Ο τόπος και ο χρόνος στα διηγήματα του Ιωάννου

Θεσσαλονίκη

Ο τόπος και ο χρόνος στα διηγήματα του Ιωάννου 

Ο τόπος που διαδραματίζονται τα διηγήματα του Ιωάννου είναι συνήθως η γενέτειρά του, η Θεσσαλονίκη, χωρίς όμως να περιορίζονται μόνο σε αυτή, καθώς ανάλογα με τις μετακινήσεις του συγγραφέα για χάρη της δουλειάς του αλλάζει και ο τόπος των ιστοριών του. Παράλληλα, ο χρόνος των διηγημάτων του είναι κυρίως το παρελθόν στο οποίο ο συγγραφέας μεταφέρεται με συνεχείς αναδρομές.
Ένα παράδειγμα για το πώς ο Ιωάννου επεξεργάζεται το χρόνο στις ιστορίες του έχουμε στο διήγημα «Τα σκυλιά του Σέιχ-σου». Εδώ ο συγγραφέας με αφορμή τους ήχους που ακούει από το σπίτι του θυμάται τη ζωή του στη Θεσσαλονίκη σε διάφορες χρονικές περιόδους. Κάθε φορά ο Ιωάννου με τυχαίους συνειρμούς αναπολεί διαφορετικές στιγμές από τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια φτάνοντας την ιστορία του μέχρι το παρόν. Οι αναδρομές αυτές αποτελούν βασική τεχνική της αφήγησης στον Ιωάννου.
Με παρόμοιο τρόπο ο Ιωάννου χειρίζεται το χρόνο και στο διήγημα «Η μόνη κληρονομιά» στο οποίο αντί για συνειρμούς χρησιμοποιεί ως αφορμή για τις αναδρομές στο παρελθόν τον έλεγχο της ηλικίας θανάτου των αρσενικών μελών της οικογένειάς του. Ο Ιωάννου με τη σκέψη ότι είναι πιθανό να πεθάνει πρόωρα όπως και όλοι οι άντρες στην οικογένειά του ξεκινά μια αναδρομή από τα χρόνια που έφυγαν πρόσφυγες οι παππούδες του από την Ανατολική Θράκη μέχρι τα χρόνια του πατέρα του.
Από την άλλη, ο τόπος στα διηγήματά του είναι συνήθως η αγαπημένη του Θεσσαλονίκη στην οποία έχει μεγαλώσει και αποτελεί σημαντικό κομμάτι της ζωής του. Όπως βλέπουμε άλλωστε στο διήγημα «Τα σκυλιά του Σέιχ-σου», όλες οι μνήμες του από τα παιδιά του χρόνια κι από τα αγαπημένα του πρόσωπα είναι συνδυασμένες με την πόλη αυτή. Εντούτοις, όπως χαρακτηριστικά διαπιστώνουμε στο διήγημα «Τζέλτεν» ο Ιωάννου για χάρη της δουλειάς του ταξιδεύει σε διάφορα μέρη, φτάνοντας μέχρι και στη Λιβύη.
Ο Ιωάννου στα διηγήματά του επιμένει να επιστρέφει στο παρελθόν του μιας και οι εμπειρίες που έχει ζήσει είναι τόσο σημαντικές που έχουν διαμορφώσει το χαρακτήρα του, γι’ αυτό και οι τόσο συχνές αναδρομές στα κείμενά του. Ενώ, παράλληλα, βλέπουμε μια κυριαρχία της Θεσσαλονίκης στο έργο του μιας και είναι η πόλη στην οποία γεννήθηκε και μεγάλωσε.

Λέξεις 350