Λατινικά Γ Λυκείου: Δ΄ & Ε΄ κλίση ουσιαστικών

Joel Robison

Λατινικά Γ Λυκείου: Δ΄ & Ε΄ κλίση ουσιαστικών

[Σύμφωνα με το νέο πρόγραμμα σπουδών 2015-2016]

Δ΄ κλίση ουσιαστικών

casus                casus                aditus               aditus

casus                casuum            aditus               adituum

casui                casibus             aditui               aditibus

casum              casus                aditum             aditus

casus                casus                aditus              aditus

casu                 casibus             aditu                aditibus

exercitus          exercitus          eventus            eventus

exercitus          exercituum      eventus            eventuum

exercitui          exercitibus       eventui            eventibus

exercitum        exercitus          eventum          eventus

exercitus          exercitus          eventus            eventus

exercitu           exercitibus       eventu             eventibus

magistratus - magistratus = οι αρχές, οι άρχοντες (6, 15)

exercitus - exercitus = στρατός (13, 14, 31)

motus - motus = κίνηση (13)

metus - metus = φόβος (13)

status - status = στάση (13)

aditus - aditus = προσέγγιση (13)

usus - usus = χρήση (15)

casus - casus = τυχαίο, απροσδόκητο γεγονός ή περιστατικό (20, 45)

eventus - eventus = έκβαση (31)

vultus - vultus = πρόσωπο (36)

risus - risus = γέλιο (36)

conspectus - conspectus = όψη, θέα (43)

Με ιδιαιτερότητες στην κλίση

domus, domus = σπίτι (θηλυκό) 24, 29, 34, 43   

[ficus - fici = σύκο (θηλυκό της Β κλίσης, κατά την Δ σχηματίζει τους τύπους σε -us και -u)] 25

domus                         domus

domus - domi            domuum - domorum

domui                         domibus

domum                       domos

domus                         domus

domo                           domibus

Επιρρηματική χρήση του domus

Η γενική domi δηλώνει στάση σε τόπο

Η αιτιατική domum δηλώνει κίνηση σε τόπο

Η αφαιρετική domo δηλώνει απομάκρυνση από τόπο

ficus                            fici - ficus

fici - ficus                   ficorum

fico                              ficis

ficum                          ficos - ficus

ficus                            fici - ficus

fico - ficu                   ficis

Εύχρηστα μόνο στην αφαιρετική

iussus - iussus = σύμφωνα με τη διαταγή κάποιου (24)

natus - natus = ηλικία (27)

iniussus - iniussus = παρά τη διαταγή κάποιου (31)

- Όλα τα ουσιαστικά της Δ΄ κλίσης είναι αρσενικά, εκτός από το domus

Ουσιαστικά Ε΄ κλίσης

res        res                    dies      dies                spes     spes

rei        rerum               diei      dierum          spei      ---

rei        rebus                diei      diebus            spei      ---

rem      res                    diem    dies                spem    spes

res        res                    dies      dies                spes     spes

re         rebus                die       diebus            spe       ---

acies    acies

aciei     ---

aciei     ---

aciem   acies

acies    acies

acie      ---

Με πλήρη ενικό και πληθυντικό

res - rei = πράγμα (14, 15, 25, 38, 45)

dies - diei = ημέρα (14, 20, 24, 25, 36, 45)

[res publica = πολιτεία, rei publicae = τα δημόσια πράγματα]

Με πλήρη ενικό κι από τον πληθυντικό μόνο Ονομαστική – Αιτιατική – Κλητική

species - speciei = θέαμα, μορφή (14)

facies - faciei = πρόσωπο (14)

effigies - effigiei = εικόνα, μορφή, «είδωλο» (14)   

acies - aciei = μάχη (36)

spes - spei = ελπίδα (42)

Δε σχηματίζει πληθυντικό

fides - fidei = εμπιστοσύνη (14, 44)

- Θηλυκά είναι το res και το acies