Νίκος Εγγονόπουλος «Ποίηση 1948»
Ποια επίδραση έχει στο έργο του ποιητή η ζοφερή πραγματικότητα του Εμφυλίου; Πώς την κρίνετε;
Ο Εγγονόπουλος μπροστά στη σκληρότητα και τον παραλογισμό του εμφυλίου πολέμου αισθάνεται πικραμένος και αδυνατεί να εκφραστεί ποιητικά. Κάθε φορά που επιχειρεί να γράψει κάτι είναι να σα να το γράφει στην άλλη μεριά του αγγελτηρίου ενός ακόμη θανάτου, που έρχεται να προστεθεί στη μακρά λίστα θανάτων του πολέμου αυτού. Ο ποιητής νιώθει ότι μια τόσο άσχημη περίοδος για τη χώρα του δεν είναι κατάλληλη για ποίηση και οποιαδήποτε άλλη θεωρητική ενασχόληση, μιας και κάθε τέτοια δραστηριότητα μοιάζει ανώφελη και περιττή όταν αντιπαραβάλλεται με την αδυσώπητη πραγματικότητα του εμφυλίου. Για το λόγο αυτό, άλλωστε, τα ποιήματά του είναι γεμάτα πικρία και είναι ελάχιστα σε σχέση με το παρελθόν.
Θα μπορούσαμε ίσως να εξετάσουμε τη στάση του Εγγονόπουλου, ρωτώντας όπως κάνει ο Αναγνωστάκης, «Μα ποιος με πόνο θα μιλήσει για όλα αυτά;», αλλά κάτι τέτοιο θα ήταν προφανώς άτοπο. Δεν μπορούμε να έχουμε την απαίτηση να αισθάνονται και να αντιδρούν όλοι οι άνθρωποι με τον ίδιο τρόπο κι εφόσον ο ποιητής νιώθει ότι δεν μπορεί να εκφραστεί απέναντι σε μια τέτοια κατάσταση, δεν έχουμε παρά να σεβαστούμε τη στάση του. Άλλωστε, ο Εγγονόπουλος δεν καταφεύγει στη σιωπή, συνεχίζει να καταγράφει τις σκέψεις του σχετικά με τη δραματική κατάσταση που δημιουργεί ο εμφύλιος, απλώς περιορίζει σημαντικά την ποιητική του δραστηριότητα. Ο Εγγονόπουλος δεν έχει την ψευδαίσθηση ότι μπορεί με την ποίησή του να ανατρέψει τη δραματική κατάσταση που έχει επικρατήσει στη χώρα και δεν αισθάνεται παράλληλα ότι υπάρχει λόγος να καταγράψει όλες τις φρικτές προεκτάσεις του εμφυλίου, από τη στιγμή που όλοι γύρω του βλέπουν και βιώνουν την άσχημη τροπή που έχουν πάρει τα πράγματα. Επιπλέον, η αντίρρηση που προβάλλει ο Αναγνωστάκης δεν έχει να κάνει εν γένει με τον εμφύλιο, έχει να κάνει με την αποτύπωση της πραγματικότητας όπως τη βιώνει η μία μόνο παράταξη. Ενώ, ο Εγγονόπουλος αντικρίζει συνολικά την αποτρόπαιη εξέλιξη του εμφυλίου και δηλώνει την απόγνωση που του δημιουργείται, χωρίς να παίρνει το μέρος κάποιας παράταξης.
Ποια επίδραση έχει στο έργο του ποιητή η ζοφερή πραγματικότητα του Εμφυλίου; Πώς την κρίνετε;
Ο Εγγονόπουλος μπροστά στη σκληρότητα και τον παραλογισμό του εμφυλίου πολέμου αισθάνεται πικραμένος και αδυνατεί να εκφραστεί ποιητικά. Κάθε φορά που επιχειρεί να γράψει κάτι είναι να σα να το γράφει στην άλλη μεριά του αγγελτηρίου ενός ακόμη θανάτου, που έρχεται να προστεθεί στη μακρά λίστα θανάτων του πολέμου αυτού. Ο ποιητής νιώθει ότι μια τόσο άσχημη περίοδος για τη χώρα του δεν είναι κατάλληλη για ποίηση και οποιαδήποτε άλλη θεωρητική ενασχόληση, μιας και κάθε τέτοια δραστηριότητα μοιάζει ανώφελη και περιττή όταν αντιπαραβάλλεται με την αδυσώπητη πραγματικότητα του εμφυλίου. Για το λόγο αυτό, άλλωστε, τα ποιήματά του είναι γεμάτα πικρία και είναι ελάχιστα σε σχέση με το παρελθόν.
Θα μπορούσαμε ίσως να εξετάσουμε τη στάση του Εγγονόπουλου, ρωτώντας όπως κάνει ο Αναγνωστάκης, «Μα ποιος με πόνο θα μιλήσει για όλα αυτά;», αλλά κάτι τέτοιο θα ήταν προφανώς άτοπο. Δεν μπορούμε να έχουμε την απαίτηση να αισθάνονται και να αντιδρούν όλοι οι άνθρωποι με τον ίδιο τρόπο κι εφόσον ο ποιητής νιώθει ότι δεν μπορεί να εκφραστεί απέναντι σε μια τέτοια κατάσταση, δεν έχουμε παρά να σεβαστούμε τη στάση του. Άλλωστε, ο Εγγονόπουλος δεν καταφεύγει στη σιωπή, συνεχίζει να καταγράφει τις σκέψεις του σχετικά με τη δραματική κατάσταση που δημιουργεί ο εμφύλιος, απλώς περιορίζει σημαντικά την ποιητική του δραστηριότητα. Ο Εγγονόπουλος δεν έχει την ψευδαίσθηση ότι μπορεί με την ποίησή του να ανατρέψει τη δραματική κατάσταση που έχει επικρατήσει στη χώρα και δεν αισθάνεται παράλληλα ότι υπάρχει λόγος να καταγράψει όλες τις φρικτές προεκτάσεις του εμφυλίου, από τη στιγμή που όλοι γύρω του βλέπουν και βιώνουν την άσχημη τροπή που έχουν πάρει τα πράγματα. Επιπλέον, η αντίρρηση που προβάλλει ο Αναγνωστάκης δεν έχει να κάνει εν γένει με τον εμφύλιο, έχει να κάνει με την αποτύπωση της πραγματικότητας όπως τη βιώνει η μία μόνο παράταξη. Ενώ, ο Εγγονόπουλος αντικρίζει συνολικά την αποτρόπαιη εξέλιξη του εμφυλίου και δηλώνει την απόγνωση που του δημιουργείται, χωρίς να παίρνει το μέρος κάποιας παράταξης.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου