Άρης Δικταίος «Η Ποίηση»

Lawrence Supino

Άρης Δικταίος «Η Ποίηση»
……………………………………
Μα εσύ, Ποίηση,
που δε μπορείς να κλειστείς μέσα σε σχήματα,
μα εσύ, Ποίηση,
που δε μπορούμε να σ’ αγγίξουμε με το λόγο,
εσύ,
το στερνό ίχνος της παρουσίας του Θεού ανάμεσά μας,
σώσε την τελευταία ώρα τούτη του ανθρώπου,
την πιο στυγνή και την πιο απεγνωσμένη,
που ο Θάνατος,
που η Μοναξιά,
που η Σιωπή,
τον καρτερούν σε μια στιγμή μελλούμενη.

(απόσπασμα)

Πώς συνδέονται οι παραπάνω στίχοι με Τα Αντικλείδια του Παυλόπουλου;

Ο Άρης Δικταίος αντιλαμβάνεται την ποίηση, όπως και ο Παυλόπουλος, ως μια μορφή τέχνης που δεν μπορεί να προσδιοριστεί και να οριοθετηθεί, ως μια μορφή δημιουργίας που ενέχει στοιχεία θεϊκότητας, υπό την έννοια πως μόνο με θεϊκή συνδρομή μπορεί να δημιουργηθεί κάτι τόσο ιδιαίτερο και μοναδικό. Η ποίηση δεν μπορεί να κλειστεί σε σχήματα και δεν μπορεί να προσεγγιστεί με το λόγο, καθώς η ομορφιά και η αρμονία που περικλείει ο ποιητικός λόγος, δεν μπορεί εν τέλει να αποδοθεί με λέξεις ή να προσδιοριστεί, όπως θα μπορούσε να προσδιοριστεί κάτι συγκεκριμένο και χειροπιαστό. Η μαγεία που ασκεί η ποίηση στους ανθρώπους, χιλιάδες χρόνια τώρα, οφείλεται στην ιδιαίτερη γοητεία, στην ξεχωριστή δυνατότητά της να μιλά στην καρδιά του ανθρώπου και να αποδίδει τα συναισθήματα και τις σκέψεις του, με τρόπο περιεκτικό και κάποτε απρόσμενο. Πολλές φορές, άλλωστε, η ποίηση μας αποκαλύπτει ιδέες που δεν είχαμε μέχρι τώρα σκεφτεί, μας ανοίγει νέους συλλογιστικούς δρόμους και πάνω απ’ όλα μας δοκιμάζει καθώς προσπαθούμε να συλλάβουμε τα νοήματά της που επίμονα διαφεύγουν. Η ποίηση δεν οριοθετείται, η ποίηση είναι μια πόρτα κλειστή, μια πόρτα που κρύβει μαγικούς θησαυρούς. Η ποίηση, βέβαια, είναι παράλληλα μια πόρτα ανοιχτή, όπως μας επισημαίνει ο Παυλόπουλος, που μας προσκαλεί να θαυμάσουμε τα μοναδικά της πλούτη.
Τόσο ο Άρης Δικταίος, όσο και ο Γιώργης Παυλόπουλος, αντιλαμβάνονται την ιδιαίτερη αξία της ποιητικής τέχνης και τονίζουν την αδυναμία τους να προσδιορίσουν με λέξεις το στοιχείο εκείνο που καθιστά την ποίηση τόσο σημαντική και παράλληλα τόσο απρόσιτη. Η ουσία της ποίησης βρίσκεται πέρα από τις δυνατότητές μας, αλλά η μαγεία της μας αγγίζει όλους είτε είμαστε απλοί αναγνώστες είτε υπηρέτες της τέχνης αυτής. Ο Παυλόπουλος, μάλιστα, τονίζει πως για πολλούς η προσπάθεια να κατανοήσουν τη μυστική ουσία της ποίησης, η προσπάθειά τους να ανοίξουν την πόρτα της ποίησης, απέβη μοιραία καθώς αφιέρωσαν όλη τους τη ζωή, χωρίς ποτέ να κατορθώσουν να βρουν το αντικλείδι που θα τους οδηγούσε απευθείας στην καρδιά της ποιητικής τέχνης.
Ο Άρης Δικταίος, από την άλλη, αναγνωρίζοντας και αποδεχόμενος την αδυναμία του να προσεγγίσει την ουσία της ποίησης, της αποδίδει θεϊκές ιδιότητες και της ζητά να σώσει, να διατηρήσει αλώβητη, την ύστατη ώρα των ανθρώπων, την ώρα εκείνη δηλαδή που οι άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι με τους μεγαλύτερους φόβους τους, το Θάνατο, τη Μοναξιά και τη Σιωπή. Η ποίηση, κατά το Δικταίο, θα μπορούσε να απαλύνει τον πόνο των ανθρώπων και θα μπορούσε να τους βοηθήσει να σταθούν δυνατοί τη στιγμή που η ζωή τους φτάνει στο τέλος της, γι’ αυτό και της απευθύνει την έκκλησή του να προσφέρει τη θεϊκή της επίδραση στη δυσκολότερη ώρα των ανθρώπων. Όπως, η ποίηση κατά τον Καβάφη, μπορεί να απαλύνει τον πόνο που επιφέρει στους ανθρώπους το γήρας και η φθορά του χρόνου, με παρόμοιο τρόπο θα μπορούσε, σύμφωνα με το Δικταίο, να λειτουργήσει προστατευτικά ακόμη και στην ύστατη στιγμή τους.