Εισαγωγή στα Πρότυπα Πειραματικά Γυμνάσια: Ενδεικτικό θέμα [Φιλία]

Greg Olsen

Εισαγωγή στα Πρότυπα Πειραματικά Γυμνάσια: Ενδεικτικό θέμα [Φιλία]

Η Μέρα της Φιλίας και της Επίσκεψης

«Σήμερα θα γνωρίσεις κι άλλους Ευτυχοχωριάτες και μπορείς να δημιουργήσεις καινούργιους φίλους!»

Ο άρχοντας μου ανακοίνωσε το ευχάριστο γεγονός, ενώ παίρναμε το γευστικότατο πρωινό μας.

«Γαβ! Γαβ!»

Ο Βουλής δήλωσε πανευτυχής, γιατί γνώριζε πως κι εκείνος μπορούσε να αποκτήσει νέους φίλους σήμερα.

«Μήπως σήμερα είναι η ημέρα της Φιλίας;» ρώτησα χαμογελαστός, περιμένοντας με ανυπομονησία την απάντηση του Ευθύμιου Γελαστού.

«Μπράβο, Γιάννη! Το βρήκες! Η εικοστή όγδοη ημέρα του μήνα της αγάπης είναι η ημέρα της Φιλίας και της Επίσκεψης. Αυτό σημαίνει ότι θα επισκεφτούμε μερικούς πολύ καλούς φίλους για να διατηρήσουμε και να εξελίξουμε τη φιλία μας, και μπορούμε επίσης να επισκεφτούμε κι άλλους Ευτυχοχωριάτες για να δημιουργήσουμε νέους φίλους.»

Το πρόσωπό μου φωτίστηκε από χαρά και ο άρχοντας γέλασε ικανοποιημένος.

«Αυτή την ημέρα, ο κύκλος της αγάπης που έχουμε δημιουργήσει όλα αυτά τα χρόνια, μεγαλώνει, ομορφαίνει και δυναμώνει» είπε σοφά η Τερψιχόρη, γέρνοντας τρυφερά στον ώμο του άντρα της. Ο άρχοντας της έπιασε απαλά το χέρι και το κράτησε στην παλάμη του σαν μικρό πουλάκι που του πρόσφερε φωλιά.

Τους κοίταζα με σεβασμό και θαύμαζα την ποιότητα της αγάπης που τόσο επιμελημένα είχαν φτιάξει και αναπτύξει μεταξύ τους, αλλά και γύρω τους. Ήταν υπέροχοι άνθρωποι και κάθε στιγμή μαζί τους άξιζε περισσότερο κι από την μεγαλύτερη περιουσία του κόσμου. Είχα λάβει τόσες γνώσεις και είχα ζήσει τόσο σημαντικές εμπειρίες δίπλα τους όλες αυτές τις ημέρες, που η αξία τους ήταν ανεκτίμητη.

«Η φιλία χτίζεται ημέρα με την ημέρα, με υλικά την υποστήριξη, την εμπιστοσύνη, την ειλικρίνεια, το χαμόγελο, την κατανόηση και την αγάπη. Υπάρχουν φιλίες που έχουν αρχίσει από τα παιδικά μας χρόνια και κρατάνε μέχρι σήμερα, και υπάρχουν φιλίες που μπορεί να ξεκινήσουν ανά πάσα στιγμή στη ζωή μας. Προσωπικά, δεν τις ξεχωρίζω. Κάθε φιλία έχει τη δική της ομορφιά. Ο άνθρωπος χωρίς φίλους, είναι σαν ένα ψάρι που ζει μόνο του στην απέραντη θάλασσα. Με τους φίλους έχουμε τη δυνατότητα να μοιραστούμε τα πάντα.»

Ο Ευθύμιος Γελαστός, κοιτάζοντας μια την Τερψιχόρη και μια εμένα, έθεσε τις βάσεις για το καλό ξεκίνημα της ημέρας. Οι υπόλοιποι άκουγαν με προσοχή τα λόγια του, ετοιμάζοντας συγχρόνως κάποια πράγματα που θα έδιναν στους παλιούς αλλά και στους νέους φίλους.

«Γαβ!»

Ο Βουλής δήλωσε ξεκάθαρα ότι δεν μπορούσε να περιμένει άλλο και ο άρχοντας είπε να κάνουμε γρήγορα, γιατί σε λίγο θα πηγαίναμε στο σπίτι ενός παιδικού του φίλου. Το όνομά του ήταν μεγάλο, όμως με την πρώτη φορά που το άκουσα από τον Γελαστό, το αποτύπωσα κατευθείαν στο μυαλό μου. Λεγόταν Γρήγορος Ευτυχοκουβεντοασταμάτητος! Όπως φαίνεται και από το όνομά του, ο κύριος Γρήγορος ευχαριστιόταν να μιλάει ασταμάτητα, προφέροντας τις λέξεις με τέτοια ταχύτητα, που ακόμα και ο άρχοντας δυσκολευόταν να τον καταλάβει μερικές φορές.

Νικόλας Κολοκοτρώνης, Το Μαγικό Ταξίδι, Εκδόσεις Αλφάβητο Ζωής

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

1. Να απαντήσετε στις ακόλουθες ερωτήσεις με βάση το κείμενο που διαβάσατε:

α. Γιατί ο Γιάννης κοιτάζει με σεβασμό τον άρχοντα, Ευθύμιο Γελαστό και τη σύζυγό του, Τερψιχόρη;

β. Ποια είναι τα υλικά με τα οποία χτίζεται μια φιλία;

γ. Πότε μπορεί να ξεκινήσει μια φιλία;

2. Να εξηγήσετε με δικά σας λόγια το νόημα των ακόλουθων φράσεων του κειμένου:

α. «...θα επισκεφτούμε μερικούς πολύ καλούς φίλους για να διατηρήσουμε και να εξελίξουμε τη φιλία μας.»

β. «Ο άνθρωπος χωρίς φίλους, είναι σαν ένα ψάρι που ζει μόνο του στην απέραντη θάλασσα.»

3. Να αντικαταστήσετε τις υπογραμμισμένες λέξεις με άλλες χωρίς να αλλάξει το νόημα των προτάσεων.

- Ο Βουλής δήλωσε πανευτυχής, γιατί γνώριζε πως κι εκείνος μπορούσε να αποκτήσει νέους φίλους σήμερα.

- Υπάρχουν φιλίες που έχουν αρχίσει από τα παιδικά μας χρόνια και κρατάνε μέχρι σήμερα.

- Όπως φαίνεται και από το όνομά του, ο κύριος Γρήγορος ευχαριστιόταν να μιλάει ασταμάτητα.

4. Ξαναγράψτε τις προτάσεις χωρίς να αλλάξετε το νόημά τους.

- Ο άρχοντας μου ανακοίνωσε το ευχάριστο γεγονός

= Το ευχάριστο γεγονός

- Το πρόσωπό μου φωτίστηκε από χαρά

= Χαρά

5. Να αναγνωρίσετε το είδος των δευτερευουσών προτάσεων στις ακόλουθες περιόδους.

- Ο άρχοντας μου ανακοίνωσε το ευχάριστο γεγονός, ενώ παίρναμε το γευστικότατο πρωινό μας.

- Αυτό σημαίνει ότι θα επισκεφτούμε μερικούς πολύ καλούς φίλους για να διατηρήσουμε και να εξελίξουμε τη φιλία μας.

- Υπάρχουν φιλίες που έχουν αρχίσει από τα παιδικά μας χρόνια.

- Με τους φίλους έχουμε τη δυνατότητα να μοιραστούμε τα πάντα.

- Ο άρχοντας είπε να κάνουμε γρήγορα, γιατί σε λίγο θα πηγαίναμε στο σπίτι ενός παιδικού του φίλου.

6. Έχετε αναλάβει να γράψετε ένα άρθρο για την εφημερίδα του σχολείου σας με το οποίο θέλετε να παρουσιάσετε την αξία και τις προϋποθέσεις της αληθινής φιλίας. Φροντίστε ώστε οι απόψεις σας να τεκμηριώνονται με επιχειρήματα.

Ενδεικτικές Απαντήσεις

1. Να απαντήσετε στις ακόλουθες ερωτήσεις με βάση το κείμενο που διαβάσατε:

α. Γιατί ο Γιάννης κοιτάζει με σεβασμό τον άρχοντα, Ευθύμιο Γελαστό και τη σύζυγό του, Τερψιχόρη;

Ο Γιάννης κοιτάζει με σεβασμό τον άρχοντα και τη σύζυγό του, διότι θαυμάζει την ποιότητα της αγάπης που έχουν μεταξύ τους. Τους θεωρεί υπέροχους ανθρώπους και νιώθει πως κάθε στιγμή που περνά μαζί τους αξίζει περισσότερο κι από την πιο μεγάλη περιουσία. Είχε, άλλωστε, λάβει πάρα πολλές γνώσεις κι είχε ζήσει πολύ σημαντικές εμπειρίες κοντά τους.

β. Ποια είναι τα υλικά με τα οποία χτίζεται μια φιλία;

Η φιλία χτίζεται σταδιακά, με υλικά την υποστήριξη που δείχνει ο ένας στον άλλο, την εμπιστοσύνη, την ειλικρίνεια, το χαμόγελο, την κατανόηση και την αγάπη.

γ. Πότε μπορεί να ξεκινήσει μια φιλία;

Πέρα από τις φιλίες που έχουν δημιουργηθεί από τα παιδικά μας χρόνια, υπάρχουν κι εκείνες που μπορεί να ξεκινήσουν ανά πάσα στιγμή στη ζωή μας.

2. Να εξηγήσετε με δικά σας λόγια το νόημα των ακόλουθων φράσεων του κειμένου:

α. «...θα επισκεφτούμε μερικούς πολύ καλούς φίλους για να διατηρήσουμε και να εξελίξουμε τη φιλία μας.»

Προκειμένου να διατηρηθεί μια φιλία είναι σημαντικό να έρχονται οι άνθρωποι κοντά με το να επισκέπτεται ο ένας τον άλλον, ώστε να έχουν την ευκαιρία να συνομιλούν πρόσωπο με πρόσωπο και να μοιράζονται κοινές εμπειρίες. Μέσα από την άμεση αυτή επαφή, άλλωστε, καθίσταται εφικτή και η εξέλιξη της φιλίας, αφού δίνεται οι ευκαιρία στους ανθρώπους να συζητήσουν όσα τους απασχολούν κι όσα επιθυμούν να κάνουν στο μέλλον.

β. «Ο άνθρωπος χωρίς φίλους, είναι σαν ένα ψάρι που ζει μόνο του στην απέραντη θάλασσα.»

Ο άνθρωπος που δεν έχει φίλους νιώθει σαν να είναι μόνος του σ’ έναν απέραντο κόσμο, αφού δεν έχει δικούς του ανθρώπους για να μοιραστεί μαζί τους όσα του συμβαίνουν κι όσα σκέφτεται. Μένει χωρίς συμπαράσταση και χωρίς τη χαρά εκείνη που προσφέρει η καθημερινή συναναστροφή με αγαπημένους φίλους.

3. Να αντικαταστήσετε τις υπογραμμισμένες λέξεις με άλλες χωρίς να αλλάξει το νόημα των προτάσεων.

- Ο Βουλής δήλωσε πανευτυχής, γιατί γνώριζε πως κι εκείνος μπορούσε να αποκτήσει νέους φίλους σήμερα.

πανευτυχής: τρισευτυχισμένος, ευτυχέστατος. 

- Υπάρχουν φιλίες που έχουν αρχίσει από τα παιδικά μας χρόνια και κρατάνε μέχρι σήμερα.

κρατάνε: αντέχουν, διατηρούνται.

- Όπως φαίνεται και από το όνομά του, ο κύριος Γρήγορος ευχαριστιόταν να μιλάει ασταμάτητα.

ασταμάτητα: συνεχώς, αδιάκοπα.

4. Ξαναγράψτε τις προτάσεις χωρίς να αλλάξετε το νόημά τους.

- Ο άρχοντας μου ανακοίνωσε το ευχάριστο γεγονός

= Το ευχάριστο γεγονός ανακοινώθηκε σ’ εμένα από τον άρχοντα. 

- Το πρόσωπό μου φωτίστηκε από χαρά

= Χαρά φώτισε το πρόσωπό μου.

5. Να αναγνωρίσετε το είδος των δευτερευουσών προτάσεων στις ακόλουθες περιόδους.

- Ο άρχοντας μου ανακοίνωσε το ευχάριστο γεγονός, ενώ παίρναμε το γευστικότατο πρωινό μας.

Δευτερεύουσα χρονική πρόταση: «ενώ παίρναμε το γευστικότατο πρωινό μας.»

- Αυτό σημαίνει ότι θα επισκεφτούμε μερικούς πολύ καλούς φίλους για να διατηρήσουμε και να εξελίξουμε τη φιλία μας.

Δευτερεύουσα ειδική πρόταση: «ότι θα επισκεφτούμε μερικούς πολύ καλούς φίλους»

Δευτερεύουσες τελικές προτάσεις: «για να διατηρήσουμε και να εξελίξουμε τη φιλία μας.»

- Υπάρχουν φιλίες που έχουν αρχίσει από τα παιδικά μας χρόνια.

Δευτερεύουσα αναφορική πρόταση: «που έχουν αρχίσει από τα παιδικά μας χρόνια.»

- Με τους φίλους έχουμε τη δυνατότητα να μοιραστούμε τα πάντα.

Δευτερεύουσα βουλητική πρόταση: «να μοιραστούμε τα πάντα.»

- Ο άρχοντας είπε να κάνουμε γρήγορα, γιατί σε λίγο θα πηγαίναμε στο σπίτι ενός παιδικού του φίλου.

Δευτερεύουσα βουλητική πρόταση: «να κάνουμε γρήγορα»

Δευτερεύουσα αιτιολογική πρόταση: «γιατί σε λίγο θα πηγαίναμε στο σπίτι ενός παιδικού του φίλου.»

6. Έχετε αναλάβει να γράψετε ένα άρθρο για την εφημερίδα του σχολείου σας με το οποίο θέλετε να παρουσιάσετε την αξία και τις προϋποθέσεις της αληθινής φιλίας. Φροντίστε ώστε οι απόψεις σας να τεκμηριώνονται με επιχειρήματα.

«Η ανεκτίμητη αξία της φιλίας»

Οι φίλοι αποτελούν ένα σημαντικό στήριγμα στη ζωή κάθε ανθρώπου, αφού είναι εκείνοι με τους οποίους μπορεί να συζητήσει ελεύθερα ό,τι τον απασχολεί, αλλά και να περάσει χαρούμενες στιγμές ξεγνοιασιάς. Με τους φίλους, άλλωστε, κάθε άνθρωπος μπορεί να είναι ο εαυτός του, χωρίς να ανησυχεί μήπως τον σχολιάσουν ή τον επικρίνουν. 

Η αληθινή φιλία κι η συνύπαρξη με τους φίλους βοηθά το άτομο να βελτιώσει το χαρακτήρα και την προσωπικότητά του, αφού στο πλαίσιο της καθημερινής συναναστροφής κατανοεί πως ο εγωισμός και η υπεροψία ζημιώνουν τις φιλικές σχέσεις. Αντιλαμβάνεται, λοιπόν, πως η αλληλεγγύη κι η διάθεση προσφοράς και συμπαράστασης είναι τα γνωρίσματα που εκτιμούν οι άλλοι άνθρωποι, και παράλληλα τα γνωρίσματα εκείνα που μπορούν να θεμελιώσουν σταθερές φιλίες. Στο πλαίσιο της παρέας, συνάμα, το άτομο έχει την ευκαιρία να περάσει ευχάριστες στιγμές, να εκμυστηρευτεί όσα τον προβληματίζουν, αλλά και να συμπαρασταθεί στους φίλους του, όταν εκείνοι αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα.

Η φιλία για να θεωρηθεί αληθινή και να έχει ουσιαστική διάρκεια, είναι απαλλαγμένη από κάθε έννοια συμφέροντος και βασίζεται στο ειλικρινές ενδιαφέρον του ενός προσώπου για το άλλο. Διακρίνεται για τον υψηλό βαθμό εμπιστοσύνης και αποδοχής∙ ο αληθινός φίλος σέβεται απόλυτα τις επιλογές του άλλου προσώπου, και ακόμη κι αν διαφωνεί με ορισμένες από αυτές δεν τον οδηγεί αυτό στο να απομακρυνθεί, διότι διακατέχεται από αγνά συναισθήματα αγάπης που του επιτρέπουν να αποδεχτεί τις διαθέσεις, τις επιλογές, τις επιδιώξεις και τα θέλω του φίλου του ως έχουν.

Ό,τι καθιστά, λοιπόν, μια φιλία αληθινή είναι η σταθερή εμπιστοσύνη, το ειλικρινές μοίρασμα συναισθημάτων και εμπειριών, και φυσικά η αδιαπραγμάτευτη αίσθηση αποδοχής. Ο αληθινός φίλος αποδέχεται, εκτιμά κι αγαπά τον φίλο του γι’ αυτό ακριβώς που είναι.