Εκδόσεις
Χατζηθωμά: Βιβλίο συνεξέτασης Έκθεσης – Λογοτεχνίας για ΕΠΑΛ & ΓΕΛ
Δείτε εδώ Κριτήριο
συνεξέτασης για τον Αναλφαβητισμό από το βιβλίο «Νέα Ελληνικά
ΕΠΑΛ»
Δείτε εδώ Κριτήριο
συνεξέτασης για την Παραπληροφόρηση από το νέο βιβλίο
των Εκδόσεων Χατζηθωμά για τη Β΄ Γενικού Λυκείου.
Δείτε το νέο τρίτομο
βιβλίο των εκδόσεων Χατζηθωμά για τη Γ΄ Λυκείου, Νεοελληνική
Γλώσσα & Λογοτεχνία (2020-2021)
Συγγραφική
ομάδα: Μαρία Σταμλακού, Κωνσταντίνος Μάντης, Μαρία
Καζακίδου, Ιωάννης Ευγενικός.
Το
βιβλίο αυτό φιλοδοξεί να αποτελέσει πολύτιμο εργαλείο για μαθητές και
εκπαιδευτικούς, καθώς ανταποκρίνεται απόλυτα στις απαιτήσεις του νέου
συστήματος αξιολόγησης.
Ειδικότερα, το
βιβλίο περιλαμβάνει:
-
Ολοκληρωμένη θεωρία για το μάθημα της νεοελληνικής γλώσσας (πειθώ,
περίληψη, μεθοδολογία σύνταξης μικροκειμένων, τρόποι ανάπτυξης παραγράφων,
συνοχή, συνεκτικότητα, λειτουργίες της γλώσσας, ευθύς και πλάγιος λόγο, ύφος
κειμένου, σημεία στίξης, παραγωγή γραπτού λόγου, επικοινωνιακό πλαίσιο).
-
Αναλυτική θεωρία λογοτεχνίας, με παραδείγματα ασκήσεων.
-
Εφαρμογές και υποδειγματικές απαντήσεις στα ζητούμενα κάθε δραστηριότητας, ώστε να
μπορέσει ο μαθητής να απαντά εύστοχα και με ακρίβεια.
-
Πλήρη παρουσίαση 36 ενοτήτων σύγχρονου προβληματισμού που
καλύπτουν τους θεματικούς κύκλους των σχολικών εγχειριδίων των τριών τάξεων του
Λυκείου.
-
36 κριτήρια συνεξέτασης γλώσσας και λογοτεχνίας με
κείμενα νοηματικά συναφή.
Το
βιβλίο συνοδεύεται από βιβλίο απαντήσεων, στο οποίο υπάρχουν οι
απαντήσεις των ασκήσεων θεωρίας και των κριτηρίων συνεξέτασης.
Λογοτεχνία: Θεωρία,
ασκήσεις, δημιουργική γραφή
Το
βιβλίο περιέχει τα απαραίτητα εκείνα στοιχεία Θεωρίας της λογοτεχνίας που
θα επιτρέψουν στον αναγνώστη να κατανοήσει πληρέστερα τις διάφορες τεχνικές
δόμησης και έκφρασης του λογοτεχνικού λόγου. Η Θεωρία ακολουθεί τη διάρθρωση
των κριτηρίων αξιολόγησης προσφέροντας, με συστηματικό και οργανωμένο τρόπο,
τα κλειδιά κατανόησης κάθε επιμέρους άσκησης. Επιπλέον, κάθε
τμήμα της Θεωρίας συνοδεύεται από παραδείγματα ασκήσεων και εφαρμογών, ώστε
να καθίστανται σαφέστεροι οι πιθανοί τρόποι αξιοποίησης και διερεύνησης των
θεωρητικών στοιχείων σε ένα λογοτεχνικό κείμενο.
Στα
κριτήρια αξιολόγησης των λογοτεχνικών κειμένων υπάρχει μεγάλη ποικιλία ασκήσεων
που καλύπτουν όλο το εύρος των πιθανών ερωτημάτων που μπορούν να τεθούν σε κάθε
δραστηριότητα. Ειδικότερα, μεταξύ άλλων, εξετάζονται: οι αφηγηματικές
τεχνικές και οι αφηγηματικοί τρόποι, η οργάνωση
της αφηγηματικής πλοκής ή της ποιητικής γραφής, το είδος
του αφηγητή, τα εκφραστικά μέσα και τα σχήματα
λόγου, τα ρηματικά πρόσωπα, τα σύμβολα, οι φωνές κι
οι σιωπές, όπως και τα πρόσωπα, ο χώρος και
ο χρόνος. Ενώ, έχει δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην παραγωγή λόγου,
καθώς και στις ασκήσεις δημιουργικής γραφής.
Η
επιλογή των κειμένων που έχουν χρησιμοποιηθεί στα κριτήρια αξιολόγησης έχει
γίνει με βασική επιδίωξη να δοθεί η ευκαιρία στους μαθητές να γνωρίσουν έργα
ποικίλων λογοτεχνικών ειδών -ποίηση, θέατρο, μυθιστόρημα, διήγημα,
ταξιδιωτικές εντυπώσεις- τόσο της σύγχρονης εποχής όσο και παλαιότερων
περιόδων, από την ελληνική και την παγκόσμια γραμματεία.
Νέα
Ελληνικά ΕΠΑ.Λ και ενδοσχολικές ΓΕΛ
Περιλαμβάνει
έννοιες όλων των τάξεων. Ακολουθεί τις οδηγίες του νέου συστήματος αξιολόγησης
(2018 - 2019) και είναι ιδανικό και για την προετοιμασία των μαθητών της
Β΄ Λυκείου ΓΕΛ.
Οι
έννοιες που περιλαμβάνονται στο βιβλίο:
1η Γλώσσα – Γλώσσα
των νέων
Λογοτεχνικό: Πέτρος
Αμπατζόγλου «Τι θέλει η κυρία Φρίμαν»
2η Γλωσσομάθεια
Λογοτεχνικό: David
Sedaris «Εγκώ μιλήσει καλά κάποια μέρα»
3η Νεότητα
– Εφηβεία
Λογοτεχνικό: Ντουιγκού
Ασένα «Ο έρωτας ήταν στον καθρέφτη»
4η Μόδα
– Ενδυμασία
Λογοτεχνικό: Δημήτρης
Στεφανάκης «Μέρες Αλεξάνδρειας»
5η Πρότυπα
– Είδωλα
Λογοτεχνικό: Τεύκρος
Μιχαηλίδης «Μιλώντας στην Άννα για τα μαθηματικά»
6η Αγάπη
– Φιλία
Λογοτεχνικό: Νίκος
Καζαντζάκης, Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά
7η Πρόσφυγες
– Μετανάστες
Λογοτεχνικό: Φοίβος
Σταυρίδης, «Απομυθοποίηση»
8η Ρατσισμός
Λογοτεχνικό: Γιάννης
Μακριδάκης «Όλα για καλό»
9η Τέχνη
Λογοτεχνικό: Όσκαρ
Ουάϊλντ, Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκραίυ
10η Ευρωπαϊκή
Ένωση
Λογοτεχνικό: Νίκος
Καζαντζάκης, «Ταξιδεύοντας, Ισπανία»
11η Αναλφαβητισμός
Λογοτεχνικό: Haruki
Murakami, Kafka on the shore
12η Χάσμα
Γενεών
Λογοτεχνικό: Κική
Δημουλά, Άνω τελεία
13η Τουρισμός
Λογοτεχνικό: Νίκος
Καββαδίας, «Μαραμπού»
14η Αυτοκριτική
– Αυτοέλεγχος – Αυτογνωσία
Λογοτεχνικό: Άμλετ,
William Shakespeare
15η Γέλιο
– Χιούμορ – Σάτιρα
Λογοτεχνικό: Ουίλλιαμ
Σαίξπηρ, Αντώνιος και Κλεοπάτρα
16η Βία
– Φανατισμός
Λογοτεχνικό: Φιοντόρ
Ντοστογιέφσκι, Έγκλημα και τιμωρία
17η Προπαγάνδα
Λογοτεχνικό: Τζώρτζ
Όργουελ «1984»
18η Ελευθερία
Λογοτεχνικό: Φιοντόρ
Ντοστογιέφσκι, Αδελφοί Καραμαζόβ
19η Ειρήνη
– Πόλεμος
Λογοτεχνικό: Κώστας
Ταχτσής «Το τρίτο στεφάνι»
20η Φιλοζωία
Λογοτεχνικό: Μίλαν
Κούντερα, Η αβάσταχτη ελαφρότητα του Είναι
21η Εργασία
– Επάγγελμα
Λογοτεχνικό: Κωστής
Παλαμάς, «Ανθολογία»
22η Ανεργία
Λογοτεχνικό: Παναγιώτης
Βλάχος «Το blues της ανεργίας»
23η Παιδεία
– Εκπαίδευση – Διαπολιτισμικότητα
Λογοτεχνικό: Μενέλαος
Λουντέμης «Ένα παιδί μετράει τ’ άστρα»
24η Διαδίκτυο
Λογοτεχνικό: Κατερίνα
Μανανεδάκη «Του Google η μάνα κάθεται!»
25η Λαϊκισμός
Λογοτεχνικό: Τζωρτζ
Όργουελ «Η φάρμα των ζώων»
26η Δημοκρατία
Λογοτεχνικό: Jean-Yves
Masson «Η απομόνωση»
27η Διαφήμιση
– Καταναλωτισμός
Λογοτεχνικό: Θεόδωρος
Γρηγοριάδης «Καινούργια πόλη»
28η Αθλητισμός
Λογοτεχνικό: Philip
Kerr «Το χέρι του Θεού»
29η Οικογένεια
Λογοτεχνικό: Μαρία
Ιορδανίδου «Λωξάντρα»
30η Φυσικό
περιβάλλον
Λογοτεχνικό: Αντώνης
Σαμαράκης, «Η κόντρα»
31η Ποινές
– Θανατική ποινή
Λογοτεχνικό: Ναντίν
Γκόρντιμερ «Το όπλο του σπιτιού»
32η Ανθρώπινα
δικαιώματα
Λογοτεχνικό: Malala
Yousafzai «Με λένε Μαλάλα»
33η Εθελοντισμός
Λογοτεχνικό: Στράτης
Μυριβήλης «Η Παναγιά η Γοργόνα»
34η Επιστήμη
Λογοτεχνικό: Irvin
Yalom «Ο δήμιος του έρωτα και άλλες ιστορίες ψυχοθεραπείας»
35η Μέσα
Μαζικής Ενημέρωσης
Λογοτεχνικό: Τίτος
Πατρίκιος «Σε βρίσκει η ποίηση»
36η Ψυχαγωγία
– Ελεύθερος χρόνος
Λογοτεχνικό: Ιζαμπέλ
Αλιέντε «Η ονειρεμένη πατρίδα μου»
Νέο
σύστημα αξιολόγησης Νεοελληνικής Γλώσσας & Λογοτεχνίας 2018 - 2019
Το
βιβλίο ακολουθεί τις οδηγίες του νέου συστήματος αξιολόγησης (ΓΕΛ & ΕΠΑ.Λ)
και περιέχει αναλυτική θεωρία και εφαρμογές για κάθε ζητούμενη δραστηριότητα.
Οι
δύο κλάδοι της Ελληνικής Γλώσσας (Νέα Ελληνική Γλώσσα και Νέα Ελληνική
Λογοτεχνία) στις Α΄ και Β΄ τάξεις Ημερησίου Γενικού Λυκείου και Α΄, Β΄ και Γ΄
τάξεις Εσπερινού Γενικού Λυκείου καθώς και οι δύο κλάδοι των Νέων Ελληνικών
(Νεοελληνική Γλώσσα και Νεοελληνική Λογοτεχνία) της Γ’ τάξης Ημερησίου Γενικού
Λυκείου και της Δ’ τάξης Εσπερινού Γενικού Λυκείου εξετάζονται την ίδια μέρα
και η συνολική διάρκεια της εξέτασης είναι τρεις (3) ώρες.
Τα
θέματα δίνονται σε ξεχωριστό φύλλο για κάθε κλάδο, οι απαντήσεις αναπτύσσονται
σε ξεχωριστό φύλλο για καθέναν από τους δύο κλάδους και αποδίδεται διακριτός
βαθμός για καθέναν από αυτούς.
Ειδικότερα
στον κλάδο της Νέας Ελληνικής Γλώσσας/ Νεοελληνικής Γλώσσας:
Δίνεται
ένα μη λογοτεχνικό κείμενο, μη διδαγμένο, το οποίο μπορεί να είναι
δημοσιογραφικό κείμενο ή επιστημονικό ή πληροφοριακό άρθρο, συνέντευξη,
κριτική, ομιλία, επιστολή, επιφυλλίδα ή δοκίμιο. Το κείμενο μπορεί να
συνοδεύεται από σύντομο εισαγωγικό σημείωμα χωρίς ερμηνευτικά σχόλια.
Οι
μαθητές/μαθήτριες καλούνται να απαντήσουν στα ζητούμενα τριών θεμάτων από τα
οποία: α) ένα (1) αφορά στην κατανόηση του κειμένου και διαιρείται
σε δύο ερωτήματα και βαθμολογείται με 30 μονάδες. Η βαθμολογία επιμερίζεται στα
δύο ερωτήματα ισοδύναμα (15 +15). β) ένα (1) αφορά στην προσέγγιση
της δομής και της γλώσσας του κειμένου, μπορεί να διαιρείται σε έως και τρία
(3) ερωτήματα και βαθμολογείται με 30 μονάδες, και γ) ένα (1) αφορά
στην ερμηνεία-παραγωγή λόγου και βαθμολογείται με 40 μονάδες.
Το
πρώτο θέμα αφορά στην ανάγνωση-κατανόηση του κειμένου, με το οποίο
ελέγχεται η ικανότητα των μαθητών/τριών (σε αντιστοιχία με αυτά που έχουν
διδαχθεί σε κάθε τάξη): α) να εντοπίζουν και να παρουσιάζουν κάποια
από τα παρακάτω στοιχεία: πληροφορίες που περιέχονται στο κείμενο, βασικές
ιδέες και επιχειρήματα του συγγραφέα, προβλήματα που θέτει, θέσεις που
υποστηρίζει, σχέση του βασικού μηνύματος του κειμένου με τις περιστάσεις
επικοινωνίας (σκοπό, κοινό, θέμα κ.ά), καθώς και με τους τρόπους και τα μέσα
πειθούς που αξιοποιούνται στο κείμενο (με ποικίλες ερωτήσεις ανοικτού και
κλειστού τύπου) και β) να αποδίδουν περιληπτικά μέρος του κειμένου
λαμβάνοντας υπόψη συγκεκριμένο επικοινωνιακό πλαίσιο.
Το
δεύτερο θέμα αφορά στην προσέγγιση της δομής και της
γλώσσας του κειμένου, με το οποίο, ανά ερώτημα, ελέγχεται η ικανότητα των
μαθητών /-τριών είτε να αναγνωρίζουν τη βασική δομή του κειμένου ή τη δομή και
τον τρόπο ανάπτυξης μιας παραγράφου∙ είτε να εντοπίζουν τις διαρθρωτικές λέξεις
/φράσεις που βοηθούν στη συνοχή και νοηματική αλληλουχία του κειμένου∙ είτε να
αποδίδουν το περιεχόμενο της παραγράφου με πλαγιότιτλους∙είτε να
μετασχηματίζουν λέξεις ή φράσεις αλλάζοντας τη σύνταξη, το λεξιλόγιο (συνώνυμα
ή συνώνυμες φράσεις, αντώνυμα, παράγωγα, σύνθετα κ.λπ.), τα σημεία στίξης, σύμφωνα
με συγκεκριμένες περιστάσεις επικοινωνίας, και να σχολιάζουν το επικοινωνιακό
αποτέλεσμα∙είτε να ερμηνεύουν λέξεις-φράσεις του κειμένου με βάση τα κειμενικά
συμφραζόμενα και το επικοινωνιακό πλαίσιο. Το συγκεκριμένο θέμα μπορεί να
αναπτύσσεται σε ερωτήματα (μέχρι 3), στα οποία η βαθμολογία επιμερίζεται
ανάλογα με τη βαρύτητά τους.
Το
τρίτο θέμα αφορά στην παραγωγή λόγου, με το οποίο ζητείται
από τους/τις μαθητές /- τριες να συντάξουν δικό τους κείμενο, ενταγμένο σε
επικοινωνιακό πλαίσιο σε συνάρτηση με το κείμενο αναφοράς, στο οποίο κρίνουν ή
σχολιάζουν σημεία του κειμένου, ανασκευάζουν θέσεις του ή αναπτύσσουν
τεκμηριωμένα προσωπικές απόψεις. Το μαθητικό κείμενο αναπτύσσεται με τη μορφή
κειμένου επιχειρηματολογίας (δημόσια ομιλία, επιστολή, άρθρο) και έχει έκταση
ανάλογα με την τάξη: Α΄ Λυκείου 250-300 λέξεις, Β΄ Λυκείου 300-350 λέξεις και
Γ΄ Λυκείου 350-400 λέξεις.
Ειδικότερα
στον κλάδο της Νέας Ελληνικής Λογοτεχνίας/ Νεοελληνικής Λογοτεχνίας:
Δίνεται αδίδακτο λογοτεχνικό κείμενο (ποίημα ή διήγημα ή
απόσπασμα από μυθιστόρημα ή θεατρικό έργο), το οποίο συνοδεύεται από τρία (3)
θέματα:
Το
πρώτο θέμα αφορά στην ανάγνωση - κατανόηση του κειμένου, με το
οποίο ελέγχεται, ανά ερώτημα, η ικανότητα των μαθητών/μαθητριών με ποικίλες
ερωτήσεις (ανοικτού και κλειστού τύπου) είτε να εντοπίζουν στο κείμενο
πληροφορίες όπως πρόσωπα, χώρο, χρόνο, κοινωνικό πλαίσιο δράσης των προσώπων,
γεγονότα /αίτια που κατευθύνουν τη δράση των αφηγηματικών ηρώων, βασικά θέματα,
ιδέες, προβληματισμούς που θέτει το κείμενο, αξίες που προβάλλει,
τεκμηριώνοντας την άποψή τους με στοιχεία του κειμένου∙είτε να αναλύουν κάποιον
από τους χαρακτήρες με βάση τα δεδομένα του κειμένου∙είτε να επισημαίνουν τα
σύμβολα, τις φωνές, τις σιωπές σε ένα ποιητικό ή θεατρικό κείμενο και να
παρουσιάζουν με δικά τους λόγια το νόημα που τους δίνουν.
Το
συγκεκριμένο θέμα μπορεί να αναπτύσσεται σε δύο (2) ερωτήματα ίδιας βαρύτητας
περίπου. Μόνο ένα από αυτά μπορεί να είναι ερώτηση ανοικτού τύπου και η
απάντηση στην ερώτηση ανοικτού τύπου μπορεί να κυμαίνεται από 50 έως 60 λέξεις.
Το θέμα βαθμολογείται με 30 μονάδες.
Το
δεύτερο θέμα αφορά στην προσέγγιση της γλώσσας του
κειμένου, με το οποίο, ανά ερώτημα, ελέγχεται η ικανότητα των μαθητών/μαθητριών
με ερωτήσεις ποικίλων τύπων είτε να αναγνωρίζουν τα βασικά σημεία οργάνωσης της
αφηγηματικής πλοκής ή της ποιητικής γραφής∙ είτε να εντοπίζουν μέσα στο κείμενο
συγκεκριμένους δείκτες που δίνονται (αφηγηματικούς τρόπους, αφηγηματικές
τεχνικές, ρηματικά πρόσωπα κ.ά.) και να ερμηνεύουν τη λειτουργία τους ως προς το
νόημα και το ύφος∙ είτε να αναγνωρίζουν εκφραστικά μέσα-τρόπους (μεταφορές,
παρομοιώσεις, επαναλήψεις, αντιθέσεις, εικόνες κ.λπ.) και τη λειτουργία τους ως
προς το νόημα και το ύφος του κειμένου.
Το
συγκεκριμένο θέμα μπορεί να αναπτύσσεται σε ερωτήματα (μέχρι 3), στα οποία η
βαθμολογία επιμερίζεται ανάλογα με τη βαρύτητά τους. Το θέμα βαθμολογείται με
30 μονάδες.