Θουκυδίδη Ιστορία Βιβλίο 3. Κεφάλαιο 81 [Συντακτική ανάλυση]

Alexey Kljatov
 
Θουκυδίδη Ιστορία Βιβλίο 3. Κεφάλαιο 81 [Συντακτική ανάλυση]
 
[1] Oἱ μὲν οὖν Πελοποννήσιοι τῆς νυκτὸς εὐθὺς κατὰ τάχος ἐκομίζοντο ἐπ᾽ οἴκου παρὰ τὴν γῆν·
Κύρια πρόταση
ἐκομίζοντο: Ρήμα. οἱ Πελοποννήσιοι: Υποκείμενο ρήματος. ἐπ᾽ οἴκου: Εμπρόθετος προσδιορισμός της κατεύθυνσης σε τόπο. παρὰ τὴν γῆν: Εμπρόθετος προσδιορισμός του πλησίον. τῆς νυκτὸς: Γενική του χρόνου. εὐθὺς: Επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου. κατὰ τάχος: Εμπρόθετος προσδιορισμός του τρόπου.
 
καὶ ὑπερενεγκόντες τὸν Λευκαδίων ἰσθμὸν τὰς ναῦς ἀποκομίζονται.
Κύρια πρόταση
ἀποκομίζονται: Ρήμα. οἱ Πελοποννήσιοι: Εννοείται ως υποκείμενο ρήματος. ὑπερενεγκόντες: Χρονική μετοχή, συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος. τὰς ναῦς: Άμεσο αντικείμενο μετοχής. τὸν ἰσθμὸν: Έμμεσο αντικείμενο μετοχής. τὸν Λευκαδίων: Επιθετικός προσδιορισμός στο ἰσθμὸν.
 
ὅπως μὴ περιπλέοντες ὀφθῶσιν
Δευτερεύουσα τελική πρόταση
ὀφθῶσιν: Ρήμα. οἱ Πελοποννήσιοι: Εννοείται ως υποκείμενο ρήματος. περιπλέοντες: Κατηγορηματική μετοχή, αναφέρεται στο υποκείμενο του ρήματος.
 
[2] Κερκυραῖοι δὲ αἰσθόμενοι τάς τε Ἀττικὰς ναῦς προσπλεούσας τάς τε τῶν πολεμίων οἰχομένας, λαβόντες τούς τε Μεσσηνίους ἐς τὴν πόλιν ἤγαγον πρότερον ἔξω ὄντας,
Κύρια πρόταση
ἤγαγον: Ρήμα. Κερκυραῖοι: Υποκείμενο ρήματος. τούς Μεσσηνίους: Αντικείμενο ρήματος. ἐς τὴν πόλιν: Εμπρόθετος προσδιορισμός της κίνησης σε τόπο. ὄντας: Αναφορική μετοχή, προσδιορίζει το αντικείμενο του ρήματος. πρότερον: Επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου. ἔξω: Επιρρηματικός προσδιορισμός του τόπου. λαβόντες: Χρονική μετοχή, συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος. τούς Μεσσηνίους: Αντικείμενο της μετοχής λαβόντες.
αἰσθόμενοι: Χρονική μετοχή, συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος. τάς ναῦς: Αντικείμενο μετοχής. τάς Ἀττικὰς: Επιθετικός προσδιορισμός στο ναῦς. προσπλεούσας: Κατηγορηματική μετοχή, αναφέρεται στο «τάς Ἀττικὰς ναῦς». τάς τῶν πολεμίων: Επιθετικός προσδιορισμός στο εννοούμενο ναῦς, το οποίο λειτουργεί ως αντικείμενο της μετοχής αἰσθόμενοι. οἰχομένας: Κατηγορηματική μετοχή, αναφέρεται στο «τάς τῶν πολεμίων [ναῦς]».
 
καὶ τὰς ναῦς περιπλεῦσαι κελεύσαντες ἐς τὸν Ὑλλαϊκὸν λιμένα, ἀπέκτεινον·
Κύρια πρόταση
ἀπέκτεινον: Ρήμα. Κερκυραῖοι: Εννοείται ως υποκείμενο ρήματος. κελεύσαντες: Χρονική μετοχή, συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος. τὰς ναῦς: Άμεσο αντικείμενο μετοχής. περιπλεῦσαι: Έμμεσο αντικείμενο μετοχής, τελικό απαρέμφατο. Ως αντικείμενο του απαρεμφάτου τίθεται το «τὰς ναῦς» (ετεροπροσωπία). ἐς τὸν λιμένα: Εμπρόθετος προσδιορισμός της κίνησης σε τόπο. Ὑλλαϊκὸν: Επιθετικός προσδιορισμός στο λιμένα.
 
ἃς ἐπλήρωσαν
Δευτερεύουσα αναφορική πρόταση, προσδιορίζει το «τὰς ναῦς»
ἐπλήρωσαν: Ρήμα. Κερκυραῖοι: Εννοείται ως υποκείμενο ρήματος. ἃς: Αντικείμενο ρήματος.
 
ἐν ὅσῳ περιεκομίζοντο,
Δευτερεύουσα χρονική πρόταση
περιεκομίζοντο: Ρήμα. αἱ νῆες: Εννοείται ως υποκείμενο του ρήματος. ἐν ὅσῳ: Εμπρόθετος προσδιορισμός που δηλώνει το χρονικό διάστημα.
 
τῶν ἐχθρῶν εἴ τινα λάβοιεν,
Δευτερεύουσα υποθετική πρόταση ως αντικείμενο του ρήματος ἀπέκτεινον
λάβοιεν: Ρήμα. Κερκυραῖοι: Εννοείται ως υποκείμενο ρήματος. τινα: Αντικείμενο ρήματος. τῶν ἐχθρῶν: Γενική διαιρετική.
 
καὶ ἐκ τῶν νεῶν ἐκβιβάζοντες ἀπεχρῶντo,
Κύρια πρόταση
ἀπεχρῶντo: Ρήμα. Κερκυραῖοι: Εννοείται ως υποκείμενο ρήματος. (Ως αντικείμενο του ρήματος τίθεται η αναφορική πρόταση που ακολουθεί). ἐκβιβάζοντες: Χρονική μετοχή, συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος. ἐκ τῶν νεῶν: Εμπρόθετος προσδιορισμός της κίνησης από τόπο.
 
ὅσους ἔπεισαν ἐσβῆναι
Δευτερεύουσα αναφορική πρόταση ως αντικείμενο του ρήματος ἀπεχρῶντo
ἔπεισαν: Ρήμα. Κερκυραῖοι: Εννοείται ως υποκείμενο ρήματος. ὅσους: Άμεσο αντικείμενο του ρήματος. ἐσβῆναι: Έμμεσο αντικείμενο του ρήματος, τελικό απαρέμφατο. Ως υποκείμενο του απαρεμφάτου τίθεται το ὅσους (ετεροπροσωπία).
 
ἐς τὸ ῞Ηραιόν τε ἐλθόντες τῶν ἱκετῶν ὡς πεντήκοντα ἄνδρας δίκην ὑποσχεῖν ἔπεισαν
Κύρια πρόταση
ἔπεισαν: Ρήμα. Κερκυραῖοι: Εννοείται ως υποκείμενο ρήματος. ἄνδρας: Άμεσο αντικείμενο του ρήματος. ὑποσχεῖν: Έμμεσο αντικείμενο ρήματος, τελικό απαρέμφατο. Ως υποκείμενο του απαρεμφάτου τίθεται το ἄνδρας (ετεροπροσωπία). δίκην: Αντικείμενο του απαρεμφάτου. ὡς πεντήκοντα: Επιθετικός προσδιορισμός στο ἄνδρας. τῶν ἱκετῶν: Γενική διαιρετική.
ἐλθόντες: Χρονική μετοχή, συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος. ἐς τὸ ῞Ηραιόν: Εμπρόθετος προσδιορισμός της κίνησης σε τόπο.
 
καὶ κατέγνωσαν πάντων θάνατον.
Κύρια πρόταση
κατέγνωσαν: Ρήμα. Κερκυραῖοι: Εννοείται ως υποκείμενο ρήματος. θάνατον: Άμεσο αντικείμενο ρήματος. πάντων: Έμμεσο αντικείμενο ρήματος.
 
[3] Oἱ δὲ πολλοὶ τῶν ἱκετῶν διέφθειρον αὐτοῦ ἐν τῷ ἱερῷ ἀλλήλους,
Κύρια πρόταση
διέφθειρον: Ρήμα. οἱ πολλοὶ: Υποκείμενο ρήματος. ἀλλήλους: Αντικείμενο ρήματος. τῶν ἱκετῶν: Γενική διαιρετική. αὐτοῦ: Επιρρηματικός προσδιορισμός του τόπου. ἐν τῷ ἱερῷ: Εμπρόθετος προσδιορισμός της στάσης σε τόπο.
 
ὅσοι οὐκ ἐπείσθησαν,
Δευτερεύουσα αναφορική πρόταση
οὐκ ἐπείσθησαν: Ρήμα. ὅσοι: Υποκείμενο ρήματος.
 
ὡς ἑώρων τὰ γιγνόμενα,
Δευτερεύουσα αιτιολογική πρόταση
ἑώρων: Ρήμα. οἱ πολλοὶ: Εννοείται ως υποκείμενο ρήματος. τὰ γιγνόμενα: Επιθετική μετοχή, ως αντικείμενο του ρήματος.
 
καὶ ἐκ τῶν δένδρων τινὲς ἀπήγχοντο,
Κύρια πρόταση
ἀπήγχοντο: Ρήμα. τινὲς: Υποκείμενο. ἐκ τῶν δένδρων: Εμπρόθετος προσδιορισμός τόπου.
 
οἱ δ᾽ ἀνηλοῦντο.
Κύρια πρόταση
ἀνηλοῦντο: Ρήμα. οἱ δε: Υποκείμενο.
 
ὡς ἕκαστοι ἐδύναντο
Δευτερεύουσα αναφορική, παραβολική πρόταση που δηλώνει τρόπο
ἐδύναντο: Ρήμα. ἕκαστοι: Υποκείμενο.
 
[4] Ἡμέρας τε ἑπτά Κερκυραῖοι σφῶν αὐτῶν τοὺς ἐχθροὺς δοκοῦντας εἶναι ἐφόνευον,
Κύρια πρόταση
ἐφόνευον: Ρήμα. Κερκυραῖοι: Υποκείμενο ρήματος. τοὺς δοκοῦντας: Επιθετική μετοχή, ως αντικείμενο ρήματος. εἶναι: Αντικείμενο μετοχής, ειδικό απαρέμφατο. (Ως υποκείμενο του απαρεμφάτου λειτουργεί η μετοχή). ἐχθροὺς: Κατηγορούμενο στο υποκείμενο του απαρεμφάτου. σφῶν αὐτῶν: Γενική διαιρετική στη μετοχή. Ἡμέρας: Αιτιατική του χρόνου. ἑπτά: Επιθετικός προσδιορισμός στο ἡμέρας.
 
ἃς ἀφικόμενος ὁ Εὐρυμέδων ταῖς ἑξήκοντα ναυσὶ παρέμεινε,
Δευτερεύουσα αναφορική πρόταση
παρέμεινε: Ρήμα. ὁ Εὐρυμέδων: Υποκείμενο ρήματος. ἃς: Αιτιατική του χρόνου. ἀφικόμενος: Χρονική μετοχή, συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος. ταῖς ναυσὶ: Δοτική της συνοδείας. ἑξήκοντα: Επιθετικός προσδιορισμός στο ναυσὶ.
 
τὴν μὲν αἰτίαν ἐπιφέροντες τοῖς τὸν δῆμον καταλύουσιν, ἀπέθανον δέ τινες καὶ ἰδίας ἔχθρας ἕνεκα,
Κύρια πρόταση
ἀπέθανον: Ρήμα. τινες: Υποκείμενο ρήματος. ἔχθρας ἕνεκα: Εμπρόθετος προσδιορισμός της αιτίας. ἰδίας: Επιθετικός προσδιορισμός στο ἔχθρας.
ἐπιφέροντες: Εναντιωματική μετοχή, ονομαστική απόλυτη. Κερκυραῖοι: Εννοείται ως υποκείμενο της μετοχής. τὴν αἰτίαν: Άμεσο αντικείμενο της μετοχής. τοῖς καταλύουσιν: Επιθετική μετοχή, ως έμμεσο αντικείμενο της μετοχής ἐπιφέροντες. τὸν δῆμον: Αντικείμενο της επιθετικής μετοχής καταλύσουσιν.
 
καὶ ἄλλοι χρημάτων σφίσιν ὀφειλομένων ὑπὸ τῶν λαβόντων·
Κύρια πρόταση
ἀπέθανον: Εννοείται ως ρήμα. ἄλλοι: Υποκείμενο ρήματος. ὑπὸ τῶν λαβόντων: Εμπρόθετος προσδιορισμός του ποιητικού αιτίου. ὀφειλομένων: Αναφορική μετοχή. χρημάτων: Υποκείμενο της αναφορικής μετοχής. σφίσιν: Αντικείμενο της μετοχής.
 
[5] πᾶσά τε ἰδέα κατέστη θανάτου,
Κύρια πρόταση
κατέστη: Ρήμα. ἰδέα: Υποκείμενο ρήματος. πᾶσά: Κατηγορηματικός προσδιορισμός. θανάτου: Γενική της ιδιότητας.
 
καὶ οἷον φιλεῖ ἐν τῷ τοιούτῳ γίγνεσθαι,
Δευτερεύουσα αναφορική πρόταση
φιλεῖ: Ρήμα. οἷον: Υποκείμενο ρήματος. γίγνεσθαι: Αντικείμενο ρήματος, τελικό απαρέμφατο (ταυτοπροσωπία). ἐν τῷ τοιούτῳ: Εμπρόθετος προσδιορισμός της κατάστασης.
 
οὐδὲν ὅτι οὐ ξυνέβη
Κύρια πρόταση
οὐ ξυνέβη: Ρήμα. οὐδὲν ὅτι: Υποκείμενο ρήματος.  
 
καὶ ἔτι περαιτέρω.
Κύρια πρόταση
ξυνέβη: Ρήμα. περαιτέρω: Επιρρηματικός προσδιορισμός σε θέση υποκειμένου. ἔτι: Επιρρηματικός προσδιορισμός του ποσού.
 
Καὶ γὰρ πατὴρ παῖδα ἀπέκτεινε
Κύρια πρόταση
ἀπέκτεινε: Ρήμα. πατὴρ: Υποκείμενο. παῖδα: Αντικείμενο.
 
καὶ ἀπὸ τῶν ἱερῶν ἀπεσπῶντο
Κύρια πρόταση
ἀπεσπῶντο: Ρήμα. ἱκέται: Εννοείται ως υποκείμενο ρήματος. ἀπὸ τῶν ἱερῶν: Εμπρόθετος προσδιορισμός της απομάκρυνσης.
 
καὶ πρὸς αὐτοῖς ἐκτείνοντο,
Κύρια πρόταση
ἐκτείνοντο: Ρήμα. ἱκέται: Εννοείται ως υποκείμενο ρήματος. πρὸς αὐτοῖς: Εμπρόθετος προσδιορισμός του πλησίον.
 
οἱ δέ τινες καὶ περιοικοδομηθέντες ἐν τοῦ Διονύσου τῷ ἱερῷ ἀπέθανον.
Κύρια πρόταση
ἀπέθανον: Ρήμα. οἱ δέ τινες: Υποκείμενο ρήματος. περιοικοδομηθέντες: Χρονική μετοχή, συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος. ἐν τῷ ἱερῷ: Εμπρόθετος προσδιορισμός της στάσης σε τόπο. τοῦ Διονύσου: Γενική κτητική.