Ερωτήσεις ΚΕΕ Πρωταγόρας Ενότητα 3η: Τι νομίζετε ότι συμβολίζει η κλοπή της φωτιάς από τον Προμηθέα;

Jurek Zamoyski

Ερωτήσεις ΚΕΕ Πρωταγόρας Ενότητα 3^η

Τι νομίζετε ότι συμβολίζει η κλοπή της φωτιάς από τον Προμηθέα;

[Ο Προμηθέας «κλέβοντας τη φωτιά, αψηφώντας τις άλογες και αυθαίρετες αποφάσεις του Δία, εκφράζει και ενισχύει την ορθολογική πίστη του ότι ο άνθρωπος μπορεί με τη γνώση να κυριαρχήσει πάνω στη φύση, να την αλλάξει και να καλυτερέψει τη ζωή του».]

Μετά το στάδιο της δημιουργίας (ανάμειξη χώματος και φωτιάς από τους θεούς) και το στάδιο της ενίσχυσης των όντων με τις αναγκαίες ιδιότητες για τη διασφάλιση της επιβίωσής τους (μοίρασμα ιδιοτήτων από τον Επιμηθέα), ο άνθρωπος εμφανίζεται με εγγενείς αδυναμίες απέναντι στη φύση και στα υπόλοιπα ζώα.

Η ουσιαστική διαφορά, όμως, του ανθρώπου με τα άλλα ζώα έγκειται στο γεγονός ότι ο άνθρωπος είναι ένα έλλογο ον, που κατέχει την ικανότητα της σκέψης, της δημιουργικότητας και της λογικής επεξεργασίας των καταστάσεων που αντιμετωπίζει. Έτσι, η κλοπή της φωτιάς και των τεχνικών γνώσεων από τον Προμηθέα, συμβολίζει την ενεργοποίηση όλων εκείνων των νοητικών δυνατοτήτων του ανθρωπίνου γένους, που έρχονται να εξισορροπήσουν και να αναπληρώσουν τις σωματικές του ελλείψεις.

Με την κλοπή της φωτιάς -της πρώτης πηγής ενέργειας που αξιοποιήθηκε από τους ανθρώπους- ο Πρωταγόρας παρουσιάζει συνοπτικά το εξελικτικό στάδιο της ανθρωπότητας, κατά το οποίο επιχειρήθηκε και επιτεύχθηκε η αναδιαμόρφωση του φυσικού περιβάλλοντος από τους ανθρώπους, ώστε να διασφαλιστεί η επιβίωσή τους.

Η φωτιά θέτει τις βάσεις για τη δημιουργία του τεχνικού πολιτισμού των ανθρώπων, που τους παρέχει τη δυνατότητα να κατασκευάσουν όπλα, κατοικίες, εργαλεία και οτιδήποτε χρειάζονται για να εξασφαλίσουν στέγη, τροφή και ασφάλεια. Σε παράλληλη ανάπτυξη, μάλιστα, παρέχει στους ανθρώπους τη δυνατότητα να ξεκινήσουν και την ανάπτυξη του πνευματικού τους πολιτισμού, καθώς από τη στιγμή που αισθάνονται ασφαλείς από τους κινδύνους της φύσης, κατορθώνουν να δημιουργήσουν έναν λεκτικό κώδικα επικοινωνίας και να υιοθετήσουν την έννοια της θρησκείας και της τίμησης των θεών τους.

Το στάδιο αυτό του Προμηθέα αποτελεί τις πρωταρχικές προσπάθειες του ανθρώπου για επιβίωση και ουσιαστική βελτίωση των συνθηκών της ζωής του. Δεν οδηγεί, βέβαια, τους ανθρώπους στην πληρότητα της αρμονικής κοινωνικής ζωής και της δημιουργίας ενός ισόρροπα ανεπτυγμένου πνευματικού και τεχνικού πολιτισμού στα πλαίσια μιας οργανωμένης κοινωνίας, καθώς γι’ αυτό το σημαντικό βήμα θα χρειαστεί η κατάκτηση της πολιτικής αρετής. Ένα ακόμη δυσεπίτευκτο εξελικτικό στάδιο, το οποίο στα πλαίσια του μύθου θα πραγματοποιηθεί με τη συνδρομή του Δία.

Δείτε επίσης:

Ερωτήσεις ΚΕΕ Πρωταγόρας Ενότητα 2η: Τι υπήρχε πριν από τη δημιουργία των θνητών όντων;