Εικόνες απαισιοδοξίας στα διηγήματα της συλλογής «Η μόνη κληρονομιά»

Michal Boubin 

Εικόνες απαισιοδοξίας στα διηγήματα της συλλογής «Η μόνη κληρονομιά»

Οι εποχές στις οποίες αναφέρονται τα πεζογραφήματα του Ιωάννου υπήρξαν δύσκολες για τους Έλληνες, καθώς η χώρα βρέθηκε σε μια διαρκή εμπόλεμη κατάσταση, αλλά και μια δεινή οικονομική θέση. Όλα αυτά αντικατοπτρίζονται στα έργα του Ιωάννου, τα οποία πολλές φορές αποπνέουν μια έντονη αίσθηση απαισιοδοξίας με τη ζωή των ηρώων του να είναι εγκλωβισμένη σε μια αδιέξοδη κατάσταση θλίψης και απουσίας της ελπίδας για μια καλύτερη ζωή.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα του απαισιόδοξου κλίματος που παρουσιάζεται στα κείμενα του Ιωάννου είναι το διήγημα «Το μαγνητόφωνο της ταβέρνας», όπου μας δίνεται η ζωή ενός νεαρού άντρα που έχει μόλις χάσει τον πατέρα του. Μέσω των αναμνήσεων του νεαρού βλέπουμε τις δυσκολίες που πέρασε η οικογένειά του εξαιτίας του αλκοολισμού του πατέρα. Το διήγημα αυτό καθρεφτίζει τη ζωή πολλών ανθρώπων εκείνης της εποχής που αναγκάζονταν να επιβιώνουν μέσα σε συνθήκες φτώχειας και συχνά έβρισκαν παρηγοριά στο ποτό, προκαλώντας μεγάλα προβλήματα στην οικογένειά τους.
Μια εξίσου απαισιόδοξη εικόνα μας παρουσιάζει ο Ιωάννου στο διήγημα «Ο Θανάσης ο φονιάς», στο οποίο κεντρικό πρόσωπο είναι ο Θανάσης, ο οποίος έχει περάσει είκοσι χρόνια στη φυλακή γιατί είχε σκοτώσει έναν ξάδερφό του που τον έκλεβε. Ο Θανάσης είναι μια τραγική φιγούρα που έφτασε στο έγκλημα περισσότερο από απελπισία παρά γιατί ήταν κακός άνθρωπος. Τώρα, βρίσκεται άρρωστος, καχεκτικός και αποκρουστικός στην όψη να φροντίζει ως μάγειρας με μεγάλο ενδιαφέρον του αστυνομικούς και τους υπόλοιπους δημόσιους υπαλλήλους του χωριού.
Ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις η απαισιοδοξία συνδυάζεται με τη φτώχεια και τις ανυπέρβλητες δυσκολίες της ζωής, στο διήγημα «Η Ευτυχούλα», ο Ιωάννου μας παρουσιάζει τη ζωή μιας κοπέλας που ενώ είχε όλες τις προϋποθέσεις να γίνει ευτυχισμένη, καταλήγει να ζει στερημένη από κάθε προσωπική ευτυχία και ολοκλήρωση. Η ηρωίδα εγκλωβίζεται στις επιθυμίες των αυστηρών γονιών της, παραμερίζει την προσωπική της ζωή και μένει πλάι τους για να τους φροντίζει, ενώ συνεχίζει να ζει μια μοναχική και περιορισμένη ζωή ακόμη και μετά το θάνατό τους.
Ένα πλέγμα οικονομικής ανέχειας, έλλειψης ευκαιριών, προσωπικών περιορισμών και ενοχών, δημιουργούν το χώρο μέσα στον οποίο συντρίβονται οι ήρωες του συγγραφέα, που αδυνατούν να ξεφύγουν τόσο από τις εξωτερικές συνθήκες όσο και από τις δικές τους ελλείψεις.

Λέξεις 350