Γιώργος Σεφέρης [Ανάμεσα σε δυο πικρές στιγμές...]

Tom Mc Nemar

Γιώργος Σεφέρης [Ανάμεσα σε δυο πικρές στιγμές...]

Ανάμεσα σε δυο πικρές στιγμές δεν έχεις καιρό μήτε

     ν’ ανασάνεις

ανάμεσα στο πρόσωπό σου και στο πρόσωπό σου

μια τρυφερή μορφή παιδιού γράφεται και σβήνει.

Γιώργος Σεφέρης, Σχέδια για ένα καλοκαίρι

Στο σύντομο αυτό ποίημα ο Γιώργος Σεφέρης καταγράφει τον αντίκτυπο που έχουν στους ανθρώπους οι αλλεπάλληλες δυσκολίες και πίκρες της ζωής. Μια κατάσταση αρκετά γνώριμη στους περισσότερους, μιας και ο ανθρώπινος βίος δύσκολα μπορεί να κινηθεί μακριά από τη στεναχώρια και τις απρόσμενες εκείνες δυστυχίες που δημιουργούν αίφνης την αίσθηση πως η ζωή του ατόμου, όπως τη γνώριζε, έχει πια καταρρεύσει.

Η αλληλοδιαδοχή των δυσκολιών είναι συχνά τόσο γοργή, ώστε το άτομο δεν έχει τη δυνατότητα μήτε να πάρει μια ανάσα. Μέχρι να συνέλθει ή έστω να διαχειριστεί το ένα χτύπημα της μοίρας, έρχεται αμέσως το επόμενο, ωθώντας το άτομο στα όρια της αντοχής του ή κάποτε ακόμη και πέρα από αυτά. Ο χρόνος που χρειάζεται ο άνθρωπος να επανέλθει από μια δυσκολία είναι ορισμένες φορές μια πολυτέλεια που δεν του παρέχεται. Προτού καν συνειδητοποιήσει την έκταση της μιας πίκρας, έρχεται μια νέα για να τον οδηγήσει σε ακόμη πιο οδυνηρή κατάσταση.

Είναι, μάλιστα, μέσα από αυτές τις πίκρες και τις δυσκολίες που το άτομο εξαναγκάζεται να συνθλίψει την αθωότητα και την παιδικότητα της ψυχής του, προκειμένου να επιβιώσει. Η θέλησή του να αντικρίσει τα πράγματα μ’ έναν πιο αγνό ή πιο αισιόδοξο τρόπο, καθίσταται πλέον μια παροδική στιγμή αδυναμίας, εφόσον η σκληρότητα της ζωής δεν επιτρέπει στους ανθρώπους να διατηρούν τέτοιου είδους ευαισθησίες. Η ανάγκη, βέβαια, μιας πιο θετικής θέασης της ζωής -η ανάγκη της ελπίδας- φέρνει στιγμιαία στην επιφάνεια τις πιο απλοϊκές πτυχές της προσωπικότητας του ατόμου («μια τρυφερή μορφή παιδιού γράφεται»), μα πολύ σύντομα γίνεται αντιληπτό πως τέτοιες προσδοκίες, δεν είναι τίποτε άλλο παρά γεννήματα μιας ασυγχώρητης αφέλειας. Η ζωή δεν προσφέρει εγγυήσεις τήρησης του μέτρου στις δυσκολίες και τη δυστυχία που φέρνει σε κάθε άνθρωπο.

Κάποτε, βέβαια, η βελτίωση μιας κατάστασης είναι πιο κοντά απ’ ό,τι πιστεύουμε, αλλά τη στιγμή που ο άνθρωπος βρίσκεται στη δίνη της δυστυχίας, του είναι αδύνατο να σκεφτεί ή να πιστέψει πως θα υπάρξει μια μέρα κατά την οποία θα υποφέρει λιγότερο ή κατά την οποία θα ξεπεράσει τον πόνο που κατατρώει την ψυχή του.