Ilse Kleyn
Η ποιήτρια Κική Δημουλά
Ποια στοιχεία των ποιημάτων θα συνηγορούσαν στην άποψη πως η ποιήτρια δέχτηκε επιδράσεις από τον υπερρεαλισμό;
Ο υπερρεαλισμός ως πρωτοποριακό κίνημα στην τέχνη αποτέλεσε μια σημαντική προσπάθεια απελευθέρωσης του καλλιτέχνη, έκφρασης των ασυνείδητων σκέψεων κι επιθυμιών του και συνολικής ανανέωσης των εκφραστικών τρόπων, ώστε η ποιητική δημιουργία να μπορεί απρόσκοπτα να αποδώσει τις πλέον ενδόμυχες παραστάσεις του ποιητή.
Η επίδραση του υπερρεαλισμού στην ποίηση της Κικής Δημουλά είναι αρκετά έντονη, μιας και παρόλο που η ποιήτρια δεν συνθέτει υπερρεαλιστική ποίηση, έχει ωστόσο αξιοποιήσει την προσφορά του ρεύματος αυτού στην ανανέωση της ποιητικής έκφρασης. Παρατηρούμε, επομένως, την ελευθερία που υπάρχει στο λεξιλόγιο της ποιήτριας, η οποία δε διστάζει να χρησιμοποιήσει ακόμη κι εντελώς καθημερινές και αντιποιητικές λέξεις στα ποιήματά της. Παράλληλα, η ίδια ελευθερία υπάρχει και στη στιχουργική των ποιημάτων της, τα οποία συντίθενται χωρίς μετρικούς και στιχουργικούς περιορισμούς, σ’ ελεύθερο στίχο. Στοιχεία που προσφέρουν την ποιήτρια την απαραίτητη αποδέσμευση από τους περιορισμούς της παλαιότερης ποίησης ώστε να μπορεί να εκφράσει ελεύθερα τα νοήματα που επιθυμεί.
Η επιρροή του υπερρεαλισμού σε ό,τι αφορά τις λεκτικές επιλογές είναι εμφανής και στους απρόσμενους συνδυασμούς που δημιουργεί η ποιήτρια, η οποία δε διστάζει να δημιουργήσει εντελώς πρωτότυπα λεκτικά σύνολα και να ανανεώσει έτσι τη νοηματική χρήση λέξεων που έχουμε συνηθίσει σε πολύ συγκεκριμένα νοηματικά πλαίσια λόγω της καθημερινής τους παγιωμένης χρήσης.
Στις ποιητικές συνθέσεις της Δημουλά εντοπίζουμε επίσης ένα ακόμη χαρακτηριστικό της υπερρεαλιστικής γραφής, το οποίο είναι ο θρυμματισμός του στίχου που κάποτε είναι ακόμη και μονολεκτικός.
Η Κική Δημουλά, άλλωστε, έχει κατορθώσει να αξιοποιήσει στην ποίησή της κι άλλες εκφραστικές δυνατότητες που προσέφερε ο υπερρεαλισμός, όπως είναι ο αφαιρετικός λόγος και η συνακόλουθη συμπύκνωση του νοήματος καθώς και η χρήση του παραλογικού συλλογισμού που εκφράζει με μεγαλύτερη έμφαση τα συναισθήματα ή τις σκέψεις της ποιήτριας.
Ο υπερρεαλισμός ως πρωτοποριακό κίνημα στην τέχνη αποτέλεσε μια σημαντική προσπάθεια απελευθέρωσης του καλλιτέχνη, έκφρασης των ασυνείδητων σκέψεων κι επιθυμιών του και συνολικής ανανέωσης των εκφραστικών τρόπων, ώστε η ποιητική δημιουργία να μπορεί απρόσκοπτα να αποδώσει τις πλέον ενδόμυχες παραστάσεις του ποιητή.
Η επίδραση του υπερρεαλισμού στην ποίηση της Κικής Δημουλά είναι αρκετά έντονη, μιας και παρόλο που η ποιήτρια δεν συνθέτει υπερρεαλιστική ποίηση, έχει ωστόσο αξιοποιήσει την προσφορά του ρεύματος αυτού στην ανανέωση της ποιητικής έκφρασης. Παρατηρούμε, επομένως, την ελευθερία που υπάρχει στο λεξιλόγιο της ποιήτριας, η οποία δε διστάζει να χρησιμοποιήσει ακόμη κι εντελώς καθημερινές και αντιποιητικές λέξεις στα ποιήματά της. Παράλληλα, η ίδια ελευθερία υπάρχει και στη στιχουργική των ποιημάτων της, τα οποία συντίθενται χωρίς μετρικούς και στιχουργικούς περιορισμούς, σ’ ελεύθερο στίχο. Στοιχεία που προσφέρουν την ποιήτρια την απαραίτητη αποδέσμευση από τους περιορισμούς της παλαιότερης ποίησης ώστε να μπορεί να εκφράσει ελεύθερα τα νοήματα που επιθυμεί.
Η επιρροή του υπερρεαλισμού σε ό,τι αφορά τις λεκτικές επιλογές είναι εμφανής και στους απρόσμενους συνδυασμούς που δημιουργεί η ποιήτρια, η οποία δε διστάζει να δημιουργήσει εντελώς πρωτότυπα λεκτικά σύνολα και να ανανεώσει έτσι τη νοηματική χρήση λέξεων που έχουμε συνηθίσει σε πολύ συγκεκριμένα νοηματικά πλαίσια λόγω της καθημερινής τους παγιωμένης χρήσης.
Στις ποιητικές συνθέσεις της Δημουλά εντοπίζουμε επίσης ένα ακόμη χαρακτηριστικό της υπερρεαλιστικής γραφής, το οποίο είναι ο θρυμματισμός του στίχου που κάποτε είναι ακόμη και μονολεκτικός.
Η Κική Δημουλά, άλλωστε, έχει κατορθώσει να αξιοποιήσει στην ποίησή της κι άλλες εκφραστικές δυνατότητες που προσέφερε ο υπερρεαλισμός, όπως είναι ο αφαιρετικός λόγος και η συνακόλουθη συμπύκνωση του νοήματος καθώς και η χρήση του παραλογικού συλλογισμού που εκφράζει με μεγαλύτερη έμφαση τα συναισθήματα ή τις σκέψεις της ποιήτριας.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου