Ερωτήσεις ΚΕΕ Γεώργιος Βιζυηνός «Το αμάρτημα της μητρός μου»:Λυτρώνεται τελικά η μητέρα από τις ενοχές; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

Krista May

Γεώργιος Βιζυηνός «Το αμάρτημα της μητρός μου»

Λυτρώνεται τελικά η μητέρα από τις ενοχές; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

Τί νὰ σὲ 'πῶ, παιδί μου! ἀπήντησε τότε σύννους καθὼς ἦτον, ὁ Πατριάρχης εἶναι σοφὸς καὶ ἅγιος ἄνθρωπος. Γνωρίζει ὅλαις ταῖς βουλαῖς καὶ τὰ θελήματα τοῦ Θεοῦ, καὶ συγχωρνᾶ ταῖς ἀμαρτίαις ὅλου τοῦ κόσμου. Μά, τί νὰ σὲ 'πῶ! Εἶναι καλόγερος. Δεν ἔκαμε παιδιὰ, γιὰ νὰ 'μπορῇ νὰ γνωρίσῃ, τί πρᾶγμα εἶναι τὸ νὰ σκοτώσῃ κανεὶς τὸ ἴδιο τὸ παιδί του!
Η μητέρα παρά τις προσπάθειες του γιου της και παρά την εξομολόγηση στον Πατριάρχη, δεν μπορεί να λυτρωθεί από τις ενοχές της καθώς από δική της αμέλεια σκότωσε το παιδί της, κι αυτό αποτελεί ένα λάθος που η μητέρα θα φέρει μέσα της σε όλη της τη ζωή. Δεν υπάρχει στην πραγματικότητα τρόπος για να απαλλαγεί η μητέρα από τις ενοχές που αισθάνεται, γιατί μια τέτοια πράξη είτε είναι ατύχημα είτε όχι, είναι λογικό να ακολουθεί και να βαρύνει για πάντα τη συνείδησή της. Όπως, άλλωστε, η μητέρα θα μισούσε και θα κατηγορούσε για πάντα κάποιον που θα της σκότωνε το παιδί της, έτσι και τώρα θα κατηγορεί για πάντα τον εαυτό της. Εκείνο δηλαδή που έχει στην πραγματικότητα σημασία δεν είναι αν έφταιγε ή όχι, σημασία έχει ότι έχασε το παιδί της κι αυτό μια μητέρα δεν μπορεί να το ξεπεράσει ποτέ, πολύ περισσότερο βέβαια αν η ευθύνη για την απώλεια του παιδιού βαρύνει την ίδια.

Γεώργιος Βιζυηνός «Το αμάρτημα της μητρός μου»: Ο Γ. Βιζυηνός έχει χαρακτηρισθεί «ψυχογραφικός και δραματικός πεζογράφος». Ενισχύει αυτήν την άποψη το εξεταζόμενο διήγημα;

Γεώργιος Βιζυηνός «Το αμάρτημα της μητρός μου»: Ο αφηγητής πιστεύει στο «απρομελέτητον και αβούλητον του αμαρτήματος της μητρός».

Natalia Tejera 

Γεώργιος Βιζυηνός «Το αμάρτημα της μητρός μου»

Ο αφηγητής πιστεύει στο «απρομελέτητον και αβούλητον του αμαρτήματος της μητρός». Ποια είναι η δική σας άποψη;

Ο αφηγητής αντιλαμβάνεται πως η πράξη της μητέρας του δεν μπορεί να θεωρηθεί εγκληματική εφόσον δεν υπήρχε πρόθεση, δεν υπήρχε δόλος από την πλευρά της. Ήταν ένα ατύχημα που είχε να κάνει με τη μεγάλη κούραση της μητέρας, αλλά ίσως και με την άγνοια του κινδύνου, όταν πήρε το μωρό κοντά της στο κρεβάτι και το έβαλε στο στήθος της. Αν ανατρέξουμε άλλωστε στον Ποινικό Κώδικα, στο άρθρο 302 που αναφέρεται στην ανθρωποκτονία από αμέλεια, διαβάζουμε τα εξής:
1. Όποιος επιφέρει από αμέλεια το θάνατο άλλου τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών μηνών.
2. Αν το θύμα της πράξης η οποία αναφέρεται στην προηγούμενη παράγραφο είναι οικείος του υπαιτίου, το δικαστήριο μπορεί να απαλλάξει τον υπαίτιο από κάθε ποινή, αν πεισθεί ότι λόγω της ψυχικής οδύνης που υπέστη από τις συνέπειες της πράξης του δε χρειάζεται να υποβληθεί σε ποινή.
Παρατηρούμε, επομένως, πως η μητέρα ακόμη κι αν είχε δικαστεί για το θάνατο του μωρού της, είναι πολύ πιθανό να είχε απαλλαχθεί, υπό την έννοια πως το πλάκωμα του μωρού έγινε από αμέλειά της. Άλλωστε, οι τύψεις και οι ενοχές της μητέρας της προκάλεσαν τόσο πόνο και τέτοια ψυχική οδύνη, ώστε η φυλάκισή της θα μπορούσε να θεωρηθεί περιττή. Η μητέρα πλήρωσε το αμάρτημά της καθώς δεν έπαψε ποτέ να φροντίζει η ίδια για τη δική της τιμωρία.
Η αλήθεια είναι ότι μόνο μια μητέρα μπορεί να αισθανθεί τον πόνο που βίωσε και συνέχισε για χρόνια να βιώνει η μητέρα του αφηγητή για το λάθος της αυτό.

Γεώργιος Βιζυηνός «Το αμάρτημα της μητρός μου»: Στο αφηγηματικό έργο του Γ. Βιζυηνού είναι έντονη η επίδραση τόσο της γενέθλιας θρακικής υπαίθρου όσο και της φαναριώτικης και ευρωπαϊκής παιδείας του.

Ερωτήσεις ΚΕΕ Γεώργιος Βιζυηνός «Το αμάρτημα της μητρός μου»:Πώς ερμηνεύεται τελικά η ανάγκη της μητέρας να υιοθετεί κορίτσια;

Alphonse Mucha

Γεώργιος Βιζυηνός «Το αμάρτημα της μητρός μου»

Πώς ερμηνεύεται τελικά η ανάγκη της μητέρας να υιοθετεί κορίτσια;

Η μητέρα αισθάνεται ένοχη για το πλάκωμα του μωρού της, της πρώτης Αννιώς και παράλληλα θεωρεί δική της ευθύνη και το θάνατο της δεύτερης Αννιώς, διότι ο Θεός την τιμώρησε που δεν κατόρθωσε να προφυλάξει το πρώτο της κορίτσι. Η μητέρα, επομένως, όπως προσπάθησε να καλύψει το κενό που άφησε στη ζωή της ο χαμός της πρώτης Αννιώς με τη γέννηση του δεύτερου κοριτσιού, έτσι και στην πορεία προσπάθησε με τις υιοθεσίες να εξιλεωθεί για το αμάρτημά της με το να επανορθώσει τα λάθη της σε κάποιο καινούριο κορίτσι. «Ὅποιος δὲν τὸ ἐδοκίμασε μοναχός του, παιδὶ μου, δὲν 'ξεύρει τὶ πικρὸ ποτήρι ἦταν ἐκεῖνο. Ἐλπίδα νὰ κάνω ἄλλο κορίτσι δὲν ἦταν πλέον. Ὁ πατέρας σου εἶχ' ἀποθάνει. Ἂν δὲν εὐρίσκετο ἕνας γονιὸς νὰ μὲ χαρίσῃ τὸ κορίτσι του, ἤθελα πάρω τὰ βουνὰ νὰ φύγω.»

Γεώργιος Βιζυηνός «Το αμάρτημα της μητρός μου»: Με ποιες διαδοχικά ενέργειες προσπαθεί η μητέρα να βοηθήσει στη θεραπεία της Αννιώς;

Ερωτήσεις ΚΕΕ Γεώργιος Βιζυηνός «Το αμάρτημα της μητρός μου»:Γιατί η μητέρα θεωρεί την «παίδεψι» από την Κατερινιώ "παρηγοριά κι ελαφροσύνη";

Ilse Kleyn

Γεώργιος Βιζυηνός «Το αμάρτημα της μητρός μου»

Γιατί η μητέρα θεωρεί την «παίδεψι» από την Κατερινιώ «παρηγοριά κι ελαφροσύνη»;

Οι ασίγαστες ενοχές της μητέρας την ωθούν σε μια διαρκή αναζήτηση εξιλέωσης και μια διάθεση αυτοτιμωρίας, καθώς θεωρεί πως μόνο αν βασανιστεί για το αμάρτημά της θα μπορεί να ελπίζει σε μια ευνοϊκότερη αντιμετώπιση από το Θεό, όταν την κρίνει για τις πράξεις της. «Καθὼς τὸ λὲγ' ὁ λόγος, ξένο παιδί 'ναι παίδεψι. Μὰ γιὰ μένα ἡ παίδεψι αὐτὴ εἶναι παρηγοριὰ κ' ἐλαφροσύνη. Γιατὶ ὅσο περισσότερο τυρρανηθῶ καὶ χολοσκάσω, τόσο 'λιγώτερο θὰ μὲ παιδέψῃ ὁ Θεὸς γιὰ τὸ παιδὶ 'ποὺ πλάκωσα.» Η μητέρα είναι πιστή στις παραδόσεις του χριστιανισμού και θεωρεί ότι όσο βρίσκεται εν ζωή πρέπει να φροντίζει για την αιώνια ζωή που θα ακολουθήσει την κρίση. Για τη μητέρα το πλάκωμα του μωρού αποτελεί το μεγαλύτερο αμάρτημά της, για το οποίο πρέπει με κάποιο τρόπο να λάβει συγχώρεση από το Θεό, κι αυτός ο τρόπος, όπως τουλάχιστον το αντιλαμβάνεται η μητέρα, είναι να ταλαιπωρηθεί η ίδια και παράλληλα να προσφέρει στους άλλους ανθρώπους όσο περισσότερα μπορεί.

Ερωτήσεις ΚΕΕ "Το αμάρτημα της μητρός μου": Να χαρακτηρίσετε τη στάση της Αννιώς απέναντι στα αδέρφια της, συγκρίνοντάς την με εκείνη της μητέρας της.

Ερωτήσεις ΚΕΕ Γεώργιος Βιζυηνός «Το αμάρτημα της μητρός μου»: «Η αμαρτία είναι αμαρτία»: Πώς αντιλαμβάνεται η μητέρα την αμαρτία;

Bob Orsillo

Γεώργιος Βιζυηνός «Το αμάρτημα της μητρός μου» 

«Η αμαρτία είναι αμαρτία»: Πώς αντιλαμβάνεται η μητέρα την αμαρτία;

Η μητέρα νιώθει πως είτε γνωρίζει ο κόσμος τι έκανε είτε όχι, είναι το ίδιο, η αμαρτία της είτε κρυφή είτε γνωστή, είναι αμαρτία και δεν παύει να τη βασανίζει και να της προκαλεί ανυπόφορες τύψεις. Η μητέρα δεν κρίνει την πράξη της με βάση τους γραπτούς νόμους της κοινωνίας, όπου η πράξη της θεωρείται ατύχημα, αλλά με βάση τους άγραφους νόμους της ηθικής και της θρησκείας, όπου η αφαίρεση μιας ζωής θεωρείται μεγάλο αμάρτημα. Η μητέρα είναι ένοχη απέναντι στο Θεό και αντιλαμβάνεται πως δεν υπάρχει τρόπος να δικαιολογήσει την πράξη της. Όπως, όταν χρειάστηκε να σώσει το γιο της έπεσε στο χείμαρρο και ξεπέρασε τις δυνάμεις της, έτσι και για το μωρό της, έπρεπε να ξεπεράσει την κούρασή της και να το φροντίσει σωστά. Μια μητέρα είναι ικανή να κάνει τα πάντα για το παιδί της κι αυτό η μητέρα του αφηγητή το γνωρίζει πολύ καλά. Το πλάκωμα του βρέφους ήταν βέβαια ατύχημα, αλλά δεν παύει να βαρύνει τη μητέρα που αφέθηκε στην κούραση και δεν κατέβαλε για το παιδί της μια επιπλέον προσπάθεια, η οποία, όσο κι αν έμοιαζε αδύνατη εκείνη τη στιγμή, θα ήταν εν τέλει σωτήρια.

Γεώργιος Βιζυηνός «Το αμάρτημα της μητρός μου»: «Η μητρική στοργή ενίκησε τον φόβον της αμαρτίας. Η θρησκεία έπρεπε να συμβιβασθεί με την δεισιδαιμονίαν». Να σχολιάσετε το χωρίο.

Ερωτήσεις ΚΕΕ Γεώργιος Βιζυηνός «Το αμάρτημα της μητρός μου»: Τι δηλώνει η σιωπή του αφηγητή στο τέλος του διηγήματος;

Jeanne Newton Schoborg

Γεώργιος Βιζυηνός «Το αμάρτημα της μητρός μου»

Τι δηλώνει η σιωπή του αφηγητή στο τέλος του διηγήματος;

Ο αφηγητής όταν ακούει τα λόγια της μητέρας του: «- Τί νὰ σὲ 'πῶ, παιδί μου! ἀπήντησε τότε σύννους καθὼς ἦτον, ὁ Πατριάρχης εἶναι σοφὸς καὶ ἅγιος ἄνθρωπος. Γνωρίζει ὅλαις ταῖς βουλαῖς καὶ τὰ θελήματα τοῦ Θεοῦ, καὶ συγχωρνᾶ ταῖς ἀμαρτίαις ὅλου τοῦ κόσμου. Μά, τί νὰ σὲ 'πῶ! Εἶναι καλόγερος. Δεν ἔκαμε παιδιὰ, γιὰ νὰ 'μπορῇ νὰ γνωρίσῃ, τί πρᾶγμα εἶναι τὸ νὰ σκοτώσῃ κανεὶς τὸ ἴδιο τὸ παιδί του!», συνειδητοποιεί ότι για τη μητέρα του δε θα υπάρξει ποτέ εξιλέωση για το αμάρτημά της. Παρά τις προσπάθειές του να βοηθήσει τη μητέρα του να επιτύχει την πολυπόθητη κάθαρση, δεν μπορεί πλέον παρά να αποδεχτεί πως η μητέρα του θα συνεχίσει μέχρι τέλους να υποφέρει και να μετανιώνει για το σφάλμα της. Ο αφηγητής, άλλωστε, όπως και ο Πατριάρχης, δεν έχει παιδιά, οπότε πραγματικά δεν μπορεί να κατανοήσει πώς αισθάνεται μια μητέρα που σκότωσε το ίδιο της το παιδί, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι επρόκειτο για ένα ατύχημα. Η μητέρα λειτουργεί ως ο αυστηρότερος κριτής του εαυτού της και δεν αναγνωρίζει κανένα ελαφρυντικό στην πράξη της. Σκότωσε το παιδί της και αυτό δεν μπορεί να αλλάξει με τίποτε, ούτε μπορεί να συγχωρεθεί από κανέναν, καθώς δεν πρόκειται ποτέ να συγχωρέσει η ίδια η μητέρα τον εαυτό της.

Γεώργιος Βιζυηνός «Το αμάρτημα της μητρός μου»: Πώς λειτουργούν τα θαυμαστικά που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας στη σκηνή της συνειδητοποίησης του θανάτου του βρέφους;

George Hall Neale

Γεώργιος Βιζυηνός «Το αμάρτημα της μητρός μου»

Πώς λειτουργούν τα θαυμαστικά που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας στη σκηνή της συνειδητοποίησης του θανάτου του βρέφους;

Δὲν ἠξεύρω πόσην ὥρα ἤθελεν ὡς τὸ πουρνό. Μὰ 'σὰν ἔνοιωσα νὰ χαράζῃ - ἂς τὸ βάλω, εἶπα, τὸ παιδὶ στὸν τόπο του.
Μὰ 'κεῖ ποὺ πῆγα νὰ τὸ σηκώσω, τί νὰ διῶ! τὸ παιδὶ δὲν ἐσάλευε!
Ἐξύπνησα τὸν πατέρα σου• τὸ 'ξεφασκιώσαμε, τὸ 'ζεστάναμε, τοῦ ἐτρίψαμε τὸ μυτούδι του, τίποτε! - ἦταν ἀπεθαμένο!
- Τὸ 'πλάκωσες, γυναίκα, τὸ παιδὶ μου! -εἶπεν ὁ πατέρας σου, καὶ τὸν ἐπῆραν τὰ δάκρυα.

Με τα θαυμαστικά που θέτει ο συγγραφέας επιχειρεί να μεταφέρει την ένταση των συναισθημάτων που βίωσαν τα πρόσωπα της ιστορίας τη στιγμή που συνειδητοποίησαν πως το βρέφος δεν ήταν πια ζωντανό. Κάθε θαυμαστικό, επιφέρει μια σύντομη παύση στην ανάγνωση, ώστε να γίνει κατανοητό πως κάθε στιγμή που έφερνε τους ήρωες πιο κοντά στην αποδοχή του θανάτου ήταν φορτισμένη συναισθηματικά, με πόνο κι έκπληξη για το απροσδόκητο γεγονός.
Εφόσον δεν μπορούμε να ακούσουμε τη φωνή της μητέρας και να νιώσουμε τις διακυμάνσεις του επιτονισμού στην ομιλία της, ο συγγραφέας προσπαθεί με τα θαυμαστικά να μας μεταφέρει τις επιμέρους κορυφώσεις κατά τη διάρκεια της περιγραφής. Η μητέρα, προφανώς, εκφράζει με μεγαλύτερη ένταση τις φράσεις συνειδητοποίησης, καθώς θέλει να μεταφέρει την έκπληξη και τον πανικό που θα την κατέλαβε όταν είδε ότι το μωρό της δεν κουνιόταν καθόλου. Αυτές τις φράσεις, κι αυτές τις διακυμάνσεις επιτονισμού, μας τις τονίζει ο συγγραφέας με τη χρήση των θαυμαστικών.

Ερωτήσεις ΚΕΕ Γεώργιος Βιζυηνός «Το αμάρτημα της μητρός μου»: Ποιος είναι ο ρόλος της εγκιβωτισμένης αφήγησης στην εξέλιξη του μύθου;

Philippe Fernandez

Γεώργιος Βιζυηνός «Το αμάρτημα της μητρός μου»

Ποιος είναι ο ρόλος της εγκιβωτισμένης αφήγησης στην εξέλιξη του μύθου;

Η εγκιβωτισμένη αφήγηση παρουσιάζει σημαντικά γεγονότα της ιστορίας ιδωμένα από την πλευρά της μητέρας, δίνοντάς της την ευκαιρία να αποκαλύψει το αμάρτημά της και να εξηγήσει τους λόγους για τους οποίους η συμπεριφορά της στάθηκε συχνά η αιτία να στεναχωρηθούν τα υπόλοιπα παιδιά της. Η αφήγηση από την οπτική της μητέρας επιτρέπει στο συγγραφέα να διατηρήσει την ψευδαίσθηση της εσωτερικής εστίασης, καθώς αν έβαζε τον κύριο αφηγητή να αποκαλύψει το αμάρτημα της μητέρας του θα ζημίωνε το πρώτο μέρος του διηγήματος που είναι δοσμένο από την οπτική γωνία του παιδιού – αφηγητή.
Παράλληλα, η εγκιβωτισμένη αφήγηση προκαλεί το ενδιαφέρον του αναγνώστη, καθώς έχει την ευκαιρία να μάθει τα γεγονότα που οδήγησαν στο πλάκωμα του μωρού από την ίδια τη μητέρα, κι επιπλέον βλέπει εκ νέου γεγονότα που έχει ήδη ακούσει από τη φωνή του κύριου αφηγητή με διαφορετικό τρόπο, μιας και τώρα τα παρακολουθεί από άλλη οπτική γωνία. Η αφήγηση της μητέρας αποτελεί επομένως μια ενδιαφέρουσα εναλλαγή στην οπτική του διηγήματος, εμπλουτίζει τη γνώση του αναγνώστη για τα διαδραματιζόμενα και προσφέρει εγκυρότητα στην απόδοση των γεγονότων, καθώς αυτά μας δίνονται από το πρόσωπο που έχει την κύρια ευθύνη.
Η αφήγηση αυτή αποτελεί κορύφωση του διηγήματος κι έρχεται να δώσει απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα που έχουν δημιουργηθεί στον αναγνώστη αλλά και στον πρωταγωνιστή της ιστορίας και γιο της, ο οποίος για πολλά χρόνια αδυνατούσε να κατανοήσει τις πράξεις της μητέρας του και μέχρι τη στιγμή που έμαθε την αλήθεια συνέχιζε να παρερμηνεύει τη στάση της σε διάφορα σημαντικά ζητήματα. Από τη στιγμή, πάντως, που ο κύριος αφηγητής της ιστορίας θα μάθει την αλήθεια για το αμάρτημα της μητέρας του, θα επιχειρήσει με κάθε δυνατό τρόπο να απαλύνει τις ενοχές της για το πλάκωμα του μωρού της.

Γεώργιος Βιζυηνός «Το αμάρτημα της μητρός μου»: Ο αφηγητής δε γνωρίζει για ποιο λόγο η μητέρα του υιοθετεί κορίτσια. Βρίσκεται «σε πλάνη» ως προς τα κίνητρα αυτής της πράξης.