Σημειώσεις του Κωνσταντίνου Μάντη
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Ο Ιωάννου σε 350 λέξεις. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Ο Ιωάννου σε 350 λέξεις. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Αφηγηματικές τεχνικές του Γιώργου Ιωάννου

Κωνσταντίνος Μάντης | Best Blogger Tips
Will Bullas

Αφηγηματικές τεχνικές του Γιώργου Ιωάννου

Ο Ιωάννου στα διηγήματά του καταθέτει τις προσωπικές του εμπειρίες καθιστώντας έτσι τη βιωματικότητα ως ένα από τα βασικά στοιχεία της γραφής του. Αφηγείται, δηλαδή, προσωπικές του εμπειρίες τις οποίες ανακαλεί από τα παιδικά και νεανικά του χρόνια, κυρίως μέσω συνειρμών, και χρησιμοποιεί συχνά την ειρωνεία ώστε να απαλύνει την εντύπωση που προκαλούν στον αναγνώστη οι επώδυνες αυτές εμπειρίες.
Η βιωματικότητα του Ιωάννου γίνεται κυρίως αντιληπτή μέσω της πρωτοπρόσωπης αφήγησης που κυριαρχεί στα διηγήματά του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το διήγημα «Η μόνη κληρονομιά» στο οποίο ο συγγραφέας μας παρουσιάζει την ιστορία της οικογένειάς του, από τα χρόνια που οι παππούδες του έφυγαν πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη. Η ιστορία του κειμένου είναι δοσμένη σε πρώτο πρόσωπο, με το συγγραφέα μάλιστα να αναφέρει ότι φοβάται πως οι πρόωροι θάνατοι των ανδρών στην οικογένειά του θα σημάνουν ένα πρόωρο τέλος και για τον ίδιο.
Ένα ακόμη γνώρισμα του Ιωάννου είναι οι συνεχείς αναδρομές στις αφηγήσεις του, οι οποίες συχνά δίνονται μέσω τυχαίων συνειρμών. Ο Ιωάννου αφηγείται συνήθως με χαλαρή δομή ώστε να μπορεί να επιστρέφει στο παρελθόν χωρίς να περιορίζεται από τις ανάγκες της πλοκής. Για παράδειγμα, στο διήγημα «Τα σκυλιά του Σέιχ-σου» με αφορμή τους συνειρμούς που του προκαλούν οι ήχοι που ακούει έξω απ’ το σπίτι του, γυρνά στο παρελθόν για να μας μιλήσει για τους διαφορετικούς ήχους που άκουγε κατά καιρούς αλλά και για το πώς ήταν η ζωή του εκείνα τα χρόνια.
Επίσης, ένα βασικό γνώρισμα της αφήγησης του Ιωάννου είναι η ειρωνεία που χρησιμοποιεί συχνά ο συγγραφέας στην προσπάθειά του να ελαφρύνει την ατμόσφαιρα που δημιουργούν οι επώδυνες εμπειρίες που καταγράφει. Όταν για παράδειγμα στο διήγημα «Τα περιστέρια» μας παρουσιάζει την απόπειρα του νεαρού ήρωα να σκοτώσει τη μητέρα του, αμέσως σχολιάζει ότι εκείνα τα χρόνια δεν υπήρχε τρόπος να ενημερωθεί η αστυνομία και ήταν σα να έπρεπε να κάνεις ο ίδιος αίτηση για να έρθουν να σε συλλάβουν.
Η πρωτοπρόσωπη αφήγηση που μεταδίδει στον αναγνώστη την αίσθηση ότι όσα διαβάζει είναι προσωπικές εμπειρίες του συγγραφέα, οι αναδρομές που δίνονται έντεχνα μέσω των συνειρμών αλλά και η λυτρωτική ειρωνεία, αποτελούν βασικά χαρακτηριστικά των αφηγηματικών τεχνικών του Ιωάννου.

Λέξεις 350

Αισιοδοξία στα διηγήματα του Ιωάννου

Κωνσταντίνος Μάντης | Best Blogger Tips
Μύκονος

Αισιοδοξία στα διηγήματα του Ιωάννου

Ο Ιωάννου παρά το γεγονός ότι έζησε σε εποχές πολύ δύσκολες για τη χώρα και βίωσε πολλές τραυματικές εμπειρίες, δεν έχει χάσει την πίστη του στην αξία της ζωής κι αυτό γίνεται αντιληπτό μέσα από τα κείμενά του. Οι ιστορίες του αποτυπώνουν βέβαια τις επώδυνες καταστάσεις που αντιμετώπισαν οι Έλληνες, δίνουν όμως την ελπίδα ότι τα πράγματα θα αλλάξουν προς το καλύτερο και ότι οι προσπάθειες των ανθρώπων θα δικαιωθούν.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της αισιοδοξίας που υπάρχει στις ιστορίες του Ιωάννου βρίσκουμε στο διήγημα «Το μέντιουμ». Εδώ, ο συγγραφέας μας παρουσιάζει τις συγκλονιστικές στιγμές που έζησαν οι Θεσσαλονικείς όταν οι Άγγλοι χτυπούσαν γερμανικούς στόχους μέσα στην πόλη τους. Η Θεσσαλονίκη καίγεται, τα κτίριά της καταστρέφονται αλλά οι κάτοικοι ενθουσιάζονται γιατί σκέφτονται ότι το τέλος της κατοχής πλησιάζει. Μετά από σκληρή δοκιμασία οι άνθρωποι έχουν επιτέλους την ελπίδα ότι θα απελευθερωθούν έστω κι αν πρέπει να καταστραφεί μεγάλο μέρος της πόλης τους.
Με παρόμοιο τρόπο ο συγγραφέας μας παρουσιάζει τη δύναμη της ελπίδας για μια καλύτερη ζωή στο διήγημα «Ο παλιός αέρας». Η Ελλάδα βρίσκεται στα χρόνια της δικτατορίας και ο Ιωάννου θέλει να περάσει το μήνυμα ότι σύντομα η δημοκρατία θα επανέλθει. Αναφέρεται λοιπόν στην αίσθηση που έχει, ότι ένας δυνατός αέρας τον συνταράζει κάθε φορά που κάτι σημαντικό πρόκειται να συμβεί, λέγοντας ότι και τώρα αισθάνεται ότι ο αέρας αυτός ετοιμάζεται να επανέλθει και να τα αλλάξει όλα.
Μια διαφορετική προσέγγιση έχουμε στο διήγημα «Ψηλά στο Εσκί Ντελίκ», στο οποίο παρουσιάζεται η ιστορία δύο οικογενειών προσφύγων. Ο Ιωάννου παρακολουθεί τις δυσκολίες των φτωχών προσφύγων, τους θανάτους που βίωσαν οι οικογένειες, τη μετανάστευση των παιδιών τους και τη μοναξιά των γονιών. Μέχρι που η μοναδική τους κόρη παντρεύεται και το σπίτι τους αρχίζει να γεμίζει πάλι με παιδιά, δίνοντας την ελπίδα της αναδημιουργίας και της συνέχειας μέσα από τη νέα γενιά.
Η αισιοδοξία του Ιωάννου μοιάζει κάποτε αμφίβολη κι αυτό γιατί προβάλλει μέσα από τις φλόγες του πολέμου και την καταστροφή, καθιστώντας την αναγνώρισή της δύσκολη. Στην πραγματικότητα όμως ακόμη και μέσα στις χειρότερες συνθήκες οι άνθρωποι χρειάζονται μια ελάχιστη έστω ελπίδα για να κρατηθούν και να συνεχίσουν τον αγώνα τους.

Λέξεις 350

Ήρωες του περιθωρίου στα κείμενα του Ιωάννου (Η μόνη κληρονομιά)

Κωνσταντίνος Μάντης | Best Blogger Tips
Andrew King

Ήρωες του περιθωρίου στα κείμενα του Ιωάννου (Η μόνη κληρονομιά)

Ο Ιωάννου στα κείμενά του μας παρουσιάζει πρόσωπα όλων των κοινωνικών στρωμάτων, αλλά εστιάζει την προσοχή του κυρίως στη ζωή των λαϊκών ανθρώπων, που αντιμετωπίζουν εντονότερα προβλήματα και συχνά καταλήγουν στην οικονομική και κοινωνική εξαθλίωση. Άλλωστε, ο αντίκτυπος της οικονομικής δυσπραγίας που επέφεραν οι συνεχείς πόλεμοι στην Ελλάδα, γίνεται περισσότερο αισθητός στους φτωχότερους πολίτες, οι οποίοι απελπισμένοι συχνά καταφεύγουν σε βίαιες πράξεις ή σε αναποτελεσματικές συμπεριφορές.
Ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά πρόσωπα περιθωριακού ήρωα στα έργα του Ιωάννου συναντάμε στο διήγημα «Τα περιστέρια» στο οποίο ο συγγραφέας μας παρουσιάζει την ιστορία ενός νεαρού που επιχειρεί να σκοτώσει τη μητέρα του, χωρίς πάντως να το κατορθώσει. Ο ψυχικά διαταραγμένος νεαρός εμφανίζεται να θεωρεί τη μητέρα του υπεύθυνη για τις δυσκολίες της ζωής του. Η ιστορία αυτή είναι ενδεικτική για την επίδραση που είχε η οικονομική εξαθλίωση της εποχής σε αρκετά άτομα που δεν είχαν την προσωπική δύναμη να αντέξουν τις συνεχείς ματαιώσεις των προσδοκιών τους.
Σε παρόμοιο κλίμα κινείται και η ιστορία του διηγήματος «Το μαγνητόφωνο της ταβέρνας». Ο κεντρικός ήρωας του διηγήματος είναι ένας νέος άντρας που έχει μόλις χάσει τον πατέρα του. Ο πατέρας παρόλο που δεν είχε αρκετά χρήματα, φρόντιζε να πίνει κάθε βράδυ, υποβάλλοντας την οικογένειά του σε πολλές στερήσεις. Το αλκοόλ αποτελεί μια συχνή επιλογή για τους ανθρώπους που δεν αντέχουν τις πιέσεις και την οικονομική ανέχεια.
Ένας ακόμη ήρωας του περιθωρίου παρουσιάζεται στο διήγημα «Ο Θανάσης ο φονιάς». Ο κεντρικός ήρωας του διηγήματος, ο Θανάσης, κατέληξε στη φυλακή επειδή σκότωσε έναν ξάδερφό του, ο οποίος όχι μόνο είχε δανειστεί χρήματα από το Θανάση που δεν του τα επέστρεψε ποτέ αλλά τον έκλεβε κιόλας. Ο Θανάσης παρουσιάζεται κυρίως ως θύμα των περιστάσεων γι’ αυτό και στην πορεία του διηγήματος κατορθώνει να κερδίσει τη συμπάθεια του αναγνώστη.
Ο Ιωάννου στα διηγήματά του, επομένως, παρουσιάζει τη ζωή ακόμη και ατόμων που έχουν λυγίσει μπροστά στο βάρος των δυσκολιών κι έχουν καταφύγει είτε στο έγκλημα είτε σε αντικοινωνικές συμπεριφορές. Ο Ιωάννου, άλλωστε, γνωρίζει ότι οι άνθρωποι αυτοί αποτελούν μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας και ότι σε εποχές με έντονα οικονομικά προβλήματα η εμφάνιση τέτοιων συμπεριφορών είναι πάντοτε ιδιαίτερα αισθητή.

Λέξεις 350

Εικόνες απαισιοδοξίας στα διηγήματα της συλλογής «Η μόνη κληρονομιά»

Κωνσταντίνος Μάντης | Best Blogger Tips
Michal Boubin 

Εικόνες απαισιοδοξίας στα διηγήματα της συλλογής «Η μόνη κληρονομιά»

Οι εποχές στις οποίες αναφέρονται τα πεζογραφήματα του Ιωάννου υπήρξαν δύσκολες για τους Έλληνες, καθώς η χώρα βρέθηκε σε μια διαρκή εμπόλεμη κατάσταση, αλλά και μια δεινή οικονομική θέση. Όλα αυτά αντικατοπτρίζονται στα έργα του Ιωάννου, τα οποία πολλές φορές αποπνέουν μια έντονη αίσθηση απαισιοδοξίας με τη ζωή των ηρώων του να είναι εγκλωβισμένη σε μια αδιέξοδη κατάσταση θλίψης και απουσίας της ελπίδας για μια καλύτερη ζωή.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα του απαισιόδοξου κλίματος που παρουσιάζεται στα κείμενα του Ιωάννου είναι το διήγημα «Το μαγνητόφωνο της ταβέρνας», όπου μας δίνεται η ζωή ενός νεαρού άντρα που έχει μόλις χάσει τον πατέρα του. Μέσω των αναμνήσεων του νεαρού βλέπουμε τις δυσκολίες που πέρασε η οικογένειά του εξαιτίας του αλκοολισμού του πατέρα. Το διήγημα αυτό καθρεφτίζει τη ζωή πολλών ανθρώπων εκείνης της εποχής που αναγκάζονταν να επιβιώνουν μέσα σε συνθήκες φτώχειας και συχνά έβρισκαν παρηγοριά στο ποτό, προκαλώντας μεγάλα προβλήματα στην οικογένειά τους.
Μια εξίσου απαισιόδοξη εικόνα μας παρουσιάζει ο Ιωάννου στο διήγημα «Ο Θανάσης ο φονιάς», στο οποίο κεντρικό πρόσωπο είναι ο Θανάσης, ο οποίος έχει περάσει είκοσι χρόνια στη φυλακή γιατί είχε σκοτώσει έναν ξάδερφό του που τον έκλεβε. Ο Θανάσης είναι μια τραγική φιγούρα που έφτασε στο έγκλημα περισσότερο από απελπισία παρά γιατί ήταν κακός άνθρωπος. Τώρα, βρίσκεται άρρωστος, καχεκτικός και αποκρουστικός στην όψη να φροντίζει ως μάγειρας με μεγάλο ενδιαφέρον του αστυνομικούς και τους υπόλοιπους δημόσιους υπαλλήλους του χωριού.
Ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις η απαισιοδοξία συνδυάζεται με τη φτώχεια και τις ανυπέρβλητες δυσκολίες της ζωής, στο διήγημα «Η Ευτυχούλα», ο Ιωάννου μας παρουσιάζει τη ζωή μιας κοπέλας που ενώ είχε όλες τις προϋποθέσεις να γίνει ευτυχισμένη, καταλήγει να ζει στερημένη από κάθε προσωπική ευτυχία και ολοκλήρωση. Η ηρωίδα εγκλωβίζεται στις επιθυμίες των αυστηρών γονιών της, παραμερίζει την προσωπική της ζωή και μένει πλάι τους για να τους φροντίζει, ενώ συνεχίζει να ζει μια μοναχική και περιορισμένη ζωή ακόμη και μετά το θάνατό τους.
Ένα πλέγμα οικονομικής ανέχειας, έλλειψης ευκαιριών, προσωπικών περιορισμών και ενοχών, δημιουργούν το χώρο μέσα στον οποίο συντρίβονται οι ήρωες του συγγραφέα, που αδυνατούν να ξεφύγουν τόσο από τις εξωτερικές συνθήκες όσο και από τις δικές τους ελλείψεις.

Λέξεις 350

Ο τόπος και ο χρόνος στα διηγήματα του Ιωάννου

Κωνσταντίνος Μάντης | Best Blogger Tips
Θεσσαλονίκη

Ο τόπος και ο χρόνος στα διηγήματα του Ιωάννου 

Ο τόπος που διαδραματίζονται τα διηγήματα του Ιωάννου είναι συνήθως η γενέτειρά του, η Θεσσαλονίκη, χωρίς όμως να περιορίζονται μόνο σε αυτή, καθώς ανάλογα με τις μετακινήσεις του συγγραφέα για χάρη της δουλειάς του αλλάζει και ο τόπος των ιστοριών του. Παράλληλα, ο χρόνος των διηγημάτων του είναι κυρίως το παρελθόν στο οποίο ο συγγραφέας μεταφέρεται με συνεχείς αναδρομές.
Ένα παράδειγμα για το πώς ο Ιωάννου επεξεργάζεται το χρόνο στις ιστορίες του έχουμε στο διήγημα «Τα σκυλιά του Σέιχ-σου». Εδώ ο συγγραφέας με αφορμή τους ήχους που ακούει από το σπίτι του θυμάται τη ζωή του στη Θεσσαλονίκη σε διάφορες χρονικές περιόδους. Κάθε φορά ο Ιωάννου με τυχαίους συνειρμούς αναπολεί διαφορετικές στιγμές από τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια φτάνοντας την ιστορία του μέχρι το παρόν. Οι αναδρομές αυτές αποτελούν βασική τεχνική της αφήγησης στον Ιωάννου.
Με παρόμοιο τρόπο ο Ιωάννου χειρίζεται το χρόνο και στο διήγημα «Η μόνη κληρονομιά» στο οποίο αντί για συνειρμούς χρησιμοποιεί ως αφορμή για τις αναδρομές στο παρελθόν τον έλεγχο της ηλικίας θανάτου των αρσενικών μελών της οικογένειάς του. Ο Ιωάννου με τη σκέψη ότι είναι πιθανό να πεθάνει πρόωρα όπως και όλοι οι άντρες στην οικογένειά του ξεκινά μια αναδρομή από τα χρόνια που έφυγαν πρόσφυγες οι παππούδες του από την Ανατολική Θράκη μέχρι τα χρόνια του πατέρα του.
Από την άλλη, ο τόπος στα διηγήματά του είναι συνήθως η αγαπημένη του Θεσσαλονίκη στην οποία έχει μεγαλώσει και αποτελεί σημαντικό κομμάτι της ζωής του. Όπως βλέπουμε άλλωστε στο διήγημα «Τα σκυλιά του Σέιχ-σου», όλες οι μνήμες του από τα παιδιά του χρόνια κι από τα αγαπημένα του πρόσωπα είναι συνδυασμένες με την πόλη αυτή. Εντούτοις, όπως χαρακτηριστικά διαπιστώνουμε στο διήγημα «Τζέλτεν» ο Ιωάννου για χάρη της δουλειάς του ταξιδεύει σε διάφορα μέρη, φτάνοντας μέχρι και στη Λιβύη.
Ο Ιωάννου στα διηγήματά του επιμένει να επιστρέφει στο παρελθόν του μιας και οι εμπειρίες που έχει ζήσει είναι τόσο σημαντικές που έχουν διαμορφώσει το χαρακτήρα του, γι’ αυτό και οι τόσο συχνές αναδρομές στα κείμενά του. Ενώ, παράλληλα, βλέπουμε μια κυριαρχία της Θεσσαλονίκης στο έργο του μιας και είναι η πόλη στην οποία γεννήθηκε και μεγάλωσε.

Λέξεις 350

Ο έρωτας στα διηγήματα του Ιωάννου

Κωνσταντίνος Μάντης | Best Blogger Tips
Bryan Ubaghs

Ο έρωτας στα διηγήματα του Ιωάννου

Οι σχέσεις των ανθρώπων στα πεζογραφήματα του Ιωάννου επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από τις ιστορικές συγκυρίες και από τα αυστηρά ήθη της εποχής. Ο πόλεμος και οι στερήσεις δυσκολεύουν τις σχέσεις ενώ, παράλληλα, οι αυστηρές ηθικές αρχές της εποχής αναγκάζουν τους ανθρώπους να επιδιώκουν το γάμο με κάθε κόστος. Οι δυσκολίες αυτές, φυσικά, οδηγούν κάποτε και στην πλήρη απόρριψη του έρωτα.
Οι επιπτώσεις των ιστορικών εξελίξεων και οι αυστηρές ηθικές αρχές, στις σχέσεις των ανθρώπων, γίνονται σαφείς στο διήγημα «Το Βουγγάρι». Εδώ βλέπουμε τον έρωτα μιας κοπέλας για έναν μηχανικό, με τον οποίο πολύ σύντομα και προτού παντρευτούν έρχεται σ’ επαφή και μένει έγκυος. Η κοπέλα κρύβεται από τους γονείς της μέχρι να γεννήσει και με κόπο κατορθώνει να παντρευτεί τον άντρα που αγαπά, αλλά σύντομα θα μείνει μόνη της καθώς οι Γερμανοί θα τον εκτελέσουν εξαιτίας της συμμετοχής του στην αντίσταση.
Μια πιο αισιόδοξη ιστορία αγάπης μας παρουσιάζει ο συγγραφέας στο «Ψηλά στο Εσκί Ντελίκ». Η κόρη ενός πρόσφυγα παρόλο που δεν είναι όμορφη και δεν βρίσκεται πια στην πρώτη της νεότητα, ερωτεύεται ένα νεαρό. Ο νεαρός αυτός είναι τεμπέλης και δεν κατορθώνει να κερδίσει την εμπιστοσύνη των συγγενών της κοπέλας, γι’ αυτό και τον απομακρύνουν. Εντούτοις, με την επιμονή του και χάρη στην αγάπη που έχει για εκείνον η κοπέλα, κατορθώνει να τους πείσει να τον δεχτούν ξανά και να του επιτρέψουν να την παντρευτεί.
Μια διαφορετική εικόνα βλέπουμε στο διήγημα «Η Ευτυχούλα», η ηρωίδα του οποίου στην προσπάθειά της να ευχαριστήσει τους αυστηρούς γονείς της αποφεύγει τελείως τον έρωτα. Η Ευτυχούλα παρά το γεγονός ότι είναι όμορφη και έχει μια καλή δουλειά, εγκλωβίζεται στους κανόνες ηθικής που της επιβάλουν οι γονείς της με αποτέλεσμα ακόμη και μετά το θάνατό τους να μην τολμήσει να γνωρίσει τον έρωτα και να φτιάξει μια δική της οικογένεια.
Ο έρωτας, όπως και κάθε είδους διαπροσωπική σχέση, συμπαρασύρεται από τις άσχημες ιστορικές συνθήκες που για χρόνια ταλαιπώρησαν τη χώρα. Οι ήρωες του Ιωάννου προσπαθούν να βιώσουν την ομορφιά του έρωτα, δοκιμάζονται πολύ και αποδεικνύουν ότι ο έρωτας παραμένει ακόμη και στις σκληρότερες εποχές μια σημαντική πηγή δύναμης απέναντι στις δυσκολίες της ζωής.

Λέξεις 350

Ο ρόλος της Θεσσαλονίκης στα διηγήματα του Ιωάννου

Κωνσταντίνος Μάντης | Best Blogger Tips

Ο ρόλος της Θεσσαλονίκης στα διηγήματα του Ιωάννου 

Ο Ιωάννου έχοντας γεννηθεί και μεγαλώσει στη Θεσσαλονίκη τη θεωρεί αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής του γι’ αυτό και της δίνει κεντρικό ρόλο στα κείμενά του. Η Θεσσαλονίκη δηλαδή αποτελεί το βασικό χώρο που διαδραματίζονται οι ιστορίες του, αποκτώντας κάποτε και χρήση συμβόλου, ενώ παράλληλα ο συγγραφέας παρακολουθεί με μεγάλο ενδιαφέρον τις αλλαγές που γίνονται με τα χρόνια σε αυτή.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της σημασίας που έχει η Θεσσαλονίκη για τον Ιωάννου αποτελεί το διήγημα «Τα σκυλιά του Σέιχ-σου», στο οποίο ο συγγραφέας θυμάται τα νεανικά του χρόνια. Σημαντικές εμπειρίες, αγαπημένα πρόσωπα που δεν υπάρχουν πια και ιστορικά γεγονότα που διαμόρφωσαν την προσωπικότητά του είναι όλα συνδυασμένα με τους ήχους της πόλης του. Κάθε σημείο και κάθε ήχος της Θεσσαλονίκης θυμίζει στον Ιωάννου κάτι σημαντικό από τη ζωή του, δείχνοντας πόσο συνδεδεμένος είναι μαζί της.
Η αγάπη του Ιωάννου για την πόλη του γίνεται σαφής άλλωστε και στο διήγημα «Στου Κεμάλ το σπίτι». Εδώ ο συγγραφέας με αφορμή την ιστορία μιας Τουρκάλας που επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη για να δει το σπίτι που μεγάλωσε, μας εκφράζει την άποψή του για τις αλλαγές που γίνονται στην πόλη του. Ο συγγραφέας δηλώνει ότι δεν του αρέσουν καθόλου οι πολυκατοικίες και τα καινούρια κτίρια που αλλοιώνουν την εικόνα της πόλης του όπως ο ίδιος τη γνώρισε και την αγάπησε.
Μια παρόμοια άποψη εκφράζει ο Ιωάννου και στο διήγημα «Ομίχλη» στο οποίο παράλληλα δίνει στη Θεσσαλονίκη ένα ξεχωριστό ρόλο. Ο συγγραφέας μας περιγράφει τη συνήθειά του να περπατά μόνος στην ομίχλη και μας παρουσιάζει την επαφή του με τους φίλους του που χάθηκαν. Εκείνοι έχουν ήδη περάσει την Πορτάρα και τον καλούν να τους ακολουθήσει. Η Πορτάρα συμβολίζει την είσοδο στον άλλο κόσμο και εντάσσει τη Θεσσαλονίκη στην πλοκή του διηγήματος με συμβολικές διαστάσεις.
Η γενέτειρα του Ιωάννου, επομένως, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο έργο του καθώς αποτελεί τη μεγάλη του αγάπη στην οποία διαρκώς επιστρέφει με την ανάμνηση. Η Θεσσαλονίκη μας δίνεται όχι μόνο ως ο συγκεκριμένος ιστορικός χώρος, αλλά και ως ο χώρος στον οποίο ο συγγραφέας έζησε τα παιδικά και νεανικά του χρόνια, τα οποία αποτελούν παράλληλα και το υλικό των ιστοριών που μας αφηγείται.

Λέξεις 350

Η μοναξιά στα διηγήματα της μόνης κληρονομιάς

Κωνσταντίνος Μάντης | Best Blogger Tips

Η μοναξιά στα διηγήματα της μόνης κληρονομιάς

Ο Ιωάννου στα διηγήματά του μας παρουσιάζει συχνά την μοναξιά που υπάρχει στη ζωή του. Η μοναξιά του έρχεται ως αποτέλεσμα τόσο των δικών του επιλογών όσο και των ιδιαίτερων συνθηκών που επικρατούσαν εκείνη την εποχή και του στέρησαν πολλά αγαπημένα του πρόσωπα. Παρόλο που τις περισσότερες φορές η μοναξιά είναι μια κατάσταση που πληγώνει το συγγραφέα, υπάρχουν και στιγμές που την επιδιώκει για να μπορέσει να αφοσιωθεί στις σκέψεις του.
Ένα διήγημα που βλέπουμε καθαρά τη μοναξιά του Ιωάννου είναι «Τα σκυλιά του Σέιχ-σου». Εδώ ο συγγραφέας βρισκόμενος στο διαμέρισμά του θυμάται τις εποχές που πέρασαν, τις δύσκολες εμπειρίες που έχει βιώσει και τα σημαντικά πρόσωπα της ζωής του που δεν υπάρχουν πια. Ο Ιωάννου καθώς χάνεται στις αναμνήσεις του αισθάνεται την ανάγκη να μιλήσει με κάποιον δικό του μόνο και μόνο για να συνειδητοποιήσει ότι είναι εντελώς μόνος του.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της μοναξιάς που κυριαρχεί στη ζωή του είναι και το διήγημα «Η μόνη κληρονομιά» στο οποίο ο συγγραφέας μας δίνει πληροφορίες για την οικογένειά του. Ο Ιωάννου επιστρέφει στο παρελθόν του για να θυμηθεί τις ζωές των προγόνων του και καταλαβαίνει ότι ο ίδιος δεν έχει κανέναν να συνεχίσει τη δική του ζωή. Το γεγονός ότι δεν έχει κάνει οικογένεια και δεν έχει αποκτήσει παιδιά τον στενοχωρεί, ιδίως γιατί δε θα μπορέσει ποτέ να δώσει σε κάποιον το όνομά του.
Η πιο δυνατή εικόνα μοναξιάς δίνεται στο διήγημα «Ομίχλη» στο οποίο ο Ιωάννου μας αποκαλύπτει ότι όταν η πόλη του καλύπτεται από ομίχλη του αρέσει να περπατά μόνος του στο λιμάνι. Οι περίπατοι αυτοί δίνουν την ευκαιρία στο συγγραφέα να θυμηθεί το παρελθόν του και τους φίλους του που χάθηκαν και τον φέρνουν μάλιστα σ’ επαφή μαζί τους αλλά ο συγγραφέας δηλώνει ότι δεν είναι ακόμη έτοιμος να τους ακολουθήσει περνώντας μαζί τους στην άλλη πλευρά.
Η μοναξιά που κυριαρχεί στα διηγήματα του Ιωάννου ανταποκρίνεται στη μοναχική ζωή που έχει επιλέξει ο συγγραφέας, αλλά και στις πολλές απώλειες που έχει βιώσει όλα αυτά τα χρόνια. Εντούτοις η μοναξιά αντί να καθηλώνει το συγγραφέα αποτελεί γι’ αυτόν δημιουργική δύναμη και τον οδηγεί στη συστηματική καταγραφή των αναμνήσεών του.

Λέξεις 350

Ο πόλεμος και η κατοχή στα διηγήματα του Ιωάννου

Κωνσταντίνος Μάντης | Best Blogger Tips
Ally Benbrook 

Ο πόλεμος και η κατοχή στα διηγήματα του Ιωάννου

Ο Ιωάννου από μικρός έζησε την εμπειρία του πολέμου, καθώς στα χρόνια της εφηβείας του ξεκίνησε ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος, ο οποίος στην Ελλάδα ακολουθήθηκε από τα χρόνια της κατοχής αλλά και τον εμφύλιο. Οι δύσκολες αυτές εμπειρίες επηρέασαν σε πολύ μεγάλο βαθμό το συγγραφέα κι αυτό αποτυπώνεται στα διηγήματά του.
Ο Ιωάννου φροντίζει να μας δώσει μια ποικιλία εικόνων από τα χρόνια του πολέμου. Μια από αυτές συναντάμε στο διήγημα «Ο θείος Βαγγέλης» όπου παρακολουθούμε την ιστορία ενός ανθρώπου που ξεκινά από το πεδίο της μάχης στον πόλεμο με την Ιταλία και καταλήγει να εκφωνεί τους επικήδειους λόγους στον εμφύλιο. Ο θείος Βαγγέλης ενώ στην αρχή του πολέμου νοιάζεται για την ανθρώπινη ζωή στην πορεία συνηθίζει τόσο πολύ τους θανάτους γύρω του, ώστε αντιμετωπίζει τις κηδείες των στρατιωτών ως μια βαρετή εργασία.
Παράλληλα, ο Ιωάννου μας δίνει και πιο προσωπικές του εμπειρίες, όπως για παράδειγμα στο διήγημα «Τα λεμόνια ήταν ακριβά» όπου μας αναφέρει μια εξαιρετικά ταπεινωτική στιγμή της ζωής του. Στα χρόνια της κατοχής που οι Έλληνες πέθαιναν από την πείνα, μια ομάδα Γερμανών αξιωματικών για να διασκεδάσουν πετάνε λεμόνια στους περαστικούς, οι οποίοι πέφτουν στο δρόμο για να τα μαζέψουν. Ο συγγραφέας αισθάνεται ταπεινωμένος από αυτή την εμπειρία και πιστεύει ότι θα πρέπει να θυμόμαστε τέτοια περιστατικά για να μαθαίνουμε από το επώδυνο παρελθόν μας.
Ο Ιωάννου μας δίνει επίσης εικόνες από την περίοδο που πλησίαζε το τέλος της κατοχής για να μας μεταφέρει τη χαρά που ένιωθαν τότε. Στο διήγημα «Το μέντιουμ» ο συγγραφέας αναφέρεται στην περίοδο που οι Άγγλοι βομβάρδιζαν τη Θεσσαλονίκη για να χτυπήσουν τις γερμανικές δυνάμεις. Η πόλη καίγεται, τα κτίρια καταστρέφονται αλλά οι Έλληνες ενθουσιάζονται καθώς σκέφτονται ότι η μέρα της απελευθέρωσης πλησιάζει. Εκείνες τις μέρες ο πόνος των Ελλήνων για όσους χάθηκαν συνδυαζόταν με τη χαρά ότι σύντομα θα είναι ελεύθεροι.
Βλέπουμε λοιπόν ότι ο Ιωάννου επιχειρεί να μας παρουσιάσει μια συνολική εικόνα της επώδυνης εμπειρίας του πολέμου καλύπτοντας τα εμπόλεμα χρόνια μέχρι και τον εμφύλιο. Μας δίνει εικόνες πολεμικών συγκρούσεων, θανάτου, κατοχής, πείνας και ταπείνωσης, θέλοντας να μας προσφέρει μια πλήρη θέαση της πολεμικής εμπειρίας όπως ο ίδιος τη βίωσε.

Λέξεις 350

Η θέση της γυναίκας όπως αποτυπώνεται στα διηγήματα του Ιωάννου

Κωνσταντίνος Μάντης | Best Blogger Tips
Pablo Picasso

Η θέση της γυναίκας όπως αποτυπώνεται στα διηγήματα του Ιωάννου

Τα διηγήματα του Γιώργου Ιωάννου αναφέρονται σε μία εποχή κατά την οποία οι γυναίκες όφειλαν να ακολουθούν ένα αυστηρό σύστημα ηθικών αρχών, γεγονός που τους προκαλούσε πολλές φορές προβλήματα. Οι γυναίκες παράλληλα, τουλάχιστον στα χρόνια της νεότητάς τους, βρίσκονταν υπό τον έλεγχο της οικογένειάς τους και μόνο στην πορεία της ζωής τους αποκτούσαν περισσότερες ελευθερίες και δικαιώματα.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του ελέγχου που ασκούσαν οι γονείς στην κόρη τους μας δίνει ο Ιωάννου στο διήγημα «Η Ευτυχούλα». Η ηρωίδα του διηγήματος αν και μοιάζει να έχει τις δυνατότητες να ευτυχήσει, στην προσπάθειά της να ευχαριστήσει τους αυστηρούς γονείς της, αφοσιώνεται πλήρως στη φροντίδα τους, παραμερίζει την προσωπική της ζωή και χάνει έτσι την ευκαιρία να γνωρίσει τον έρωτα και να δημιουργήσει μια δική της οικογένεια.
Κι ενώ η Ευτυχούλα περνά τη ζωή της αποκλεισμένη από τον έρωτα, η ηρωίδα του διηγήματος «Το Βουγγάρι», κάνει το λάθος κι έρχεται σ’ επαφή μ’ έναν άντρα χωρίς να τον έχει παντρευτεί. Η εγκυμοσύνη που θα προκύψει θα την αναγκάσει να κρύβεται από την οικογένειά της και θα την οδηγήσει σε παράτολμες πράξεις για να μπορέσει να παντρευτεί. Η ιστορία αυτή είναι χαρακτηριστική για τη σημασία που είχε η διατήρηση της τιμής και της αγνότητας για τις γυναίκες εκείνης της εποχής.
Μια διαφορετική εικόνα πάντως μας δίνει ο Ιωάννου στο διήγημα «Η μόνη κληρονομιά» όπου μας παρουσιάζει την ιστορία της οικογένειάς του. Εδώ βλέπουμε τη γιαγιά του συγγραφέα η οποία αφού ακολούθησε τον άντρα της σε όλες τις περιπέτειες της προσφυγιάς, μετά τον πρόωρο θάνατό του παίρνει τον έλεγχο στα χέρια της κι αποφασίζει κάτι εξαιρετικά ριψοκίνδυνο. Φεύγει με τα πόδια από τη Θεσσαλονίκη για να επιστρέψει στο σπίτι της στην Ανατολική Θράκη, αψηφώντας τους κινδύνους και επιδεικνύοντας μεγάλη ψυχική δύναμη και θάρρος.
Ο Ιωάννου αποτυπώνει στα κείμενά του την πορεία γυναικών που αποτελούν σαφή παραδείγματα των περιορισμών και της καταπίεσης που δέχονταν οι γυναίκες εκείνη την εποχή. Τις αντιμετωπίζει βέβαια με σεβασμό αλλά δεν παίρνει ξεκάθαρα θέση κατά των διακρίσεων που γίνονται εις βάρος τους. Ο Ιωάννου έχοντας μεγαλώσει και ανατραφεί σ’ εκείνες τις δύσκολες εποχές αποδέχεται την κατάσταση όπως ακριβώς τη βιώνει.

Λέξεις 350

Κοινωνικά προβλήματα στα διηγήματα του Ιωάννου

Κωνσταντίνος Μάντης | Best Blogger Tips
Michael Wicksted

Κοινωνικά προβλήματα στα διηγήματα του Ιωάννου

Ο Ιωάννου στα διηγήματά του παρουσιάζει την πραγματικότητα, όπως ο ίδιος τη βίωσε, χωρίς να καταφεύγει σε ωραιοποιήσεις και χωρίς να αποφεύγει να μιλήσει για τα καίρια κοινωνικά προβλήματα της εποχής του. Το βασικότερο πρόβλημα της χώρας υπήρξε, βέβαια, η άσχημη οικονομική κατάσταση που επικράτησε για πολλές δεκαετίες και το οποίο είχε αρκετές επιπτώσεις που επηρέασαν καταλυτικά τη ζωή των Ελλήνων.
Ένα από τα κοινωνικά προβλήματα που απασχόλησε ιδιαίτερα τον Ιωάννου είναι η μετανάστευση που σήμανε για την Ελλάδα την απώλεια σημαντικού μέρους του ενεργού της πληθυσμού. Ο συγγραφέας αναφέρεται στο θέμα αυτό στο διήγημα «Ψηλά στο Εσκί Ντελίκ», όπου παρακολουθεί την ιστορία δύο ζευγαριών προσφύγων, από το γάμο τους μέχρι τη στιγμή που τα παιδιά τους μη μπορώντας να βρουν δουλειά στην Ελλάδα μεταναστεύουν στη Γερμανία. Ο Ιωάννου μάλιστα θεωρεί υπεύθυνους για τη μετανάστευση όσους καταχράστηκαν το δημόσιο χρήμα.
Ο συγγραφέας ασχολείται και με εκείνους που παρέμειναν εδώ και βίωσαν την οικονομική εξαθλίωση. Στο διήγημα «Ο Θανάσης ο φονιάς» μας παρουσιάζει την ιστορία του Θανάση που κατέληξε να σκοτώσει έναν ξάδερφό του, ο οποίος αρνήθηκε να του επιστρέψει τα χρήματα που του χρωστούσε. Η ιστορία του Θανάση είναι ενδεικτική για την δραματική επίδραση που είχε η άσχημη οικονομική κατάσταση, ειδικά σε όσους δεν είχαν την ψυχική δύναμη να αντεπεξέλθουν στις δυσκολίες και στις στερήσεις.
Άλλωστε, ακόμη κι αν οι άνθρωποι δεν έφταναν στο έγκλημα, προσπαθούσαν πάντως να αντιμετωπίσουν με κάποιο τρόπο την άσχημη κατάσταση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα πρόσωπα του διηγήματος «Το μαγνητόφωνο της ταβέρνας». Ένας πατέρας που κάθε βράδυ γυρίζει μεθυσμένος στο σπίτι του, μια οικογένεια που στερείται πολλά για να διασφαλίζει ο πατέρας χρήματα για το κρασί του κι ένας ταβερνιάρης που νοιάζεται μόνο να πουλήσει κρασί, αδιαφορώντας για το πώς θα βρει τα χρήματα ο αλκοολικός πατέρας.
Ο Ιωάννου ασχολείται με την κατάσταση που επικρατεί στην ελληνική κοινωνία και προβληματίζεται με τις επιπτώσεις των οικονομικών δυσκολιών που αντιμετωπίζει η χώρα. Οι επιπτώσεις άλλωστε της οικονομικής κρίσης ήταν ήδη αρκετά εμφανείς με τους Έλληνες να καταφεύγουν στο έγκλημα, στη μεταξύ τους εκμετάλλευση αλλά και στο αλκοόλ για να βρουν διέξοδο στην καταθλιπτική αυτή κατάσταση που είχαν περιέλθει.

Λέξεις 350

Ο θάνατος στα διηγήματα του Ιωάννου

Κωνσταντίνος Μάντης | Best Blogger Tips
Caroline Jennings

Ο θάνατος στα διηγήματα του Ιωάννου

Ο Ιωάννου καλύπτει στα διηγήματά του μια χρονική περίοδο γεμάτη με δύσκολα γεγονότα για τους Έλληνες. Η φτώχεια, οι πολεμικές συγκρούσεις κι η πείνα αποτελούν παράγοντες που αποδεκατίζουν την ελληνική κοινωνία. Ο συγγραφέας αποτυπώνει τις καταστάσεις αυτές καθιστώντας σαφές ότι ο θάνατος αποτελούσε αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας των Ελλήνων εκείνη την εποχή.
Ο θάνατος κυριαρχεί από το πρώτο κιόλας διήγημα της συλλογής, το «Ψηλά στο Εσκί Ντελίκ» όπου ο συγγραφέας παρακολουθεί την πορεία δύο οικογενειών προσφύγων που αναγκάζονται να ζήσουν σε πολύ δύσκολες συνθήκες για τη χώρα. Το τίμημα που πληρώνουν οι δύο οικογένειες είναι μεγάλο καθώς πολλοί από αυτούς πεθαίνουν από ασθένειες που δεν μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τότε λόγω της έλλειψης κατάλληλων φαρμάκων. Η φτώχεια και οι ασθένειες άλλωστε υπήρξαν βασικές αιτίες για την απώλεια πολλών ανθρώπων στα χρόνια του μεσοπολέμου.
Ένα ακόμη διήγημα στο οποίο ο θάνατος αποτελεί βασικό θέμα είναι «Ο θείος Βαγγέλης». Ο ήρωας ξεκινά την πορεία του στον πόλεμο με την Ιταλία έχοντας μεγάλο σεβασμό για την ανθρώπινη ζωή. Καθώς όμως τα χρόνια περνούν ο θείος Βαγγέλης αρχίζει να συνηθίζει τους συνεχείς θανάτους και ιδίως στα χρόνια του εμφυλίου που αναλαμβάνει να εκφωνεί τους επικήδειους λόγους στις καθημερινές ταφές των στρατιωτών. Η φαινομενικά ψυχρή συμπεριφορά του ήρωα δικαιώνει την άποψη ότι οι άνθρωποι σε δύσκολες περιόδους συνηθίζουν ακόμη και το θάνατο.
Το διήγημα στο οποίο βλέπουμε μια πιο προσωπική προσέγγιση στο θέμα του θανάτου είναι «Η μόνη κληρονομιά». Εδώ ο Ιωάννου μας μιλάει για τους θανάτους των ανδρών της οικογένειάς του σε σχετικά νεαρή ηλικία, ξεκινώντας από τους παππούδες του και φτάνοντας στον πατέρα του. Οι θάνατοι αυτοί αφορούν άμεσα το συγγραφέα καθώς προδιαγράφουν και για τον ίδιο έναν πρόωρο θάνατο. Ο Ιωάννου πάντως κατορθώνει να μιλήσει για τους θανάτους των συγγενών του με ελεγχόμενη συγκίνηση, χωρίς όμως να μας κρύβει την ανησυχία του για το δικό του μέλλον.
Αν και ο θάνατος αποτελεί κεντρικό θέμα στα διηγήματα του Ιωάννου λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών που επικρατούσαν εκείνη την εποχή, δεν οδηγεί το συγγραφέα σε αδικαιολόγητους συναισθηματισμούς. Ο συγγραφέας αποδίδει του θανάτους διατηρώντας την απαραίτητη απόσταση ώστε η καταγραφή να γίνεται με τρόπο αντικειμενικό και ψύχραιμο.

Λέξεις 350

Η αποτύπωση της προσφυγιάς στα διηγήματα του Ιωάννου

Κωνσταντίνος Μάντης | Best Blogger Tips

Η αποτύπωση της προσφυγιάς στα διηγήματα του Ιωάννου

Ο Ιωάννου στα διηγήματά του αναφέρεται συχνά στην προσφυγιά καθώς, παρόλο που ο ίδιος δεν υπήρξε ποτέ πρόσφυγας, προέρχεται από οικογένεια προσφύγων, με αποτέλεσμα να έχει μεγαλώσει ακούγοντας διαρκώς ιστορίες για τη χαμένη πατρίδα. Όπως είναι επόμενο ο συγγραφέας αισθάνεται οικείο των πόνο των προσφύγων και τους αντιμετωπίζει με σεβασμό ανεξάρτητα από την εθνικότητά τους.
Το διήγημα στο οποίο ο Ιωάννου μας παρουσιάζει την ιστορία της οικογένειάς του και άρα το λόγο για τον οποίο η έννοια της προσφυγιάς τον συγκινεί τόσο πολύ είναι «Η μόνη κληρονομιά». Εδώ μαθαίνουμε ότι και οι δύο παππούδες του ήρθαν πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη, παρακολουθούμε τις περιπέτειές τους και βλέπουμε πώς πέθαναν σχετικά νέοι με τον καημό της πατρίδας τους. Ο συγγραφέας επομένως μεγάλωσε σε μια οικογένεια όπου ο πόνος για τη χαμένη πατρίδα κυριαρχεί και φυσικά επηρεάζει την προσωπικότητά του.
Ένα ακόμη διήγημα που αναφέρεται στο θέμα της προσφυγιάς είναι το «Ψηλά στο Εσκί Ντελίκ». Σ’ αυτό ο Ιωάννου μας παρουσιάζει την ιστορία δύο ζευγαριών από την Ανατολική Θράκη που έρχονται πρόσφυγες στην Ελλάδα. Παρακολουθεί τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στην αρχή αλλά και στην πορεία μέχρι και μετά τα χρόνια του εμφυλίου όπου μας αναφέρει ότι τα παιδιά τους αναγκάζονται να φύγουν μετανάστες στη Γερμανία, ζώντας κι αυτά με τη σειρά τους μια μορφή προσφυγιάς.
Μια διαφορετική εικόνα προσφυγιάς μας περιγράφει ο Ιωάννου στο διήγημα «Στου Κεμάλ το σπίτι». Εδώ παρακολουθεί τις γεμάτες συγκίνηση επισκέψεις μιας γυναίκας στο πατρικό του σπίτι. Η ανακάλυψη ότι η γυναίκα αυτή είναι Τουρκάλα αρχικά ενοχλεί την οικογένεια του αλλά γρήγορα συνειδητοποιούν ότι ο πόνος της που εγκατέλειψε τη Θεσσαλονίκη είναι ίδιος με το δικό τους πόνο που έφυγαν από τη Θράκη. Η αξία του διηγήματος έγκειται στην παρουσίαση του πόνου της προσφυγιάς και από την πλευρά των Τούρκων.
Νοσταλγία, πόνος κι αγάπη για την πατρίδα είναι μερικά από τα συστατικά που συνθέτουν τα διηγήματα του Ιωάννου. Ο συγγραφέας ως ευαίσθητος αποδέκτης του πόνου των προσφύγων φροντίζει να αποδώσει με δίκαιο τρόπο την αμοιβαιότητα του πόνου τόσο στους Έλληνες όσο και στους Τούρκους, που βίωσαν εξίσου το αίσθημα του ξεριζωμού και της νοσταλγίας για τη μητέρα πατρίδα.

Λέξεις 350
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...