Ερωτήσεις ΚΕΕ Πρωταγόρας Ενότητα 5η: ἡγοῦνται πάντες ... ἀρετῆς: Πού στηρίζεται το επιχείρημα του Πρωταγόρα και πώς το αξιολογείτε;

Cynara Shelton

Ερωτήσεις ΚΕΕ Πρωταγόρας Ενότητα 5^η

ἡγοῦνται πάντες ... ἀρετῆς: Πού στηρίζεται το επιχείρημα του Πρωταγόρα και πώς το αξιολογείτε;

[Στηρίζεται στην κοινή αντίληψη, ο Πρωταγόρας δεν το θεμελιώνει λογικά. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν έχει ουσιαστική - αντικειμενική βάση. Άλλωστε ακολουθεί εμπειρική απόδειξη που αρχίζει με τη λέξη τεκμήριον.]  

Ἵνα δὲ μὴ οἴῃ ἀπατᾶσθαι ὡς τῷ ὄντι ἡγοῦνται πάντες ἄνθρωποι πάντα ἄνδρα μετέχειν δικαιοσύνης τε καὶ τῆς ἄλλης πολιτικῆς ἀρετῆς:

«Για να μη νομίζεις ότι πλανάσαι, εάν συμφωνήσεις ότι πράγματι όλοι οι άνθρωποι πιστεύουν πως ο καθένας μετέχει στη δικαιοσύνη και την άλλη πολιτική αρετή.»

Ο Πρωταγόρας για να αποδείξει στο Σωκράτη την καθολικότητα της αρετής θα καταφύγει σε δύο παραδείγματα παρμένα από την καθημερινή ζωή, θα χρησιμοποιήσει δηλαδή τεκμήρια και όχι κάποιο επιχείρημα δομημένο σε λογικές προτάσεις/κρίσεις.

Τα παραδείγματα είναι τα ακόλουθα:

1^ο: Εάν κάποιος ισχυριστεί ότι είναι καλός αυλητής, ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι, όλοι τον περιγελούν ή οργίζονται μαζί του.

2^ο: Αντίθετα, σε ό,τι αφορά τη δικαιοσύνη και την πολιτική αρετή, εάν κάποιος είναι άδικος και το ομολογήσει μπροστά σε όλους, τον θεωρούν τρελό, γιατί θεωρούν πως όλοι πρέπει να μετέχουν στη δικαιοσύνη.

Το επιχείρημα του Πρωταγόρα, στηριζόμενο σε παραδείγματα, παρ’ όλο που δεν ενέχει την ισχύ ενός συλλογισμού βασισμένου σε λογικές προτάσεις, αναδεικνύει την πεποίθηση των ανθρώπων σχετικά με την αξία που έχει η συμμετοχή όλων των πολιτών στη δικαιοσύνη. Ο Πρωταγόρας επιτυγχάνει έτσι, έστω και εμπειρικά, να τονίσει πως οι έννοιες της δικαιοσύνης και της γενικότερης πολιτικής αρετής κατέχουν σημαντική θέση στο σύστημα αξιών των πολιτών.

Οι πολίτες, ακόμη κι αν δεν έχουν όλοι ικανό θεωρητικό υπόβαθρο, κατανοούν και αποδέχονται πως ο μόνος τρόπος για να λειτουργήσει αρμονικά η κοινωνία τους, είναι να ακολουθούν όλοι τις αρχές της δικαιοσύνης στις πράξεις τους. Αντιλαμβάνονται, μάλιστα, όχι μόνο την αξία της δικαιοσύνης, αλλά και την ανάγκη της αποπομπής, της τιμωρίας δηλαδή, όσων αρνούνται να συμμορφωθούν με τις επιταγές ενός κοινωνικά αποδεκτού τρόπου διαβίωσης, διαπνεόμενου από τις αρχές της δικαιοσύνης και της πολιτικής αρετής. 

Δείτε επίσης:

Ερωτήσεις ΚΕΕ Πρωταγόρας Ενότητα 4η: οὐ γὰρ ἂν γένοιντο πόλεις, εἰ ὀλίγοι αὐτῶν (αἰδοῦς καὶ δίκης) μετέχοιεν: Η άποψη αυτή αναφέρεται μόνο σε δημοκρατικά πολιτεύματα ή σε όλα;