Έκθεση Γ΄ Λυκείου: Γλωσσικές ασκήσεις στις Πανελλήνιες [2000 – 2014]

John B. Mueller

Έκθεση Γ΄ Λυκείου: Γλωσσικές ασκήσεις στις Πανελλήνιες [2000 – 2014]

Πανελλήνιες 2000

Β5. Να γράψετε ένα αντώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: συμμετοχή, τοπική, ταχύτητα, αφθονία, υπευθυνότητα. [Μονάδες 5]

συμμετοχή: αποχή

τοπική: παγκόσμια, διεθνής

ταχύτητα: βραδύτητα

αφθονία: έλλειψη

υπευθυνότητα: ανευθυνότητα

Πανελλήνιες 2001

Β3. Να γράψετε από ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις με τη σημασία που έχουν στο κείμενο: περισυλλογή, συμβιβάζεται, αοριστία, διαμαρτυρία, ενδιαφέρει, διάνοια. [Μονάδες 6]

περισυλλογή: περίσκεψη

συμβιβάζεται: αποδέχεται, συμφιλιώνεται

αοριστία: ασάφεια

διαμαρτυρία: αντίρρηση, αντίδραση

ενδιαφέρει: απασχολεί

διάνοια: σκέψη 

Β4. ψυχαγωγία, τεχνοτροπίες: Να σχηματίσετε τέσσερις νέες σύνθετες λέξεις χρησιμοποιώντας για καθεμιά από ένα (διαφορετικό κάθε φορά) συνθετικό των παραπάνω λέξεων. [Μονάδες 4]

- ψυχογραφώ

- αναγωγή

- τεχνολογία

- τροπολογία

Πανελλήνιες 2002

Β3. Σε ένα κείμενο επιστημονικού λόγου συναντάμε συχνά ένα ειδικό λεξιλόγιο, δηλαδή τους ειδικούς όρους που χρησιμοποιούνται σε μια συγκεκριμένη επιστήμη. Να γράψετε πέντε από αυτούς τους όρους που περιέχονται στο κείμενο αυτό. [Μονάδες 5]

- DNA

- γονιδιώματος

- βιοηθικά

- βιοϊατρικές

- γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί

Πανελλήνιες 2003

Β2. Να γράψετε ένα αντώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: κατανάλωσης, αναδιοργάνωση, κεντρική, δεχτούν, συμμετοχή. [Μονάδες 5]

κατανάλωσης: παραγωγής, εξοικονόμησης  

αναδιοργάνωση: αποδιοργάνωση

κεντρική: δευτερεύουσα, περιφερειακή, απόκεντρη

δεχτούν: απορρίψουν

συμμετοχή: αποχή

Πανελλήνιες 2004

Β4. α. Αφού λάβετε υπόψη τη σηµασία που έχουν οι παρακάτω φράσεις στη δεύτερη παράγραφο του κειµένου, να σηµειώσετε στο τετράδιό σας σε ποιες από αυτές η γλώσσα λειτουργεί αναφορικά και σε ποιες ποιητικά.

i. ... σήµερα τα παιδιά είναι διαφορετικά, = αναφορική λειτουργία

ii. ...το «κλίµα» του σχολείου έχει αλλάξει, = ποιητική λειτουργία

iii. ...ο µαθητής περίµενε να φωτιστεί από το ∆άσκαλο. = ποιητική λειτουργία

iv. ... οι κρουνοί ρέουν µέσα στο σπίτι. = ποιητική λειτουργία

[Μονάδες 4]

β. παντογνώστης, αποκλειστικά, εκπληκτικό:

Να αναλύσετε τις λέξεις στα συνθετικά τους και από το δεύτερο συνθετικό της κάθε λέξης να σχηµατίσετε µια δική σας (απλή ή σύνθετη) λέξη. [Μονάδες 3]

παντογνώστης: παντο- (πᾶς, παντός) + γνώστης: γνωστικός, γνωστοποιώ

αποκλειστικά: από + κλείω: κλείνω, κλείστρο

εκπληκτικό: εκ + πλήττω: πλήγμα, αποπληξία

Πανελλήνιες 2005

Β3. Να γράψετε ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις πιο κάτω λέξεις του κειμένου:

πραγματοποιούν, ευλύγιστα, ακαλλιέργητη, αφιλόκερδες, γυμνάζεις. [Μονάδες 5]

πραγματοποιούν: εκτελούν, επιτελούν

ευλύγιστα: εύκαμπτα, λυγερά

ακαλλιέργητη: απαίδευτη, αδιαμόρφωτη

αφιλόκερδες: ανιδιοτελείς  

γυμνάζεις: ασκείς

Β4. αριστοκρατία, σκοινοβατικούς, ισορροπία, λεμβοδρομίες, συνηθίζουν:

Από το δεύτερο συνθετικό των πιο πάνω λέξεων να σχηματίσετε μια νέα σύνθετη λέξη. [Μονάδες 5]

αριστοκρατία: άκρατος, εγκρατής, δημοκρατία

σκοινοβατικούς: αναβάτης, διαβαίνω, επιβαίνω

ισορροπία: αντίρροπος

λεμβοδρομίες: ιππόδρομος

συνηθίζουν: ευήθης, εθιμοτυπικό, ανήθικος

Πανελλήνιες 2006

Β3. Να γράψετε ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις πιο κάτω λέξεις του κειμένου:

ακαταπόνητους, ανεπάντεχο, υπέρμετρη, προσήλωση, δαμάζει. [Μονάδες 5]

ακαταπόνητους: ακούραστους, ακατάβλητους, ακάματους, άοκνους

ανεπάντεχο: απροσδόκητο, απρόσμενο, ξαφνικό

υπέρμετρη: υπερβολική, άμετρη

προσήλωση: αφοσίωση

δαμάζει: τιθασεύει, υποτάσσει, κατανικά, συγκρατεί

Πανελλήνιες 2007

Β3. Οι ακόλουθες λέξεις και φράσεις χαρακτηρίζουν ένα επίσημο ύφος λόγου. Να αποδώσετε με ύφος πιο ανεπίσημο και οικείο τις  υπογραμμισμένες λέξεις:

να καταστεί ανθρώπινος ο άνθρωπος, ατόπημα, να υπερβεί την κρίση, να αποποιηθεί τον ατομικισμό, επιταγή των καιρών [Μονάδες 5]

να καταστεί ανθρώπινος ο άνθρωπος: να γίνει

ατόπημα: σφάλμα, λάθος

να υπερβεί την κρίση: να ξεπεράσει

να αποποιηθεί τον ατομικισμό: να αρνηθεί, να απορρίψει, να εγκαταλείψει

επιταγή των καιρών: αίτημα, ζητούμενο

Πανελλήνιες 2008

Β3. Να σχηματίσετε μία πρόταση ή μία περίοδο για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις: εφευρέσεις, εμπειρία, αμφιταλαντεύεται, τεχνοκρατικό, πανικού. [Μονάδες 5]

εφευρέσεις: Η σύγχρονη εποχή συνοδεύτηκε από ποικίλες εφευρέσεις που περιόρισαν δραστικά τη σπατάλη χρόνου.

εμπειρία: Η απώλεια ενός φίλου είναι οδυνηρή εμπειρία.

αμφιταλαντεύεται: Εδώ και καιρό αμφιταλαντεύεται αν θα πρέπει να παραμείνει στην Ελλάδα ή όχι.

τεχνοκρατικό: Το τεχνοκρατικό πνεύμα της εκπαίδευσης τείνει να θέσει σε δεύτερη μοίρα τις ανθρωπιστικές σπουδές.

πανικού: Ο σεισμός προκάλεσε αντιδράσεις πανικού σε πολλούς κατοίκους.

Β4. Από το β΄ συνθετικό των παρακάτω λέξεων να σχηματίσετε μία νέα σύνθετη λέξη: σταυροδρόμι, αποκαλυπτικές, βιολογικά, παράδοση, υπόδικη. [Μονάδες 5]

σταυροδρόμι: δρομολόγιο, αναδρομή

αποκαλυπτικές: ανακάλυψη, υπερκάλυψη,

βιολογικά: φιλολογικό, υπέρλογο, λογοκρισία

παράδοση: επίδοση, απόδοση, λογοδοσία

υπόδικη: δικηγόρος, καταδίκη

Πανελλήνιες 2009

Β3. α) Να γράψετε ένα αντώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: ετερόφωτος, ελέγξιμος, ευθύνη, ελεύθερη, αδυναμία. [Μονάδες 5]

ετερόφωτος: αυτόφωτος

ελέγξιμος: ανεξέλεγκτος

ευθύνη: ανευθυνότητα

ελεύθερη: δέσμια, υπόδουλη

αδυναμία: προτέρημα, δυνατότητα  

β) Να γράψετε ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: αρετή, γνώμη, ισχύς, περιφρουρώ, φρόνημα. [Μονάδες 5]

αρετή: χάρισμα, προσόν, χρηστότητα

γνώμη: άποψη

ισχύς: δύναμη

περιφρουρώ: προφυλάσσω, προστατεύω

φρόνημα: ιδεολογία, πεποίθηση, ηθικό, αυτοπεποίθηση

Πανελλήνιες 2010

Β3. α) Να γράψετε ένα α ν τ ώ ν υ μ ο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: ατομική, επιτρέπουν, ανεπαρκείς, διαφορετικές, επεκτείνεται. [μονάδες 5]

ατομική: ομαδική, συλλογική

επιτρέπουν: απαγορεύουν

ανεπαρκείς: επαρκείς

διαφορετικές: όμοιες, ίδιες

επεκτείνεται: περιορίζεται, μειώνεται

β) Να γράψετε ένα σ υ ν ώ ν υ μ ο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: συνεχή, χρησιμότητα, συνέπειες, δεξιότητες, καθίσταται. [μονάδες 5]

συνεχή: ακατάπαυστη, διαρκή, αδιάκοπη, εξακολουθητική

χρησιμότητα: ωφελιμότητα

συνέπειες: επιπτώσεις, αποτελέσματα, απόρροιες, επακόλουθα

δεξιότητες: ικανότητες, επιδεξιότητες, επιτηδειότητες, δεινότητες

καθίσταται: γίνεται

Πανελλήνιες 2011

Β4. α) Να γράψετε από ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: πιθανών, ξεχνάς, κατακερματισμό, μετατρέπεται, διασπείρει. [Μονάδες 5]

πιθανών: ενδεχόμενων

ξεχνάς: λησμονείς

κατακερματισμό: τεμαχισμό

μετατρέπεται: μεταβάλλεται

διασπείρει: σκορπίζει, διαδίδει

β) Να γράψετε από ένα αντώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: υπαρκτό, άρνηση, σίγουρος, προσβάσιμο, λογικό. [Μονάδες 5]

υπαρκτό: ανύπαρκτο

άρνηση: αποδοχή

σίγουρος: αβέβαιος

προσβάσιμο: απρόσιτο, απροσέγγιστο 

λογικό: παράλογο

Πανελλήνιες 2012

Β3. α) επίτευγμα, δαμάσει, μετάβαση, πληρότητα, ουσιώδες: Να γράψετε από ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις παραπάνω λέξεις [μονάδες 5]

επίτευγμα: κατόρθωμα

δαμάσει: τιθασεύσει, ελέγξει, χαλιναγωγήσει  

μετάβαση: πέρασμα

πληρότητα: ολοκλήρωση

ουσιώδες: καίριο, βασικό

β) έλλογη, κοντά, συνοπτικό, φυσικής, αιχμαλωτίσει: Να γράψετε από ένα αντώνυμο για καθεμιά από τις παραπάνω λέξεις [μονάδες 5]

έλλογη: άλογη

κοντά: μακριά

συνοπτικό: εκτενές

φυσικής: αφύσικης, τεχνητής

αιχμαλωτίσει: απελευθερώσει

Πανελλήνιες 2013

Β3. α) Να γράψετε ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: ταυτόχρονα, γέννησε, αισθανθεί, πληθαίνουν, ανάλγητη [Μονάδες 5]

ταυτόχρονα: συγχρόνως

γέννησε: προκάλεσε, δημιούργησε

αισθανθεί: νιώσει

πληθαίνουν: αυξάνονται, πολλαπλασιάζονται

ανάλγητη: άπονη   

β) Να γράψετε ένα αντώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: ανούσια, εμφανίζεται, ανέφικτη, πυκνώνει, υψηλά [Μονάδες 5]

ανούσια: ουσιαστική, ουσιώδης

εμφανίζεται: εξαφανίζεται

ανέφικτη: εφικτή

πυκνώνει: αραιώνει

υψηλά: κατώτερα 

Πανελλήνιες 2014

Β3. α) Να γράψετε ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: αναλίσκεται, οικουμενική, διαστρεβλώσεις, ολωσδιόλου, ευζωίας. [Μονάδες 5]

αναλίσκεται: ξοδεύεται

οικουμενική: παγκόσμια, διεθνή

διαστρεβλώσεις: αλλοιώσεις, παραποιήσεις

ολωσδιόλου: εντελώς, τελείως, πλήρως, ολοκληρωτικά, εξ ολοκλήρου 

ευζωίας: καλοζωίας, καλοπέρασης, ευδαιμονίας, ευημερίας

β) Να γράψετε ένα αντώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: κοινόχρηστος, συμμετοχή, αυτοακυρώνεται, γνώση, αδιάκοπης. [Μονάδες 5]

κοινόχρηστος: ιδιωτικός, ιδιόχρηστος

συμμετοχή: αποχή

αυτοακυρώνεται: αυτοεπιβεβαιώνεται, αυτοεπικυρώνεται

γνώση: άγνοια

αδιάκοπης: ασυνεχούς, διακεκομμένης

Επαναληπτικές Πανελλήνιες

2003

Β3. Να γράψετε ένα συνώνυµο για καθεµιά από τις παρακάτω λέξεις του κειµένου: απτό, εγχείρηµα, συνασπισµός, συντελείται, ενέχει. [Μονάδες 5]

απτό: χειροπιαστό, συγκεκριμένο

εγχείρημα: τόλμημα, απόπειρα

συνασπισμός: συνεργασία, συμμαχία

συντελείται: πραγματοποιείται, ολοκληρώνεται

ενέχει: εμπεριέχει, κρύβει, έχει, περιέχει

2004

Β3. Να σχηµατίσετε µία πρόταση µε καθεµιά από τις παρακάτω λέξεις του κειµένου: εύγλωττα, στοχασµός, δυσκίνητη, αναιρείται, κίβδηλο. [Μονάδες 5]

εύγλωττα: Η ομιλία του πρωθυπουργού αποτέλεσε ένα εύγλωττο μήνυμα στήριξης της ακολουθούμενης πολιτικής.

στοχασμός:  Τη στιγμή εκείνη βρισκόταν σε βαθύ στοχασμό και δεν αντιλήφθηκε τους ανθρώπους που είχαν φτάσει δίπλα του.

δυσκίνητη: Είναι τόσο δυσκίνητοι κι οι δυο τους· ποτέ δεν προγραμματίζουν να κάνουν κάτι, όλο βαριούνται και δεν έχουν διάθεση για το παραμικρό.

αναιρείται: Το προηγούμενο επιχείρημα προφανώς αναιρείται από την άποψη που μόλις διατύπωσες. 

κίβδηλο: Αποδείχτηκε τελικά πως το υποτιθέμενα χρυσό νόμισμα ήταν κίβδηλο.

2005

Β3. Να σχηματίσετε πρόταση με καθεμιά από τις ακόλουθες λέξεις του κειμένου: σώφρονα, ευμάρεια, οκνηρία, ακόρεστη, επίγνωση. [Μονάδες 5]

σώφρονα: Η κυβέρνηση ακολουθεί μια σώφρονα πολιτική λιτότητας.

ευμάρεια: Η πρόοδος και η ευμάρεια αποτελούν τους στόχους της πολιτικής μας.

οκνηρία: Ήταν τέτοια η οκνηρία του, ώστε δεν κατόρθωσε ποτέ να παραμείνει σε μια δουλειά για πολύ καιρό.

ακόρεστη: Ένας βασικός λόγος για τις πολυετείς του σπουδές ήταν η ακόρεστη φιλομάθειά του.

επίγνωση: Έχει πλήρη επίγνωση της δυσκολίας του εγχειρήματος.

Β4. διατυπώσεις, παραίτηση, υπεροψία, περιφρόνησαν, αντιλήφθηκαν: Από το δεύτερο συνθετικό των πιο πάνω λέξεων να σχηματίσετε μια νέα σύνθετη λέξη. [Μονάδες 5]

διατυπώσεις: έκτυπο, ανάτυπο, τυπογραφείο

παραίτηση: απαίτηση

υπεροψία: αυτοψία, οπτικοακουστικός

περιφρόνησαν: καταφρόνηση

αντιλήφθηκαν: εκλαμβάνω, απολαμβάνω

2006

Β3. Να σχηματίσετε πρόταση με καθεμιά από τις επόμενες λέξεις, στο γραμματικό τύπο που αυτές βρίσκονται μέσα στο κείμενο: καταλυτική, εξανθρωπίσει, μηχανορράφων, ανεξίτηλα, ευθυκρισίας. [Μονάδες 5]

καταλυτική: Η οικονομική κρίση είχε καταλυτική επίδραση στις επαγγελματικές προοπτικές μιας ολόκληρης γενιάς.

εξανθρωπίσει: Θα πρέπει οπωσδήποτε να ληφθεί υπόψη το πάγιο αίτημα για ένα νομοθετικό πλαίσιο που θα εξανθρωπίσει τις συνθήκες κράτησης των μεταναστών.

μηχανορράφων: Οι πρόσφατες φήμες που οδήγησαν σε επιδείνωση του οικονομικού κλίματος ήταν έργο μηχανορράφων, που αποβλέπουν στο να εκμεταλλευτούν τις ασταθείς συνθήκες προς όφελός τους.

ανεξίτηλα: Τα ταραγμένα παιδικά του χρόνια άφησαν ανεξίτηλα ίχνη στον χαρακτήρα του.

ευθυκρισίας: Η ωριμότητα των αποφάσεών του συνιστά απόρροια της ευθυκρισίας που τον χαρακτηρίζει.

Β4. στενόκαρδος, αποθηριώνεται, καιροσκόπων, ετερόφωτα, ελλανοδίκης: Να σχηματίσετε μια νέα σύνθετη λέξη, που να έχει ως α΄ συνθετικό της το β΄ συνθετικό των πιο πάνω λέξεων. [Μονάδες 5]

στενόκαρδος: καρδιολόγος

αποθηριώνεται: θηριοδαμαστής

καιροσκόπων: σκοποβολή

ετερόφωτα: φωταγωγία

ελλανοδίκης: δικογραφία, δικηγόρος

2007

Β3. Να σχηματίσετε μια πρόταση με καθεμιά από τις ακόλουθες λέξεις του κειμένου, σε οποιοδήποτε γραμματικό τύπο τους: μυστηριώδης, άγονη, ασυδοσία, εναρμονίζει, απαρτίζουν. [Μονάδες 5]

μυστηριώδης: Το έγκλημα τελέστηκε υπό μυστηριώδεις συνθήκες.

άγονη: Η Κάσος βρίσκεται στην άγονη γραμμή.

ασυδοσία: Σε πολλές περιπτώσεις ο δημόσιος τομέας χαρακτηρίζεται από ασυδοσία, αφού ο κάθε υπάλληλος εμφανίζεται στη δουλειά ό,τι ώρα θέλει.

εναρμονίζει: Η διάσκεψη έχει αποστολή να εναρμονίσει τις απόψεις των συμμάχων.

απαρτίζουν: Η κυβέρνηση απαρτίζεται από βουλευτές δύο κομμάτων.

Β4. σύζευξη, ανακύπτουν, υπεύθυνος, διαλογίζεται, συμφέροντα: Από το δεύτερο συνθετικό των πιο πάνω λέξεων να σχηματίσετε μια νέα σύνθετη λέξη. [Μονάδες 5]

σύζευξη: διάζευξη

ανακύπτουν: προκύπτουν

υπεύθυνος: ανεύθυνος

διαλογίζεται: αναλογίζεται, υπολογίζεται, καταλογίζεται

συμφέροντα: διαφέρω, επιφέρω, αναφέρω

2008

Β3. Να γράψετε ένα αντώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: αφετηρία, αναγκαία, βαναυσότητα, αθόρυβη, εφικτό. [Μονάδες 5]

αφετηρία: τέρμα

αναγκαία: περιττή, άχρηστη, ανούσια

βαναυσότητα: ηπιότητα, ευγένεια

αθόρυβη: θορυβώδης, πολύβουη

εφικτό: ανέφικτο, απραγματοποίητο, ανεδαφικό  

2009

Β3. α. Να γράψετε ένα αντώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: ορθή, άναρθρη, δίκαια, υπεύθυνων, έμμεσα. [Μονάδες 5]

ορθή: λανθασμένη, εσφαλμένη, ακατάλληλη

άναρθρη: έναρθρη

δίκαια: άδικη

υπεύθυνων: ανεύθυνων

έμμεσα: άμεσα, απευθείας

β. Να γράψετε ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: επιρροή, προνόμιο, καθήκον, επικουρικά, μέριμνα. [Μονάδες 5]

επιρροή: επίδραση, επενέργεια, επηρεασμός, επήρεια

προνόμιο: δικαίωμα

καθήκον: χρέος, υποχρέωση, επιταγή

επικουρικά: βοηθητικά

μέριμνα: φροντίδα, ενδιαφέρον, επιμέλεια, έγνοια  

Β4. Χωρίς να αλλάξετε το μέρος του λόγου των παρακάτω λέξεων ή ονοματικών συνόλων να σχηματίσετε από μία δική σας πρόταση με τις λέξεις: παιδαγωγός, πρόσφορη, επιρροή της τέχνης, πνευματικό αγαθό. [Μονάδες 4]

παιδαγωγός: Στην αρχαία Ρώμη οι παιδαγωγοί ήταν συχνά Έλληνες αιχμάλωτοι, που ασκούσαν και χρέη ελληνοδιδασκάλου.

πρόσφορη: Οι συνθήκες δεν είναι πρόσφορες για τέτοιου είδους καλλιέργειες.

επιρροή της τέχνης: Η επιρροή της τέχνης είναι εμφανής σε τομείς, όπως είναι ο κοινωνικός, όπου χάρη σε αυτή ο ρατσισμός έχει δεχτεί ισχυρά πλήγματα.

πνευματικό αγαθό: Η ποίηση αποτελεί ένα πολύτιμο πνευματικό αγαθό, καθώς επιτρέπει ιδίως στους νέους να βαθύνουν το ενδιαφέρον τους για τα συναισθήματα των συνανθρώπων τους.

2010

Β3. α) Να γράψετε ένα σ υ ν ώ ν υ μ ο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: αλλαγές, ευάλωτοι, να εκπέμπουν, άνευ, να ανακοπεί. [μονάδες 5]

αλλαγές: μεταβολές, διαφοροποιήσεις, τροποποιήσεις, μεταλλαγές, μετασχηματισμοί

ευάλωτοι: ευπρόσβλητοι, τρωτοί

να εκπέμπουν: να μεταδίδουν, να διαχέουν

άνευ: χωρίς, δίχως

να ανακοπεί: να διακοπεί, να αναχαιτιστεί, να εμποδιστεί, να συγκρατηθεί, να περιοριστεί, να παρεμποδιστεί

β) Να γράψετε ένα α ν τ ώ ν υ μ ο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: συχνότερες, επιδεινώνονται, ασφάλεια, αυξανόμενη, παρούσες. [μονάδες 5]

συχνότερες: σπανιότερες

επιδεινώνονται: βελτιώνονται

ασφάλεια: ανασφάλεια, επικινδυνότητα

αυξανόμενη: μειωμένη, ελαττωμένη  

παρούσες: απούσες [παρούσες κλιματικές επιδράσεις / παλαιότερες]

2011

Β4. α) Να γράψετε ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: παραφροσύνη, ανημποριάς, συνιστούν, ανεκπλήρωτες, επιδιώκουν. [μονάδες 5]

παραφροσύνη: παράνοια, φρενοβλάβεια

ανημποριά: αδυναμία, εξάντληση, ανικανότητα

συνιστούν: αποτελούν, είναι

ανεκπλήρωτες: απραγματοποίητες

επιδιώκουν: προσπαθούν, επιζητούν, αποσκοπούν, αποβλέπουν

β) Να γράψετε ένα αντώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: εμπλέκει, αφαιρεί, ερήμην, συχνότατα, ανασφάλεια. [μονάδες 5]

εμπλέκει: αποδεσμεύει, απεμπλέκει  

αφαιρεί: προσθέτει

ερήμην: εκούσια, συνειδητά

συχνότατα: σπανιότατα

ανασφάλεια: σιγουριά, ασφάλεια, αυτοπεποίθηση

2012

Β3.α. Να γράψετε από ένα συνώνυμο για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις: εκφράζεται, θάρρος, κύριο, αποφασιστική, παρέχουν. [Μον. 5]

εκφράζεται: εκδηλώνεται, εξωτερικεύεται, φανερώνεται, αντιπροσωπεύεται

θάρρος: τόλμη, αποφασιστικότητα, γενναιότητα, σθένος, κουράγιο

κύριο: βασικό, ουσιώδες, σημαντικό, πρωτεύον, θεμελιώδες, κεφαλαιώδες

αποφασιστική: κρίσιμη, σημαντική, καίρια

παρέχουν: προσφέρουν, χορηγούν, δίνουν

β. Να γράψετε από ένα αντώνυμο για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις: άστοχο, κρύψει, φτώχεια, σωματικές, φυσικό. [Μον. 5]

άστοχο: εύστοχο

κρύψει: αποκαλύψει, φανερώσει  

φτώχεια: ευμάρεια, πλούτος

σωματικές: πνευματικές

φυσικό: τεχνητό, αφύσικο