Νικόλαος Μαυροκορδάτος «Στο περιβόλι περπατεί...», παράλληλο για τον Κρητικό | Σημειώσεις του Κωνσταντίνου Μάντη

Νικόλαος Μαυροκορδάτος «Στο περιβόλι περπατεί...», παράλληλο για τον Κρητικό

Κωνσταντίνος Μάντης | Best Blogger Tips
Ilse Kleyn

Νικόλαος Μαυροκορδάτος «Στο περιβόλι περπατεί...», παράλληλο για τον Κρητικό



Στο περιβόλι περπατεῖ,
τα χορταράκια που πατεῖ
τα ίχνη της γλυκοφιλοῦν
κι ευθύς ιδές τα πως ανθοῦν!

Τ’ αγκάθια σαν την στοχασθοῦν,
ανάγκη είν’ να φοβηθοῦν∙
να την εγγίσουν δεν τολμοῦν,
μον’ σκύφτουν και την προσκυνοῦν.

Στα χόρτ’ απάνω την θωρεῖς,
άνθος πως είναι την θαρρεῖς∙
κι οι άνεμοι όπου φυσοῦν,
ότι αναπνέει και μεθοῦν.

Και τ’ αηδονάκια που λαλοῦν
τα χείλη της γλυκοφιλοῦν,
τα ρόδα πλια καταφρονοῦν∙
- όχ, πώς φωνάζουν και πονοῦν! -

Και τα νερά παραστρατοῦν
στους πόδας της να κυλισθοῦν,
να τα πατήση να ‘φρανθοῦν
κι ευθύς ευθύς να γλυκανθοῦν.

Τα σύννεφα να μαζωχθοῦν,
τον Ήλιο-μπέη να λυπηθοῦν,
‘λαφρά ‘λαφρά να σκεπασθῆ,
να μην την διῆ και σκοτισθῆ!

Ο Νικόλαος Μαυροκορδάτος θέλοντας να εκφράσει το θαυμασμό του για την ομορφιά της κοπέλας του ποιήματος, αντί να επιχειρήσει μια περιγραφή του προσώπου ή του σώματός της που ίσως θα αδικούσε την ιδιαίτερη γοητεία της, μας αφήνει να φανταστούμε πόσο όμορφή είναι με το να μας περιγράψει τον αντίκτυπο που έχει η παρουσία της στη φύση. Όπως ο Όμηρος δείχνει την ομορφιά της Ελένης μέσα από τις αντιδράσεις όσων την αντικρίζουν, έτσι και ο ποιητής εδώ, αφήνει την αναστάτωση που προκαλείται στη φύση, να μιλήσει για τη μοναδική ομορφιά της κοπέλας.
Όταν η κοπέλα περπατά στο περιβόλι, τα χορταράκια που πατά, γλυκοφιλούν τα ίχνη που αφήνει στο πέρασμά της κι αμέσως ανθίζουν.
Τα αγκάθια που υπάρχουν εκεί και που ίσως θα μπορούσαν να πληγώσουν τα πόδια της κοπέλας, δεν το τολμούν καν, αντιθέτως πέφτουν και την προσκυνούν.
Βλέποντας την κοπέλα να πατά πάνω στα χόρτα, νομίζεις πως είναι κι αυτή ένα από τα λουλούδια, κι οι άνεμοι που περνούν κοντά της μεθούν με την ανάσα της. Η εντύπωση που δίνεται πως η κοπέλα είναι ένα από τα λουλούδια ενισχύεται από την αντίδραση των ανέμων, καθώς μεθούν από τη γλυκύτητα της αναπνοής της, όπως ακριβώς όταν περνούν από κάποιο λουλούδι που αποπνέει ένα υπέροχο άρωμα.
Αντιστοίχως, τα αηδόνια του περιβολιού, αντί να πηγαίνουν στα λουλούδια, προτιμούν να γευτούν τα χείλη της κοπέλας και δε θέλουν πια να πλησιάζουν τα πραγματικά άνθη. Είναι, μάλιστα, τέτοια η απόλαυση που τους προσφέρει το φίλημα της κοπέλας, που το τραγούδι τους μοιάζει με έκφραση ερωτικού καημού και πόνου.
Ακόμη και τα νερά του περιβολιού αλλάζουν την πορεία τους, μόνο και μόνο για να μπορέσουν να έρθουν σ’ επαφή με τα πόδια της κοπέλας και να λάβουν έτσι μερίδιο της γλυκύτητας, που η κοπέλα χαρίζει σε κάθε τι γύρω της.
Είναι, άλλωστε, τέτοια η ομορφιά και η λάμψη της κοπέλας, ώστε ο ποιητής καλεί τα σύννεφα να καλύψουν τον ήλιο, γιατί αν δει την κοπέλα θα σκοτεινιάσει από τη ζήλια του.
Τα χορτάρια, τα λουλούδια, τα αηδόνια, τα νερά, ακόμη κι ο ήλιος επηρεάζονται από την ομορφιά της κοπέλας, η οποία στο πέρασμά της μαγεύει όλη τη φύση. Όλα τα στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος, άλλωστε, θέλουν να είναι κοντά στην όμορφη κοπέλα για να έρθουν σ’ επαφή με τη γλυκύτητα που αυτή αποπνέει.
Η απόδοση της ομορφιάς της κοπέλας μέσα από την επίδραση που έχει στη φύση γύρω της, μας παραπέμπει στον τρόπο με τον οποίο ο Σολωμός παρουσιάζει τη μορφή της Φεγγαροντυμένης.
Ο Σολωμός, βέβαια, επιχειρεί να παρουσιάσει μια μορφή με θεϊκές ιδιότητες, γι’ αυτό και η επίδραση στη φύση είναι σαφώς πιο έντονη, αλλά η βασική ιδέα είναι παρόμοια. Όπως δηλαδή το πέρασμα της κοπέλας στο ποίημα του Μαυροκορδάτου μαγεύει τη φύση, έτσι και η εμφάνιση της Φεγγαροντυμένης ησυχάζει την ταραγμένη φύση και την ωθεί να στολιστεί με κάθε ομορφιά. Η θάλασσα γαληνεύει απόλυτα και μοιάζει με περιβόλι, τα άνθη του οποίου είναι τα αστέρια του ουρανού που καθρεφτίζονται στο νερό.
Τα αστέρια χαίρονται με την εμφάνιση της θεϊκής γυναίκας και επιχειρούν μάταια να επισκιάσουν τη λάμψη της με το δικό τους φως, ενώ το νερό της θάλασσας δεν ταράζεται ούτε στο ελάχιστο από το πάτημά της. Η Φεγγαροντυμένη μοιάζει να ακτινοβολεί με τέτοια ένταση ώστε φωτίζει τη νύχτα με φως μεσημεριού κι όλος ο κόσμος γύρω της μοιάζει με ολόφωτο ναό.

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...