Λατινικά Γ Λυκείου: Ουσιαστικά Β΄ κλίσης

Fiddle Oak

Λατινικά Γ Λυκείου: Ουσιαστικά Β΄ κλίσης

[Σύμφωνα με το νέο πρόγραμμα σπουδών 2015-2016] 

Αρσενικά

scopulus          scopuli              servus              servi

scopuli             scopulorum     servi                servorum

scopulo            scopulis           servo                servis

scopulum         scopulos         servum            servos

scopule            scopuli             serve                servi

scopulo            scopulis           servo                servis

animus             animi               modus           modi

animi               animorum       modi              modorum

animo              animis              modo             modis

animum           animos            modum          modos

anime               animi               mode             modi

animo              animis              modo             modis

Αρσενικά με ομαλή κλίση:

scopulus - scopuli (αρ. = βράχος) 3

calceus - calcei (αρ. = υπόδημα, μποτίνι) 3

animus - animi (αρσ. = ψυχή) 5, 6, 13, 14, 43  

annus - anni (αρσ. = έτος) 5, 11, 20  

servus - servi (αρσ. = δούλος) 6, 14

legatus - legati (αρσ. = διοικητής λεγεώνας, ύπαρχος, απεσταλμένος) 7, 13, 36, 45

populus - populi (αρ. = λαός) 11

Gallus - Galli (αρ. = Γαλάτης) 21, 44  

Romanus - Romani (αρ. = ο Ρωμαίος) 11, 21, 31

modus - modi (αρ. = τρόπος) 13

adversarius - adversarii (αρ. = αντίπαλος, εχθρός) 13 [Δεν συναιρεί τη γενική]

somnus - somni (αρσ. = ύπνος) 14 

mortuus - mortui (αρ. = νεκρός) 14 

equus - equi (αρ. = άλογο) 15 

dominus - domini (αρσ. = αφεντικό) 24, 27  

corvus - corvi (αρσ. = κοράκι) 27

focus - foci (αρσ. = φωτιά, εστία) 36 

tyrannus - tyranni (αρσ. = τύραννος) 44

amicus - amici (αρσ. = φίλος) 44 

captivus - captivi (αρσ. = αιχμάλωτος) 45

Αρσενικά με κατάληξη σε er:

minister           ministri                        liber                  libri

ministri            ministrorum                libri                  librorum

ministro           ministris                       libro                 libris

ministrum        ministros                     librum              libros

minister           ministri                         liber                 libri

ministro           ministris                       libro                 libris

vir                    viri                              

viri                   virorum                       

viro                  viris                            

virum              viros                           

vir                    viri                              

viro                  viris                            

liber - libri (αρσ. = βιβλίο) 5

ager – agri (αρ. = αγρός) 5, 11  

puer - pueri (αρσ. = παιδί) 5

magister - magistri (αρ. = δάσκαλος) 5 

minister - ministri (αρσ. = θεράποντας, υπηρέτης) 6, 36 

vir - viri (αρσ. = άνδρας) 5, 6

Ουδέτερα

oraculum        oracula                      donum             dona

oraculi            oraculorum               doni                 donorum

oraculo           oraculis                      dono                donis

oraculum        oracula                      donum             dona

oraculum        oracula                      donum             dona

oraculo           oraculis                      dono                donis

periculum        pericula                       verbum           verba

periculi            periculorum                verbi                verborum

periculo           periculis                       verbo               verbis

periculum        pericula                       verbum            verba

periculum        pericula                       verbum            verba

periculo           periculis                       verbo               verbis

oraculum - oraculi (ουδ. = μαντείο) 3 

templum - templi (ουδ. = ναός) 5, 34  

monumentum - monumenti (μνημείο, τάφος) 5 

fundamentum – fundamenti (θεμέλιο) 6

verbum - verbi (ουδ. = λόγος) 7, 29, 31  

bellum - belli (ουδ. = πόλεμος) 11, 13, 14, 15, 24, 31    

monstrum - monstri (ουδ. = θέαμα παράξενο και φοβερό) 13

vinum - vini (ουδ. = κρασί) 15 

velum - veli (ουδ. = παραπέτασμα, κουρτίνα) 20 

factum - facti (ουδ. = πράξη) 21 

periculum - periculi (ουδ. = κίνδυνος) 25, 44  

pomum - pomi (ουδ. = καρπός) 27 

exemplum - exempli (ουδ. = παράδειγμα) 29 

vestibulum - vestibuli (ουδ. = είσοδος) 34

tectum - tecti (ουδ. = σπίτι) 34 

donum - doni (ουδ. = δώρο) 34

scamnum - scamni (ουδ. = σκαμνί) 36 

dictum - dicti (ουδ. = λόγος) 38 

sacellum - sacelli (ουδ. = μικρό τέμενος, μικρό ιερό) 38

propositum - propositi (ουδ. = σκοπός) 38 

amentum - amenti (ουδ. = ιμάντας) 45

ephippium - ephippii (ουδ. = σέλα, εφίππιο) 15 

Τα περισσότερα ουδέτερα σε ium συναιρούν στη γενική το τελικό ii σε i

praesidium       praesidia                      proelium         proelia

praesidii -i       praesidiorum               proelii -i          proeliorum

praesidio          praesidiis                      proelio             proeliis

praesidium       praesidia                      proelium          proelia

praesidium       praesidia                      proelium          proelia

praesidio          praesidiis                      proelio              proeliis

ingenium - ingenii (i) (ουδ. = πνεύμα) 5, 27 

consilium - consilii (i) (ουδ. = σκέψη, σχέδιο) 6, 45 

studium - studii (i) (ουδ. = σπουδή, ασχολία) 15 

proelium - proelii (i) (ουδ. = μάχη) 15, 31  

solarium - solarii (i) (ουδ. = λιακωτό) 20 

imperium - imperii (i) (ουδ. = εξουσία) 20 

ex(s)ilium - ex(s)ilii (i) (ουδ. = εξορία) 21 

ostium - ostii (i) (ουδ. = πόρτα) 24

praesidium - praesidii (i) (ουδ. = φρουρά) 34

matrimonium - matrimonii (i) (ουδ. = γάμος) 38 

somnium – somnii (i) (ουδ. = όνειρο) 14 

Τα κύρια ονόματα δε σχηματίζουν πληθυντικό αριθμό:

Cepheus - Cephei (αρ. = Κηφέας) 3 

Neptunus - Neptuni (αρ. = Ποσειδώνας) 3

Perseus - Persei (αρ. = Περσέας (ο ήρωας)) 3

Italicus - Italici (αρ. = Ιταλικός) 5 

Cepheus                                  Perseus                                Neptunus

Cephei / Cepheos                 Persei / Perseos                  Neptuni

Cepheo/ Cephei                    Perseo/ Persei                    Neptuno

Cepheum / Cephea / eon    Perseum / Persea /eon    Neptunum

Cepheu                                   Perseu                                   Neptune

Cepheo                                   Perseo                                   Neptuno

Ticinus - Ticini (αρ. = ο Τίκινος ποταμός) 11

Maximus - Maximi (αρ. = Μάξιμος) 11

Trasumenus - Trasumeni (αρ. = η λίμνη Τρασιμένη) 11

Gallus - Galli (αρ. = Γάλλος) 13 

Paulus - Pauli (αρ. = Παύλος) 13 

Orcus - Orci (αρ. = ο θεός του κάτω κόσμου, ο Πλούτωνας) 14 

Octavianus - Octaviani (αρ. = Οκταβιανός) 14, 29  

Brennus - Brenni (αρσ. = ο Βρέννος) 21

Camillus - Camilli (αρσ. = ο Κάμιλλος) 21

Atreus - Atrei (αρσ. = Ατρέας) Σχηματίζει κλητική Atreu 27 

Augustus - Augusti (αρσ. = Αύγουστος) 29 

Africanus - Africani (αρσ. = Αφρικανός) 34 

Dentatus - Dentati (αρσ. = Δεντάτος) 36

Metellus - Metelli (αρσ. = Μέτελλος) 38 

Saguntum - Sagunti (ουδ. = το Σάγουντο) 11

Hermaeum - Hermaei (ουδ. = το Ερμαίο) 20 

Pisaurum - Pisauri (ουδ. = Πίσαυρο) 21 

Tarentum - Tarenti (ουδ. = Τάραντας) 27 

Liternum - Literni (ουδ. = Λίτερνο) 34 

Τα κύρια ονόματα σε –ius, γνήσια Λατινικά, και το προσηγορικό filius (=γιος) (31, 43) σχηματίζουν την κλητική του ενικού σε –i επίσης, στη γενική ενικού, όπως όλα τα υπερδισύλλαβα σε –ius και –ium, συναιρούν το τελικό –ii σε –i.

Claudius         filius                 filii

Claudii -i        filii -i                filiorum

Claudio           filio                  filiis

Claudium       filium                filios

Claudi              fili                    filii

Claudio            filio                  filiis

Sillius - Sillii / Silli (αρσε. = Σίλιος) 5 

Vergilius - Vergilii / Vergili (αρσε. = Βιργίλιος) 5 

Fabius - Fabii / Fabi (αρσε. = Φάβιος) 11

Sulpicius - Sulpicii / Sulpici (αρσε. = Σουλπίκιος) 13 

Aemilius - Aemilii / Aemili (αρσε. = Αιμίλιος) 13 

Lucius - Lucii / Luci (αρσε. = Λεύκιος) 13 

Cassius - Cassii / Cassi (αρσε. = Κάσσιος) 14 

Antonius - Antonii / Antoni (αρσε. = Αντώνιος) 14 

Claudius - Claudii (i) (αρσ. = ο Κλαύδιος) 20 

Ennius - Ennii (i) (αρσ. = ο Έννιος) 24

Cornelius - Cornelii (i) (αρσ. = Κορνήλιος) 24 

Accius - Accii (i) (αρσ. = Άκκιος) 27

Pacuvius - Pacuvii (i) (αρσ. = Πακούβιος) 27 

Manlius - Manlii (i) (αρσ. = Μάνλιος) 31

Manius - Manii (i) (αρσ. = Μάνιος) 36

Curius - Curii (i) (αρσ. = Κούριος) 36

Tarquinius - Tarquinii (i) (αρσ. = Ταρκύνιος) 44 

Τα κύρια ονόματα έχουν μόνο ενικό αριθμό, αλλά τα ονόματα προσώπων σχηματίζουν πληθυντικό, όταν γίνεται λόγος για πολλά πρόσωπα της ίδιας οικογένειας.

Προσοχή στην κλίση του αρσενικού deus (3, 34)

deus                            dei – dii – di

dei                               deorum - deum

deo                              deis – diis – dis

deum                          deos

deus & dive               dei – dii – di

deo                             deis – diis – dis

Το θηλυκό ficus σχηματίζει πτώσεις και κατά την τέταρτη κλίση:

ficus                            fici - ficus

fici - ficus                   ficorum

fico                              ficis

ficum                          ficos - ficus

ficus                            fici - ficus

fico - ficu                    ficis

Το αρσενικό sestertius -ii (αρσ. = σηστέρτιος) δε συναιρεί τη γενική ενικού (29)

sestertius         sestertii

sestertii            sestertiorum & sestertium

sestertio           sestertiis

sestertium       sestertios

sestertie           sestertii

sestertio           sestertiis

Δε σχηματίζουν πληθυντικό:

Capitolium - Capitolii (i) (ουδ. = το Καπιτώλιο) 21

aurum - auri (ουδ. = χρυσάφι) 21, 36  

oleum - olei (ουδ. = λάδι) 29 

caseus - casei (αρ. = τυρί) 15 

Δε σχηματίζουν ενικό:

hiberna - hibernorum (ουδ. = χειμερινό στρατόπεδο) 7

Nervii - Nerviorum (αρ. = οι Νερβίοι, η χώρα των Νερβίων) 7

arma - armorum (ουδ. = όπλα) 31, 34 

domestici - domesticorum (αρσ. = οι δούλοι του σπιτιού) 34 

liberi - liberorum (αρσ. = παιδιά) 43 

Germani - Germanorum (αρ. = Γερμανοί) 15

Επίσης, χρησιμοποιείται κυρίως στον πληθυντικό:

muri - orum (αρ. = τείχη) [Στον ενικό murus - muri (τείχος)] 25 

Προσέχουμε το ετερογενές locus -i (αρσ. = τόπος) Στον πληθυντικό ως ουδέτερο σημαίνει: τόποι ενώ ως αρσενικό σημαίνει: χωρία βιβλίων (5, 15, 38, 44) 

locus                loca                  loci

loci                  locorum           locorum

loco                 locis                  locis

locum              loca                  locos

loce                  loca                  loci

loco                 locis                  locis

Ετερογενή είναι και τα:  

caelum - caeli (ουδ. = ουρανός) το οποίο σχηματίζει πληθυντικό ως αρσενικό caeli - caelorum (13)  

catillus - catilli (αρσ. = πιάτο) το οποίο σχηματίζει πληθυντικό ως ουδέτερο catilla -catillorum 36 

Αλλάζουν σημασία στον πληθυντικό:

castrum - castri (ουδ. = φρούριο) castra - castrorum (στρατόπεδο) 7, 20, 31, 42, 43, 45  

supplicium - supplicii / supplici (ουδ. = τιμωρία) supplicia - suppliciorum (ικεσίες, προσευχές, λατρεία) 14 

frumentum - frumenti (ουδ. = δημητριακά, σιτάρι) frumenta – frumentorum (= τα γεννήματα) 7

Το αρσενικό elephantus (= ελέφαντας) ανήκει στα αφθονούντα και κλίνεται σε δύο διαφορετικές κλίσεις (Β + Γ) (11)

elephantus - elephanti  

elepha(n)s - elephantis