Επιστολές του Οδυσσέα Ανδρούτσου

Jeanne Newton Schoborg

Επιστολές του Οδυσσέα Ανδρούτσου

 

[Οι επιστολές έχουν αντληθεί από την Ιστορική Πραγματεία «ΟΔΥΣΣΕΥΣ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΣ» του Κωνσταντίνου Ν. Παπαμιχαλόπουλου (1873)]

Επιστολή του Οδυσσέως Ανδρούτσου προς τον Δημήτριον Υψηλάντην

«Υψηλότατε πρίγκηψ! Τα γράμματά μου την σήμερον δεν πέμπονται παρά εις όσους φρονούν καλά δια την σωτηρίαν της Πατρίδος. Πρέπει λοιπόν να λείψουν από το γένος μας τα κρυφά, και σαν αληθινοί πατριώται να κηρύττωμεν την αλήθειαν εις όλους χωρίς κανένα φόβον. Εκείνοι όμως όπου λυσσιάζουν δια αξιώματα ας γράφουν διπλωματικά, ας λέγουν κρυφά και ας προσπαθή να γελά ο ένας τον άλλον. Αυτοί είναι σαν πανούκλα εις την Ελλάδα και πρέπει ο λαός να χωρισθή απ’ αυτούς και να τους κάμη κουτουμάτζια (*) δια να μη μολευθούμεν όλοι μας και χαθούμεν. Έως την σήμερον δεν σου έγραψα, μήδε τώρα είχα σκοπόν να σου γράψω, πλην το γράμμα όπου μου έστειλες εις τας τρεις τρέχοντος με βιάζει να σου είπω ότι οι Τούρκοι κοντεύουν ν’ αφανίσουν όλα ταύτα τα μέρη, τα λεγόμενα ελεύθερα, αφού επέρασαν από το πυρ και το σίδερον τα υποκείμενα εις αυτούς εμπροσθινά. Εγώ, αφού εφωδίασα το φρούριον των Αθηνών μ’ ό,τι εδυνήθην, εκστρατεύω με τας ολίγας στρατιωτικάς δυνάμεις, όχι ν’ αντιπαραταχθώ εις τους εχθρούς, αλλά να τους απατήσω με τας υποσχέσεις, έως ότου γλυτώσουν μερικά αδύνατα παιδιά και γυναίκες και να συνάξουν τινά από τα εις αλώνια ευρισκόμενα γεννήματα. Πρίγκηπα, ιδού σας περικλείεω τα ίσα των γραμμάτων, όπου έλαβον σήμερον από τους Τούρκους και Ρωμαίους Ζητουνίου, Πατρατζικίου και Λαρίσσης, σου τα στέλνω όχι να τα κρύψης, αλλά να τα κάμης φανερά εις όλους και να πληροφορήσης τον κόσμον ότι εγώ κρατώ πάντα ανταπόκρισιν με τους Τούρκους με σκοπόν πατριωτικόν, όπου με τούτουν τον τρόπον να εμπορέσωμεν καμίαν φοράν να τους φέρωμεν εις καμίαν τοποθεσίαν όπου να τους χάσωμεν∙ αλλά ταύτα μου τα τερτίπια οι κοτζαπασίδες και οι νέοι Γενεραλαίοι της μεγάλης επικράτειας της Ελλάδος τα λεν προδοσίες. Εγώ με τας προκηρύξεις μου και με την διαγωγήν μου πληροφορώ το Έθνος ότι πρέπει να έχωμεν διοίκησιν, αλλά να λείψουν οι κακοδιοικηταί, εκείνοι που τρυπώνουν και μιλούν κρυφά και κάμουν φατρίες δια να λάβουν οφίκια θα χαλάσουν την Πατρίδα, καθώς ως τώρα την έδωκαν του διαβόλου. Πρίγκηπα, εγώ έτσι γράφω και σε παρακαλώ να δώσης έξω κόπιαν του γράμματός μου. Έτσι πρέπει να γράφης και εσύ και μην ετρούπωσες αυτού και κοιμάσαι. Ενθυμήσου ότι η φαμιλιά σου επρωτοκήρυξε τον πόλεμον του Σουλτάνου και έβαλε την Ελλάδα εις τοιαύτην κίνησην.

Είσαι λοιπόν εις χρέος και σε προτεστάρω έμπροσθεν όλου του λαού της Ελλάδος ευθύς να κάμης προκηρύξεις ιδικάς σου και να τας διαδιώσης καθ’ όλην την Ελλάδα, όπου να εμψυχωθή όλον το Έθνος, να γνωρίση εις ποίον κίνδυνον ευρίσκεται και να αναλάβη τα άρματα δια να υπερασπισθή Πίστιν και Πατρίδα. Εγώ, το ξαναλέγω, έτσι γράφω και έτσι πρέπει να γράφη και κάθε καλός πατριώτης∙ αν δεν σου αρέση μη μου γράφης, δια να κάμω και εγώ το ίδιον

ΟΔΥΣΣΕΥΣ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΣ

*κάθαρσιν

Επιστολή του Οδυσσέα Ανδρούτσου προς τους Γαλαξιδιώτες

Ηγαπημένοι μου Γαλαξειδιώταις,

Ήτανε βέβαια από τον Θεό γραμμένο να αδράξουμε τα άρματα μία ημέρα, και να χυθούμε καταπάνου στους τυράννους μας, που τόσα χρόνια ανελεήμονα μας τυραγνεύουν. Τι τη θέλουμε, βρε αδέρφια, αυτή τη πολυπικραμένη ζωή, να ζούμε αποκάτου στην σκλαβιά, και το σπαθί των Τούρκων να ακονιέται στα κεφάλια μας; δεν τηράτε που τίποτα δεν μας απόμεινε; αι εκκλησίαις μας γενήκανε τζαμιά και αχούρια των Τούρκων∙ κανένας δεν μπορεί να πη πως τάχα έχει τίποτα εδικό του γιατί το ταχυά βρίσκεται φτωχός, σα διακονιάρης στη στράτα∙ αι φαμελιές μας και τα παιδιά μας είναι στα χέρια και στη διάκρισι των Τούρκων. Τίποτα, αδέρφια, δεν μας έμεινε∙ δεν είναι πρέποντας να σταυρώσωμε τα χέρια, και να τηράμε τον ουρανό∙ ο Θεός μας έδωκε χέρια, γνώσι και νου∙ ας ρωτήσωμε την καρδία μας και ό,τι μας απαντυχαίνει ας το βάλωμε γλήγορα σε πράξιν, και ας είμεθα, αδέρφια, βέβαιοι το πως ο Χριστός μας ο πολυαγαπημένος θα βάλη το χέρι απάνου μας. Ό,τι θα κάμωμε, πρέποντας είναι να το κάμωμε μίαν ώρα αρχήτερα, γιατί ύστερα θα χτυπάμε τα κεφάλια μας. Τώρα η Τουρκία είναι μπερδευμένη σε πολέμους, και δεν έχει ασκέρια να στείλη καταπάνου μας. Ας ωφεληθούμε από την περίστασι, όπου ο Θεός, ακούωντας τα δίκαια παράπονά μας, μας έστειλε δια ελόγου μας∙ μια ώρα πρέποντας είναι να ξεσπάση αυτό το μαράζι, όπου μας τρώγει την καρδιά. Στα άρματα, αδέρφια∙ ή να ξεσκλαβωθούμε ή όλοι να πεθάνωμε∙ και βέβαια καλλίτερο θάνατο δεν μπορεί δε προτιμήση κάθε χριστιανός και Έλληνας.

Εγώ, καθώς το γνωρίζετε καλότατα, αγαπητοί μου Γαλαξειδιώταις, ημπορώ να ζήσω βασιλικά, με πλούτια, τιμαίς και δόξαις∙ οι Τούρκοι ό,τι και να ζητήσω μου το δίνουνε παρακαλώντας, γιατί το σπαθί του Οδυσσέα δεν χωρατεύει∙ έπειτα κοντά στα άλλα ενθυμούνται τον πατέρα μου, που τους εζεμάτισε. Μα σας λέγω την πάσαν αλήθεια, αδέρφια, δε θέλω εγώ μονάχα να καλοπερνάω, και το γένος μου να βογκάη στη σκλαβιά∙ μου καίεται η καρδιά μου, σα βλέπω και συλλογιέμαι πως ακόμα οι Τούρκοι μας τυραγνεύουν.

Από το Μωριά μου στείλανε γράμματα, πως είναι τα πάντα έτοιμα. Εγώ είμαι στο ποδάρι με τα παλληκάρια μου∙ μα θέλω πρώτα να ήμαι βέβαιος το πως θα με ακολουθήσετε και εσείς∙ αν εσείς κάμετε αρχή από την μια μεριά, και εγώ από την άλλη, θα σηκωθή όλη η Ρούμελη∙ γιατί ο κόσμος φοβάται∙ μα σα ιδή ελόγου σας, που έχετε τα καράβια και ξέρετε καλλίτερα τα πράγματα, το πώς σηκώνετε το μπαεράκι, θανά ξεθαρέψη και τελειώση όχι καλλίτερα το πράγμα.

Περιμένω απόκρισι με τον ίδιον που φέρνει το γράμμα μου. Το μπαρούτι και τα βόλια τα έλαβα, και τα εμέρασα να οικονομήσετε και στουρνάρια και αν σας περισσεύη και άλλη μπαρούτη να μου στείλετε, γιατί θα την δώσω και στους Πατρατσικιώταις.

Του Πανουριά τα λόγια μη τα πολυακούτε είναι φοβτισιάρης∙ μα σα το σηκώσωμε εμείς, αλλέως δε μπορεί να φκιάση, πάρεξ να έρθη με το μέρος μας.

Αύριο το βράδυ να έρθη ένας στο μοναστήρι και θα ευρή τον Γκούρα για να μιλήση, σαν να ήμουνα εγώ ο ίδιος. Τον Γκούρα να τον αγαπάτε∙ είναι παιδί δικό μου και καλό παλληκάρι.

Χαιρετίσματα σε όλους τους φίλους πέρα και πέρα,

Σας χαιρετώ και σας γλυκοφιλώ.

22 Μαρτίου 1821

Ο αγαπητός σας

ΟΔΥΣΣΕΥΣ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΣ

Επιστολή προς τον Βασίλη Μπούσγο

«Κατά πολλά ηγαπημένε μου και αδελφέ Μπούσγο, σε χαιρετώ και τα μάτια σου φιλώ. Με το αδελφικόν μου σου φανερόνω∙ λοιπόν μάθε ότι και εγώ ήλθα απόψε εδώ εις το χάνι της Γραβιάς, και εσύ, ευθύς όπου λάβης το παρόν, να μάσης τους συντρόφους, όσους και αν είναι, ένας να μη λείψη, και αύριον αυγή κίνα και έλα εδώ ν’ ανταμωθούμε. Πάρε και τον Θανάσην Τζούτζον και κανένα άλλον προεστόν. Σε προσμένω χωρίς άλλο και Θεόθεν υγίαινε.

1821 3 Μαρτίου Γραβιά

αδελφός σου

ΔΥΣΣΕΟΣ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΥ

(η επιγραφή)

Του κατά πολλά ηγαπητού μοι, Καπετάν Βασίλη Μπούσγου. Της ώρας, Δοθήτω.