθηναίοι έχουν αγκυροβολήσει στους Αιγός Ποταμούς, σε μια ακτή δηλαδή που δεν είχε λιμάνι, ούτε βρισκόταν κοντά σε πόλη, τους συμβούλευσε να μεταφερθούν στη Σηστό και να αγκυροβολήσουν εκεί. Ο Αλκιβιάδης διαπίστωσε πολύ γρήγορα τη λανθασμένη επιλογή των Αθηναίων, καθώς ως έμπειρος στρατηγός ο ίδιος, γνώριζε πολύ καλά τη σημασία του ανεφοδιασμού για ένα πολυπληθές στράτευμα, που ενδεχομένως να παρέμενε σ’ αυτή τη θέση για αρκετό καιρό. Για τον Αλκιβιάδη, επομένως, ήταν σαφές πως η διαδρομή που έκαναν καθημερινά οι Αθηναίοι ως τη Σηστό -σχεδόν τρία χιλιόμετρα- για να προμηθευτούν τα αναγκαία τρόφιμα, αποτελούσε ένα σημαντικό μειονέκτημα, που έθετε σε κίνδυνο την ασφάλειά τους και υπονόμευε κατά πολύ την ετοιμότητά τους ν’ αναλάβουν δράση.

12. Ποια εντολή έδωσε ο Λύσανδρος στους άνδρες που κατασκόπευαν τους Αθηναίους και ποια η σκοπιμότητά της;

Ο Λύσανδρος διέταξε τους άνδρες που κατασκόπευαν τους Αθηναίους, μόλις δουν ότι εκείνοι έχουν αποβιβαστεί από τα πλοία τους κι έχουν διασκορπιστεί στη Χερσόνησο, να σπεύσουν προς αυτόν, υψώνοντας ως σημάδι μιαν ασπίδα ήδη από το μέσο της διαδρομής. Το σημάδι αυτό, δηλωτικό της αναμενόμενης αποδιοργάνωσης του αθηναϊκού στόλου, θα επέτρεπε στον Λύσανδρο να διενεργήσει μια εντελώς αιφνιδιαστική επίθεση, και να εκμεταλλευτεί πλήρως την απρονοησία των αντιπάλων του.

13. Υπογραμμίστε τη σωστή απάντηση:
Η μετοχή διασκεδασμένων (§28) είναι:
επιθετική
αιτιολογική
εναντιωματική
τροπική

14. Τα υποκείμενα της στήλης Α (§ 28-29) να συνδεθούν με τους ρηματ. τύπους της στήλης Β που ανήκουν:

Α                          Β
Θώραξ                  βοηθεν
Κόνων                  συνέλεξεν
τς νας                πέπλευσε
Λύσανδρος           διεφθαρμένα
Πάραλος               σήμανεν
τά πράγματα         συμπαρει

Θώραξ συμπαρει
Κόνων σήμανεν
τς νας βοηθεν
Λύσανδρος συνέλεξεν
Πάραλος πέπλευσε
τά πράγματα διεφθαρμένα

15. Να γραφεί το κείμενο με τις εξής αλλαγές: (§ 28-29)
Λύσανδρος = Λακεδαιμόνιοι, Κόνων = Κόνων κα Τιμόθεος.

[28] Λακεδαιμόνιοι δ’ εθς σήμηναν τν ταχίστην πλεν, συμπαρει δ κα Θώραξ τ πεζν χων. Κόνων καί Τιμόθεος δ δόντες τν πίπλουν, σήμηναν ες τς νας βοηθεν κατ κράτος. Διεσκεδασμένων δ τν νθρώπων, α μν τν νεν δίκροτοι σαν, α δ μονόκροτοι, α δ παντελς κεναί·  δ Κόνωνος και Τιμοθέου κα λλαι περ ατν πτ πλήρεις νήχθησαν θρόαι κα Πάραλος, τς δ’ λλας πάσας Λακεδαιμόνιοι λαβον πρς τ γ. Τος δ πλείστους νδρας ν τ γ συνέλεξαν· ο δ κα φυγον ες τ τειχύδρια.
[29] Κόνων και Τιμόθεος δ τας ννέα ναυσ φεύγοντες, πε γνωσαν τν θηναίων τ πράγματα διεφθαρμένα, κατασχόντες π τν βαρνίδα τν Λαμψάκου κραν λαβον ατόθεν τ μεγάλα τν Λακεδαιμονίων νεν στία, κα ατοί μν κτ ναυσν πέπλευσαν παρ’ Εαγόραν ες Κύπρον, δ Πάραλος ες τς θήνας παγγελοσα τ γεγονότα.

16. Πού οφείλεται η πλήρης επιτυχία του σχεδίου του Λυσάνδρου;

Το σχέδιο του Λυσάνδρου πέτυχε πλήρως καθώς ο Σπαρτιάτης στρατηγός φάνηκε υπομονετικός και συνετός, και δεν βιάστηκε να αντιμετωπίσει τους Αθηναίους, αφήνοντάς τους μάλιστα να πιστεύουν πως διστάζει να αναμετρηθεί μαζί τους. Μελέτησε τις κινήσεις τους με προσοχή, εξέτασε τα μειονεκτήματά τους και επέλεξε την κατάλληλη στιγμή για να τους επιτεθεί∙ έχοντας προφανώς κατά νου, όχι μια απλή νίκη, αλλά την απόλυτη καταστροφή του αντίπαλου στρατού. Τα στοιχεία, άλλωστε, που του προσέφεραν μια τόσο λαμπρή νίκη ήταν ότι έκανε την επίθεσή του αιφνιδιαστικά και μάλιστα σε χρονική στιγμή που ο αθηναϊκός στρατός ήταν διασκορπισμένος.
Ο αιφνιδιασμός, που ούτως ή άλλως προσφέρει στον επιτιθέμενο ένα σημαντικό πλεονέκτημα, συνδυάστηκε με την ακριβή γνώση των κινήσεων του εχθρικού στρατεύματος, και κυρίως με την εκμετάλλευση των αδυναμιών του. Ο Λύσανδρος αξιοποίησε απόλυτα το λάθος των Αθηναίων να στρατοπεδεύσουν σ’ ένα σημείο που δεν τους παρείχε τη δυνατότητα εύκολου ανεφοδιασμού.

17. Υπογραμμίστε τη σωστή απάντηση:
ο ρηματ. τύπος πήγαγεν (§30) σημαίνει:

έκλεψε
οδήγησε
τιμώρησε
εξαφάνισε

18. α) Πώς εξηγείτε το γεγονός ότι οι πρώην σύμμαχοι των Αθηναίων και τώρα των Λακεδαιμονίων είναι και οι σκληρότεροι κριτές των αιχμαλώτων;

Οι πρώην σύμμαχοι των Αθηναίων είχαν γνωρίσει καλά το σκληρό πρόσωπο της ηγετικής αυτής δύναμης κι είχαν αντιληφθεί τον ακόρεστο επεκτατισμό τους. Αν και ήταν ισότιμα μέλη της συμμαχίας τους, οι Αθηναίοι τους αντιμετώπιζαν επί της ουσίας ως υποτελείς∙ λάμβαναν από αυτούς τις επιβεβλημένες εισφορές και δε δίσταζαν να ασκήσουν ακραία βία σε περίπτωση που διέκριναν κάποια τάση αποσκίρτησης από τον έλεγχό τους. Οι Αθηναίοι συμπεριφέρονταν με αυταρχισμό και χρησιμοποιούσαν τις συμμαχικές τους πόλεις για να αυξάνουν τα έσοδά τους και να ενισχύουν τη στρατιωτική τους δύναμη. Ήταν, επομένως, αναμενόμενο οι πόλεις που απομακρύνθηκαν από τους δεσποτικούς Αθηναίους να επιδιώξουν την σκληρότερη δυνατή τιμωρία τους.

β) Να γράψετε στα αρχαία τη φράση: «αν νικήσουμε στη ναυμαχία, θα κόψουμε το δεξί χέρι όλων των αιχμαλώτων».

άν κρατήσωμεν τ ναυμαχί, ποκόψομεν τήν δεξιάν χεραν πάντων τν ζωγρηθέντων

19. Να καταγράψετε τις λέξεις που έχουν στρατιωτική σημασία και εξακολουθούν και σήμερα να έχουν την ίδια ή διαφορετική σημασία.

ρμώμενοι: αρχαία = ξεκινώ από κάποιον τόπο, τον οποίο χρησιμοποιώ ως βάση των επιχειρήσεών μου
νέα = ξεκινώ από κάτι, παρακινούμαι από κάτι
πέπλεον: αρχαία = πλέω εναντίον
ναυμαχίαν
στρατηγος
σύμμαχον
πεζ: αρχαία = με τα πόδια, δια της ξηράς (αναφέρεται στο πεζικό τμήμα του στρατού)
γετο: αρχαία = διοικώ το στρατό, τίθεμαι επί κεφαλής (ίδια σημασία και στα νέα ελληνικά)
προσβαλόντες (προσβάλλω): αρχαία = επιτίθεμαι
νέα = θίγω την τιμή, την υπόληψη κάποιου, μιλώντας με άσχημα λόγια
κατά κράτος: αρχαία = με έφοδο
νέα = καθ’ ολοκληρίαν, εντελώς  
διήρπασαν: αρχαία = λεηλατώ (αντίστοιχη σημασία και στα νέα)
στρατιται
παρετάξαντο: αρχαία = παρατάσσω τους άνδρες ή τα πλοία σε θέση μάχης (αντίστοιχη σημασία και στα νέα)
μετώπ: αρχαία = το μέτωπο του στρατού δηλαδή η κατά μέτωπο γραμμή του (αντίστοιχη σημασία και στα νέα)
τειχν: αρχαία = ψηλό οχυρωματικό κτίσμα (αντίστοιχη σημασία και στα νέα)
ναυμαχήσετε
σπίδα
στία: αρχαία και νέα = τα πανιά των ιστιοφόρων πλοίων
αχμαλώτους
τριήρεις: αρχαία = ταχύπλοο πολεμικό πλοίο, με τρεις σειρές κουπιών σε κάθε πλευρά

20. Να συμπληρωθούν τα κενά με σύνθετους τύπους του ρ. πλέω.

Ο στόλος των Λακεδαιμονίων με ναύαρχο τον Λύσανδρο αποπλέει από τη Ρόδο, παραπλέει τις ακτές της Ιωνίας, εισπλέει στον Ελλήσποντο και καταπλέει στη Λάμψακο. Μετά από πέντε ημέρες διαπλέει  με ταχύτητα τον πορθμό από τη Λάμψακο ως τους Αιγός ποταμούς και επιπλέει εναντίον των αθηναϊκών πλοίων.

21. Ποιες από τις παρακάτω λέξεις της ΝΕ έχουν ετυμολογική συγγένεια με τις λέξεις α) ρμή, ρμ και β) ρμος: αφορμή, εξορμώ, ορμητήριο, ορμητικός, ορμίσκος, ορμόνη, παρόρμηση, προσορμίζομαι.

ρμήρμ = αφορμή, εξορμώ, ορμητήριο, ορμητικός, ορμόνη, παρόρμηση
ρμος = ορμίσκος, προσορμίζομαι

22. Συνδέστε τις λέξεις της στήλης Α (§ 16-19) με τις σημασίες τους στη στήλη Β.

Α                 Β
εσπλέω       πλησιάζω με το πλοίο
κπλέω        πλέω μαζί με...
προσπλέω   βγαίνω από το λιμάνι με το πλοίο
συμπλέω     πλέω ανάμεσα
ναπλέω     φεύγω με το πλοίο
διαπλέω      πλέω γύρω από...
καταπλέω    φτάνω με το πλοίο στο λιμάνι
παραπλέω   πλέω εναντίον
πιπλέω       μπαίνω με το πλοίο
περιπλέω     πλέω πάνω
ποπλέω     πλέω παράλληλα

εσπλέω = μπαίνω με το πλοίο
κπλέω = βγαίνω από το λιμάνι με το πλοίο
προσπλέω = πλησιάζω με το πλοίο
συμπλέω = πλέω μαζί με...
ναπλέω = πλέω πάνω
διαπλέω = πλέω ανάμεσα
καταπλέω = φτάνω με το πλοίο στο λιμάνι
παραπλέω = πλέω παράλληλα
πιπλέω = πλέω εναντίον
περιπλέω = πλέω γύρω από...
ποπλέω = φεύγω με το πλοίο

23. Γιατί νικήθηκαν οι Αθηναίοι στους Αιγός ποταμούς παρά την παράδοση που είχαν ως έμπειροι ναυτικοί;

Οι Αθηναίοι, παρά τη γενικότερη εμπειρία τους σε ναυτικές αναμετρήσεις, υπέπεσαν σε ορισμένα βασικά λάθη, τα οποία και τους οδήγησαν στην πλήρη συντριβή. Αφενός, θεωρώντας ίσως πως η σύγκρουση με το Λύσανδρο θα πραγματοποιηθεί άμεσα, δεν επέλεξαν το κατάλληλο σημείο για την αγκυροβόληση του στόλου τους∙ εκείνο δηλαδή που θα τους παρείχε τη δυνατότητα εύκολου ανεφοδιασμού, και θα τους επέτρεπε να παρατείνουν για όσο χρειαζόταν την εκεί παραμονή τους. Έδειξαν, άλλωστε, οι στρατηγοί τους μιαν ακατανόητη υπεροψία απέναντι στις ορθές υποδείξεις του Αλκιβιάδη, ο οποίος πολύ γρήγορα αντιλήφθηκε πόσο καταστροφικό μπορούσε να αποβεί για τους Αθηναίους το γεγονός ότι διένυαν καθημερινά μεγάλες αποστάσεις για να προμηθευτούν τα αναγκαία τρόφιμα. Αφετέρου, βλέποντας πως ο Λύσανδρος απέφευγε ν’ αναμετρηθεί μαζί τους, αντί να τεθούν σε επιφυλακή και να αναμένουν κάποιο στρατήγημά του, εκείνοι επέδειξαν ολέθρια απρονοησία, υποτιμώντας τον έμπειρο αντίπαλό τους. Έτσι, ενώ βρίσκονταν σε αναμονή μιας σύγκρουσης που θα μπορούσε να κρίνει το αποτέλεσμα όλου του πολέμου, επέτρεπαν την απομάκρυνση του στρατεύματος από τα πλοία, αφήνοντας ανεπανόρθωτα εκτεθειμένο το στόλο τους.

24. Ποια προτερήματα είχε ο Λύσανδρος ως στρατηγός;

Ο Λύσανδρος ως στρατηγός διακρίθηκε για τη σύνεση και την υπομονή του, για την ικανότητά του να αντιλαμβάνεται και να εκμεταλλεύεται προς όφελός του τα μειονεκτήματα του αντιπάλου, καθώς και για τη μεθοδικότητα με την οποία έφερε εις πέρας το σχέδιό του για την εξόντωση του εχθρικού στόλου. Παρέμεινε ψύχραιμος απέναντι στις προκλήσεις των Αθηναίων, που προτιμούσαν μια άμεση αναμέτρηση∙ μελέτησε προσεκτικά τις κινήσεις των αντιπάλων του και διέγνωσε με ακρίβεια τις αδυναμίες τους, επιλέγοντας έτσι την κατάλληλη στιγμή για να διενεργήσει την επίθεσή του. Αξιοποίησε το στοιχείο του αιφνιδιασμού και χτύπησε τους εχθρούς του με τέτοια ταχύτητα που δεν τους άφηνε κανένα περιθώριο αντίδρασης. 

25. Πώς αξιολογείτε την απόφαση του Κόνωνα να απομακρυνθεί από τους Αιγός ποταμούς όταν εκδηλώνεται η επίθεση του Λυσάνδρου;
 
Ο Κόνωνας όταν εκδηλώνεται η αιφνιδιαστική επίθεση του Λυσάνδρου δίνει εντολή στους Αθηναίους στρατιώτες να επιστρέψουν στα πλοία. Οι περισσότεροι, όμως, από αυτούς είναι διασκορπισμένοι και βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση από την ακτή, εφόσον είχαν κινήσει για να αγοράσουν τρόφιμα από τη Σηστό. Ο Κόνωνας, επομένως, συνειδητοποιεί πως δεν υπάρχει χρόνος έγκαιρης αντίδρασης και αποφασίζει να απομακρυνθεί από τους Αιγός ποταμούς με το δικό του πλοίο και άλλα οκτώ που έτυχε να είναι πλήρως επανδρωμένα. Φροντίζει, μάλιστα, αποχωρώντας να περάσει από την Αβαρνίδα, το ακρωτήρι της Λαμψάκου, προκειμένου να πάρει από εκεί τα μεγάλα ιστία των σπαρτιατικών πλοίων, ώστε να τους είναι αδύνατο να τον καταδιώξουν. Προορισμός του Κόνωνα είναι η Κύπρος, ο βασιλιάς της οποίας, Ευαγόρας, ήταν σύμμαχος των Αθηναίων.
Η γοργή στάθμιση της κατάστασης από τον Κόνωνα, όπως και η ευφυής κίνησή του να διασφαλίσει πως τα σπαρτιατικά πλοία δεν θα μπορούν να τον καταδιώξουν, αφού δεν θα έχουν τα μεγάλα ιστία για να πλεύσουν στην ανοιχτή θέληση, φανερώνουν το ισχυρό ένστικτο επιβίωσης που τον διακρίνει, καθώς και την αποφασιστικότητά του. Κατορθώνει με την απόφασή του αυτή να διασώσει μικρό μέρος του ελληνικού στόλου, αποφεύγει όμως, ως στρατηγός των Αθηναίων, να αντιμετωπίσει κατά πρόσωπο τον Λύσανδρο, έστω και στο πλαίσιο μιας μάταιης αντίστασης. Ο Κόνωνας δεν διακρίνεται από το πνεύμα αυτοθυσίας που ωθούσε κατά το παρελθόν άλλους στρατηγούς να παραμένουν μέχρι τέλους στο πεδίο της μάχης. Αποφεύγει, επίσης, να υποστεί τις συνέπειες της λανθασμένης επιλογής να παραμείνει ο αθηναϊκός στόλος σε μακρινή απόσταση από τη Σηστό, για την οποία είχε ο ίδιος, ως στρατηγός, σημαντικό μερίδιο ευθύνης. Υπ’ αυτό το πρίσμα, ο Κόνωνας δίνει την εντύπωση δειλού ανθρώπου, ο οποίος προτιμά να διαφυλάξει τη δική του ζωή και να αφήσει πλήθος άλλων να χαθούν, χωρίς να επηρεάζεται από το γεγονός πως φέρει ευθύνη για την επικείμενη απώλειά τους.
Προφανώς, βέβαια, ακόμη κι αν παρέμενε ο Κόνωνας στους Αιγός ποταμούς δεν θα κατόρθωνε να αλλάξει την έκβαση της μάχης, εφόσον ο Λύσανδρος είχε βρει τους Αθηναίους εντελώς απροετοίμαστους. Θα συνέδεε, όμως, το όνομά του με μια γενναία πράξη αυτοθυσίας και θα φαινόταν, έτσι, πως αποδεχόταν την ευθύνη του για τη συντριπτική αυτή ήττα του αθηναϊκού στόλου.
Ας σημειωθεί πως εννέα χρόνια μετά ο Κόνωνας θα ηγηθεί ναυτικής δύναμης των Περσών και θα νικήσει τους Σπαρτιάτες (394 π.Χ.), προσφέροντας στις μικρασιατικές πόλεις την αποδέσμευσή τους από τον έλεγχο της Σπάρτης.

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...