Ιστορία Γενικής Παιδείας: Βαλκανικοί Πόλεμοι (πηγή)

Ιστορία Γενικής Παιδείας: Βαλκανικοί Πόλεμοι (πηγή)
 
Συνδυάζοντας τις ιστορικές σας γνώσεις με τις απαραίτητες πληροφορίες από τα κείμενα που σας δίνονται, να αναφερθείτε:
α. στα αίτια των Βαλκανικών Πολέμων
(μονάδες 12)
β. στο περιεχόμενο της συνθήκης με την οποία τερματίστηκε ο Α΄ Βαλκανικός πόλεμος.
(μονάδες 13)
Μονάδες 25
 
ΚΕΙΜΕΝΟ Α
Εκείνη την άνοιξη και το καλοκαίρι τα γεγονότα είχαν εξελιχθεί ταχύτατα. [...] Οι διώξεις των Νεότουρκων σε βάρος των αλλοεθνών πληθυσμών αναζωπύρωσαν τα εθνικά αισθήματα των άλλων βαλκανικών λαών. Επιπλέον, οι ανταγωνισμοί μεταξύ των Δυνάμεων (ενέργειες Γερμανίας, Ιταλίας, Αυστροουγγαρίας) έπλητταν τα συμφέροντα των βαλκανικών δυνάμεων. Αυτή ήταν η τελευταία απειλή που κάνει τα βαλκανικά κράτη να ομονοήσουν και μέσα σ’ ένα διπλωματικό ανεμοστρόβιλο η Ελλάδα, η Σερβία, το Μαυροβούνιο και η Βουλγαρία [...] υπέγραψαν μια σειρά από διμερείς συμφωνίες και αποφάσισαν να επιτεθούν τον Οκτώβρη του 1912 εναντίον των Οθωμανών.
 
Mazower, M., Θεσσαλονίκη Πόλη των φαντασμάτων, μτφρ. Κ. Κουρεμένος, Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2006, σ. 352.  
 
ΚΕΙΜΕΝΟ Β
Συνθήκη του Λονδίνου
 
Άρθρον 2
Η Αυτού Μεγαλειότης ο Αυτοκράτωρ των Οθωμανών εκχωρεί προς τας Αυτών Μεγαλειότητας τους Συμμάχους Ηγεμόνας πάσας τας επί της ευρωπαϊκής ηπείρου εδαφικάς εκτάσεις της Αυτοκρατορίας Αυτού προς δυσμάς, γραμμής αρχομένης από της επί του Αιγαίου πελάγους Αίνου μέχρι της επί του Ευξείνου Πόντου Μηδείας, εξαιρουμένης της Αλβανίας.
 
Άρθρον 4
Η Αυτού Μεγαλειότης ο Αυτοκράτωρ των Οθωμανών δηλοί ότι εκχωρεί εις τας αυτών Μεγαλειότητας τους Συμμάχους Ηγεμόνας την νήσον Κρήτην και ότι παραιτείται των κυριαρχικών και άλλων δικαιωμάτων επί της νήσου ταύτης.
 
Αναστασόπουλος Β., Α΄ Βαλκανικός Πόλεμος (1912-1913), Η αρχή της εθνικής εξόρμησης, Εκδόσεις Γκοβόστη, Αθήνα 2012, σ. 168-169.
 
Ενδεικτική απάντηση
 
α. Τον Οκτώβριο του 1912 η Ελλάδα, η Σερβία, το Μαυροβούνιο και η Βουλγαρία, συνασπισμένες με διμερείς μεταξύ τους συμμαχίες, προκάλεσαν πόλεμο εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, με σκοπό να απελευθερώσουν τα εναπομείναντα ευρωπαϊκά εδάφη της αυτοκρατορίας που διεκδικούσαν. Σύμφωνα με τον Mazower (Κείμενο Α) οι λόγοι που συνέβαλαν στη συνεργασία μεταξύ των βαλκανικών αυτών κρατών ήταν αφενός οι διώξεις που πραγματοποίησαν οι Νεότουρκοι εις βάρος των μη τουρκικών πληθυσμών, γεγονός που συνετέλεσε στην ενίσχυση του εθνικού συναισθήματος των βαλκανικών λαών, και αφετέρου οι αρνητικές επιπτώσεις του ανταγωνισμού των Μεγάλων Δυνάμεων -Γερμανίας, Ιταλίας, Αυστροουγγαρίας- στα συμφέροντα των συγκεκριμένων βαλκανικών περιοχών. Ήταν ο πρώτος από δύο διαδοχικούς πολέμους, τους Βαλκανικούς Πολέμους, που τερματίστηκαν το θέρος του 1913 με τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου, η οποία ουσιαστικά έθεσε τέλος στην τουρκική κυριαρχία στην Ευρώπη και άλλαξε ριζικά τον πολιτικό χάρτη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
 
β. Στις 17/30 Μαΐου 1913 υπογράφηκε στο Λονδίνο η Συνθήκη Ειρήνης, η οποία προέβλεπε την εκχώρηση όλων των κτήσεων του σουλτάνου στα δυτικά της γραμμής Αίνου-Μηδείας, εκτός της Αλβανίας, στους συμμάχους ηγεμόνες της Ελλάδας, της Βουλγαρίας, της Σερβίας και του Μαυροβουνίου. Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνονται από το 2^ο Άρθρο της Συνθήκης του Λονδίνου (Κείμενο Β), όπου διευκρινίζεται ότι η πόλη του Αίνου βρίσκεται από την πλευρά του Αιγαίου ενώ η πόλη Μήδεια βρισκόταν στον Εύξεινο Πόντο. Με την ίδια Συνθήκη του Λονδίνου ο σουλτάνος παραιτήθηκε από τα δικαιώματά του στην Κρήτη, ενώ οι έξι μεγάλες δυνάμεις αναλάμβαναν να ορίσουν τα σύνορα της Αλβανίας και να καθορίσουν το μέλλον των νήσων του Αιγαίου. Η πρόβλεψη για την Κρήτη επιβεβαιώνεται από το 4^ο Άρθρο της Συνθήκης (Κείμενο Β), στο οποίο διευκρινίζεται πως ο Σουλτάνος εκχωρούσε τα κυριαρχικά του δικαιώματα στους συμμάχους ηγεμόνες, όπως προβλεπόταν και για τα προηγούμενα ευρωπαϊκά εδάφη των Οθωμανών. Η Συνθήκη σιωπούσε ως προς την κατανομή των εδαφών που είχαν κατακτήσει οι σύμμαχοι, αλλά και ως προς την τύχη των Δωδεκανήσων, τα οποία είχαν κατακτήσει οι Ιταλοί κατά τη διάρκεια του δικού τους νικηφόρου πολέμου εναντίον των Τούρκων (1911-1912) και τα οποία δήλωναν τότε ότι θα τα κατείχαν προσωρινώς.